روزنامه آرمان ملی
1401/05/02
...ﺑﺮای اﺣﯿﺎ، رﻫﺎﯾﺶ ﮐﻨﯿﺪ
آرمان ملی - نفیسه مجیدی زاده: «۹۵درﺻﺪ از آب درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه اﺳﺖ»؛ اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﺧﺒﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺣﺎل درﯾﺎﭼﻪ ﺑﯿﻤﺎر دارﯾﻢ. اﻣﯿﺮﻋﺒﺎس ﺟﻌﻔﺮی، ﻣﺪﯾﺮ ﮐﻞ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺤﺮان آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎ اﻋﻼم اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ:« از دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﻫﺮﺳﺎل ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ 40 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ از ارﺗﻔﺎع درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.»ﭘﺮوﯾﺰ ﮐﺮدواﻧﯽ، ﭘﺪر ﮐﻮﯾﺮﺷﻨﺎﺳﯽ اﯾﺮان ﺳﺎل 93 ﮔﻔﺖ:« درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﻣﺮده و ﻫﺮﮔﺰ اﺣﯿﺎ ﻧﻤﯽﺷﻮد.» او ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬار داﻧﺸﮕﺎه ﮐﺸﺎورزی اروﻣﯿﻪ در ﺳﺎل 1345 بود. ﮐﺮدواﻧﯽ ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ اﯾﻦ درﯾﺎﭼﻪ ﺑﻮد 8 ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺖ: ﻣﺨﺎرج اﺣﯿﺎی درﯾﺎﭼﻪ را ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ دﯾﮕﺮی در ﻣﻨﻄﻘﻪ! ﭼﺮا درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ وﺿﻊ اﻓﺘﺎد؟در ﻫﻤﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آب دﯾﺪﮔﺎهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ وﺟﻮد دارد. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ، دﯾﺪﮔﺎﻫﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺧﻄﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺣﻮضه آب ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ دﯾﺪﮔﺎه ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖ ﻧﺰدﯾﮏ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺧﻄﺎ در ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮐﻼن اﻧﺴﺎﻧﯽ روي ﺣﻮضهﻫﺎي آﺑﮕﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﭘﺪﯾﺪه ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ.50ﺳﺪ روي ﺣﻮﺿﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ، 45 ﻫﺰار ﺣﻠﻘﻪ ﭼﺎه ﻣﺠﺎز و ﺑﯿﻦ 22 ﺗﺎ 45 ﻫﺰار ﺣﻠﻘﻪ ﭼﺎه ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز در اﻃﺮاف درﯾﺎﭼﻪ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﺨﺪوش ﺑﻮدن آﻣﺎر ﭼﺎهﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﭼﻘﺪر ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ نامشخصي روبه‌رو ﻫﺴﺘﯿﻢ.در واﻗﻊ ﺧﻄﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺼﺮف آبﻫﺎي ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ، ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن اﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﻤﻼ وروديﻫﺎي ﺑﻪ ﺣﻮﺿﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ در ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺖ، ﻣﻨﺎﺑﻊ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﻤﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﺻﺮف ﺣﻮزهﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ؛ ﻣﺜﻞ ﮐﺸﺎورزي و ﺻﻨﻌﺖ.در ﺑﺎغﻫﺎي اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﯿﻮهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﺳﯿﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﯽ ﮐﻪ ﻋﻤﻼ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ،ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ و ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و وﻗﺘﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪات ﺑﺎﻏﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ، ﺗﻮﺟﯿﻪ وﺟﻮد ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﻬﺎﺳﺖ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.اﮔﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﻻن 40 درﺻﺪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ ﺣﻮﺿﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﻨﯿﻢ و 60درﺻﺪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ آب آزاد ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮات ﺟﺪي ﻣﻨﻔﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ روي ﺣﻮﺿﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ اﻣﺎ ﻃﺒﻖ آﻣﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ اﻻن 100 درﺻﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ را ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﯽرﺳﺎﻧﯿﻢ و ﺳﻬﻤﯽ را ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي آبي ﻗﺎﺋﻞ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ. در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻫﻤﻪ اﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎره را ﺳﻤﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آب در وزارت ﻧﯿﺮو ﻣﯽﮔﺮداﻧﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ وزارت ﻧﯿﺮو ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﯿﺎزﻫﺎﺳﺖ ﻧﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه آن؛ وﻗﺘﯽ ﺗﻘﺎﺿﺎﯾﯽ ﺑﺮاي وزارت ﻧﯿﺮو ﻣﯽآﯾﺪ و در ﻗﻮاﻧﯿﻦ درج مي‌شود دﺳﺘﮕﺎه اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻮﻇﻒ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﯿﻦ آب ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﺪ.ﺳﺎﺧﺘﺎري وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ، اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﻌﯿﺸﺖ، ﻓﻘﻂ در ﮔﺮو ﻣﺼﺮف آب ﺑﯿﺸﺘﺮاﺳﺖ و ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺰﯾﺖ ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮر ﻣﺎ، ﮐﺸﺎورزي اﺳﺖ!ﺧﯿﻠﯽ از ﻣﺸﺎﻏﻞ و ﻣﻌﯿﺸﺖﻫﺎ را ﺑﺮاﺳﺎس ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻔﮑﺮ و ﻧﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻨﯿﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺻﺎدرات آب ﻣﺠﺎزي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ.اﮔﺮ ﺟﺎﯾﯽ در ﮐﺸﻮرﻣﺎن 10 ﺗﻦ ﮔﻮﺟﻪﻓﺮﻧﮕﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ در دﻧﯿﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي در ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار زﻣﯿﻦ، ﺻﺪ ﺗﻦ ﮔﻮﺟﻪﻓﺮﻧﮕﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﮐﻤﺘﺮ از ﻧﯿﻤﯽ از آب، ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺎن ده ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﭘﺲ ﮐﺸﺎورزي ﺑﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي روز دﻧﯿﺎ ﻫﻢ فاصله زيادي دارد .ﺑﺮاﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت آﻣﺎري ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ در ﺳﺎل 98 اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ 17 درﺻﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ داﺧﻠﯽ آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ از ﮐﺸﺎورزي ﺑﻮده اﻣﺎ 89درﺻﺪ آب ﻣﺼﺮﻓﯽ اﺳﺘﺎن در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ. ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺣﺪود ﮐﻤﺘﺮ از 500ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي، 4 ﻣﯿﻠﯿﺎرد و 51 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ آب در آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻣﺰﯾﺖ ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﭼﯿﺴﺖ؟
ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ اﯾﺠﺎد ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اراﺋﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژيﻫﺎي داﻧﺶﺑﻨﯿﺎن ارزان ﻗﯿﻤﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺰﯾﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺑﻪ ﮐﺸﻮر ﺑﺪﻫﺪ.آذرﺑﺎﯾﺠﺎن هاي ﺷﺮﻗﯽ و ﻏﺮﺑﯽ و ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﻫﻤﺠﻮار درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﻪ ﮐﺸﻮر ﺗﺮﮐﯿﻪ، ارﻣﻨﺴﺘﺎن و آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪاي اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪﺳﺨﺖاﻓﺰاري و ﻧﺮماﻓﺰاري و ﺑﺎزاري ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ داﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﯾﺮان در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ و داﻧﺶﻣﺎن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﻣﺮدم ﺣﺎﺷﯿﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﻠﺪﻧﺪ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺎزارﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن و ﺗﺎﻣﯿﻦ آن ﺑﺎزارﻫﺎ از ﻣﺰﯾﺖﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ آب ﻣﺤﻮر ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﯿﺸﺖﻫﺎي ﮐﻢ آب ﺧﻮاه را مي‌توان در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪاﯾﺠﺎد ﮐﺮد.
