روزنامه وطن امروز
1401/05/08
ایران بازیگر شطرنج تایوان
روسای جمهور ایران و چین یک روز پس از تماس تلفنی 2 ساعته و پرتنش «شی‌جین پینگ» با «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به گفتوگو پرداختند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی روز گذشته در گفتوگوی تلفنی با «شی جین پینگ» رئیس‌جمهور خلق چین، دخالت آمریکا در امور داخلی کشورها را در ادامه سیاست مخرب یکجانبه‌گرایی این کشور دانست که اکنون به تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی تبدیل شده است. رئیس‌جمهور احترام به حاکمیت ملی و حفظ تمامیت ارضی کشورها را از اصول بنیادین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و در این چارچوب حمایت از سیاست چین واحد را سیاست قطعی و اصولی جمهوری اسلامی ایران دانست. رئیسی ضمن تاکید بر عزم کشورمان برای توسعه همه‌جانبه روابط با چین فارغ از تحولات بین‌المللی، همکاری مستقلانه و مبتنی بر منافع ملی کشورهای دارای حاکمیت را الگوی صحیح حکمرانی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی برشمرد و ضمن تاکید بر لزوم غلبه عدالت و انصاف در نظم نوظهور بین‌المللی، هر گونه تلاش آمریکا برای تکرار الگوی جنگ سرد در جهان را نشانه ضعف و افول آن قلمداد کرد. رئیس‌جمهور در واکنش به تحسین سیاست توسعه روابط و همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران با همسایگان و دستاوردهای آن توسط رئیس‌جمهور چین، تاکید کرد: این رویکرد جمهوری اسلامی ایران بسترهای لازم را برای امنیت و توسعه جمعی در غرب آسیا فراهم آورده است و می‌تواند الگویی برای تقویت اعتماد سیاسی و توسعه اقتصادی منطقه باشد. رئیسی در این چارچوب بر اهتمام کشورمان به تامین امنیت دریانوردی و انتقال انرژی تاکید کرد. رئیس‌جمهور همچنین در ادامه با مرور مذاکرات رفع تحریم، بر ضرورت تصمیم‌گیری سیاسی طرف آمریکایی به عنوان ناقض توافق و لزوم اقدام مقتضی این کشور برای لغو تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران و طرف‌های ثالث تاکید کرد. وی از بسط همکاری‌های چندجانبه اقتصادی در بستر ترتیبات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای چون سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس استقبال کرد. رئیسی و شی جین پینگ همچنین با طرح ابتکارهای توسعه همکاری‌ها و ابراز خرسندی از روند توسعه روابط و جهش در مبادلات تجاری ۲ کشور در یک سال گذشته، درباره راهکارهای توسعه و تسریع در روند اجرایی شدن برنامه همکاری جامع ۲۵ ساله توافق کردند. رئیس‌جمهور خلق چین در دومین گفتوگوی سران ۲ کشور در دولت سیزدهم، از همکاری ایران و چین در عرصه بین‌المللی و حمایت متقابل ۲ کشور از مواضع یکدیگر در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی قدردانی کرد. شی جین پینگ ضمن اشاره به اهمیت حفظ ثبات منطقه و نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در این راستا تاکید کرد چین مخالف سیاست فشار و یکجانبه‌گرایی است. رئیس‌جمهور چین با تاکید بر اهمیت استراتژیک روابط چین و ایران و نیز اهتمام کشورش بر تقویت و توسعه همکاری‌های کلیدی و راهبردی و امنیتی ۲ کشور بویژه در حوزه تجاری، اقتصادی، زیرساختی و انرژی اظهار داشت: اجرایی شدن سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله ۲ کشور گامی بزرگ در این راستاست و بر همین مبنا دستورات لازم برای توسعه روابط همه‌جانبه استراتژیک با ایران از جمله در عرصه اقتصادی را صادر