عبور از 60 روز گرم بدون خاموشی!

گروه اقتصادی / این هفته، روند دمای هوا افزایشی پیش‌بینی شده است و امروز و فردا با تداوم جریان گرما، رکورد مصرف برق نیز احتمالاً شکسته خواهد شد. چراکه هر یک درجه افزایش دما 1500 مگاوات مصرف برق را بالا می‌برد و اکنون دمای هوای بسیاری از شهرهای ایران بالاتر از 50 درجه سانتی‌گراد قرار دارد. اخیراً «ناسا» با انتشار نقشه‌ای از کره‌زمین، شهر اهواز را یکی از گرم‌ترین شهرهای جهان در روز ۱۳ ژوئیه (۲۲ تیر) معرفی کرد، با وجود این اما خاموشی‌های دو سال اخیر، امسال تکرار نشد و تأمین برق مشترکان به شکل پایدار است. این درحالی است که در ابتدای دولت سیزدهم تولید برق کشور حدود 15 هزار مگاوات کسری داشت؛ کمبودی که 3 برابر مصرف برق تهران برآورد می‌شود. به این ترتیب، 60 روز گرم امسال بدون خاموشی و قطع برق سپری شده و آنطور که سخنگوی صنعت برق می‌گوید، امید است که با همراهی مردم این شرایط تا پایان فصل گرم تداوم داشته باشد.
«مصطفی رجبی‌مشهدی» در گفت‌و‌گو با «ایران» ادامه می‌دهد: «این هفته احتمالاً مصرف برق باز هم افزایش خواهد داشت و رکورد جدیدی برای مصرف به ثبت خواهد رسید. در گرم‌ترین هفته سال –از ابتدا تاکنون- بسر می‌بریم و روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه امکان اینکه مصرف رکورد بزند، وجود دارد. پیش‌بینی ما این است که روز چهارشنبه نیاز مصرف برق کشور بیش از 68 هزار و 250 مگاوات باشد.»
او در خصوص اینکه آیا این هفته خاموشی‌های سال گذشته تکرار خواهد شد یا خیر؟ می‌گوید: «تمام تلاش ما این است که خاموشی‌های سال گذشته نه در این هفته و نه در هفته‌های آتی تکرار نشود. اما این مسأله نیازمند همراهی مشترکان نیز هست. اگر مشترکان همراهی و همکاری خود با صنعت برق را تقویت کنند و در ساعات12 تا 18 و 20 تا 22 از مصارف غیرضروری برق و استفاده از لوازم برقی پرمصرف بپرهیزند و همینطور دمای کولر گازی را روی 25 درجه و بالاتر و کولر آبی را روی دور کند تنظیم کنند، ممکن است رکورد مصرف امسال این هفته شکسته نشود و در همان محدوده 68 هزار مگاوات باقی بماند. امیدواریم که این اتفاق رخ دهد و با اندکی مدیریت مصرف، همه مشترکان از برق برخوردار باشند.»
چرا امسال خاموشی نداریم؟


درحالی که سال گذشته در چنین روزهای گرمی ساعت‌ها برق منازل، ادارات و صنایع قطع می‌شد، اما امسال تاکنون هیچ خاموشی برنامه‌ریزی شده‌ای رخ نداده است. سخنگوی صنعت برق در خصوص چگونگی مدیریت کسری 15 هزار مگاواتی تولید برق و افزایش 4 هزار مگاواتی مصرف در سال‌جاری، توضیح می‌دهد: «امسال چندین اقدام اساسی صورت گرفت. این موارد در قالب یکصد برنامه‌ای بود که وزارت نیرو بعد از تابستان سال 1400 تدوین کرد و آنها را پیش برد. از جمله اقدامات مهم، توسعه ظرفیت نیروگاه‌های جدید بود که به خوبی انجام شد. همچنین ارتقای وضعیت نیروگاه‌های موجود یکی دیگر از اقدامات بود که مجموع این موارد حدود 6 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه می‌کرد که اکنون عمده آنها هم وارد مدار شده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «مورد دیگر تعمیرات نیروگاه‌ها بود که در آخر اردیبهشت ماه خاتمه یافت و نیروگاه‌ها با حداکثر ظرفیت در مدار تولید قرار گرفتند و این کمک بزرگی بود.»
