شلیک به اعتماد عمومی

اعتماد یکی از جنبه‌های مهم روابط اجتماعی در زمینه مشارکت میان اعضای جامعه است. در سایه اعتماد است که فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی رونق می‌گیرد و روابط اجتماعی تحکیم و مشارکت‌های عمومی حاصل می‌شود. در سایه اعتماد عمومی است که نظام سیاسی پایدار می‌ماند و مشروعیت پیدا می‌کند. وقتی اعتماد عمومی قوام پیدا می‌کند، مردم انتظار دارند سازمان‌های دولتی به وظایف خود به درستی عمل کنند و به انتظارات مردم پاسخ دهند. از دیگر سو، خدشه به اعتماد عمومی، پیامد‌های ناگواری برای جامعه به دنبال دارد. مشارکت‌های عمومی برای ایجاد نظام سیاسی و اداری به شدت کاهش می‌یابد و فعالیت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به دشواری انجام می‌شود. رویداد‌های ناگواری مثل آوار شدن ساختمان متروپل، سرقت از صندوق امانات بانک ملی و این روز‌ها تقلب در کنکور اعتماد عمومی به سازمان‌های مسئول را به شدت کاهش داده‌است. فاجعه متروپل به دلیل فساد در شهرداری و نظام مهندسی و سرقت از صندوق‌های امانات بانک ملی به دلیل بی‌توجهی بانک در حفاظت از اموال عمومی و تقلب در کنکور سراسری به دلیل کوتاهی سازمان سنجش در انجام وظایف قانونی انجام گرفت. شهرداری‌ها نهاد‌های خدماتی هستند که وظیفه ارائه خدمات شهری به همه شهروندان را به عهده دارند. بی‌اعتمادی شکل گرفته به این سازمان ابهام را در ارائه خدمات درست شایع کرده‌است. بی‌اعتمادی به صندوق‌های امانات بانک‌ها بعد از سرقت بزرگ از بانک ملی در جامعه شیوع پیدا کرد و عمده‌ترین پرسش مطرح شده این شد که اگر به صندوق امانات بانک نشود اعتماد کرد، پس به کجا می‌شود اعتماد کرد؟ این روز‌ها در مورد شائبه تقلب صورت گرفته در کنکور هم این موضوع مطرح است. خانواده‌ها با هزاران امیدواری برای آینده فرزندانشان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما ناگهان انتشار خبر بروز تقلب در کنکور روان جامعه را ویران می‌کند و این پرسش را مطرح می‌کند که چرا سازمانی که وظیفه صیانت از سؤالات و برگزاری درست آزمون را به عهده دارد باید با چنین رسوایی مواجه شود؟ اسفبارتر اینکه مدیران هر بخش به جای اینکه پذیرا باشند، تخلف در سازمان‌شان روی داده‌است و از مردم عذرخواهی کنند و از مقام خود کنار بروند، یا نسبت به تخلف بی‌تفاوت می‌مانند یا در‌صدد توجیه یا تفسیر آن بر می‌آیند. این روز‌ها با گسترش فضای سایبر و شبکه‌های اجتماعی رویداد‌ها غیر‌قابل پیش‌بینی شده‌اند و از آنجا که در سالیان اخیر جامعه دستخوش تحولات فرهنگی و اجتماعی اساسی شده، این رسانه‌ها قادرند رویداد‌ها را بنا به فراگیری که دارند، منتشر کنند و در کسری از زمان جهان را تحت‌تأثیر قرار دهند و مشروعیت نظام اداری را به چالش بکشند.