می‌کنم. ****** شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین بامداد دیروز در گفتوگوی تلفنی با جو بایدن، همتای آمریکایی خود هشدار داد ایالات متحده درباره تایوان با آتش بازی نکند. خبرگزاری شینهوا گزارش داد. شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین سخنان تندی درباره سیاست ایالات متحده در قبال تایوان، بیان کرد. شی به بایدن گفت: «کسانی که با آتش بازی می‌کنند در نهایت می‌سوزند، امیدوارم طرف آمریکایی این موضوع را کاملا درک کند». رئیس‌جمهور چین تاکید کرد: واشنگتن باید نسبت به این اصل در پکن وفادار باشد که چین مخالف استقلال تایوان و دخالت خارجی در این منطقه است و اگر لازم باشد، چین با زور و اجبار، تایوان را تحت حاکمیت خود درمی‌آورد. در این گفتوگو که بامداد دیروز به مدت بیش از 2 ساعت و از طریق ویدئوکنفرانس برگزار شد، شی بر نگرانی‌های پکن درباره سفر احتمالی نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان تاکید کرد. این در حالی است که بایدن به شی گفت: سیاست آمریکا در قبال تایوان تغییری نکرده و واشنگتن همچنان بشدت مخالف تلاش‌های یک‌جانبه برای تغییر وضعیت موجود و تحت تاثیر قرار دادن صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان است. بایدن همچنین بر اهمیت حفظ خطوط ارتباطی با تایوان تاکید و ابراز کرد راه‌های گسترش همکاری‌ها درباره موضوعاتی همچون تغییرات آب و هوایی، امنیت، سلامتی و مبارزه با مواد مخدر بین ۲ کشور وجود دارد. * شانه خالی کردن کاخ سفید از مسؤولیت سفر پلوسی پیش از این سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری پنجشنبه‌شب خود درباره موضوع حساس سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان گفت، جو بایدن معتقد است به او ربطی ندارد که به پلوسی توصیه کند به تایوان برود یا نه. بر اساس گزارش خبرگزاری روسی تاس، «کارن ژان پیر» تاکید کرد سفری اعلام نشده است و ما این را به خود رئیس مجلس واگذار می‌کنیم که درباره آن تصمیم بگیرد. وی افزود: «بایدن خودش 36 سال سناتور بوده و بخوبی می‌داند که در کنگره روندها چگونه کار می‌کند و ربطی به او ندارد که رئیس مجلس نمایندگان به کجا سفر می‌کند. پس مخالفت علنی نمی‌کند». این در حالی است که چهارشنبه گذشته سخنگوی وزارت خارجه چین در نشست مطبوعاتی خود نسبت به سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان واکنش نشان داد و تمام عواقب آن را بر عهده آمریکا دانست. پکن در این باره هشدار داد که اگر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان سفر کند، واشنگتن عواقب آن را متحمل خواهد شد، زیرا تنش‌ها بین ۲ کشور افزایش یافته است. «ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت خارجه چین در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: اگر ایالات متحده پیش برود و خطوط قرمز چین را به چالش بکشد، تمام عواقب ناشی از آن را متحمل خواهد شد. پیش‌تر نیز دولت چین هشدار به واشنگتن درباره سفر احتمالی نانسی پلوسی به تایوان را تشدید کرده بود. وزارت خارجه چین با هشدار نسبت به سفر احتمالی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، اعلام کرده بود اگر نانسی پلوسی به برنامهریزی خود برای سفر به تایوان ادامه دهد، چین «تدابیر قاطع» اتخاذ خواهد کرد. * تماس پنجشنبه «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا و «شی جین پینگ» همتای چینی‌اش همچنین در تماس تلفنی پنجشنبه‌شب توافق کردند نخستین نشست حضوری خود را برنامهریزی کنند. به نوشته خبرگزاری فرانسه، تاکنون