هندوانه؛ شیرین برای مشتری تلخ برای کشاورز

کلثومیان ، شمس آبادی، مسلمی /  بر احوال  آن مرد  باید گریست   که دخلش بود نوزده  خرج بیست  ، این بیت زبان حال  هندوانه کاران جوین و تایباد است  که پس از یک سال کار و تلاش و عرق ریختن  در زیر آفتاب  روی زمین های کشاورزی  حالا  به دلیل افزایش هزینه حمل و  دستمزد و پایین بودن قیمت خرید هندوانه  برداشت محصول شان صرفه اقتصادی ندارد  و به عبارت دیگر قیمت هندوانه آن ها کمتر از کاه است.    به گزارش  خراسان رضوی ،  به دلیل کمبود کامیون و رشد ۵۰ تا ۷۰ درصدی کرایه کامیون ها ،  محصول هندوانه ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی کشاورزی  آبی تایباد در آستانه نابودی قرار گرفته است. به گفته کشاورزان و نمایندگان جالیز کاران تایبادی کرایه حمل هندوانه از تایباد به میادین بار مشهد و تهران نسبت به سال گذشته ۵۰ تا ۷۰درصد افزایش یافته است درحالی که قیمت هندوانه قیمت پایه سال قبل است.  به دلیل  همین مشکل کشاورزان از آب دادن  مزارع هندوانه منصرف شده اند  و محصول و مزارع  آماده هندوانه خود را شخم می زنند ، با بهترین هندوانه هایی که در مزارع رها شده است.  گلایه ها  از افزایش  500درصدی کرایه ها  روح ا... با اراده، کشاورز و یکی از مدیران نظام صنفی  کشاورزی تایباد می گوید: افزایش ۵۰۰ درصدی کرایه و ثابت بودن قیمت هندوانه نسبت به سال گذشته ، پایین بودن قدرت خرید مردم و بالا بودن قیمت نهاده های بخش کشاورزی باعث شده  است امروز محصول ۲۵۰۰ هکتار اراضی  شهرستان تایباد در آستانه نابودی قرار بگیرد و برای کشاورز جمع آوری هندوانه مقرون به صرفه نیست . وی می گوید:عده ای از کشاورزان اقدام به شخم زدن مزارع کشت هندوانه کرده  و  عده ای از آب دادن و ادامه نگهداری محصول خود منصرف شده اند. مهندس  حکیم پهلوان مدیر عامل تعاونی کشاورزان تایباد می گوید :قیمت هندوانه کم و کرایه حمل زیاد است ، هر سال به دلیل مازاد بودن هندوانه تولیدی تایباد و کیفیت بالای آن ،  محصول تولیدی  به دیگر  شهرستان ها و میادین تره بار سایر استان های کشور حمل می شد اما  امسال به دلیل کرایه بالا، حمل هندوانه به خارج از شهرستان صرفه اقتصادی ندارد،  بنابراین کشاورزان هندوانه خود را در مزارع رها کرده و از برداشت آن منصرف شده اند. مهندس کاظم علی خواجه ،کارشناس بخش زراعت  می گوید: بالا بودن قیمت نهاده های بخش کشاورزی از قبیل کود و سم ،هزینه های برق و کارگری و از طرفی بالا رفتن کرایه حمل مشکل اساسی امسال کشاورزان است. رایزنی با فرماندار برای رفع مشکل  دکتر جواد اعتضادی مدیر جهاد کشاورزی تایباد با تایید مشکل افزایش کرایه حمل می گوید : رعایت نکردن الگوی کشت توسط کشاورزان و افزایش تولید بیش از نیاز بازار در برخی سال ها باعث شده است این محصول مقرون به صرفه نباشد. وی بر کشت محصولات جایگزین و استراتژیک از قبیل دانه‌های روغنی  که مورد حمایت بخش کشاورزی  است،تاکید می کند  و می‌گوید :برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر کشاورزان با فرماندار  و نمایندگان تولید کننده  نشست هایی برگزار شده تا با فراخوان کامیون ها از سوی متولیان برای حل مشکل به کشاورزان کمک شود. مشکل تمام شدن سوخت سهمیه کامیون داران  مهندس سروری رئیس اداره راهداری  و حمل و نقل جاده ای علت افزایش کرایه  کامیون ها را تمام شدن سوخت سهمیه  کامیون داران به علت استفاده نکردن از بارنامه  می داند و می گوید:سوخت به کامیون داران براساس پیمایش طبق  بارنامه تعلق می گیرد  که متاسفانه کامیون داران سهمیه سوخت خود را برای حمل گندم و بدون بار نامه مصرف کردند و با وجود برگزاری جلسات بسیار حاضر به گرفتن بارنامه نشده اند و هم اکنون با مشکل کمبود سوخت مواجه هستند و باید از سوخت آزاد استفاده کنند که به این دلیل کرایه افزایش می یابد و باعث ضرر کشاورزان می شود. وی ادامه می دهد:قبل از ایجاد این مشکل چندین بار با صنف کشاورزان و کامیون داران جلسه گذاشتیم، قبول و تاکید کردیم برای حمل گندم و تامین سوخت بارنامه بگیرند، متاسفانه زیر بار گرفتن بارنامه نرفتند  و امروز با این مشکل مواجه شده اند. دونده، فرماندار تایباد درخصوص مشکل کشاورزان می گوید: برای حل مشکل کشاورزان و جلوگیری از خراب شدن محصولات جالیزی آن ها برای هر کامیون ۱۰۰لیتر سوخت سهمیه در نظر گرفته شده تا مشکل به صورت مقطعی حل شود   ولی کشاورزان  برای جلوگیری از خسارت باید در رعایت الگوی  کشت با جهاد کشاورزی هماهنگ باشند  و الگوی کشت را رعایت کنند و کامیون داران  هم باید مطابق مقررات از بارنامه استفاده کنند تا این مشکلات ایجاد نشود. حال و روز  هندوانه کاران جوین‌  حال و روز کشاورزان هندوانه کار جوینی هم بهتر از تایبادی ها نیست.  برای بررسی  این موضوع که  چرا هر سال وقتی هندوانه جوین به بازار می رسد ، قیمت ها کاهش می یابد،  به اداره جهاد کشاورزی شهرستان می رویم   اما با این  جواب کارشناسان جهاد کشاورزی مبنی بر این که جهاد کشاورزی هیچ تعهدی در برابر هندوانه کاران ندارد  مواجه می شویم. آری کشاورزانی که محصول  «کاه» را که در گذشته  سر  زمین می سوزاندند تا این شاخ و برگ های  گندم و جو حداقل به عنوان کود در زمین زراعی استفاده  شود ، الان همین محصول و نخاله های خوشه گندم  بیش از دو برابر هندوانه قیمت و خریدار دارد .  کربلایی حسین  انداده ای کشاورز هندوانه کار جوینی  با سوز و گداز   به  خبرنگار خراسان  می گوید : این درد را کجا و به چه کسی بگوییم که قیمت کاه به عنوان بی ارزش ترین محصول کشاورزی  از هندوانه بیشتر است.  جمعی از  کشاورزان شهرستان جوین می گویند : کاهش شدید قیمت هندوانه موجب گلایه هندوانه کاران شهرستان شده است. آن ها در گفت وگو با خراسان   اظهار می کنند:  کاهش شدید قیمت هندوانه باعث ضرر و زیان کشاورزان شده است و از طرفی دلالان نیز به دلیل افت قیمت تمایلی به خرید محصول ندارند.