شهرت و ثروت فراوان سواد اجتماعی صفر!

اتفاقات ماه‌ها و سال‌هاي اخير نشان از حفره عميقي در مواجهه سلبريتي‌ها با مخاطب دارد ستاره قاسمي
مواجهه سلبريتي‌هاي عرصه‌هاي گوناگون با مخاطبان خود در بازه‌هاي زماني مختلف، حکايت از جاي خالي بزرگ و قابل تأملي در فرهنگ عمومي ايران دارد. از موسيقي و سينما تا ورزش، شاهد حواشي سلبريتي‌ها در برقراري ارتباط و تعامل با مخاطب و همچنين کنترل خشم و ارائه واکنش مناسب هستيم. برخي از سلبريتي‌ها به دليل کسب شهرت و ثروتي که گاهي در مدت زماني بسيار کوتاه به دست آمده، خود را بي‌نياز از هرگونه آموزشي مي‌بينند؛ چنانکه خواننده‌هاي جواني در دهه 80 شمسي بودند که با انتشار آلبوم‌هايي زيرزميني و بدون برخورداري حداقلي از آموزش اصول اوليه موسيقي و آواز، نامي دست و پا کردند و وقتي با پيشنهاد اطرافيان و نزديکان براي رفتن به کلاس‌هاي سلفژ مواجه شدند، برآشفته شدند و اعلام کردند احتياجي به آموزش ندارند!
وقتي به مسي مي‌گويند چگونه غذا بخور!
روايت مشهوري از نخستين روزهاي حضور ليونل مسي، فوق ستاره فوتبال جهان در کمپ «لاماسيا»، آکادمي استعداديابي باشگاه بارسلونا وجود دارد. او که هفت بار برنده توپ طلا و عنوان بهترين فوتباليست سال جهان شده، در 11 سالگي از آرژانتين راهي اسپانيا شد و به تمرين در «لاماسيا» پرداخت. گفته مي‌شود در همان ايام که مديران وقت باشگاه بارسلونا متوجه استعداد شگرف مسي شدند، فردي را در کنار او قرار دادند تا آداب اجتماعي و حتي نحوه غذا خوردن در جمع را به او بياموزد. البته ستاره‌هاي مشهوري مانند ليونل مسي و کريستيانو رونالدو نيز در طول دوران حرفه‌اي خود، رفتارهايي دور از شأن يک چهره معروف و تأثيرگذار نشان داده‌اند، ولي هم کفه ترازو به سمت تحمل و بروز بهترين واکنش از سوي آنها سنگيني مي‌کند و هم صحبت‌هايشان بعد از اتفاقات تلخ، آموزنده و بسيار درست بوده است.
فراموشي آموزش زير سايه بلند درآمدزايي
در روزهاي اخير شاهد خبرهاي جنجالي بوديم که در شبکه‌هاي اجتماعي، واکنش‌هاي بسيار زيادي را به دنبال داشت. گرشا رضايي، خواننده پاپ در شهر زاهدان خبرساز شد، تا جايي که دادستاني سيستان و بلوچستان به موضوع ورود کرد. او روي صحنه کنسرت به يکي از مخاطبان معترض، توهين کرد؛ در لحظه اول مي‌توان واکنش اين خواننده را به عصبانيت لحظه‌اي تعميم داد، اما وقتي او دقايقي بعد توهين خود را تکرار کرد ديگر نمي‌توان از اين موضوع به سادگي عبور کرد؛ اتفاقي که بار ديگر لزوم قرار گرفتن مشاور يا مشاوران کنار چهره‌هاي معروف را يادآوري مي‌کند. همچنين اين اتفاق نشان مي‌دهد چهره‌هاي معروف، مخصوصاً آنهايي که در مدت زمان کوتاهي به شهرت و ثروت رسيده‌اند بايد آموزش ببينند و از سواد اجتماعي برخوردار شوند.
