چراغ راه برای مرکز زدایی از هنر

سیده مریم سادات گوشه
روزنامه‌نگار

نمایشگاه «چراغ راه» روز شنبه 18 تیرماه توسط حوزه هنری در گالری ابوالفضل عالی افتتاح شد و تا 29 تیرماه هم ادامه خواهد داشت. نمایشگاهی که قرار است به قول سیدمسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری چراغ راه شود. او در گفت‌و‌گو با «ایران» نوید داد تا هنرمندان شهرستان هم بتوانند از فضای نمایشگاه بهره ببرند و آثارشان را به فروش برسانند.


مسعود شجاعی طباطبایی درباره این نمایشگاه توضیح می‌دهد: «این اتفاق اول با هنرمندان حوزه هنری شکل گرفت و چون فضای نمایشگاه گنجایش 50 اثر بیشتر را نداشت ما آغاز راه را با هنرمندان تهران شروع کردیم و 48 اثر از ۱۵ هنرمند در رشته‌های نقاشی، خوشنویسی، نگارگری، نقاشیخط، تذهیب و... روی دیوار بردیم. در این نمایشگاه هنرمندانی همچون امیرحسین آقامیری، علی اسلامی‌مقدم، علیرضا امین‌مقدم، حاج عبدالله حاجی سیدحسن، حسین حبیبی، اژدر زارع حسین‌زادگان، ناصر سیفی، کامیار صادقی، مینا صدری، منصوره عالیخانی، حسین عصمتی، عبدالحمید قدیریان، کیومرث قورچیان و حشمت‌الله نوروزی آثارشان به نمایش درآمد.»
او گفت: «آثار به نمایش درآمده پیش‌تر دیده نشده و برای نخستین‌بار خلق شده‌اند از این‌رو به‌طور کامل تولیدی هستند. این نمایشگاه اتفاق خوبی است که هنرمندانی در سبک‌های مختلف کنار هم جمع شدند و آثار فاخری را خلق کردند. بنابراین ما هم سعی کردیم بجز نمایشگاه فیزیکی، نمایشگاه مجازی هم برگزار کنیم تا علاقه‌مندان به سهولت به آثار دسترسی داشته باشند. از این رو آثار از طریق سایت مجله هنرهای تجسمی و ایران کارتون و همچنین در فضای مجازی مرکز دیجیتال حوزه هنری به نمایش درخواهد آمد و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق فضای مجازی به تماشای آثار بپردازند.»
مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در ادامه درباره نمایشگاه‌های بعدی می‌گوید: «می‌خواهیم در شکل گسترده‌تر در آینده نزدیک نمایشگاهی برپا کنیم و از توانمندی و بضاعت بسیار بالای هنرمندان سراسر ایران بهره ببریم. قرار است نمایشگاه را در فضای وسیع‌تری در خانه عکاسان تهران که بارها در آن نمایشگاه برگزار شده برگزار کنیم. یادم می‌آید که اولین نمایشگاه مقارن با کرونا بود و به دستور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ستاد مقابله با کرونا نمایشگاه بسته شد و تعداد کمی از آثار به فروش رفت. اما به امید خدا قرار است دوباره نمایشگاه جدیدی با محوریت هنرمندان شهرستانی برپا کنیم.»
طباطبایی در ادامه خاطرنشان کرد: «بحث فروش آثار برای هنرمندان بسیار مطرح است. اکثر هنرمندان بضاعت مالی چندانی ندارند و از راه هنرشان امرار معاش می‌کنند. اگر به نمایشگاه چراغ راه سری بزنید می‌بینید قیمت‌ها به گونه‌ای است که مردم بتوانند آثار را بخرند. یکی از مشکلات ما بحث فرهنگسازی برای خرید آثار هنری است که باید این موضوع بالاخره در کشورمان با قیمت‌گذاری مناسب نهادینه شود.»
