شهـر بـي‌دفاع

وعده‌هاي بي‌سرانجام مسئولان شهري و کشوري درباره حريم تئاتر شهر تکرار شد
ستاره قاسمي
روز گذشته نخستين جلسه کميته رسيدگي به آسيب‌هاي اجتماعي اطراف ساختمان تئاتر شهر تهران با حضور سخنگوي شوراي اسلامي پايتخت، مديرکل هنرهاي نمايشي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، رئيس مجموعه تئاتر شهر، رئيس سازمان زيباسازي شهرداري تهران و شهردار منطقه 11 برگزار شد. حريم اين مجموعه مدت‌هاست محل مناقشه بوده و هر بار نيز مسئولان وعده‌هاي بسياري براي تعيين حريم داده‌اند، اما تا امروز اتفاقي در عمل نيفتاده است.
اول دي‌ماه سال گذشته نيز جلسه مشابهي با حضور مديران سازمان‌ها، نهادها و وزارتخانه‌هاي گوناگون برگزار شد. و سخنگوي شوراي شهر تهران، از تصميم‌گيري نهايي براي تعيين حريم تئاتر شهر تا پايان سال 1400 خبر داد. عليرضا نادعلي خواستار بررسي هرچه سريع‌تر طرح‌هاي مناسب به منظور چگونگي انجام اين پروژه توسط سازمان زيباسازي شهرداري تهران و همچنين تشکيل کميته‌اي مشترک با حضور نمايندگاني از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، اداره‌کل هنرهاي نمايشي، شوراي شهر، سازمان زيباسازي شهر تهران و شهرداري منطقه 11 به منظور بررسي طرح‌ها شد و تأکيد کرد: «تمام تلاش شوراي اسلامي شهر تهران بر اين است تا تصميم‌گيري‌هاي نهايي به منظور حصارکشي فضاهاي پيراموني مجموعه تئاتر شهر تا پايان سال جاري انجام و اين طرح در ابتداي سال آينده اجرايي شود»؛ اتفاقي که بعد از گذشت هفت ماه هنوز رخ نداده و معضلات تئاتر شهر همچنان پابرجاست.
قمه‌کشي و فروش مواد مخدر پيرامون نماد فرهنگي پايتخت!
در جلسه‌اي که زمستان سال پيش برگزار شد، تصاويري با موضوع معضلات و بزهکاري در فضاي پيراموني مجموعه تئاتر شهر اعم از خريد و فروش و استعمال مواد مخدر و همچنين قمه‌کشي براي حضار به نمايش درآمد. مديرکل هنرهاي نمايشي وزارت ارشاد هم خواستار رسيدگي و صدور دستور عاجل براي تصميم‌گيري هرچه سريع‌تر از سوي مديران شهري شد. امروز نيز مشکلات به قوت خود باقي بوده و حتي تجهيزات ساختمان تئاتر شهر به سرقت رفته است.
در جلسه روز گذشته به وقوع اتفاقاتي در اطراف ساختمان اشاره شد که براي جامعه هنري کشور خوشايند نيست؛ از سرقت دستگيره‌هاي درِ ورودي ساختمان تا نشانه‌هايي از ايجاد اشتعال در کنار ديوار ساختمان. مديران شهري باز هم وعده دادند تمام تلاش خود را به کار بگيرند تا بتوانند از اين ساختمان محافظت کنند. هرچند نادعلي دي‌ماه سال گذشته وعده داد تا پايان 1400، حريم تئاتر شهر تعيين تکليف شود، اما بعد از گذشت هفت ماه، باز هم از طرح‌هاي در دست بررسي براي محافظت از اين ساختمان خبر داد!
 وعده‌هاي بي‌پايان
«حضور پرتعداد دست‌فروشان،  معتادان متجاهر و ديگر آسيب‌هاي اجتماعي در اطراف ساختمان تئاتر شهر و پارک دانشجو شايسته پايتخت ايران اسلامي نيست و اگر به آسيب‌هاي اجتماعي موجود  در  پارک دانشجو رسيدگي نشود، ممکن است خطرات بيشتري، ساختمان تئاتر شهر که پايگاهي فرهنگي است را تهديد کند». اين جمله ديگري است که سخنگوي شوراي شهر تهران روز گذشته بر زبان آورده، اما در سال‌ها و ماه‌هاي گذشته نه‌تنها از تعداد آنها کاسته نشده، بلکه عابران پرتعدادي که از اين منطقه مي‌گذرند، شاهد رشد آسيب‌ها و افزايش حس ناامني پيرامون نماد فرهنگي پايتخت هستند؛ نمادي که به ثبت ملي رسيده و ميعادگاه دوستداران فرهنگ و هنر ايران است.
