سفرِ سیاه!
به گزارش خبرنگار شهروند آنلاین؛ کاخ سفید از آغاز مدعی بود که سفر جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به خاورمیانه به منظور توسعه نقش ایالات متحده در منطقه است، اما از نگاه بسیاری از کارشناسان، این سفر ناشی از دلایل فرا منطقهای نیز هست. به اذعان این کارشناسان، با ادامه جنگ روسیه و اوکراین، بحران انرژی و سوختهای فسیلی در کشورهای اروپایی وخیمتر از گذشته شده است و این موضوع باعث شده که غرب در سیاستهای خود در خاورمیانه تغییراتی ایجاد کند. بهطور مثال، جو بایدن که در کارزار انتخاباتی خود به صراحت از نقض حقوق بشر در عربستان سعودی پس از قتل جنجالی جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی – آمریکایی، صحبت کرده بود؛ حالا با نادیدهگرفتن آن گفتهها، سعی دارد در رابطه خود با ریاض بازبینی و تغییراتی ایجاد کند.
موضوعی که محمدپارسا نجفی، کارشناس سیاست خارجی و روابط بینالملل نیز در گفتوگو با «شهروند آنلاین» بر آن صحه میگذارد. این تحلیلگر و پژوهشگر مسائل خاورمیانه تاکید دارد که ریشه این سفر را نه در چالشهای امنیتی منطقه خاورمیانه، بلکه باید در معضلات اقتصادی کشورهای اروپایی و غربی جستوجو کرد.
محمد پارسا نجفی در اینباره به «شهروندآنلاین» میگوید: «از نگاه من، بهطور صد در صدی علت سفر جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به منطقه، تقاضا برای افزایش میزان تولید نفت و گاز و در راستای آن کاهش قیمت نفت و حاملهای انرژی است. امروز نظام اقتصادی آمریکا و کشورهای همسو با آن همچون آلمان، فرانسه انگلیس و ایتالیا با چالشهای اقتصادی همچون افزایش تورم مواجه است که یکی از دلایل آن افزایش قیمت انرژی در جهان است که در پی جنگ روسیه و اوکراین شکل گرفته است.»
نجفی معتقد است که مشکلات داخلی در انگلیس و ایتالیا نیز ناشی از افزایش قیمت حاملهای انرژی است؛ به همین منظور واشنگتن سعی دارد با متقاعد کردن عربستان سعودی برای عرضه بیشتر نفت، برای کاهش بهای نفت در بازار جهانی، چالشهای اقتصادی خود و همپیمانانش را برطرف کند.
اروپا در انتظار زمستانِ سخت
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه با تاکید بر این مساله که چالشهای اقتصادی غرب در مساله حاملهای انرژی در زمستان و پاییز دوچندان خواهد شد، ادامه میدهد: «شرایط قیمت سوخت، اگر تغییراتی در مسائل بینالمللی رخ ندهد، در ماههای سرد سال افزایشی خواهد شد و همین موضوع باعث میشود نظامهای اقتصادی کشورهای غربی آسیب بیشتری ببینند.»
این موضوع که افزایش تولید نفت، یکی از اهداف سفر رئیسجمهوری آمریکا به منطقه است، مورد اذعان برخی از کارشناسان و رسانههای بینالمللی نیز بوده است. اگرچه رسانههای غربی و صهیونیستی سعی میکنند سفر چهار روزه جو بایدن را صرفا امنیتی و ریشه آن را ایرانهراسی در منطقه عنوان کنند، اما بدیهیبودن مساله بهقدری است که حتی خبرنگار بیبیسی نیز نمیتواند آن را کتمان کند.
خبرنگار بیبیسی بر این مساله صحه میگذارد که دستگاه دیپلماسی آمریکا اصرار دارد دلیل اصلی این سفر را بیش از هر چیز به مسائل امنیتی ربط دهد تا موضوع قیمت سوخت.
«جنگ یمن» چالشی جدی!به گزارش «شهروند آنلاین»، قیمت حاملهای انرژی در چند ماه اخیر سیر صعودی داشته و این وضعیت در داخل آمریکا و اروپا تأثیر گذاشته و تورم را به عدد بیسابقه ۹ درصد رسانده است. اما نکته حائز اهمیت این است که آیا رئیسجمهوری آمریکا میتواند در این سفر چهار روزه به خواسته خود دست یابد؟
محمدپارسا نجفی در اینباره میگوید: «افزایش تولید و فروش نفت عربستان و امارات، رابطه مستقیمی با جنگ یمن دارد. جنگ یمن تا به پایان نرسد، راههای صادراتی نفت از این دو کشور با چالش روبهروست. آمریکاییها باید برای حل این چالش به محاصره یمن پایان دهند که این اقدام پیروزی انصارالله و جبهه مقاومت تلقی میشود.»
پشت پرده یک سفر
در مورد اهداف و تاثیر سفر بایدن به خاورمیانه پیش از آغاز آن نیز گزارشها و تحلیلهای بسیاری از سوی تحلیلگران متعدد در رسانهها بینالمللی منتشر شده است. اعتمادسازی و هموار کردن راه برای عادیسازی روابط بین اسراییل و کشورهای عربی، برپایی سامانه دفاعی مشترک و فروش تسهیلات نظامی به منظور ایرانهراسی و شکلگیری «ناتوی عربی» از جمله موارد مطرح شده در این زمینه بوده است.
