بازی رسانه ای به قصد امتیازگیری

هادی محمدی – هرچه از زمان اعلام پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا می گذرد، بازار گمانه زنی های رسانه ای هم داغ تر می شود و در حالی که طرف اصلی مقابل ایران یعنی آمریکا روز گذشته توسط ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه اش اعلام کرد همچنان در حال بررسی پاسخ ایران است، برخی رسانه ها از انتشار متن توافقی خبر دادند که اصولا هنوز نهایی نشده و معلوم نیست تا روز و ساعات آخر چه تغییراتی داشته باشد. با این حال، اولیانوف نماینده روس ها در وین اظهار امیدواری کرد، توافق نهایی تا روز اول سپتامبر (10شهریور) امضا شود همچنین شبکه لبنانی المیادین به نقل از مقامات روسی مدعی شد، توافق بر سر بازگرداندن برجام «به معنای واقعی کلمه در چند روز آینده» محقق خواهد شد. با این حال شنیده های خراسان از آخرین وضعیت مذاکرات نشان می دهد پس از ارسال پاسخ های جمهوری اسلامی ایران به ایده های اتحادیه اروپا و استقبال اولیه آن ها با عباراتی همچون «سازنده» و «دلگرم‌کننده»، با گذشت پنج روز از اقدام ایران و تا لحظه تنظیم این گزارش پاسخی نداده اند و همچنان با عبارت «در حال مطالعه پاسخ ایران هستیم» اعلام موضع می کنند. در همین زمینه منابع آگاه به خراسان گفتند، پاسخ هایی که ایران ارائه کرده با هدف تحقق توافق نهایی بوده و براین اساس هیچ خواسته جدیدی مطرح نشده است. حتی این منابع تاکید دارند ادعای نادرست درخواست دریافت غرامت نیز در این دوره از مذاکرات در دستور کار نیست و صرفا برای اختلافات باقی مانده راهکار ارائه شده است. یکی از منابع تصریح کرد: خواسته های ایران از جمله تضمین و راستی آزمایی و... بر اساس مواد برجام و با توجه به تجربیات قبلی عملکرد آمریکا مطرح شده است اما همان طور که اشاره شد، رسانه‌های غربی از دو روز گذشته به مرور تلاشی را برای تغییر روایت رسانه‌ای آغاز کرده‌اند. در حالی که در عمل توپ در زمین آمریکاست و این واشنگتن است که باید درباره موضوعات باقی‌مانده تصمیمات نهایی را بگیرد، برخی رسانه‌ها و تحلیل‌گران غربی از جمله نشریه وال استریت ژورنال، بار دیگر به نقل از مقام‌های غربی، موفقیت مذاکرات را به «انعطاف» ایران مشروط کرده‌اند. این در حالی است که همین رسانه‌ها پیش از این پاسخ ایران را سازنده توصیف کرده بودند. علاوه بر این، به نظر می‌رسد همزمان با این تلاش، جریان رسانه‌ای دیگری نیز در تلاش است با بزرگ‌نمایی از آن چه «امتیازات به ایران» خوانده می‌شود، هزینه توافق را برای طرف‌های مقابل افزایش دهد. در همین  چارچوب، این جریان رسانه‌ای نزدیک به رژیم صهیونیستی حقوق ایران ذیل توافق سال 2015 و همچنین خواسته‌های منطقی هیئت ایرانی را که مبتنی بر تجربیات به دست‌آمده از اجرای برجام است، «امتیازدهی بیش از حد به ایران» توصیف کرده است. از سوی دیگر شبکه قطری الجزیره نیز با رجوع به منابع آگاه خود از برخی پیشنهادهای اروپا به ایران خبر داد و مدعی شد: پیشنهاد اروپا برای احیای توافق هسته‌ای شامل چهار مرحله و دو دوره زمانی است که هر کدام از آن‌ها ۶۰ روز طول خواهد کشید. از روز نخست پس از امضای توافق، تحریم ۱۷ بانک و ۱۵۰ مؤسسه اقتصادی برداشته خواهد شد و تهران بازگشت تدریجی از گام‌های هسته‌ای اش را آغاز خواهد کرد. همچنین اجرای توافق همزمان با آزادسازی هفت میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی خواهد بود. الجزیره افزود: ظرف ۱۲۰ روز از امضای توافق، ایران ۵۰ میلیون بشکه نفت به عنوان سازوکار راستی آزمایی صادر خواهد کرد که این پیشنهاد شامل صدور روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت پس از ۱۲۰ روز از امضای توافق است. گفت‌و‌گوی امیرعبداللهیان با وزیر خارجه عمان  روز پنج شنبه حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه  ایران در تماس تلفنی با «بدر البوسعیدی» همتای عمانی خود با اشاره به حسن نیت و جدیت ایران در رسیدن به توافقی خوب و پایدار افزود: «پس از دریافت نظرات آمریکا، در صورت حصول اطمینان از انتفاع اقتصادی ایران از توافق و رعایت شدن خطوط قرمزمان، وارد مرحله جدیدی در وین خواهیم شد.» وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: «تا درباره همه چیز توافق نشود، نمی‌توانیم با قطعیت از رسیدن به توافق خوب و پایدار سخن بگوییم.» محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین نیز گفت: در 7-8 ماه اخیر، دستاوردهای زیادی داشته‌ایم و متنی که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها آن موقع متصور بودند، با چیزی که امروز داریم، بسیار متفاوت است. وی ادامه داد: با توجه به این که ایران گذشته پیچیده و بحث‌برانگیزی با آمریکا و اروپا در زمینه برجام داشته است، مهم است درک کنیم که ایرانی‌ها می‌خواهند اطمینان یابند که آمریکا بدون این که بهایی بپردازد،‌ تاریخ را تکرار نخواهد کرد. مرندی بیان کرد: ایرانی‌ها می‌خواهند هرچه سریع‌تر توافق انجام شود و مطمئن شوند که در دام توافقی بد نمی‌افتند. اگر آمریکایی‌ها راه‌های گریزی داشته باشند که به دنبال آن هستند، ایران تردیدی ندارد که آمریکایی‌ها در نهایت از راه های گریز برای کارشکنی در توافق استفاده خواهند کرد. اگر ما انتظار داشته باشیم که آمریکا رفتاری غیر از این داشته باشد، بسیار ساده‌لوح هستیم. همزمان، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین گفت: همچنان مسائل پیچیده‌ای برای احیای توافق هسته‌ای وجود دارد و امیدواریم که در اول سپتامبر (پنج شنبه دهم شهریور) بتوانیم توافق هسته‌ای را احیا کنیم. وی گفت: سه متن برای احیای توافق هسته‌ای وجود دارد و اتحادیه اروپا برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها به یکدیگر تلاش می‌کند. برداشت ما این است که واشنگتن خواهان حل مسائل دیگری است که ربطی به توافق هسته‌ای ندارد. نامه برجامی لاپید به بایدن درسوی مقابل، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز در نامه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد که پیش‌نویس توافق نهایی اتحادیه اروپا با اصول آمریکایی‌ها مطابقت ندارد. یائیر لاپید، نخست‌وزیر رژیم صهیونسیتی روز پنج‌شنبه در نامه‌ای به جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا نوشت: پیش‌نویس توافق نامه‌ای که اتحادیه اروپا به ایران داده است، با خطوط قرمز دولت بایدن همخوانی ندارد. با این حال ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز جمعه در کنفرانسی خبری گفت: موضع دولت کنونی اسرائیل بر سر توافق با ایران آشکار است. همه ما به خوبی با این مواضع آشنا هستیم و آن‌ها به طور مداوم به ما یادآور می‌شوند. شرکای اسرائیلی موضع رسمی خود در قبال توافق با ایران را تغییر نداده‌اند. وی ادامه داد: جای شک نیست که اختلافات تاکتیکی با شرکای اسرائیلی بر سر برجام داریم اما ما متحد هستیم. ما در این که ایران نباید هرگز به سلاح هسته‌ای دست یابد هم‌نظر هستیم. باور داریم که دیپلماسی که متمرکز بر بازگشت متقابل به پایبندی‌های برجامی - که طی آن ایران تحت نظارت و راستی‌آزمایی قرار می‌گیرد - باشد، موثرترین روش برای رسیدن به این هدف است. وی درباره واکنش آمریکا به پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا در مذاکرات وین گفت: بررسی اظهارات ایران درخصوص پیشنهاد اتحادیه اروپا ادامه دارد. ما بازخوردمان را مستقیم و به طور خصوصی با اتحادیه اروپا درمیان گذاشته‌ایم. پرایس درباره زندانیان آمریکایی در ایران اظهار کرد: اولویت و فوریتی که ما برای بازگرداندن آن‌ها قائل هستیم تغییر نکرده است.