رجبی‌مشهدی اذعان می‌کند: «اقدام دیگر در سمت مصرف بود. برنامه مدونی را برای مدیریت مصرف در بخش‌های مختلف از خانگی، صنعت، کشاورزی و اداری تدوین کردیم که عمدتاً تشویق‌محور بودند و سعی کردیم بخشی از ناترازی را هم از این بخش جبران کنیم. به این ترتیب بخشی از کمبود تولید برق کشور از ظرفیت نیروگاه‌های جدید و بخشی هم از محل مدیریت مصرف تأمین شد.»
او با تأکید بر اینکه تا این لحظه در کشور خاموشی نداشتیم، عنوان می‌کند: «سعی ما بر این است که با همکاری خوب مردم این تابستان را بدون خاموشی سپری کنیم.»
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران با اشاره به تشویق مشترکان بخش خانگی به مدیریت مصرف از طریق پاداش خوش‌مصرفی، می‌گوید: «عملکرد مصرفی برق مشترکان خانگی در دوره خرداد ماه تا امروز نشان می‌دهد که 38 درصد مشترکان مشمول پاداش مدیریت مصرف شده‌اند و همکاری خیلی خوبی داشته‌اند. اگر در ماه‌های بعدی هم این اتفاق بیفتد، این طرح تشویقی در عبور پایدار و بدون خاموشی از تابستان خیلی تأثیرگذار خواهد بود.»
رجبی‌مشهدی با اشاره به اینکه امسال در حوزه شبکه سراسری برق هم سعی شد نواقص، گلوگاه‌ها و تعمیرات مورد نیاز به خوبی انجام شود تا حداکثر آمادگی شبکه را داشته باشیم، بیان می‌کند: «مجموع اقدامات انجام شده، باعث شد تا شبکه سراسری برق پایدار باشد و مشترکان متأثر از خاموشی‌های نامنظمی که سال گذشته به دلیل عملکرد ضعیف سیستم‌های حفاظتی به وقوع می‌پیوست، نباشند و از برق مطمئن و پایداری برخوردار شوند.»
گفتنی است، از 68 هزار مگاوات نیاز مصرف برق، حدود 8 هزار مگاوات با مدیریت مصرف و طرح‌ها و قراردادهای امضا شده در این خصوص پوشش داده می‌شود و به نوعی جابه‌جایی بار رقم می‌خورد. به گفته سخنگوی صنعت برق، اگر اکنون قطعی برق به صورت موردی اتفاق بیفتد، ناشی از کمبود نیست و برای رفع مشکل، مشترکان باید به سامانه ۱۲۱ گزارش دهند و نیروهای شرکت‌های توزیع نیز در سریع‌ترین زمان ممکن مشکل رخ داده را برطرف خواهند کرد.
مصرف 30 هزار مگاواتی وسایل سرمایشی
بررسی تفاوت مصرف برق تابستان و زمستان نشان می‌دهد که اکنون حدود 30 هزار مگاوات از مصرف برق کشور برای تأمین انرژی وسایل سرمایشی است. بار بخش سرمایشی درحالی حدود ۳۰ هزار مگاوات است که مجموع مصرف برق چند کشور همجوار ایران به این رقم می‌رسد.
کارشناسان معتقدند که راهکارهای ساده‌ای برای مدیریت این بار وجود دارد؛ بدون آنکه در رفاه مشترکان تغییری ایجاد شود. از جمله اینکه کمپرسور کولرهای گازی نباید مستقیماً زیر نور خورشید قرار بگیرد که همین اقدام، تا ۲۰ درصد می‌تواند بدون کاهش سرمای خروجی این کولرها، مصرف برق آنها را کاهش دهد. این صرفه‌جویی در بخش کولرهای گازی، در مقیاس کل کشور می‌تواند، حداقل حدود ۳ هزار مگاوات باشد که تقریباً، ۳ برابر تولید نیروگاه اتمی بوشهر محسوب می‌شود. در این روزهای گرم، نصب یک سایبان روی کولر آبی یا روی کمپرسور کولرهای گازی می‌تواند چندین هزار مگاوات صرفه‌جویی برق به همراه داشته باشد و به پایداری شبکه کمک کند.