روزنامه خراسان
1401/05/03
مرهم کم اثر بر زخم مستاجران
رعیت نواز- کسی نیست که از معضل افزایش لجام گسیخته اجاره بها در کشور بی اطلاع باشد. این افزایش به حدی رسید که در برخی گزارش ها در همین یک ماه اخیر آمده بود اجاره بها «۱۰۰ درصد» هزینه خانوار‌ها در تهران را به خود اختصاص می دهد. از آن جایی که طبق آمار بیش از 40 درصد خانوارهای ایرانی مستاجرند از سال 1399 بعد از شیوع کرونا و فشار اقتصادی مضاعف بر کسب و کار و معیشت مردم قرار شد از مستاجران حمایت شود تا باری از دوش خانوارهای مستاجر برداشته شود بنابراین تصمیم بر آن شد وام ودیعه مسکن به مستاجران اختصاص پیدا کند اما آمار دریافت کنندگان این وام در این مدت نشان می دهد که این کمک هم با توجه به مقاومت بانک ها و الزامات اولیه دست و پاگیر مرهمی بر زخم های مستاجران نبود و همچنان بیش از 8 میلیون و 500 هزار خانوار شهری مستاجر در کشور با مشکلات گرانی اجاره ها در شهرهای بزرگ و کوچک دست و پنجه نرم می کنند. با این حال بنا بر آمار رسیده در سومین سال اجرای طرح وام ودیعه مسکن تا روز اول مرداد ماه تنها به 4 درصد متقاضیان واجد شرایط تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت شده است. در این گزارش ضمن مرور تعداد ثبت نام کنندگان و دریافت تسهیلات وام اجاره در سال های گذشته به دلایل مقاومت بانک ها در ارائه این تسهیلات پرداخته ایم.8.5 میلیون خانوار شهری مستاجر قبل از هر چیزی بد نیست بدانیم در کشور چه تعداد مستاجر وجود دارد و بعد ببینیم از این تعداد مستاجر چه تعدادی به دنبال وام اجاره بوده اند و چه تعدادی آن را دریافت کرده اند. طبق آمارهایی که با جست و جو در اینترنت از مرکز آمار گرفته تا ایرنا به دست آوردیم، می بینیم در سال 95 حدود 31 درصد از خانوارهای شهری مستاجر بودند در حالی که در آن زمان جمعیت کشور 80 میلیون نفر بود و 18 میلیون خانوار وجود داشت. این در حالی است که جمعیت کشور اکنون به 85 میلیون نفر رسیده و بیش از 40 درصد خانوارهای شهری آن مستاجرند. سال گذشته هم اقتصاد آنلاین به نقل از معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که اکنون بیش از 8.5 میلیون خانوار شهری مستاجر در کشور وجود دارد یعنی حداقل 8 میلیون و 500 هزار نفر مشمول دریافت وام کمک ودیعه مسکن می شوند. میزان کم ثبت نام ها نسبت به مشمولان 14 بهمن سال 99 در گزارشی که در همین صفحه چاپ شده بود، از استقبال کم مردم از تسهیلاتی نوشتیم که به نام کمک به مردم با جنجال و هیاهو رسانه ای می شوند اما مردم از آن ها استقبال نمی کنند. وام ودیعه مسکن هم یکی از همان ها بود. جالب است بدانید در سال 99 که اولین دوره پرداخت وام ودیعه مسکن بود تنها 920 هزار نفر از 8 میلیون و 500 هزار سرپرست خانوار شهری مستاجر برای این وام ثبت نام کردند و البته تعداد وامی که پرداخت شد به مراتب کمتر از تعداد ثبت نام کنندگان بود که در سطرهای بعدی همین گزارش آمار آن را می خوانید. اما در سال گذشته هم وام ودیعه مسکن اجرا شد و تنها یک میلیون و 640 هزار نفر برای دریافت وام ثبت نام کردند. امسال هم بنا بر گزارشی که فارس منتشر کرده تا روز اول مرداد ماه امسال 411 هزار و 937 متقاضی دریافت تسهیلات ودیعه مسکن در سامانه ثبت‌نام دریافت تسهیلات مرتبط با مستاجران ثبت‌نام کرده‌اند. البته این افراد متقاضی وام بودند ولی به همه آن ها وام پرداخت نشد، تعدادی از آن ها به بانک ها برای دریافت وام معرفی شدند ولی برخی از همان معرفی شده ها هم از گرفتن وام جا ماندند. چه تعدادی وام ودیعه مسکن گرفتند همان طور که پیش از این نوشتیم از سال 1399 تا کنون حدود 2 میلیون و 972 هزار نفر برای دریافت وام ثبت نام کرده اند اما در سال 99 از 920 هزار ثبت نام کننده حدود ۲۳۰ هزار نفر در بانک‌ها تشکیل پرونده دادند و از این تعداد فقط 191 هزار نفر موفق به دریافت وام ودیعه مسکن