آیین‌نامه واردات خودرو به کام خودروساز!

در حالی که فقط یک ماه تا وعده وزارت صمت برای واردات خودرو باقی مانده است از مجلس خبر می‌رسد آیین‌نامه واردات خودرو به صورت محرمانه در دولت در دست تدوین است. عضو کمیسیون امور داخلی و شورا‌های مجلس در خصوص واردات خودرو معتقد است: «متأسفانه بند‌هایی در این آیین‌نامه آورده شده که به جای اینکه دنبال جلب رضایت مردم باشد، بیشتر دنبال جلب رضایت خودروسازان بودند.»
عضو کمیسیون امور داخلی و شورا‌های مجلس با حضور در برنامه فرامتن شبکه افق، واردات خودرو و ایرادات موجود در آیین‌نامه آن را تشریح کرد. گفت‌وگوی جلال رشیدی‌کوچی را بخوانید.
بالاخره آیین‌نامه واردات خودرو به کجا رسید؟
وزارت صمت به عنوان متولی امر باید هر چه سریع‌تر بحث واردات را که مصوبه قانونی مجلس است به نتیجه برساند. این تعلل به نظر من دیگر محلی از اعراب ندارد، اما شاهد هستیم که متأسفانه بند‌هایی در این آیین‌نامه آورده شده که به جای اینکه دنبال جلب رضایت مردم باشد، با توجه به بیانات مقام معظم رهبری که فرمودند مردم از این صنعت ناراضی هستند و حق هم با مردم است، به نظر می‌رسد بیشتر دنبال جلب رضایت خودروسازان بودند.


بند‌های این آیین‌نامه چه چیز‌هایی هستند؟
این آیین‌نامه در ۱۰بند تنظیم شده است که من به عنوان نماینده مردم روی بعضی از آن‌ها نگاه مثبتی ندارم و می‌توانست خیلی بهتر تنظیم شود تا هم سبد خودرویی و هم قیمت‌هایی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، متنوع‌تر باشد و اقشار مختلفی را شامل شود، اما به نظر می‌رسد در برخی از این بند‌ها و مواد، متأسفانه بیشتر از اینکه صلاح و خیر مردم در نظر گرفته شده باشد، مافیای خودرو ورود کرده است. در یکی از بند‌های این آیین‌نامه سقف دلاری واردات خودرو برای خودروسازان در نظر گرفته شده است. این سقف دلاری دو مرحله دارد؛ یک مرحله تا ۱۰‌هزار دلار که به آن خودرو‌های اقتصادی می‌گویند که حقوق ورودی این خودرو‌ها به اصطلاح ۴‌درصد حقوق گمرکی و ۶‌درصد سود بازرگانی است که جمعاً ۱۰‌درصد می‌شود.
ما اگر یک خودروی ۱۰‌هزار دلاری یا یک خودروی ۹‌هزارو۹۹۹دلاری را در نظر بگیریم، قاعدتاً باید با مبلغ ۳۰۰ تا ۳۵۰‌میلیون تومان دست مردم برسد که من فکر نمی‌کنم این اتفاق بیفتد، اما ببینید در همین آیین‌نامه آورده شده که دولت، خودروسازان را مکلف می‌کند خودرو‌های اقتصادی را بعد از مدتی تولیدشان را در کشور خودمان راه‌اندازی کنند، نکته جالب توجه این است که خودرو‌هایی که به عنوان خودروی اقتصادی قرار است خط تولیدش در ایران راه‌اندازی شود، همان خودرو‌هایی هستند که خط تولیدشان در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ راه‌اندازی شده و چند سالی است که خودروسازان روی تولید این محصولات کار می‌کنند.
از چه کشور‌هایی و با چه سقفی قرار است واردات انجام شود؟
برای این موضوع چیزی در نظر نگرفته‌اند. وقتی ما می‌بینیم که یک خودرویی به اسم کوئیک که تحت لیسانس شرکت رنو هم است تولید می‌شود و صفر ستاره ایمنی دارد، قرار است به اسم خودروی وارداتی و بعد هم به عنوان «خودروی اقتصادی وارداتی» در داخل مونتاژ شود، به نظر می‌رسد این خط تولیدش سال ۱۳۹۸ راه افتاده، ما آمدیم آیین‌نامه‌ای را نوشتیم برای خودروسازانی که چند سال قبل به فکر یک چنین روزی بودند.
