روزنامه خراسان
1401/05/02
آشفته بازار روغن موتور
حمید رضا حلاجیان/ در لابه لای صداهای گوش خراش تعمیرگاه ها و صافکاری ها، مغازه های تعویض روغنی را نشان می کنم تا سر فرصت که سرشان خلوت است به سراغشان بروم و دلیل این همه آشفتگی و افزایش قیمت روغن موتور را بی واسطه و درست از کف بازار جویا شوم. شاید منطقه پل حافظ یا همان محله گاراژدارها، بزرگ ترین کلنی انواع و اقسام تعمیرگاه های اتومبیل در مشهد باشد که در هر کوچه پس کوچه اش حداقل یک مغازه مرتبط با خودرو را می توان پیدا کرد؛ از همین رو برای پرداختن به موضوع افزایش قیمت موتور و قرار گرفتن در موقعیت صحیح، ناگزیر باید به دنبال پاسخ در گاراژدارها باشیم. کم شدن عرضه، علت اصلی اولین جایی را که انتخاب می کنم مغازه نسبتا تمیز اما کوچکی است که از لحاظ مکانی در جای پر رونق تری قرار دارد؛ با بی حوصلگی به حرف های من گوش می دهد و اصلا نمی خواهد مثل من شمرده پاسخ بدهد چرا که به نظرش یک سوال واضح پرسیده ام؛ خیلی جمع و جور البته با صراحت پاسخ می دهد: مشکل افزایش سرسام آور مشخصا به دلیل کم شدن عرضه اتفاق افتاده است؛ چهار شرکت بزرگ تولید کننده ،عرضه محصولشان را به بازارهای داخلی کم کرده اند و بیشتر به صادرات توجه دارند و این یعنی من مغازه دار روغن به سختی گیرم می آید و این گرانی محصول، هیچ چیز پیچیده ای نیست. می خواهند قیمت را افزایش دهند با جواب صریح و محکم صاحب مغازه جوان به سمت همکارش در آن طرف خیابان می روم؛ آن جا هم مغازه نسبتا کوچکی است که شاگردش از بیکاری و برای فرار از تیغ تند آفتاب زیر درخت بی شاخه و برگی به نقطه ای در مقابلش زل زده و در مواجهه با من آدرس «ا وستایش» را در داخل مغازه می دهد. خودم را معرفی می کنم و از او می خواهم که لطف کند و نظر و مشاهداتش از کف بازار را به عنوان کسی که دستی بر آتش دارد به من بگوید؛ مرد جوان بی معطلی می رود سر اصل موضوع و با صراحت تمام می گوید: کار کار خودشان است؛ می خواهند قیمت را افزایش دهند برای همین عرضه را کم کرده اند تا قیمت بالا برود ، در همین اثنا هم با تشکیل مافیا، محصولات شان را با قیمت بالا می فروشند؛ قیمت روغن حدود سه ماه پیش 120 هزار تومان بوده اما الان به بالای 330 هزار تومان رسیده است. مرد جوان که به تندی هر چه تمام تر انتقاد می کند و معتقد است در این جریان به مردم ظلم می شود؛ پس از درخواست دوستش از من برای رویت کارت خبرنگاری، لام تا کام حرف نمی زند و گویی از انتقادهای تندش پشیمان شده باشد سر جایش می نشیند و مشغول بازی با موبایلش می شود. خرید اجباری محصولات بد فروش به سراغ افراد دیگر می روم و همه آن ها دلیل اصلی را کمبود عرضه می دانند و همچنین بعضی دیگر از زوایای تقریبا پنهان پرده بر می دارند؛ یکی از موضوعاتی که به آن اشاره می کنند عرضه سبدی است؛ یعنی مغازه دار برای خرید محصول مورد نیاز خود، مجبور است محصولات دیگر یک شرکت را که در سبد جا گذاری شده نیز خریداری کند؛ حالا این محصولات جاگذاری شده که نوعی خرید اجباری محسوب می شود؛ جزو محصولاتی است که به گفته مغازه داران بسیار بد فروش است و موجب می شود سرمایه مغازه داران برای مدت طولانی صرف اجناسی شود که باید ماه ها و شاید هم سال ها در انبار بماند. در همکلامی با فروشندگان روغن موتور و حضور در مغازه های آن ها، نکته قابل توجه تعجب مشتریان از قیمت های جدید بود که با انتقادهای گاهی تند همراه می شد. بعضی از آن ها هم پس از مواجه شدن با قیمت های سر به فلک کشیده و چند برابر شده روغن مجبور بودند از روغن های بی کیفیت استفاده کنند و این خود تبدیل به چالشی برای آن ها شده بود؛ ضمن این که مغازه دارها هم از کسادی بازار به علت کم شدن قدرت خرید مردم گله مند بودند. درخواست افزایش قیمت 4 شرکت بزرگ بعد از این مشاهدات و گوش کردن به بعضی از صحبت های مردم و فروشنده های روغن موتور، برای اطلاع بیشتر از موضوع با حامد یزدی زاده خوارزمی، رئیس اتحادیه فروشندگان روغن موتور،فیلترجات و تعویض روغن مشهد تماس گرفتیم تا نظر او را هم جویا شویم. یزدی زاده در خصوص ریشه افزایش قیمت روغن موتور اظهار کرد: برای بررسی این موضوع بهتر است کمی به عقب برویم؛ ما چهار شرکت بزرگ در زمینه تولید روغن داریم که اگر چه سهامی عام هستند اما عمده سهام شان متعلق به نهاد های حاکمیتی مثل بنیاد