سفر رئیسجمهوری آمریکا به منطقه به منظور تقاضا برای افزایش میزان تولید نفت و گاز و در راستای آن، کاهش قیمت نفت و حاملهای انرژی است.
علاوه بر اظهار نظرهای رسانههای غربی، مقامات رژیم صهیونیستی نیز همسو با آنان اصرار دارند که این سفر چهار روزه به منظور ایجاد یک ائتلاف قدرتمند جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران است. لاپید، نخستوزیر موقت اسراییل، در استقبال از بایدن عنوان کرده است که در این سفر مقامات دو کشور درباره «یک ائتلاف قدرتمند جهانی برای توقف برنامه هستهای ایران» گفتوگو خواهند کرد. این رژیم که هم در ساختار داخلی خود و هم در عرصه منطقهای بینالمللی با چالشهای بیشماری روبهروست در بیرون از مرزها نشان داده است توان مبارزه با حزبالله را ندارد. در شرایط داخلی نیز صهیونیستها با مشکلات بزرگی مواجه هستند؛ بهطور مثال در مدت یک سال، سه بار انتخابات در این رژیم برگزار شده است. بنا به گفته این تحلیلگر، اسراییل تنها با نمایش تبلیغاتی آشکارسازی روابط با برخی از نظامهای سازشکار منطقه سعی دارد ضعفهای خود را پنهان کند.
جلوگیری از یک نفوذ!
سید وحید ظهوری حسینی، مدرس دانشگاه و تحلیلگر حقوق بینالملل نیز معتقد است که اولین دیدار بایدن بهعنوان رئیسجمهوری از منطقه شامل موضوعاتی همچون نفت، ایران، جنگ در اوکراین و جنجال در عربستان سعودی است. این کارشناس و تحلیلگر سیاسی با اشاره به تعهد تاریخی ایالات متحده به رژیم صهیونیستی به «شهروندآنلاین» میگوید: «روابط بایدن با این رژیم به دلیل تلاشهای او برای از سرگیری توافق سال 2015 کمی تیره شده بود.»
مسئول بنیاد علمی – فرهنگی کوثر افغانستان و ایران معتقد است که بایدن نگران افزایش نفوذ چین و روسیه در خاورمیانه است و به همین منظور سعی دارد که نفوذ ایالات متحده را در منطقه افزایش دهد. به اذعان این کارشناس، عادیسازی روابط میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی از جمله پیامدهای سفر بایدن به منطقه است که برای دولت بایدن یک پیروزی محسوب میشود.
این تحلیلگر بینالمللی در ادامه تضعیف روابط دوجانبه چین با کشورهای خاورمیانه را نیز از جمله اهداف این سفر چهار روزه برشمرد: «آنچه کشورهای خاورمیانه به ویژه جمهوری اسلامی ایران باید نسبت به آن محتاط باشند این است که کاشتن بذر یک جنگ سرد جدید توسط بایدن چگونه بر روابط کشورهای منطقه و روابط آنها با کشورهای خارج از منطقه تأثیر میگذارد.»
به اذعان این کارشناس بینالمللی، بایدن همچنین به دنبال متقاعد کردن اسراییل برای ایستادن در کنار ایالات متحده و متحدانش برای حمایت از اوکراین در درگیری این کشور با روسیه خواهد بود.
هدف، ارتقای توسعه در منطقه نیست
سید وحید ظهوری حسینی معتقد است که واشنگتن در این سفر به دنبال ارتقای توسعه در منطقه نیست. او در اینباره میگوید: «کاری که واشنگتن انجام میدهد فقط در خدمت بازی ژئوپلیتیک خود است. هر جا آمریکا حضور داشته باشد، دردسر است. آشفتگیهایی که در نقاط مختلف جهان به جا گذاشته است، خود شاهدی بر این ادعاست. کشورهای خاورمیانه از جمله افغانستان، عراق، ترکیه و ایران هرگز نباید آشفتگیهایی را که ایالات متحده در دهههای گذشته در منطقه ایجاد کرده است. فراموش کنند.»
این تحلیلگر بینالمللی در ادامه با ارائه راهکاری برای خنثیسازی توطئههای ایالات متحده تصریح کرد: «تهران با افزایش روابط خود با چین، یک قدرت اقتصادی بینالمللی، و روسیه، یک ابرقدرت نظامی، اقدامات اساسی برای خنثیکردن توطئههای مخرب ساختهشده توسط ایالات متحده و اسراییل اتخاذ کرده است. بر اساس گزارشی که «واشنگتن فری بیکن» منتشر کرده است، ایران، روسیه و چین قصد دارند در ماه اوت مانور دریایی سهجانبه تحت عنوان «مرز تکتیرانداز» در دریای کارائیب به میزبانی ونزوئلا -که مدتهاست حیاط خلوت ایالات متحده آمریکا محسوب میشود- انجام دهند. بدیهی است مانورهای دریایی مذکور منادی شکلگیری ائتلافی سهجانبه علیه آمریکاست که میتواند هرگونه طرح آمریکایی- صهیونیستی- عربی را که به ضرر منافع ملی و منطقهای ایران باشد، عملا خنثی کند.»