خنثی‌‌سازی تحریم‌های نفتی با صادرات خدمات فنی مهندسی

  ارائه خدمات فنی مهندسی و پالایشگاهی به کشورهای دیگر یکی از راه‌های خنثی‌‌سازی تحریم‌هاست.
به زعم کارشناسان یکی از روش‌های زودبازده برای خنثی‌‌سازی تحریم‌های نفتی ایران سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی است. از آن جا ‌که ساخت پالایشگاه چه در داخل و چه خارج از کشور هزینه و زمان زیادی می‌خواهد، همکاری در پالایشگاه‌های موجود در کشورهای دوست و همراه و ارائه خدمات فنی و مهندسی به آنها می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
حماسه دفاع مقدس و صادرات فنی مهندسی
به کویت


یک نماینده مجلس شورای اسلامی درخصوص توانمندی‌های فنی و مهندسی ایران در حوزه انرژی گفت: در زمان جنگ تحمیلی وقتی عراقی‌ها به چاه‌های نفت ما حمله می‌کردند و آنها را آتش می‌زدند، صاحبان دانش فنی در کشورمان به کمک می‌آمدند و با وجود اینکه تحریم‌های شدیدی داشتیم، آتش را خاموش می‌کردند که خودش تبدیل به حماسه‌ای شد. با توجه به این پیشینه درخشان کویت از ایران در زمان حمله آمریکا به عراق در این زمینه کمک گرفت.
علی اکبرعلیزاده برمی ادامه داد: ما در بخش ساخت سکوهای دریایی، انتقال آنها به محل مورد نظر و نصب سکوها توانمندی‌های پیشرفته‌ای داریم، چیزی که در کشورهای جهان سوم وجود ندارد. پالایشگاه‌هایی که در داخل کشور ساخته شده است، نمودهای عینی توانمندی ما در حوزه نفت و انرژی است. پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در بندرعباس از جمله این پالایشگاه‌هاست که شهرت جهانی پیدا کرده است. اخیراً کنسرسیومی از بانک‌ها و صنعتگران حدود 18 میلیارد دلار برای ساخت دو پالایشگاه با ظرفیت هرکدام 300 هزار بشکه تولید بنزین در روز سرمایه‌گذاری کردند. بنابراین ایران امکان کمک‌رسانی به پالایشگاه‌های دیگر کشور‌ها در زمینه پالایش نفت خام را دارد و در ازای آن با سرمایه‌گذاری مستقیم در پالایشگاه‌های فراسرزمینی، امکان صادرات نفت را هم فراهم خواهد کرد.
این نماینده مجلس در ادامه گفت: آنچه در بالا گفته شد نشان دهنده توانایی‌های کشورمان در حوزه انرژی است. اما این که چطور می‌توان از این پتانسیل استفاده کرد، بستگی به اقتداری دارد که دولت‌ها به نمایش می‌گذارند. تمامی دولت‌ها برای اینکه کارها را پیش ببرند و از فرصت‌های موجود استفاده کنند، نیاز به اقتدار دارند. در گذشته نیز این پتانسیل‌ها در کشور وجود داشت، اما اقتدار و اراده لازم برای استفاده از آنها وجود نداشت. در دولت قبلی به ‌اندازه‌ای وضعیت ایران در عرصه بین‌الملل اسفناک شد که به هواپیمای وزیر خارجه ایران در آلمان سوخت داده نشد و هواپیما مجبور شد در پایگاه نظامی سوخت‌گیری کند. این‌ها به منزله توهین به جمهوری اسلامی است. باید از فرصت‌های موجود برای اعتلای ایران اسلامی بهره ببریم تا شاهد چنین رفتارهایی نباشیم.
سنگ‌اندازی آمریکا
علیزاده خاطرنشان کرد: بدیهی است که آمریکا در مقابل انتقال تکنولوژی ایران به دیگر کشورها و ارائه خدمات فنی و مهندسی جمهوری اسلامی به دیگران سنگ‌اندازی می‌کند. اما این سیاست راهکاری اساسی برای خنثی‌‌سازی تحریم‌های نفتی است و در دستورکار قرار گرفتن این رویه توسط وزارت نفت اقدام شایسته‌ای است. صادرات خدمات فنی مهندسی و به‌جای آن سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشورهای دیگر به‌ویژه در آمریکای لاتین اتفاق بسیار مهمی در تبدیل شدن ایران به‌هاب انرژی دارد، مسیری که علاوه‌بر فروش تضمینی نفت کشور، امکان ارزآوری از طریق ارائه خدمات فنی و مهندسی به پالایشگاه‌های کشورهای دیگر و همچنین خنثی‌‌‌سازی تحریم‌ها را به‌دنبال خواهد دارد.