شدند. سال 1400 هم بر اساس گفته معاون وزیر راه 230 هزار خانوار برای دریافت وام به بانک معرفی شدند که از این تعداد بنابر گزارش موج به نقل از وزارت اقتصاد 123 هزار نفر تسهیلات ودیعه مسکن را دریافت کرده اند. اما در پنج ماه اول امسال هم به گزارش فارس، از حدود 412 هزار نفری که ثبت نام کرده بودند 202 هزار و 479 متقاضی به بانک ها برای تشکیل پرونده معرفی شدند که فقط 8255 نفر آن ها موفق به دریافت وام شده اند. بنا بر این از 2 میلیون و 972 هزار نفری که تاکنون متقاضی دریافت وام ودیعه مسکن بوده اند 322 هزار و 255 نفر به این تسهیلات دست یافته اند که یعنی تنها کمتر از 11 درصد متقاضیان موفق به دریافت وام شده اند و اگر تمامی خانوارهای مستاجر را در نظر بگیریم کمتر از 4 درصد کل مستاجران در کشور موفق به دریافت وام شده اند. چرا به متقاضیان وام داده نشد؟ در وهله اول باید گفت که چرا از 8 میلیون و 500 هزار خانوار مستاجر تنها حدود 3 میلیون خانوار ثبت نام کرده اند که به نظر می رسد دلیل آن را می توان فیلترهای اولیه برای دریافت وام از جمله دریافت کد رهگیری دانست. البته بوروکراسی طولانی دریافت وام و اخذ ضامن هم از دیگر عواملی بوده که برخی قید دریافت وام ودیعه مسکن را زده بودند اما سوال بعدی این جاست که چرا به متقاضیان وام داده نشده است، آن هم به رغم تهدیدهای وزیر اقتصاد و ابلاغیه های بانک مرکزی. حتی کار به جایی رسید که پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به بانک ها هشدار داد و گفت: «سازمان امور مالیاتی سهمیه 20 درصدی بانک برای پرداخت ودیعه مسکن را محاسبه می کند و اگر بانکی وام را پرداخت نکند مشمول مالیات می شود.» با این حال آمار دریافت کنندگان وام حاکی از سنگ اندازی ها برای دریافت وام ودیعه مسکن است. بر اساس شنیده ها از متقاضیان وام ودیعه مسکن از بزرگ ترین مشکلاتی که مستاجران برای دریافت وام با آن مواجه هستند، مسئله بی‌انگیزگی نظام بانکی در پرداخت این تسهیلات است. بر اساس مشاهدات میدانی، برخی از بانک ها که طبق ابلاغیه بانک مرکزی مکلف به پرداخت تسهیلات مرتبط با مستاجران بودند، برای پرداخت این تسهیلات شرایط جدید و اضافه تری از آن چه در قانون آمده در نظر می گیرند، این در حالی است که بر اساس قانون وزارت راه و شهرسازی موظف به احراز صلاحیت دریافت کننده وام ودیعه مسکن اعلام شده و بانک ها باید به افراد معرفی شده وام ودیعه مسکن ارائه دهند. در این باره، علی خالص‌آبادی کارشناس حوزه مسکن در گفت و گو با فارس گفته: «نظام بانکی بزرگ ترین سد مقابل سامان دهی بازار مسکن در کشور است که حاضر به پرداخت خردترین تسهیلات به مستاجران نیست.» جزئیات تسهیلات ودیعه مسکن بر اساس مصوبه اصلاحی شورای پول و اعتبار، تسهیلات کمک ودیعه مسکن، در تهران ۱۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها ۷۰ میلیون تومان و در شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر هم ۴۰ میلیون تومان است. دوره بازپرداخت این تسهیلات 5 سال تعیین شده و نرخ سود آن 13 درصد است. امسال 40 هزار میلیارد تومان از محل منابع بانکی موضوع ماده 4 قانون جهش تولید مسکن برای پرداخت این تسهیلات در نظر گرفته شده است.
سایر اخبار این روزنامه
هشدارها درباره دستورالعمل جدید غربالگری جنین
وقتی یک رمان نوجوانانه تحسین آیت ا... خامنه ای را بر می انگیزد
به هم ریختگی و بلبشوی ترافیکی در پیشانی مشهد
8 میلیون تومان؛ هزینه یک روز پورشه سواری در مشهد!
درخواست قالیباف از دولت برای تعیین تکلیف حقوق بازنشستگان
ترکیه و چالش شمال سوریه
مرهم کم اثر بر زخم مستاجران
فصل تغییرات در دستگاه دیپلماسی
رقابت سام و پژمان، تمجید اشتباه مستربین و غرامت نصف شده ویلموتس
ضرب الاجل مالیاتی به دارندگان خودروها و املاک گران قیمت
یادگاری پرآسیب از مراسم عروسی
شلیک مرگبار از یک متری!
بلاگری با شهرت همسر