در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨﻮﻧﯽ راه اﺣﯿﺎي درﯾﺎﭼﻪ ﭼﯿﺴﺖ؟
در ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاري ﭼﯿﺰي ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه اﺳﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ وزارت ﻧﯿﺮو ﺑﻪ ﮐﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎرﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﮐﺸﻮر ﯾﺎدآوري ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎرﮔﺬاري از روي ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻣﮑﺎن رﻫﺎﺳﺎزي آب ﺑﺮاي ﺟﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪوﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﮔﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ روش و ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد ﭘﯿﺶ ﺑﺮوﯾﻢ و اﮔﺮ ﻣﺼﺮف 40درﺻﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﺑﺴﯿﺎري از ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺛﺮ از رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺮآب ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺣﯿﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ.ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻌﯿﺸﺖ و اﯾﺠﺎد ﺷﻐﻞﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻣﺘﻔﺎوت از آب و ﮐﺸﺎورزي در ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺛﺮﺑﺨﺶ در اﺣﯿﺎي درﯾﺎﭼﻪ ﻫﺎ و ﺗﺎﻻبﻫﺎ و ﺑﺮﭼﯿﺪن ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﺪﻫﺎي ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ از مهم‌ترﯾﻦ راهﻫﺎﺳﺖ.ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺨﺸﯽﻧﮕﺮﺑﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد. ﻣﻮﺿﻮع آب ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻣﯿﺎنﺑﺨﺸﯽ و ﻓﺮاﺑﺨﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻞ ﺗﻔﮑﺮ و ﻧﮕﺎه ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ آب ﮐﺸﻮر ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﻪ وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﮐﻢ آﺑﯽ را وارد ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻏﺎﻟﺐ ﺧﻮدﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺣﺘﯽ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش در ﮐﺘﺎبﻫﺎي درﺳﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺳﺎﺳﯽ اﯾﺠﺎد ﮐﺮده و ﮐﻮدﮐﺎن از ﻫﻤﺎن ﺳﻦ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در ﻣﺼﺎرف آب و ﻣﺼﺮف ﺑﻬﯿﻨﻪ آب آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ. ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﮐﺸﻮر ﭘﺮآﺑﯽ ﻧﯿﺴﺖ. اﮔﺮ اﯾﻦ روﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ آب ﻣﺤﻮر ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﭘﯿﺶ ﺑﺮود و اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﻌﯿﺸﺖ را در ﮔﺮو آب ﺑﺒﯿﻨﺪ آب ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻣﺼﺮف مي‌کنيم و اوﺿﺎع ﺑﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد.
ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ ﭼﻪ ﻣﯽﺷﻮد؟
اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدﮐﻔﺎﯾﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﮔﺮه ﻧﺨﻮرده اﺳﺖ. ﻃﺒﻖ آﺧﺮﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﯿﺰان اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان تعاملات ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد.ژاﭘﻦ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺸﺎورزي ﮔﺴﺘﺮده‌اي ﻧﺪارد اﻣﺎ از ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ را دارد ﯾﺎ ﺧﯿﻠﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در اروﭘﺎ ﮐﺸﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮد اﻣﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ آن ﻣﺤﺼﻮل در ﮐﺸﻮرﺷﺎن ﺑﺎ ﻗﯿﻤﺖ ﺛﺎﺑﺖ وﺟﻮد دارد .ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ.در واﻗﻊ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ درﯾﺎﭼﻪ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺪﻫﯿﻢ ﻧﻪ درﯾﺎﭼﻪ ﺑﺎ ما وﻟﯽ در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ ﮔﺎﻫﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ ژئوپليتيک ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﻣﺮزﻫﺎﯾﻤﺎن را ﺣﻔﺎﻇﺖ ﮐﻨﯿﻢ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن ﻫﺴﺖ و ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﯿﻦ آب ﺷﺮب ﺳﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ آﺑﺎد ﺷﻮد. ﻣﺮدم آﻧﺠﺎ زﻧﺪﮔﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮد.ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﺪﺳﺎزي در اﯾﺮان ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ آدمﻫﺎ ﺧﻮدﺷﺎن را ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ اﻧﻄﺒﺎق داده ﺑﻮدﻧﺪ.ﺗﺮاز ﺳﺪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﺮﯾﺖ در ﻃﺒﺲ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎﻫﺘﺮ از ﺳﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه آﻧﻬﺎ ﺗﮑﻨﯿﮑﺶ را داﺷﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺧﻮدﺷﺎن را ﺑﺎ آورد ﻣﻄﻤﺌﻦ رودﺧﺎﻧﻪ اﻧﻄﺒﺎق داده ﺑﻮدﻧﺪ. ﻣﺨﺎزن ﺧﯿﻠﯽ از ﺳﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد وزﯾﺮ اﺳﺒﻖ ﻧﯿﺮو آﻗﺎي ﭼﯿﺖﭼﯿﺎن اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ ﺣﺪود 70 ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ ﻣﺨﺰن ﺳﺪ ساخته ايم ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺣﺪود 50 ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺒﺶ ﭘﺮ ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﻣﺎ ﻧﮕﺎه ﺻﺤﯿﺤﯽ ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ .ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺎ ﮔﺮﻣﺎﯾﺶ زﻣﯿﻦ و ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ و ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن ﻫﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﻄﺒﺎق ﻧﺪادﯾﻢ، ﻋﻠﻢ را و ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻢ زﻣﯿﻦ را ﻧﺪﯾﺪﯾﻢ .ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺿﺎﻓﯽ ﮐﺮدﯾﻢ.ﻣﺎ ﺣﺴﺎﺑﺪاري آب ﻧﺪارﯾﻢ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ردﭘﺎي آب را اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اﯾﻢ، اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﮐﺸﺎورزي ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﮐﺸﺖ اﻟﮕﻮي ﮐﺸﺖ ﮐﻢ آﺑﺨﻮاه ﺑﺎزار ﭘﺴﻨﺪ داراي ﻣﺰﯾﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺪارﯾﻢ و اﯾﻨﻬﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ برنامه مدوني در ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺎزار ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﻋﺪم ﺗﺪوﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖﻫﺎي ﻧﺴﺒﯽ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ وﺟﻮد ندارد. ﮐﻪ ﯾﮑﺮوز ﻗﯿﻤﺖ ﻫﻮﯾﺞ و ﮔﻮﺟﻪ و ﭘﯿﺎز و ﺳﯿﺐزﻣﯿﻨﯽ و... ﺳﺮ ﺑﻪ ﻓﻠﮏ ﻣﯽ ﮐﺸﺪ و روزي ﺑﺮاي ﮐﺸﺎورز ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت را از روي زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ.