هیچ مطلبی درباره زمان و مکان این دیدار به بیرون درز نکرده است. یک مقام آمریکایی در این باره گفت: بایدن و شی در گفتوگوی پنجشنبه شب خود درباره ارزش دیدار حضوری میان ۲ رهبر گفتوگو و توافق کردند زمان قابل قبولی را برای انجام این کار پیدا کنند. اگرچه از زمان ورود بایدن به کاخ سفید تاکنون ۵ گفتوگوی تلفنی و ویدئویی میان روسای‌جمهور چین و آمریکا انجام شده اما تاکنون هیچ دیدار حضوری میان ۲ رهبر انجام نشده است. * سفر پلوسی به تایوان در هاله‌ای از ابهام در حالی که خبر سفر احتمالی تحریک‌آمیز «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان جنجال‌برانگیز شده، نیروهای مسلح چین جمعه (۲۹ جولای) رزمایش دریایی خود را در دریای چین جنوبی در نزدیکی سواحل استان «گوانگدونگ» آغاز کرد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، به گفته دفتر ایمنی دریایی استان گوانگدونگ، این رزمایش که از دیروز آغاز شده، امروز پایان می‌یابد. شبکه آمریکایی «سی‌ان‌بی‌سی» به نقل از ۲ منبع آگاه گزارش داد «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه در رأس یک هیأت رسمی کنگره به آسیا می‌رود، اگرچه هنوز مشخص نیست آیا این سفر شامل توقف در تایوان میشود یا خیر. منابع نزدیک به پلوسی پیش از این اظهار کرده بودند وی قصد دارد طی هفته‌های آتی در بخشی از سفر خود به آسیا و اقیانوسیه، به تایوان برود و افرادی از هر ۲ حزب دموکرات و جمهوری‌خواه را برای همراهی در این سفر دعوت کرده است. وی در صورت رفتن به تایوان، نخستین رئیس مجلس آمریکایی خواهد بود که در 25 سال گذشته به این کشور سفر می‌کند. طبق گزارش ان‌بی‌سی، قانونگذاران هر دو حزب آمریکا از پلوسی حمایت کردند و از او خواستند سفر خود به شرق آسیا و اقیانوسیه را انجام دهد و بر حمایت ایالات متحده از تایوان تأکید کند. در عین حال کارشناسان و صاحب‌نظران آمریکایی معتقدند پاسخ چین به سفر احتمالی نانسی پلوسی به تایوان بی‌سابقه خواهد بود اما وقوع درگیری نظامی در صورت سفر پلوسی، بعید به نظر می‌رسد. یکی از منابعی که بعد از ظهر پنجشنبه برنامه سفر را بررسی کرد، گفت سفر به تایوان در این برنامه «غیرقطعی» ذکر شده است. تور آسیایی پلوسی شامل سفر به کشورهای متحد آمریکا در آسیا شامل ژاپن، کره‌جنوبی، مالزی، سنگاپور و جزایر سلیمان خواهد بود. خبرگزاری بلومبرگ نخستین‌بار گزارش داد هیأت پلوسی روز جمعه، آخرین روزی که مجلس نمایندگان آمریکا قبل از تعطیلات ماه آگوست جلسه برگزار می‌کند، این سفر را آغاز خواهد کرد. طبق گزارش سی‌ان‌بی‌سی، «ریک لارسن» عضو مجلس نمایندگان آمریکا و رئیس گروه کاری دوحزبی آمریکا و چین گفت مقامات چینی او را تحت فشار قرار داده‌اند تا سفر پلوسی به تایوان را متوقف کند. وی در مصاحبه‌ای گفت یکی از مقامات سفارت چین با دفتر وی تماس گرفته و از او خواسته به پلوسی بگوید سفرش را لغو کند. به رغم هشدارهای تند چین، پلوسی از قانونگذاران ارشد آمریکایی دعوت کرده در این سفر به او بپیوندند. گزارش‌های قبلی مبنی بر اینکه پلوسی ممکن است به تایوان سفر کند، هشدارهای شدید چین را در پی داشته مبنی بر اینکه پکن در صورت پا گذاشتن او به این جزیره ۲۴ میلیون نفری که چین آن را تحت کنترل خود می‌داند، واکنشی «قاطعانه» بروز خواهد داد. واشنگتن دهه‌هاست سیاست «ابهام راهبردی» را درباره دفاع از تایوان در صورت جنگ با چین اتخاذ می‌کند. آمریکا روابط غیررسمی با تایوان دارد و در عین حال واشنگتن قوی‌ترین متحد سیاسی تایوان و منبع تامین تسلیحاتی این منطقه به شمار می‌رود.