روزنامه جوان
1401/05/08
پایان برتری هوایی امریکا با قدرت پهپادی ایران
قرن جدید قرن انقلاب در فناوری ریزپرنده هاست. کارکرد پهپاد‌ها دیگر محدود به مأموریت‌های شناسایی نیست. هم اکنون دنیا شاهد نمونه‌هایی از پهپاد‌ها با قابلیت پرواز در مسافت طولانی، حمل موشک‌های نقطه‌زن و بمب است که این پرنده‌ها را به یک سلاح مؤثر و پرکاربرد در عرصه‌های رصد، شناسایی، میدانی، عملیات انهدام و در وضعیت دفاعی و تهاجمی تبدیل کرده است.ایران که درسال ۱۹۸۶ وارد عرصه تولید پهپادی شد، امروز به اعتراف مراکز مطالعات علمی جهان در زمینه فناوری پروازی، آیرودینامیکی، الکترونیکی و کنترلی در ردیف چهار کشور مطرح دنیا قراردارد و یکی از ابرقدرت‌های مطرح این فناوری در جهان است. توانمندی کشورمان در تلفیق فناوری روز با ایده ایرانی، تولید بومی این صنعت با قابلیت‌های منحصر به فرد، اثبات قابلیت‌های دفاعی و تهاجمی در عرصه میدانی مختلف و توفیق در نبرد‌های هیبریدی، باعث برانگیخته شدن حساسیت دشمنان، در عرصه موشکی و پهپادی شده است. این حساسیت‌ها با ورود پهپاد‌ها به حوزه‌های صادرات، روند تصاعدی به خود گرفته است. گسترش سایه پهپاد‌های ایرانی از آسیا، امریکای لاتین تا آسیای میانه، سبب شده است که محافل سیاسی و نظامی و مقامات ارشد غربی به تبدیل شدن ایران به قدرت برتر پهپادی و موشکی اذعان کنند و نسبت به از دست رفتن هژمون هوایی خود، به‌ویژه در منطقه راهبردی غرب آسیا و آسیای میانه، ابراز نگرانی کنند.
ژنرال گرینکویچ، فرمانده نیروی هوایی سنتکام در منطقه و فرمانده پایگاه امریکایی العدید در قطر، با اذعان به قدرت برتر ایران در صنعت پهپادی، مهم‌ترین وظیفه و مأموریت خود را مقابله با پهپاد‌های ایرانی و بازگرداندن برتری هوایی به امریکا ذکر می‌کند. ژنرال مک‌کنزی، فرمانده سابق سازمان تروریستی سنتکام، در نشست مجلس سنا بزرگ‌ترین درس حمله به عین الاسد را فهم درست از توان موشکی ایران بیان می‌کند و با اشاره به ظرفیت و قابلیت راهبردی ایران در بخش پهپادی، آن را به معنای پایان برتری عملیات هوایی امریکا در ۷۰ سال اخیر می‌داند.
نشریه اکونومیست هم با اشاره به نقش پهپاد‌های ایرانی در نبرد‌های نامتقارن و احتمال توزیع پهپاد‌ها یا تکنیک‌های ساخت آنها در غرب آسیا، آن را تهدیدی برای تغییر موازنه قدرت در منطقه و عامل عصبی شدن امریکا ذکر می‌کند و می‌نویسد اگرچه امریکایی‌ها به برتری در آسمان عادت کرده بودند، اما دیگر برتری هوایی ندارند. روزنامه صهیونیستی جروزالم پست، نیز در گزارشی مشابه می‌نویسد ایران اینک تبدیل به ابرقدرت پهپادی شده است. سی ان ان، بومی بودن و توان داخلی ایران در ساخت انواع موشک و پهپاد در رقابت با دیگر تولید‌کنندگان را، دلیل برتری ایران ذکر می‌کند. نشریه «نشنال اینترست» در مقام مقایسه می‌نویسد؛ ایران از بسیاری از کشور‌هایی مانند آلمان و انگلیس که دو یا سه برابر بیشتر برای امور دفاعی هزینه می‌کنند، توان تولید هواپیما‌های بدون سرنشین مسلح بیشتری دارد.