پيش‌تر خوانندگان؛ نه‌تنها آوازخوانان سنتي، بلکه خوانندگان موسيقي پاپ و حتي رپ سال‌ها زحمت مي‌کشيدند و البته هويت هنري خود را با آلبوم‌هايي به مخاطب مي‌شناساندند، اما در سال‌هاي اخير تهيه‌کنندگان موسيقي براي بهره‌برداري مالي در کوتاه‌ترين زمان، انتشار چند تک‌آهنگ را در دستور کار قرار داده و بعد از آن به برگزاري سريالي کنسرت روي مي‌آورند، به نحوي که شاهد هستيم خواننده‌اي مانند بهنام باني بعد از انتشار چند آهنگ مجزا و جلب نظر مخاطب، مدام روي صحنه مي‌رود و بعد از درآمدزايي ميلياردي، در يکي از آهنگ‌هاي خود اعلام مي کند: «شما صداي ما را از اولين آلبوم رسمي بهنام باني مي‌شنويد»! در چنين شرايطي کسب درآمد براي تهيه‌کننده و کنسرت‌گذار در اولويت نخست قرار دارد و ديگر زماني براي آموزش فرهنگي اجتماعي و حتي موسيقايي خواننده باقي نمي‌ماند.


سلبريتي‌هايي که نيازي به توضيح نمي‌بينند!
مي‌توان به لباس عجيب امير مقاره، خواننده «ماکان بند» روي صحنه به تقليد از «بي‌تي‌اس»، گروه نامدار کُره‌اي هم اشاره کرد. او که لباسي نصفه با يک آستين بر تن داشت، ابتدا از طراح لباس خود تشکر کرد، ولي سپس در مصاحبه با يکي از رسانه‌ها، تصميم خود براي پوشيدن چنين لباسي را اشتباه دانست.
احسان کرمي، ديگر سلبريتي ايراني بوده که در روزهاي اخير، واکنشي نااميدکننده داشته و بي‌سوادي اجتماعي و جاي خالي آموزش را فرياد زده است. او در نخستين روزهاي فاجعه متروپل و همدردي مردم ايران با داغديدگان آباداني، همراه با برزو ارجمند، ديگر بازيگر ايراني در عروسي «ساسان يافته» مشهور به «ساسي مانکن» حضور يافت. انتشار عکس‌هايي از اين دو بازيگر در مراسم عروسي خارج از کشور، موج عظيمي از انتقادات را متوجه آنها کرد. کرمي در يک ماه گذشته نسبت به اعتراض‌ها بي‌تفاوت بوده و حالا هم که تصميم گرفته درباره اين موضوع صحبت کند، نيازي نمي‌بيند به کسي توضيح بدهد! او گفته: «اينکه ما به عروسي رفتيم مسئله بسيار شخصي است و توضيحي بابت اين موضوع به کسي نمي‌دهم. در واقع لازم نمي‌دانم توضيحي دهم. از خيلي وقت پيش تلاش مي‌شد تا برايم حاشيه بسازند و دنبال بهانه بودند».
پيش‌تر نيز هومن حاجي‌عبداللهي، بازيگري که در سال‌هاي اخير به واسطه حضور در سريال تلويزيوني «پايتخت» و مجموعه «جوکر» به شهرت رسيده، صراحتاً تمام شهرت و ثروت به دست آمده را حاصل زحمات خود دانست و هيچ نقشي در اين ميان براي مردم قائل نشد. او چندي پيش در توئيتي نوشت: «روزمان را با نام خدا و گور پدر حرف مردم آغاز کنيم». مخاطبي از اين بازيگر سؤال کرد: «مگه همين مردم به اينجا نرسوندنت» و حاجي‌عبداللهي فقط يک کلمه جواب داد: «نه»!
البته وقتي اين سلبريتي نيز خود را زير باران شديد انتقادات و هجمه‌ها ديد، تصميم به عذرخواهي گرفت. او در بخشي از توئيت خود نوشت: «با کمي دقت و مشورت با برخي از دوستان، فهميدم که آن توييت‌ها اشتباه بزرگي بوده‌اند و پاک‌شان کردم». توئيت عذرخواهي حاجي‌عبداللهي، حاوي نکته مهمي بود: «مشورت و مشاوره».