آﯾﺎ ﻃﺮح اﻧﺘﻘﺎل آب ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺰﯾﺖ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ؟
ﺧﯿﺮ ﭼﻮن اﯾﻦ ﯾﮏ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﮐﻤﺮﺷﮑﻨﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. آب را از ﮐﺪام ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﺑﺒﺮﯾﻢ؟ اﻧﺤﺮاف آب از ﺟﺎﻫﺎي دﯾﮕﺮ درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻤﯽ دارد ﮐﻪ آب ﺧﻮدش را ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ، ﻃﺒﯿﻌﺖ آن را ﺑﯿﺨﻮد اﯾﺠﺎد ﻧﮑﺮده و آب ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ.ﻣﯽآﯾﻨﺪ ﺳﺪ ﻣﯽزﻧﻨﺪ، آب ﻣﺼﺮف ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﻌﺪ ﮐﻪ آب ﮐﻢ ﺷﺪ ﺗﻮﻧﻞ ﻣﯽزﻧﻨﺪ و از ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ دﯾﮕﺮ آب ﻣﯽآورﻧﺪ درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪاي و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﮑﺘﻮب وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ در ﻃﺮح ﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل، آب از ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪاي رد ﺷﻮد ﺗﻘﺎﺿﺎي آب ﻫﻢ ﺑﺮاي ﮐﺸﺎورزي و ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ.ﻫﻤﯿﻦ اﻻن ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي ﻃﺮح اﻧﺘﻘﺎل آب زاب ﺑﻪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اند ﺣﺎﻻ ﮐﻪ آب را از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺎ رد ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي زﻣﯿﻦﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي ﻣﻨﻄﻘﻪ آب ﺑﺪﻫﯿﺪ. در اﻧﺘﻘﺎل آب از ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي رودﺧﺎﻧﻪ دز از اﻟﯿﮕﻮدرز ﺑﻪ ﻗﻤﺮود اول ﻗﺮار ﺑﻮد آب ﺑﺮاي ﺷﺮب ﺷﻬﺮ ﻗﻢ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ. ﮐﻢ ﮐﻢ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﺑﻪﺻﻨﺎﯾﻊ آب ﺑﺮ ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﯿﻞ ﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﯾﺮي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﺎﯾﻊ آب ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد.ﭘﺲ ﻣﺰﯾﺘﯽ ﺑﺮاي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و در ﺳﯿﮑﻞ ﻣﻌﯿﻮب ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﺪ. در ﺳﯿﮑﻞ ﻣﻌﯿﻮب آب ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻣﺼﺮف ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺎز ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺸﮏ ﻣﯽﺷﻮد، رﯾﺰﮔﺮد ﻣﯽآﯾﺪ، رﻃﻮﺑﺖ ﻫﻮا ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻫﻢﮐﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ ﺧﺐ آﺑﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺑﺎغ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ و ﺑﺎﻏﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺻﻨﺎﯾﻊ واﺑﺴﺘﻪ و ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎغ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ زﻏﺎلﻣﯽﺷﻮد! ﺟﻬﺮم ﻓﺎرس؛ ﭼﻮب زﻏﺎل درﺧﺖ ﻟﯿﻤﻮ از ﺗﻤﺎم ﺑﺎغﻫﺎي ﻟﯿﻤﻮي ﺟﻬﺮم اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺛﺮ اﻓﺖ آبﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﻨﺪ وﻗﺖ دﯾﮕﺮ زﻏﺎل ﭼﻮب ﺳﯿﺐ در آذرﺑﺎﯾﺠﺎن زﯾﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪات ﻫﻢ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﮐﻪ برخي ﯾﺎ در ﺣﺎل ﻣﻬﺎﺟﺮﺗﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت.ﺣﯿﺎت و ﻣﻤﺎت درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ در ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﮐﻼن دارد ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻫﻢ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ اﮔﺮ ﻫﻤﯿﻦ روﻧﺪ اداﻣﻪ ﯾﺎﺑﺪ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ ﺧﺸﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و اداﻣﻪ اﯾﻦ روﻧﺪ ﻣﺮگ ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ را ﺑﺪﻧﺒﺎل دارد ﻧﻪ اﻣﮑﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ اي دﯾﮕﺮ! ﭘﺲ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﺮگ درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ را ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ.