پس قرار نیست واردات انجام شود؟
قرار است واردات انجام شود، این هم به نوعی قسمتی از کار است، البته سقف دلاری که در نظر گرفتند از نظر من ایراد جدی به آن وارد است، نگاه ما این بود که سقفی در نظر نگیرند، به عنوان نمونه اگر کسی توان تأمین خودروی ۱۰‌هزار دلاری دارد، تعرفه کمتری بگیرد، کمااینکه ما در کشورمان خودرو‌هایی سوار می‌شویم که قیمت‌شان شاید ۴۰۰ تا ۵۰۰‌هزار دلار است، تعرفه و مالیات بیشتری از او بگیرند و محدودیتی نباشد.
سقف ۱۰‌هزار دلاری، خودروی اقتصادی است؟
سقفی که برای واردات در نظر گرفته شده است و من برای اولین بار اعلام می‌کنم، سقف ۲۰‌هزار دلار است، یعنی واردات خودروی بالای ۲۰‌هزار دلار ممنوع است، یعنی آیین‌نامه ما می‌گوید که آقای خودروساز، آب در دلت تکان نخورد، شما را مکلف می‌کنیم آن خودرویی را که وارد می‌کنیم در داخل هم تولید کنید، از آن طرف هم می‌گوید که آقایان سرمایه‌دار و پولداری که الان خودرو‌های آنچنانی سوار می‌شوید ۵ تا ۶میلیارد تومان هم پول می‌دهید، شما هم کسی کاری به کارتان ندارد.
خودروساز‌هایی که خودرو‌های چینی مونتاژ می‌کنید، ما یک کمی می‌خواهیم با شما رقابت ایجاد کنیم، یعنی اگر قرار است یک خودروی ۲۰‌هزار دلاری وارد شود، با آن تعرفه و عواید، تقریباً بین یک‌میلیارد و‌۲۰۰ تا یک میلیارد و‌۳۰۰‌میلیون تومان می‌شود، ما می‌توانستیم تعرفه‌ها را پلکانی افزایش دهیم و بگوییم خودروی تا سقف ۱۰‌هزار دلار ۱۰‌درصد، ۱۵‌هزار دلار ۲۰‌درصد و ۳۰‌هزار دلار ۳۵‌درصد. خودرو‌هایی که در این سقف قرار می‌گیرند، تعدادشان خیلی کم است. در کنارش حجم موتور هم هست، در کنارش یک ایراد جدی دیگری که به آن وارد است این است که ما در ازای صادرات خودرو، یعنی ارز حاصل از صادرات خودرو و قطعات خودرو مجوز می‌دهیم به واردات و واقعاً یک بار برای همیشه ما از دولت آقای رئیسی و از وزیر صمت این انتظار را داریم که در برابر این مافیا بایستند.
مجلس نمی‌خواهد در برابر این مافیای خودرو واکنش نشان دهد؟
هنوز این آیین‌نامه به تصویب دولت نرسیده است. من این را اینجا اعلام کردم که عزیزان فرصت اصلاح داشته باشند این سقف دلاری را بالاتر در نظر بگیرند. به نظر من خیلی خوب است ما داریم در کشورمان پول‌های هنگفتی را برای خودرو‌هایی می‌دهیم که این خودرو‌ها در کشور‌های دیگر واقعاً قیمت‌شان این نیست.
با یک‌چهارم قیمت می‌شود این خودرو‌ها را سوار شد؟
به عنوان نمونه لندکروز۲۰۲۲ یک خودروی اقتصادی حساب می‌شود نه خودروی لوکس، یک خودروی تقریباً ۴۰ تا ۵۰‌هزار دلاری، ولی در کشور ما گذر موقتش ۲‌میلیارد تومان تا ۲‌میلیاردو ۳۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شود، اما همین خودرو مدل‌های۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ آن که پلاک ملی شده بین ۱۵ تا ۲۰‌میلیارد تومان قیمت‌گذاری می‌شود، این تفاوت قیمت یعنی چه؟! یعنی شما پول یک خودروی لوکس مانند مرسدس بنز را می‌دهید. من عرضم این است که چرا دولت برای این برنامه‌ریزی نمی‌کند تا این مابه‌التفاوت را که حاصل از گمرک می‌شود، خودش بگیرد؟!