توسعه بزرگ‌ترین میدان مشترک نفتی با سرمایه ۷ میلیارد دلاری بانک‌ها

 از ابتدای دولت سیزدهم مجموعه وزارت نفت و شرکت ملی ایران، تسریع در توسعه میدان مشترک آزادگان را در دستور کار خود قرار داد که این موضوع به رغم فرصت اندک سپری‌شده از شروع دولت، با برنامه‌ریزی جدی صورت گرفت و منجر به موفقیت‌های قابل توجهی در این بخش شد که از آن جمله می‌توان به افزایش ۶۰ درصدی ناوگان حفاری و تولیدی کردن ۲۰ چاه از چاه‌های حفاری‌شده قبلی اشاره کرد. در این خصوص وزیر نفت اعلام کرد: «برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت ایران، طرح توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان با تأمین مالی ۷میلیارد دلاری بانک‌های دولتی و خصوصی انجام می‌شود.» جواد اوجی، وزیر نفت در صفحه توئیتر خود نوشت: «برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت ایران، طرح توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان، با تأمین مالی ۷میلیارد دلاری بانک‌های دولتی و خصوصی، هلدینگ‌های اقتصادی و صندوق توسعه ملی و با هدف افزایش تولید این میدان به ۵۷۰هزار بشکه در روز، عملیاتی خواهد شد.»
وی از تشکیل یک کنسرسیوم ایرانی برای توسعه فاز دوم میدان آزادگان جنوبی خبر داده است که در صورت تحقق می‌تواند تولید روزانه نفت از این میدان مشترک را پس از سال‌ها تأخیر به هدف‌گذاری ۶۰۰هزار بشکه‌ای برساند. میدان آزادگان (شمالی و جنوبی) بزرگ‌ترین میدان مشترک نفتی کشور، دهمین میدان نفتی بزرگ جهان و چهارمین میدان بزرگ نفتی ایران پس از میادین اهواز، گچساران و مارون محسوب می‌شود.
همچنین محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت در نخستین روز‌های سال جاری در گفت‌وگویی با بیان اینکه افزایش تولید از میدان‌هایی که قبلاً توسعه یافته بودند در دستور کار قرار گرفته است، گفت: «یکی از میدان‌ها در این زمینه، مربوط به توسعه میدان مشترک آزادگان جنوبی است، در هفت ماهی که از عمر دولت سیزدهم می‌گذرد، تولید از میدان مشترک آزادگان جنوبی افزایش داشته و توسعه فاز دوم میدان آزادگان جنوبی را مصوب کردیم و یکی از برنامه‌ها این است که با تشکیل یک کنسرسیوم از توان شرکت‌های ایرانی برای توسعه این میدان مشترک نفتی استفاده کنیم.»
این وعده معاون وزیر نفت برای تشکیل کنسرسیوم ایرانی به منظور توسعه فاز دوم میدان نفتی آزادگان جنوبی، وعده خوشحال‌کننده‌ای است. به زعم کارشناسان با توجه به تسریع فعالیت‌ها از سمت عراق برای توسعه برداشت از این مخزن مشترک، باید توسعه فاز دوم این میدان مشترک نفتی عظیم، هر چه زودتر از سوی شرکت ملی نفت با تشکیل این کنسرسیوم آغاز شود.


این طرح از چندین منظر منحصربه‌فرد است و برای نخستین بار در کشور اجرا می‌شود:
۱. اجرای یکپارچه طرح توسعه میدان آزادگان با رویکرد مدیریت یکپارچه مهندسی مخزن
۲. تشکیل شرکتی با مدیریت واحد یکپارچه با سهامداری شرکت‌های E&P و بانک‌های معتبر ایرانی برای نخستین بار در کشور
۳. استفاده از ظرفیت بانک‌ها به عنوان سرمایه‌گذار و شریک در ریسک و نه صرفاً یک نهاد تسهیلات‌دهنده ریسک‌ناپذیر
۴. اجرای عملیات ازدیاد برداشت به صورت گسترده با روش تزریق آب
۵. ایجاد اشتغال گسترده در کشور و منطقه
۶. پر کردن ظرفیت خالی سازندگان داخلی کالا و تجهیزات و سایر پیمانکاران EPC و EPD.
ورود بانک‌ها برای توسعه میدان مشترک
طرح توسعه یکپارچه میدان آزادگان در جلسات متعدد برای شرکت‌های E&P ایرانی و بانک‌ها ارائه شده است و امروز دومین جلسه با بانک‌ها برگزار می‌شود. خوشبختانه با تأیید بسیاری از صاحبنظران، طرح آن از نظر اقتصادی جهت سرمایه‌گذاری بسیار جذاب تلقی می‌شود و با توجه به نرخ بازگشت سرمایه مناسب آن مورد استقبال قرار گرفته است.
قرار است با تشکیل یک شرکت اکتشاف و تولید جدید با سهامداری شرکت‌های E&P موجود و بانک‌های بزرگ کشور، عملیات توسعه یکپارچه میدان شرکت آزادگان آغاز شود، در این خصوص به زودی تفاهمنامه‌ای به منظور مطالعه نحوه توسعه این میدان و آغاز مذاکرات فنی، مالی و قراردادی بین شرکت ملی نفت ایران و این شرکت منعقد خواهد شد.
طرح توسعه یکپارچه میدان آزادگان که با هدف رساندن تولید نفت خام به ۵۷۰ هزار بشکه در روز از کل میدان اجرایی خواهد شد، برای اولین بار موضوع ازدیاد برداشت با تزریق آب در حجم وسیع را شامل شده است. طول مدت این قرارداد در دوره توسعه هفت ساله است و تا ۳۰ سال بهره‌برداری از میدان به طول خواهد انجامید. طی این طرح پیش‌بینی می‌شود حدود ۷ میلیارد دلار از محل صنایع بانک‌ها و سایر منابع داخل کشور سرمایه‌گذاری صورت‌پذیر در ارزیابی اولیه طرح، حفر بیش از ۴۲۰ حلقه چاه جدید تولیدی و تزریقی و احداث بیش از ۴۳۰ کیلومتر خطوط لوله جمع‌آوری و انتقال نفت و آب هفت مجموعه منیفولد جدید و توسعه سه منیفولد موجود تولیدی، دو مجموعه تفکیک و دو واحد فرآورشی پیش‌بینی شده است.
با توجه به حضور مستقیم و غیرمستقیم بخش عمده‌ای از پیمانکاران بالادستی کشور در این طرح و همچنین تأکید بر استفاده حداکثری از توان داخل، ضمن ایجاد اشتغال گسترده در کشور و منطقه، پویایی بسیار خوبی در بخش صنایع و تجهیزات مرتبط با نفت و گاز نظیر لوله‌سازی، پمپ‌سازی و شیر‌های سرچاهی ایجاد خواهد شد.