ﻧﻤﯽﻣﯿﺮد، ﯾﻌﻨﯽ در ﻫﺮ ﺣﺎل اﻣﮑﺎن اﺣﯿﺎ وﺟﻮد دارد؟
ﻃﺒﻌﯿﺖ ﻧﺸﺎن داده ﮐﻪ اﮔﺮ رﻫﺎﯾﺶ ﮐﻨﯽ دوﺑﺎره ﺧﻮدش را ﺑﺎزﺳﺎزي ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﺟﺪﯾﺪ دﯾﮕﺮي ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد.وﻗﺘﯽ ﺟﺎده ﻣﯽﺳﺎزﯾﻢ ﮔﺎﻫﯽ ﯾﮏ ﺑﺨﺸﯽ از ﮐﻮه را ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻘﻄﻌﯽ ﺑﺮش ﻣﯽدﻫﯿﻢ و ﺑﻌﺪ رﻫﺎﯾﺶ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻮه ﺧﻮدش را ﺑﺎزﺳﺎزي ﮐﺮده، ﺧﺎک رﯾﺨﺘﻪ و ﮔﯿﺎه ﻫﺎ درآﻣﺪﻧﺪ اﻟﺒﺘﻪ رﻓﺘﺎر ﻃﺒﯿﻌﺖ ﮐﻨﺪ اﺳﺖ وﻟﯽ اﮔﺮ در ﺗﺎرﯾﺦ زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺬارﯾﻢ اﯾﻨﻬﺎ ﻟﺤﻈﻪاي ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪﻧﻤﯽﺷﻮد ﺑﮕﻮﯾﯽ درﯾﺎﭼﻪ ﻣﺮد. ﻣﺮگ درﯾﺎﭼﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺮگ ﺧﯿﻠﯽ از ﻣﺸﺎﻏﻞ و ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻤﯿﻌﺖ 2.5 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮي اﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻃﺮاف درﯾﺎﭼﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻧﺒﺎﯾﺪ اﺟﺎزه داد اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺎده‌اي ﻧﯿﺴﺖ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺮگ ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﻮز اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺎده و ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ راﻫﺒﺮدي ﻣﯽﺷﻮد اﺣﯿﺎ ﮐﺮد. ﻧﺒﺎﯾﺪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ.ﭘﺬﯾﺮش همچين ﭼﯿﺰي اداﻣﻪ روﻧﺪ ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ در ﮐﻞ ﮐﺸﻮر اﺳﺖ ﻧﺒﺎﯾﺪ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻨﺪ اﯾﻦ روﻧﺪ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ. ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻋﻮض ﺷﻮد ﻫﻢ ﺗﻔﮑﺮ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ آب و ﻫﻢ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺸﮑﻞ اﺷﺘﻐﺎل در ﮐﺸﻮر.ﮔﺮﯾﺰي از اﺣﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺴﯿﺮ اﺣﯿﺎ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻮده اﺳﺖ! واﻻن اﮔﺮ ﻣﺼﺮف ﺑﯽ روﯾﻪ آب را رﻫﺎ ﮐﻨﻨﺪ و ﯾﺎ ﻣﺘﻌﺎدل ﻣﺼﺮف ﺷﻮد درﯾﺎﭼﻪ اﺣﯿﺎ ﻣﯽﺷﻮد.
سایر اخبار این روزنامه
بازی دو سر باخت در بازار انرژی
...ﺑﺮای اﺣﯿﺎ، رﻫﺎﯾﺶ ﮐﻨﯿﺪ
غافلگيري مسئولان اين بار در استهبان
شعر، فرزند زمان است
انداختن مشکلات به گردن دولت‌های قبلی راه حل نیست
ایران، روسیه و ترکیه نمی‌توانند بلوک اقتصادی ضدغرب تشکیل بدهند
خبر
گوش شنوایی نبود
بازداشت عوامل سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی
سفر بایدن به منطقه شکست خورد
نرخ تورم و نوسانات نرخ ارز
آسیب‌های اجتماعی از منظر سمن‌ها