این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در ادامه گفت: ارتباط با کشورهای منطقه در حوزه انرژی اهمیت بالایی برای کشورمان دارد. حزب‌الله مکرر اعلام کرده است که نیاز به همکاری‌های ایران در زمینه پالایشگاهی و انرژی دارد، اما به‌خاطر وابستگی‌هایی که در دولت این کشور وجود دارد، هنوز این اتفاق نیفتاده است. در کشورهای همسایه همچون ترکمنستان ما دیپلماسی انرژی فعالی داریم و در حوزه انتقال گاز فعال هستیم و در حال بالابردن سطح همکاری‌ها هستیم. افزایش همکاری‌ها با کشورهای منطقه در حوزه پالایشگاهی نیز می‌تواند به‌عنوان راهکاری موثر برای خنثی‌‌سازی تحریم‌های نفتی کشورمان باشد.
وی ادامه داد: پتانسیل‌های بالقوه بسیاری برای ارتباط با کشورهای منطقه و جهان در حوزه همکاری‌های پالایشگاهی وجود دارد که باید در سایه اقتدار و عزم لازم به فعلیت در آید. الحمدالله در دولت سیزدهم شاهد این اراده هستیم و وزارت نفت اقدامات خوبی را در زمینه افزایش روابط ایران با سایر کشورها در حوزه پالایشگاه‌های فراسرزمینی به اجرا گذاشته است که در درازمدت می‌تواند کمک‌کننده باشد.
علیزاده گفت: کشوری در دنیای امروز موفق است که بتواند اقتصاد خودش را با اقتصاد همسایگانش گره بزند، به‌گونه‌ای که امنیت ملی آنها به یکدیگر پیوند بخورد. افزایش ارتباطات در حوزه انرژی با کشورهای منطقه از این جهت اهمیت دارد. همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در منطقه از جمله اقدامات مناسبی است که دولت سیزدهم دنبال می‌کند.
به گفته علیزاده، ارائه خدمات فنی و مهندسی در حوزه انرژی به کشورهایی همچون ونزوئلا که روابط حسنه‌ای با ایران دارند و می‌توانند نقش مثبتی در امنیت ملی ما ایفا کنند، حائز اهمیت است. از طرف دیگر سهامداری در پالایشگاه‌های این کشورها نیز راهکار مناسبی برای افزایش روابط با آنها، فروش تضمینی نفت ایران و خنثی‌‌سازی تحریم‌های نفتی کشورمان است. به‌طور کلی، گره زدن اقتصاد انرژی کشورمان به کشورهای دیگر گزینه درستی است و منافع کشورمان را برآورده می‌کند.
سقوط آزاد صادرات خدمات فنی و مهندسی
در دولت روحانی
در همین حال یک عضو هیئت‌مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی از سقوط آزاد صادرات خدمات فنی و مهندسی در دولت روحانی خبرداد.
محمد ابوطالبی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم با اشاره به اینکه سال 73 صدور خدمات فنی و مهندسی با مصوبه دولت به چند کشور همسایه آغاز شد، اظهار کرد: در این زمینه قراردادهایی عمدتاً در بخش راه‌‌سازی امضا شد. پس از تشکیل شورای عالی صادرات غیرنفتی، مصوباتی در تسهیل صادرات خدمات فنی و مهندسی ابلاغ و باعث شد شرکت‌های ایرانی در بخش‌های مختلف ساخت‌وساز و... بتوانند در مناقصات بین‌المللی شرکت کنند.
وی با یادآوری این‌که سال 81 دولت مشوقی را به‌عنوان جایزه صادراتی تصویب کرد، افزود: از سال 1373 تا سال 1381 صادرات خدمات فنی مهندسی از 150 میلیون دلار 250 میلیون دلار رسید و از سال 81 با مصوبه مذکور 45 درصد رشد صادرات را داشتیم.
عضو هیئت‌مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی اضافه کرد: این روند ادامه داشت و سال 1390 به حدود چهار میلیارد و 800 میلیون دلار قرارداد صادرات خدمات فنی مهندسی داشتیم. متاسفانه سال 90 به‌واسطه تشدید تحریم‌ها و همچنین دولت وقت مشوق‌های صادراتی را قطع کرد این دو اقدام باعث شد تا روند رو به رشد صادرات خدمات فنی و مهندسی کاهش یافت.
ابوطالبی بیان کرد:‌ این روند کاهشی همچنان داشت و در دولت حسن روحانی هم بی‌مهری کاملی نسبت به صدور خدمات فنی مهندسی صورت گرفت. حتی‌ می‌توانیم بگوییم به ‌اندازه نیم‌قدم هم دولت در این زمینه رو به جلو نرفت، بلکه عقبگرد هم داشتیم.
وی یادآور شد:‌ این وضعیت در نهایت به این منتج شد که در سال‌های 99 و 1400 صادرات خدمات فنی و مهندسی به زیر 200 میلیون دلار رسید.
سایر اخبار این روزنامه