برآیند مجموعه واکنش‌های محافل سیاسی و نظامی امریکایی درباره ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موشکی و پهپادی ایران، ریشه در واقعیت‌های محیطی و عملیاتی در چند سال اخیر دارد. سیاست کلی امریکا از زمان جنگ جهانی دوم تا به امروز در جنگ‌ها، برتری کامل هوایی بوده است. به بیانی قدرت هوایی امریکا تضمین‌کننده امنیت روانی پیاده نظام این کشور در نبرد زمینی بوده است. از این رو امریکای درحال افول همچنان تلاش می‌کند برتری تاریخی خود را حفظ کند. ظهور یک قدرت موشکی و پهپادی مستقل در منطقه راهبردی غرب آسیا، یعنی شکسته شدن انحصار قدرت هوایی امریکا و از دست رفتن برتری هوایی آنها درجهان. اذعان غربی‌ها به قدرت موشکی و پهپادی ایران و ابراز نگرانی از آن ریشه در احساس سایه سنگین فناوری موشکی و پهپادی ایران از آسیا، آسیای میانه تا امریکای لاتین دارد. اقدامات موشکی و پهپادی ایران در سوریه، عراق، یمن، خلیج فارس، اراضی اشغالی و حمله به کشتی مرسراستریت علاوه بر اینکه تغییر موازنه نظامی را به نفع جبهه مقاومت در پی داشته است، سبب نگرانی روانی و عملی مراجع سیاستگذار و تصمیم‌ساز امریکا شده است. به طوری که مک کنزی از قرارگرفتن ایران در موقعیت چیرگی در عرصه موشکی سخن می‌گوید. تجربه نفوذ به قلب اراضی اشغالی و عملیات‌های پهپادی محور مقاومت در منطقه، جبهه ضد مقاومت را به این باور رسانده که تا چه اندازه ظرفیت‌های راهبردی ایران درحوزه موشکی و پهپاد‌ها می‌تواند چالش‌زا باشد. شرایط ذکر شده درکنار نمایش ظرفیت‌های ذخیره و رزمایش‌های هیبریدی ایران، شاخص‌ترین دلیل اذعان آنها به بلوغ صنعت موشکی و پهپادی ایران و ابراز نگرانی‌شان از تغییر موازنه قدرت در منطقه و جهان است. اگرچه هراس از توسعه و تقویت نفوذ و حضور مؤثر ایران در عمق استراتژیک غرب آسیا، افول برتری راهبردی امریکا و متحدان آنها، به‌ویژه رژیم صهیونیستی، عامل اصلی تمرکز آنها بر صنعت موشکی و پهپادی ایران است، اما نباید از خباثت سیاسی و رسانه‌ای آنها برای تشدید سیاست‌های محدود‌سازی صنایع دفاعی غفلت کرد. از جمله فرضیات مطرح در تحرکات محافل سیاسی و رسانه‌ای غربی در ارتباط با صنایع موشکی و پهپادی، تلاش برای تحریم بیشتر در زمینه زنجیره تولید و فروش صنایع موشکی و پهپادی ایران است. باتوجه به نهادینه شدن دانش ساخت موشکی و پهپاد در کشور، امروز این صنعت به مرحله توقف‌ناپذیر رسیده است؛ و به میزان بالایی موازنه قدرت را به نفع ایران به هم زده و بازدارندگی درسطح راهبردی را به ارمغان آورده است. بدون شک صنعت موشکی و پهپادی، نقشی تعیین‌کننده در هر گونه تقابل احتمالی در آینده خواهند داشت. اما تبیین این مهم که قدرت صنایع دفاعی ایران برخلاف ادعای امریکا، ماهیت بازدارندگی و دفاعی دارد و در جهت حفظ ثبات و امنیت کشور و منطقه است، درخنثی‌سازی برنامه‌های دشمن در زمینه صنایع موشکی و پهپادی بسیار تأثیرگذارخواهد بود.
