طغيان کوويد

چرا ايران با موج هفتم کرونا، دست و پنجه نرم مي‌کند نتيجه تحقير کرونا و عادي انگاري محمدرضا محبوب فر| کارشناس حوزه سالمت

آرمان امروز| افزايش تعداد مبتلايان به کرونا در ايران مي‌رود که ساختار سلامت کشور را بار‌ديگر با چالش‌هاي عديده‌اي از جنس پيک دلتا مواجه کند. کرونا هر روز نقابي جديد مي‌زند و روند صعودي کرونا باعث شده تا شهرهاي قرمز کشور به 57 شهر افزايش پيدا کند. با وجود تبليغات وسيع دولتي درباره انجام واکسيناسيون جمعيت کشور و خروج ايران از پاندمي و جشن پايان کرونا متاسفانه روند صعودي بستري بيماران کرونايي در 30 استان کشور ادامه دارد. روند افزايشي کرونا با زيرسويه BA5 به خوبي در مناطق مختلف کشور بارز است، به طوري‌که بستري ناشي از کرونا از هفته گذشته تاکنون چهار برابر شده و از 1471 بستري در هفته به 4119 بستري افزايش يافته است. همچنين تعداد موارد سرپايي مبتلا به کرونا بيش از سه برابر شده و از 9394 به 28617 نفر افزايش پيدا کرده است. تمامي شواهد ميداني حاکي از آن است که مطابق با آخرين وضعيت کرونا در کشور، آتش زير خاکستر بيماري دوباره شعله‌ ور شده است و رشد 26 برابري نرخ ابتلا نسبت به اول تابستان اتفاق افتاده است.
با عدم التزام عملي دولت به هشدارهاي کارشناسان و متخصصان، کرونا آرام آرام در کشور جان گرفت و فوتي‌هاي روزانه صفر کرونايي اکنون به رقم 50 نفر نزديک مي‌شود. در حالي از روزهاي خوش غيبت کرونا به‌عنوان دستاوردهاي دولت سيزدهم ياد مي‌شد که عادي انگاري نسبت به بيماري بار ديگر نام ايران را در فهرست جهاني 15 کشور اول درگير با زيرسويه‌‌هاي اُميکرون قرار داده است.
عواقب تحقير کوويد
دولت به اين بهانه که اعمال محدوديت‌‌هاي کرونايي و به روزرساني پروتکل‌هاي بهداشتي در درازمدت جواب نمي‌‌دهد، مديريت اپيدمي بيماري را ناکام گذاشت. تحقير کوويد و دل بستن به واکسن‌هايي که به‌روز نيستند عامل خيزش کرونا در ايران بوده است. اين روزها واکسينه ‌شده‌‌ها هم کرونا مي‌گيرند و خطر 8 برابري ابتلا به 2 زيرسويه اُميکرون کرونا وجود دارد و هر روز آمار بالاتري از ابتلا و بستري و مرگ اعلام مي‌‌شود. اين امر بيشتر در زمينه افرادي است که واکسن‌هاي سينوفارم چيني را در دز دوم و سوم تزريق نموده‌اند. نتيجه جلسات ستاد دولتي کرونا در طول همه گيري موج دوم بيماري و پيک هفتم کرونا تأکيد بر استفاده از ماسک در هواپيما، قطار، مترو، اتوبوس و همچنين مکان‌هاي زيارتي و تزريق نوبت يادآور واکسن بوده است. تصميمات و مصوبات ستاد مقابله با کرونا تاکنون در دوران همه‌گيري کرونا تنها در حد توصيه و پيشنهاد بوده است و هيچگونه ضمانت اجرايي نداشته است. حتي بارها مشاهده شده که اتفاقات فوق ‌عجيب پس از برگزاري جلسات ستاد کرونا دور از انتظار نبوده است و به‌طور نمونه، پس از برگزاري نشست ستاد مذکور، وزير ورزش و جوانان با وجود ابتلا به کرونا در جلسه هيأت دولت حضور پيدا مي‌کند و بدون اينکه در قرنطينه فوريتي قرار گيرد علناً در اين شرايط در جلسه هيأت وزيران شرکت مي‌کند و مي‌گويد که به کرونا مبتلا شده و قادر به گفت‌‌و‌گو نيست!