مستضعفان، آستان قدس و سازمان تامین اجتماعی است. در سال های گذشته دولت به آن ها یارانه می داده و قیمت در حد معقولی پایین بوده که در یکی دوسال گذشته این یارانه ها حذف شده است و این شرکت ها که بین 80 تا 85 درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده اند در اردیبهشت سال گذشته درخواست 116 درصد افزایش قیمت داشتند که سازمان حمایت در مرداد ماه همان سال با افزایش 45 درصدی آن موافقت کرد و این شرکت ها به سمت پکیج و سبدی فروختن، فروش اجباری و عرضه قطره چکانی حرکت کردند و این باعث به هم خوردن تعادل بازار شد. مخالفت سازمان حمایت و شروع کاهش عرضه وی ادامه داد: سازمان حمایت در سال جدید با 25 درصد افزایش قیمت موافقت کرد در حالی که تولید کنندگان درخواست 80 درصد افزایش را داشتند و این ها باعث شد که عرضه کمتر شود؛ به طوری که امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد عرضه این شرکت ها به بازار های داخلی کمتر شده است. قیمت در بازار گران تر از قیمت مصوب یزدی زاده درباره علت فروش گران تر از قیمت مصوب در بازار توضیح داد: این اتفاق به دو علت می افتد؛ یکی به این دلیل که فروش به صورت سبد و پکیج است که در کنار روغن موتور مغازه دارها باید محصولات دیگر را هم خریداری کنند و حالا عمده فروش یا باید به صورت پکیجی محصولات را خودش بفروشد یا با احتساب خواب سرمایه و مسائل دیگر باید قیمت بیشتری برای محصول تعیین کند. دلیل دیگر هم این است که بین 15 تا 20 درصد سهم بازار متعلق به شرکت های خصوصی است و چون آن ها آنالیز قیمت بالایی هم دارند، قیمت آن ها بالاتر از شرکت های دولتی قرار می گیرد. فروش در بورس و جای خالی تولید وی در پاسخ به این سوال که شرکت های خصوصی روغن پایه خود را از کجا تهیه می کنند، توضیح داد: شرکت های خصوصی روغن پایه را از شرکت های دولتی تهیه می کنند و جالب است بدانید که از اردیبهشت ماه روغن پایه را در بورس کیلویی 24 هزار تومان عرضه کردند و امروز به 38 هزار تومان رسیده پس شرکت های بزرگ ممکن است این طور برخورد کنند که خیلی مهم نیست که تولید کنیم چرا که روغن پایه را به قیمت 38 هزار تومان می فروشیم. دور زدن قانون با تعویض نام وی درباره تغییر نام برند بعضی از محصولات و عرضه با قیمت بیشتر اظهار کرد: بله بعضی شرکت ها تغییراتی در اسم محصول داده و اعلام کرده اند سطح کیفیت فرق می کند و طبق آنالیز جدید قیمتی که ارائه کرده اند؛ قیمت را بالاتر برده اند و به نظر می آید تقریبا قانون را دور زده اند. خیانت سازمان حمایت به مصرف کننده یزدی زاده در واکنش به این که اغلب روغن فروشان معتقد بودند افزایش قیمت برای روغن قابل قبول است، گفت: بله موافقم چرا که قیمت حمل و نقل، نیروی کار و ... از ابتدای سال افزایش پیدا کرده است. حالا دولت تصمیم گرفته قیمت بالا نرود اما با قیمت گذاری دستوری، بازار مدیریت نمی شود و در نهایت سازمان حمایت از مصرف کننده به مصرف کننده خیانت می کند به این دلیل که زمینه عرضه روغن کم می شود و سودجویان با ریپک کردن(بسته بندی مجدد) و با سوءاستفاده از نام تجاری بعضی شرکت ها از این فرصت ها استفاده می کنند؛ ما در این سال ها چیزی به نام حمایت ندیده ایم نه در خودرو سازی و نه در بقیه اش اما تابع دستورات بالا دستی هستیم. آشفته بازار حمایت وی در پایان درباره قیمت ها تصریح کرد: سال قبل قیمت حدودا 130 هزار تومان بود و با 25 درصد افزایش 170 هزار تومان شده است حالا با آن افزایش 80 درصدی که شرکت های بزرگ می خواستند اعمال کنند قیمت به حدود 190 هزار تومان می رسید در حالی که هم اکنون قیمت در کف بازار به بالای 270 هزار تومان رسیده است؛ بهتر بود سازمان حمایت قیمت را آزاد می کرد حالا نه 80 درصد بلکه با 50 درصد این اتفاق می افتاد تا مصرف کننده هم ضرر نمی کرد.
سایر اخبار این روزنامه
گفت وگوی تلفنی ۲ ساعته رئیسی و ماکرون
رکوردداران اینستاگرام
توافق 5 ساله برای صادرات برق ایران به عراق
شوک جدید در پرونده پر رمز و راز متروپل
آشفته بازار روغن موتور
تمسخر سیل و زوال اعتبار نهادهای مسئول
عبور از شوک تورمی حذف ارز 4200
۲۲ کشته؛ به همین سادگی!
بازتاب عظمت اهل‌بیت(ع) در آینه «مباهله»
ناتوانی منافقین در برگزاری یک همایش !
خودنمایی جدید صف های نان
نماوا و ساترا، علیه فیلیمو
ایران، رتبه اول گوشی های آلوده!
