روزنامه وطن امروز
1401/05/13
خیام سوار بر موشک سایوز
گروه سیاسی: جمهوری اسلامی ایران مدت‌هاست به پشتوانه دانش نخبگان خود، در حوزه فضا و ماهواره‌های فضایی، حرف‌هایی برای گفتن دارد. بهمن‌ماه سال 87 در ایام سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، ایران برای نخستین بار اقدام به پرتاب مستقل یک ماهواره بومی به فضا کرد که با موفقیت همراه بود. ماهواره «امید» سرآغازی شد بر مسیری که جمهوری اسلامی ایران طی این سال‌ها برای پیشرفت و توسعه در حوزه فضایی طی کرده است و اکنون علاوه بر ماهواره امید، ماهواره‌های نور، رصد و سفیر از دیگر ماهواره‌هایی هستند که در طول سال‌های گذشته با موفقیت به فضا پرتاب شده‌اند. ایران با پرتاب موفقیت‌آمیز «امید»، پس از اتحاد جماهیر شوروی، آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، انگلیس و هند، هشتمین کشوری بود که توانست به صورت مستقل اقدام به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره کند. به گزارش «وطن‌امروز»، حالا جمهوری اسلامی ایران که در جمع قدرت‌های ماهواره‌ای جهان قرار دارد، تصمیم گرفته است این بار ماهواره تصویربرداری خود را از قزاقستان به فضا پرتاب کند. روز گذشته (چهارشنبه 12 مرداد) سازمان فضایی روسیه (روس‌کاسموس) اعلام کرد قرار است ۹ آگوست 2022 (۱۸ مرداد سال جاری) یک ماهواره ایرانی را در مدار زمین قرار دهد. طبق اعلام سازمان فضایی روسیه، این کشور قرار است به وسیله موشک سایوز و از پایگاه فضایی بایکونور واقع در قزاقستان، ماهواره ایرانی «خیام» را به فضا پرتاب کند. علاوه بر ماهواره متعلق به ایران، موشک سایوز روسیه یک بار عبوری را نیز به همراه خواهد داشت که شامل 16 فضاپیمای کوچک است که توسط چند دانشگاه برجسته، شرکت‌های تجاری و سازمان‌های غیرانتفاعی ساخته شده‌اند. پرتابگر سایوز در میان پرتابگرهای کشورهای مختلف دنیا از بیشترین درصد قابلیت اطمینان برخوردار است و تاکنون بیشترین تعداد ماموریت موفق فضایی در دنیا توسط این پرتابگر صورت گرفته است. از همین رو به دلیل وزن بالای ماهواره «خیام»، پرتاب آن به آژانس فضایی روسیه واگذار شده است تا به وسیله سایوز به فضا پرتاب شده و در مدار قرار گیرد. طبق گزارش ایرنا، ماهواره خیام که تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است، پس از پرتاب و قرار گرفتن در مدار زمین، از ایستگاه‌های زمینی در خاک ایران هدایت و کنترل خواهد شد و اطلاعات و تصاویر ارسالی آن نیز در همین ایستگاه‌ها دریافت خواهد شد. ماهواره خیام از نوع سنجشی و دارای دقت بالای تصویربرداری است و با تصاویر با وضوح یک متر است. از دیگر ویژگی‌های این ماهواره قابلیت تصویربرداری از سطح زمین در طیف‌های مختلف تصویری است. همچنین سازمان فضایی ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: ماهواره خیام که مالکیت آن در اختیار سازمان فضایی ایران است، با سنجنده‌های دقیق در طیف‌های مختلف، زیرساختی مناسب برای هوشمندسازی بخش‌های گوناگون کشور خواهد بود. ارتقای بهره‌وری در حوزه کشاورزی، پایش دقیق منابع آبی کشور، مدیریت مخاطرات طبیعی، پایش تغییرات کاربری، ساخت و سازهای غیر مجاز و مقابله با جنگل‌خواری، پایش مخاطرات زیست‌محیطی، پایش معادن و اکتشافات معدنی، پایش مرزهای کشور و بسیاری از کاربردهای دیگر از جمله کاربردهای داده‌های دریافت شده از ماهواره خیام خواهد بود. البته این نخستین‌بار نیست که روسیه اقدام به مشارکت در پرتاب ماهواره ایرانی به فضا می‌کند. آبان ماه سال 84 بود که مرکز فضایی روسیه نخستین ماهواره ایران را به همراه چند ماهواره دیگر از جمله یک ماهواره نظامی روسی، یک ماهواره چینی، یک ماهواره آژانس فضایی اروپا، یک ماهواره نروژی، یک ماهواره آلمانی، یک ماهواره ژاپنی و یک ماهواره انگلیسی به فضا پرتاب کرد. پایگاه فضایی بایکونور به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی که در حوزه فضایی دارد، پیش از این نیز ماهواره کشورهای مختلف اروپایی و حتی آمریکا را به وسیله پرتابگر روسی سایوز به فضا پرتاب کرده است. در اهمیت این پایگاه همین بس که با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، روسیه پرتاب ۳۶ ماهواره انگلیسی را به دلیل نگرانی از به‌کار‌گیری برای اهداف نظامی ناتو، لغو کرد.