در مورد واکسن هم در صورتي بر تزريق آن پافشاري مي‌شود که آسترازانکا از سبد ترزيق واکسن خارج شده و فقط واکسن داخلي و سينوفارم در دسترس است. براساس اطلاعات مراکز بهداشت کشور عملاً واکسن‌هاي موجود، اسپايکوژن، پاستاکووک، سينوفارم، برکت، نورا و فخرا براي تزريق در موج هفتم کرونا موجود خواهند بود. درخصوص واکسن هاي داخلي، پيش تر نسبت به اثربخشي بالاي 90 درصد واکسن برکت تا تأثير 70 درصدي در جلوگيري از نوع شديد کرونا و بستري و آي سي يو و مرگ وعده داده شده بود و اين در حالي است که با بالا رفتن تعداد دوزهاي واکسن، اما دوز ادعاها در شيب نزولي قرار گرفته است و به‌رغم اصرار بر واکسيناسيون بارها عنوان مي‌شود که سويه‌هاي موجود ويروس کرونا واکسن گريز هستند و در عين حال دُزهاي تقويت کننده واکسن کرونا مي‌توانند سيستم ايمني بدن را از بين ببرند.‌‌
کاهش آمار واکسيناسيون
با جهش خطرناک کرونا کشور مي‌رود که تماماً وارد وضعيت قرمز شود. بيماري به قدري قدرت سرايت پذيري يافته است که تشخيص اُميکرون تست نمي‌خواهد و مي‌توان از طريق علائم سويه جديد ويروس مثل سر درد و درد کمر و تعريق شبانه پي به بيماري برد. واکسن‌هاي موجود هم نتوانسته به‌طور مؤثر از گسترش ويروس‌ها جلوگيري کند. به‌جاي پرداختن به تهديدهاي شهروندان درخصوص عدم التزام به تزريق دوز يادآور واکسن‌هاي قديمي و به روزنشده و ارائه نکردن خدمات شهري به آنان طي روزهاي آتي، براي مقابله با کرونا بايد حساسيت‌هاي بهداشتي افزايش پيدا کند و جدي گرفته شود. تبليغات وسيع دولتي درخصوص انجام واکسيناسيون نوبت چهارم و همزمان عادي انگاري بيماري و کمسو شدن محسوس و چشمگير چراغ رعايت پروتکل‌هاي بهداشتي در جامعه حتي منجر به سردرگمي وزارت بهداشت و درمان و مراکز واکسيناسيون شده است. برخلاف آنچه که ادعا مي‌شود زيرساخت ثبت داده‌هاي بهداشتي کشور، قوي و دقيق است، اخبار درز پيدا کرده از ساختار سلامت کشور نشان مي‌دهد بعد از اينکه مدت‌ها از زمان تزريق دوز چهارم واکسن کوويد-19 در کشور مي‌‌گذرد، حالا آمار تزريق دز سوم و چهارم را نمي‌‌توانند به تفکيک اعلام کنند! شايد براي همين است که وزارت بهداشت و درمان اخيراً طي اطلاعيه اي اعلام کرده است که تا اطلاع ثانوي، اطلاعات تزريق نوبت سوم و بالاتر به صورت تجميعي منتشر مي شود. تعداد کل تزريق هاي دز سوم واکسن کوويد-19 تا روز شنبه، 075/919/28 دز اعلام شده بود و سپس در روز بعدي آمار کل تزريق‌هاي دز سوم و چهارم 48/773/29 دز اعلام شده است.  اختلاف اين دو رقم، 414/854 دز است. با توجه به اينکه اين آمار تعداد دز سوم تزريق شده در‌ روز قبل را هم شامل مي‌شود، احتمالاً کل دز چهارم تزريق شده در کشور چيزي حدود 800 هزار دز باشد. متأسفانه وزارت بهداشت و درمان مثل خيلي از آمارهاي ديگر، اين آمار را هم به تفکيک اعلام ‌نمي‌‌کند. علت چنين رفتار اين نهاد دولتي مي‌تواند استقبال کم از واکسيناسيون يادآور باشد که در اين صورت بايد ترديد نداشت اگر واردات واکسن همچنان ممنوع باشد و واکسن‌هاي موجود به روزرساني نشوند، ديگر واکسن، سلاح اصلي مبارزه با کرونا تلقي نمي‌شود و لاجرم بايد براي حفظ جان مردم و غلتيده نشدن آنان در دام عوارض طولاني مدت کوويد، محدوديت ‌هاي سابق را برگرداند و درباره اينکه «مدارس و دانشگاه ‌ها در موعد مقرر باز مي ‌شوند» و «هيچ بهانه‌‌اي نبايد مانع از برگزاري حضوري کلاس‌‌هاي آموزشي شود» محتاط عمل کرد.
حذف کارآمدترين واکسن در برابر اميکرون
محدوديت سبد واکسيناسيون کشور و حذف واکسن آسترازنکا که مؤثرترين و کارآمدترين واکسن ايران در پس ممنوعيت‌هاي واردات واکسن بوده است، صداي اعتراض عاشقان واکسن را هم درآورده است. فقدان کارآزمايي باليني و تست نهايي واکسن برکت پلاس باعث گرديده که متخصصين و کارشناسان دولتي نيز اعلام کنند که مردم نبايد چشم بسته واکسن تزريق کنند. آنچه مسلم است، رعايت کامل دستورالعمل ها براي پيشگيري از شيوع سويه جديد کرونا و ادامه محدوديت ها و اعمال دوباره پروتکل‌ها ضروري است و  اينکه ستاد کرونا صدها جلسه برگزار و مصوبه پشت مصوبه صادر کند و در عين اينکه بر مراقبت هاي بهداشتي بيشتر در مرزها تأکيد کند، ضمانتي بر حُسن اجراي دستورالعمل‌ها وجود نداشته باشد و نحوه برخورد با يک مساله ساده بهداشتي در بحبوحه شلوغي مرزهاي کشور آموزش داده نشده باشد، نمي‌توان در سکوت مسئولان دانشگاه‌هاي علوم پزشکي در مناطق مختلف کشور اميدها نسبت به کنترل بيماري را زنده کرد.