15 فروردين‌ماه سال جاري نيز رئيس مجموعه تئاتر شهر اعلام کرد با نظر مساعد شوراي شهر، شهرداري تهران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، طرح حريم تئاتر شهر به زودي عملياتي مي‌شود. ابراهيم گله‌دارزاده به اجراي طرح پيش از نوروز 1401 اشاره داشت، اما بنا بر ادعاي او، شهرداري منطقه اعلام کرده کار مطالعات سطحي و ميداني اين طرح کمي زمان‌بر شده است.
وخامت و اهميت حريم تئاتر شهر به حدي بوده که مديرکل جديد هنرهاي نمايشي وزارت ارشاد در مراسم معارفه خود درباره اين موضوع صحبت کرد. کاظم نظري 19 اسفندماه سال گذشته در اين خصوص گفت: «مقرر شد در اسرع وقت کارگروهي براي نظارت بر آنچه تاکنون صورت گرفته و بررسي نهايي اهم اقدامات تشکيل شود». او هم در ادامه وعده داد به محض برگزاري اولين جلسه‌ کارگروه تخصصي با همکاران‌مان در شوراي شهر پيش از پايان سال 1400، تاريخ نهايي آغاز و انجام تعيين حريم تئاترشهر را مشخص و اعلام خواهد کرد: «مطمئن باشيد ان‌شاءالله در زماني بسيار زودتر از حدي که مي‌توان تصور کرد شاهد اتفاقات خوبي براي هنرمندان، بالاخص براي کساني که در حوزه تئاتر محيطي و خياباني کار مي‌کنند خواهيم بود».


پاسکاري ميان سازمان‌هاي متولي
به نظر مي‌رسد مهمترين دليل تأخير در تعيين تکليف حريم تئاتر شهر، پاسکاري ميان سازمان‌هاي متولي است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، شهرداري به‌ويژه سازمان زيباسازي، شوراي شهر و حتي وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي بايد با همکاري بين بخشي، هرچه سريع‌تر طرح را به اتمام برسانند و محيط پيرامون تئاتر شهر را آسيب‌زدايي کنند، اما مديران هرکدام از اين سازمان‌ها و نهادها صرفاً وعده‌اي جديد داده و تلويحاً توپ را به زمين ديگري مي‌اندازند. جالب اينجاست با توجه به روند بسيار کُند پيشرفت پروژه، سخنگوي شوراي شهر تهران، روز گذشته تأکيد کرد: «طرح‌هاي پيشنهادي براي ايجاد حريم مناسب، مقاوم و در شأن ساختمان تئاتر شهر تهران توسط سازمان زيباسازي مورد پيگيري قرار بگيرد و با نظر کميته ذکر شده به مراحل اجرايي برسد.  بايد اين طرح با اصل سازه ساختمان تئاتر شهر تهران همخواني داشته و فاخر باشد».
شأن و فخر تئاتر شهر در حال حاضر اولويت مردمي نيست که با اين مجموعه فرهنگي و هنري سر و کار دارند. آسيب‌هاي متعدد اجتماعي بيش از هر موضوعي، امنيت اين مجموعه را تهديد مي‌کند؛ مجموعه‌اي که 55 سال پيش توسط علي سردارافخمي، معمار نوگراي ايراني طراحي شد و در تمام اين سال‌ها قلب تپنده فرهنگ به‌ويژه تئاتر اين سرزمين بوده است. بايد ديد اين بار وعده‌هاي مسئولان به واقعيت مي‌پيوندد يا چند ماه بعد، جلسه ديگري برگزار شده و بر ضرورت رسيدگي به حريم تئاتر شهر تأکيد مي‌شود!