روزنامه آرمان ملی
1401/04/20
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺟﺰﯾﺮه‌ای در اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻮاب ﻧﻤﯽدﻫﺪ
آرﻣﺎن ﻣﻠﯽ- اﺣﺴﺎن اﻧﺼﺎری:ﭼﺮا دوﻟﺖﻫﺎ در اﯾﺮان ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﻧﺪ و اداﻣﻪ اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﭼﻪ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای اﻗﺘﺼﺎد اﯾﺮان ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ؟«آرﻣﺎن ﻣﻠﯽ» ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال ﺑﺎ دﮐﺘﺮ ﻓﺮﺷﺎد ﻣﻮﻣﻨﯽ اﻗﺘﺼﺎددان ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﮐﺮده اﺳﺖ. دﮐﺘﺮ ﻣﻮﻣﻨﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ:« ﻫﻤﻪ درﺑﺎره ارز ﮐﺎﻻﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺷﻮکﻫﺎی دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﺮخ ارز در ﺳﻨﺪ ﻻﯾﺤﻪ ﺑﻮدﺟﻪ 1401 دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮان ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ اقتصاد ﮐﺸﻮر را درگیرتر میﮐﻨﺪ. در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮرد ﺟﺰﯾﺮه‌ای ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﺪارد. دوﻟﺖ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮد را درارﺗﺒﺎط ﺑﺎ وﻋﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﺴﮑﻦ داده ﺑﺒﯿﻨﺪ و ﻓﮑﺮ ﻧﮑﻨﺪ تغییر اﻓﺮاد این برنامه‌ها را تسریع و از وضعیت فعلی خارج می‌کند. ﻫﺮ ﻓﺮد دﯾﮕﺮی ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ، ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در وضعیتی که هنوز برنامه توسعه منسجم نداریم ﮐﺎر چندانی از ﭘﯿﺶ ﺑﺒﺮد. اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی دﻗﯿﻖ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﯿﺎﺳﺖﮔﺬار می‌داند ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ، ﺗﺠﺎری، ﻓﻨﺎوری و ... ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﺮخ ارز را ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﮑﺮده ﺑﺎشد ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺮخ ارز ﻣﻮفقی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.» در اداﻣﻪ ﻣﺎﺣﺼﻞ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ وﮔﻮ را ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﯿﺪ. ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺣﺬف ارز ﺗﺮﺟﯿﺤﯽ در ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت و ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﺑﺮای اﻗﺘﺼﺎد ﮐﺸﻮر ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟در شرایطی ﮐﻪ ﺑﺎ مشکلات ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﺰرگ روﺑﺮو هستیم، ﻧﻤﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺰﯾﺮه‌ای ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﻀﯿﻪ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد. ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺪﯾﻬﯽ دﯾﮕﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ۳۰ ﺳﺎل ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﺮﺑﺎر ﻫﻢ موفقیت چندانی نداشته و ﻣﺎ را در دام ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮﺳﺎزی ﻓﺰاﯾﻨﺪه ﻗﺮار داده، ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎﺟﺮا را از درﯾﭽﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ. ﻧﺸﺎﻧﻪ اﯾﻤﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﻣﻦ از ﯾﮏ ﺳﻮراخ دوﺑﺎر ﮔﺰﯾﺪه ﻧﺸﻮد. ﻣﻦ از دولتﺣﺴﻦ روﺣﺎﻧﯽ ﻣﺜﺎل ﻣﯽ آورم. او ﻣﯽﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﻋﺪه ﮔﻔﺘﻨﺪ اﮔﺮ ﻧﺮخ ارز را ﺑﺎﻻ ﺑﺒﺮﯾﻢ اﯾﺮان ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﯽﺷﻮد اﻣﺎ ﻧﺸﺪ. ﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ دﯾﺪﯾﻢ ﻫﻤﺎن شخص ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر را ﺗﮑﺮار ﮐﺮد. اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻧﺪارد و مردم را دﭼﺎر آﯾﻨﺪه ﻫﺮاﺳﯽ می‌کند ﮐﻪ آﺛﺎر آن را در ﺷﯿﻮه ﺧﺮوج ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﺎدی و اﻧﺴﺎﻧﯽ از ﮐﺸﻮر دیدیم. ﺑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮان ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻪ ﺑﺪﯾﻬﯿﺎت اوﻟﯿﻪ ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﻗﺒﻞ از اﺗﺨﺎذ ﻫﺮ ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮﯾﺐ ﻫﺎ و دﺳﺘﮑﺎریﻫﺎی واقعی واﮐﺴﯿﻨﻪ ﮐﻨند. در ﺳﺎل 1368 ﻫﻤﯿﻦ وﻋﺪه‌ای ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ روﺣﺎﻧﯽ دادﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻮم ﻫﺎﺷﻤﯽ ﻫﻢ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻧﺮخ ارز را ﺟﻬﺶ ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﮐﺎر ﺻﺎدرات اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ، واردات ﮐﺎﻫﺶ و دوﻟﺖ را ﺑﺎ وﻓﻮر رﯾﺎل ﻣﻮاﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ می‌گویند و ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ﺳﻄﺢ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﺷﻮک وارد ﮐﺮدن ﺳﻪ ﮐﺎرﮐﺮد دارد. ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎ ﮔﻢ ﮐﺮدن ﺟﻬﺖ اﺳﺖ، ﯾﻌﻨﯽ دوﻟﺖها ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯾﯽ را اﺗﺨﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد را ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﺪ. ﮐﺎرﮐﺮد دوم ﺷﻮک اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻮﺗﻪﻧﮕﺮی ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﯽ آورد زﯾﺮا ﺣﺲ ﺑﺤﺮان‌زدﮔﯽ ﺑﻪ دوﻟﺖها وارد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻫﻢ و ﻏﻢ آن را ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﯽ ﮔﺬارد ﮐﻪ اﻣﺮوز را ﺑﻪ ﻓﺮدا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ. ﭼﻄﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد در دولت زﻣﺎن ﺟﻨﮓ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻃﺮحﻫﺎی دﻫﻪ اول اﻧﻘﻼب راه ﻣﯽ اﻧﺪازد ﺗﺎ ﺟﻨﮓ ﻣﺎ را از اﻣﻮر زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎز ﻧﺪارد، ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻞ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاریﻫﺎی، اﺳﺘﻬﻼﮐﺎت ﻣﻮﺟﻮد را ﺟﺒﺮان ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ. ﻣﻦ ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ ﻋﺮض میکنم ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ۳ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ اﺟﺮا ﺷﺪه ﺗﺎ اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺷﺎﻣﻞ مدیریت‌زداﯾﯽ از ﺑﺎزارﻫﺎی ارز، ﭘﻮل، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و ﮐﺎر ﺑﻮده ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ را در ﯾﮏ اﺑﻌﺎد ﺑﯽ ﺳﺎﺑﻘﻪای ﺑﻪ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺤﺮاﻧﯽ رﺳﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻣﻦ ﺳﻮﻣﯿﻦ ﮐﺎرﮐﺮد ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ را اﯾﺠﺎد اﺣﺴﺎس از ﻫﻢ ﮔﺴﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﯽداﻧﻢ.
ﭼﺮا دوﻟﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ و ﻫﻤﻮاره از اﯾﻦ روﯾﮑﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟
ﻣﻦ واﻗﻌﺎ از ﻫﻤﻪ اﺻﺤﺎب ﺧﺮد و داﻧﺎﯾﯽ و خبره و کاردان اقتصاد اﺳﺘﻤﺪاد ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ مسایل رﺳﯿﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ و اﺟﺎزه ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻣﺎﻓﯿﺎﻫﺎی ﻣﻨﺘﻔﻊ از ﺷﻮک ﻣﺎ را ﻓﺮﯾﺐ دﻫﻨﺪ. در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺸﺮ ﺷﻮک ﻧﯿﺮوی ﻣﺤﺮﮐﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺎﻓﯿﺎﻫﺎﺳﺖ. اﮔﺮ ﻣﺎ ﮔﺰارش ﺑﺪﻫﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺎﻓﯿﺎﻫﺎ از 1370 ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﭼﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ اﯾﺮان آورده‌اﻧﺪ، برق از سر برخی‌ها می‌پرد. ای ﮐﺎش در ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی از درﯾﭽﻪ ﺗﺨصصی‌تر ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻧﮕﺎه کنیم، ﯾﻌﻨﯽ ببینیم وﻗﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺗﻮرم‌زا در دﺳﺘﻮر ﮐﺎر ﻗﺮار ﻣﯽ گیرد واﮐﻨﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﻫﺮ ﮐﺎری ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿم بکنیم، اوﻟﯿﻦ ﺷﺎﻗﻮل ﺳﻨﺠﺶ آن ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ میان ﺑﺎ ﻣﺮدم ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ چرا با حذف ارز ۴۲۰۰ ﯾﺎراﻧﻪ را 400 ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن ﮐﺮدﯾﺪ؟ آیا اﯾﻦ رﻓﺘﺎر دولتی اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﺮی ﻣﺎﻟﯽ دارد؟ﺑﻌﺪ گفته میشود اﯾﻦ ﻣﻮﻗﺘﯽ اﺳﺖ.
ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ میشود به آسانی ﭘﺮداﺧﺖ اﯾﻦ ﭘﻮل را ﻗﻄﻊ کرد؟ آﯾﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﯿم آن 45 ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن را ﺑﻌﺪ از 12 ﺳﺎل ﻗﻄﻊ ﮐﻨﯿم؟
ﺗﺠﺮﺑﻪ ۳ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺑﺎر ﺷﻮک ﻧﺮخ ارز وارد شده است، ﺟﻬﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای رﯾﺎل ﭘﯿﺶ آورده و اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی روﻧﻖدﻫﯽ ﺑﻪ ﺑﺎزار رانتﺧﻮارﻫﺎﺳﺖ. توان ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ و ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم در دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ زور راﻧﺖﺧﻮارﻫﺎ و دﻻل ﻫﺎ ﻧﯿﺴﺖ. ﻣﻨﻄﻖﻫﺎی ﻧﻈﺮی آن را ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﺑﺖ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﻮﺑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. مسالهﺣﯿﺎﺗﯽ دﯾﮕﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﻞ ۳۰ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻮک ﺑﻪ ﻧﯿﺖ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮای ﻣﺼﺮفﻫﺎی رﯾﺎﻟﯽ دوﻟﺖها ﺷﮑﻞ گرفته اﻣﺎ ﺑﻪ دردسر ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﻟﺖ اﻧﺠامیده است. ﮔﺰارش اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ در دوﻟﺖ آﻗﺎی ﻫﺎﺷﻤﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ.در ﺳﺎل 1391 ﮐﺴﺮی ﺑﻮدﺟﻪ ﭘﻨﻬﺎن در ﺑﻮدﺟﻪ دوﻟﺖ اﺣﻤﺪیﻧﮋاد را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدﯾﻢ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﺎ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ ﺑﺮای ﻧﺸﺎن دادن ﺗﺮاز ﺻﻮری ﺑﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺼﺎرف دوﻟﺖ ﺑﺮای ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ 1391 ﺗﺪارک دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ از ﻣﺤﻞ ﺑﺪﻫﯽ ﺧﺎرﺟﯽ، وام ﮔﯿﺮی داﺧﻠﯽ و اﻧﺘﺸﺎر اوراق 2.4 ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻬﻢ ﻧﻔﺖ در ﺑﻮدﺟﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻮد ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ورﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﻤﺎم ﻋﯿﺎر! اﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ داﻧﺴﺘﻦ و ﯾﺎ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻦ ﻧﯿﺴﺖ. ﻣﺴﺎﻟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻓﯿﺎﻫﺎ ﭘﻮل ﺧﺮج ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺤﺮان زده ﺣﻔﻆ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻧﻈﺎم ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی در آن ﮐﺎدری ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی ﮐﻨﻨﺪ.
در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨﻮﻧﯽ اداﻣﻪ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﯾﯽ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ؟
در اﻃﻼﻋﯿﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در دﻓﺎع از ﺷﻮک آمده ﮐﺎر ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ انجام شده است. ﻣﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ رئیس ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، وزﯾﺮ اﻗﺘﺼﺎد و رئیس ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی اﯾﻦ ﺳﻨﺪ را اﻣﻀﺎ ﮐﻨﻨﺪ و اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ ﭼﻪ دﺳﺘﺎوردی ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد؟ ﻫﺮ ﺗﺼﻤﯿﻤﯽ می‌گیرید، ده ﺳﺎﻟﻪ 1390 را ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺶ در ﻧﺮخ ارز ﭼﻪ دﺳﺘﺎوردی داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ عده‌ای از اقتصاددان و کارشناسان خبره ﻣﯽﮔﻮ یند در ﭼﺎرﭼﻮب ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮای ﮐﺴﺐ راﻧﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮد، ﺳﻨﺖ ﮐﻮﺗﻮﻟﻪ ﭘﺮوری ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ اﻗﺘﺼﺎدی راه ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺰﯾﺰان ﻣﺎ ببینند ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮیﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ در ﺗﻤﺎم ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ۳دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮐﺎر ﮐﺮده ﻣﺎ را ﺑﺎ چه مشکلاتی ﻣﻮاﺟﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ. ﻫﻤﻪ درﺑﺎره ارز ﮐﺎﻻﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ در ﺣﺎلی که ﺷﻮکﻫﺎی دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﺮخ ارز در ﺳﻨﺪ ﻻﯾﺤﻪ ﺑﻮدﺟﻪ 1401 دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮان ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎی ﮐﺸﻮر را درگیرﺗﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮرد ﺟﺰﯾﺮه‌ای ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﺪارد. دوﻟﺖ ﮔﺮاﻣﯽ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮد را درارﺗﺒﺎط ﺑﺎ وﻋﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﺴﮑﻦ داده را ﺑﺒﯿﻨﺪ. آیا تغییر اﻓﺮاد این برنامه‌ها را تسریع و از وضعیت فعلی خارج می‌کند. ﻫﺮ ﻓﺮد دﯾﮕﺮی ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ، ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در وضعیتی که هنوز برنامه توسعه منسجم نداریم ﮐﺎر چندانی از ﭘﯿﺶ ﺑﺒﺮد. اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی دﻗﯿﻖ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺳﯿﺎﺳﺖﮔﺬار ﻣﯽداند ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ، ﺗﺠﺎری، ﻓﻨﺎوری و. .. ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﺮخ ارز را ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﮑﺮده ﺑﺎشد ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺮخ ارز ﻣﻮﻓقی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺣﺴﺎب ﮐﺘﺎب اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ روﺷﻦ اﺳﺖ. وﺟﻪ اﯾﺠﺎﺑﯽ ﻣﻨﻄﻖ آﻧﻬﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻧﺒﺎﺷﺖ ﺗﺪرﯾﺠﯽ داﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺧﻼﻗﯿﺖ و ﻫﻤﮑﺎری اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ وﻗﺘﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﻮک ﺣﺮﮐﺖ می کنید، ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﺟﻬﺖ ﺧﻮدش را از دﺳﺖ ﻣﯽدهد. ﭼﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺮدم در دﻫﻪ اول اﻧﻘﻼب ﺧﻮدﺷﺎن را ﻓﺪای ﮐﺸﻮر ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ اﻣﺎ اﻻن برخی ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻓﺮدی ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ را ﺑﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﻤﻌﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ؟
ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ در اﯾﺮان ﺷﺪه ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ وﻗﺘﯽ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ اﺗﻔﺎق می‌افتد واﮐﻨﺶﻫﺎی ﮔﺮوهﻫﺎی ﮐﺎﻻ و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻮرم ﯾﮑﺴﺎن ﻧﯿﺴﺖ. ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ واﮐﻨﺶ در ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ و در ﻣﺮﺗﺒﻪ دوم در ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ و در ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺳﻮم ﻣﺮدم از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺧﻮد ﻣﯽزﻧﻨﺪ.ﮐﻞ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖﭘﺬﯾﺮی دوﻟﺖ در اﻣﻮر ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ 50 درﺻﺪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺟﻬﺎﻧﯽ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﺎ می‌گوییم ﮐﻪ اﻧﺪازه اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺎ رﺗﺒﻪ 20 دﻧﯿﺎ اﺳﺖ، ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖﭘﺬﯾﺮی در ﺣﻮزه ﺳﻼﻣﺖ از 120 ﮐﺸﻮر ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ اﺳﺖ. در اﺛﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺷﻮک درﻣﺎﻧﯽ در ﺣﯿﻄﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺷﺎﺧﺺ دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺮداﺧﺖ از ﺟﯿﺐ وﺟﻮد دارد. در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﺮدم 5 درﺻﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ را از ﺟﯿﺐ ﺧﻮد ﻣﯽ دﻫﻨﺪ، اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺟﻬﺎﻧﯽ 10 درﺻﺪ و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺟﻬﺎﻧﯽ 18 درﺻﺪ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ در اﯾﺮان نزدیک60 درﺻﺪ اﺳﺖ. ﻃﯽ اﯾﻦ ۳۰ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ داﺋﻤﺎ درﺻﺪ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮐﻤﺮﺷﮑﻦ درﻣﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ ﺧﻂ ﻓﻘﺮ ﺳﻘﻮط ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ است.
سایر اخبار این روزنامه
بزرگ‌ترین سرمایه برای ساختن آینده، امید و اعتماد به نفس است
تشکل‌های اجتماعی صاحب قانون می‌شوند
«سکوت» را تمرین کنیم
اهمیت تعیین اولویت‌ها
بزرگ‌ترین سرمایه برای ساختن آینده، امید و اعتماد به نفس است
اجماع ملی می‌تواند به حل مشکلات کمک کند
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺟﺰﯾﺮه‌ای در اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻮاب ﻧﻤﯽدﻫﺪ
ﻧﻘﺶ ﻋﻠﯽ رﺑﯿﻌﯽ در اﺗﻔﺎﻗﺎت ﺷﯿـﺮاز
کرونـــا ؛ از ماسک به شما نزدیک‌تر است
«دشت» قطر از مذاکرات ایران و آمریکا