مردم ایران همواره طی قرن‌های متمادی نشان داده‌اند به هنر علاقه وافری دارند. خانه ایرانیان همیشه با هنر ایرانی تزیین شده است، اما اکنون که وضعیت اقتصادی و شرایط مردم به گونه‌ای شده که بیشتر مایحتاج اصلی زندگی‌شان را تأمین می‌کنند، بنابراین در چنین شرایطی با در نظر گرفتن قیمت مناسب برای آثار، مردم هم برای خرید اثر هنری تشویق می‌شوند. این موضوع را بارها در نمایشگاه‌های مختلف دیده‌ایم که تابلوها و آثار صنایع‌دستی که قیمت مناسبی داشته‌اند، از سوی مردم خریداری شده‌اند و این نشان از علاقه مردم به خرید آثار هنری است و صرفاً آثار هنری توسط گالری‌دار یا مجموعه‌دار خریداری نمی‌شود. برای همین اگر نمایشگاه‌ها را به سمت برگزاری با قیمت‌های به‌صرفه‌تر پیش ببریم، ناخودآگاه این موضوع در سبد خانوار نیز گنجانده و فرهنگ‌سازی می‌شود، به گونه‌ای که هم هنرمند منتفع می‌شود و هم آثار هنری به خانه‌ها روانه خواهد شد.
او در ادامه با اشاره به قانونی که قبلاً مجلس تصویب کرده بود و بر اساس آن سازمان‌ها و ادارات و نهادها باید یک دهم درصد از اعتبارات خود را به خرید آثار هنری اختصاص دهند، توضیح می‌دهد: «ما درخواست‌های بسیاری از سازمان‌ها و ارگان‌ها داریم تا آثار هنرمندان را بخرند. از این‌رو نمایشگاه‌های مختلفی برگزار کردیم که آخرین آن نمایشگاه شهر آسمانی بود با موضوع آزاد‌سازی خرمشهر که تعدادی از آثار در این نمایشگاه هم فروش رفت. اکنون هم حوزه هنری و هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شرایطی دارند که حل مشکلات معیشتی هنرمندان سراسر ایران را حل کنند. اگر به اوضاع گالری‌ها نگاه کنید چند نکته مهم را درمی‌یابید؛ اول اینکه در بزرگ‌ترین رویداد هنری فروش آثار هنرمندان که نامش حراج تهران است، هنرمندان بسیاری با درهای بسته مواجه می‌شوند و نمی‌توانند در این رویداد اثر هنری بفروشند یا اصلاً آثارشان به این حراج راه پیدا نمی‌کند. دوم، گالری‌های خصوصی تهران هستند که آنها هم تعدادشان محدود است و برای تعدادی هنرمند محدود است که مختص همان گالری‌هاست. یک بخش هم مربوط به مجموعه داران است که آنها هم معمولاً کارهای خاصی را انتخاب می‌کنند، و گروهی هم مربوط به هنرمندان پیشکسوت می‌شود که از قبل انقلاب تاکنون کار کرده‌اند و شناخته شده هستند. بنابراین هنرمندان شهرستانی که به تمام معنا توانمند هستند، نادیده گرفته شده‌اند. من وقتی با انجمن عکاسان اصفهان صحبت کردم متوجه شدم این انجمن 150 عضو دارد و همه اعضایش ناراحت بودند که کارشان دیده نمی‌شود. 
بنابراین ان شاءالله یک هم‌افزایی صورت بگیرد و زمینه‌ای فراهم شود تا هنرمندان شهرستانی بیشتر شناخته شوند. بنابراین بانک اطلاعاتی هنرمندان که توسط صندوق اعتباری هنر در حال به‌روز‌رسانی است باید کامل‌تر شود.»
او در پایان با اشاره به نمایشگاه چراغ راه افزود: «این نمایشگاه شاکله اتفاق‌های خوب آینده است و چراغ راهی است برای نمایشگاه‌های بعدی که قرار است هنرمندان شهرستانی را معرفی کند.»