روزنامه آرمان ملی
1401/06/06
مالیات جدید در انتظار ثروتمندان
آرمان ملی: مالیات بر عایدی سرمایه طرحی است که تجربه بررسی در دوره‌های مختلف مجلس را داشته، اما عضو هیات رئیسه مجلس یازدهم از تصویب و اجرای آن به‌طور جدی با نگاهی جامع و باز خبر داده است، هر چند که این طرح مکانیسم‌های به کار گرفته شده در دوره‌های پیشین مجلس دارای مشکلاتی است که البته با توجه به شرایط اقتصادی فعلی حاکم بر جامعه موافقان و مخالفانی نیز دارد که عمده‌ترین دلیل موافقان کاهش انگیزه سوداگری فعالیتهای غیرمولد، تامین درآمد دولت، تحقق عدالت اجتماعی و ارتقای اقتصاد کاراست که در مقابل مخالفان، معتقد به خسارات اقتصادی و اجتماعی و بازدارندگی این مالیات در پویایی اقتصاد و خروج سرمایه‌ها از کشور هستند اما اینکه این مالیات چنددرصد مردم را تحت پوشش قرار می‌دهند و قرار است به چه صورت به مرحله اجرا درآید هنوز دارای ابهاماتی است.مبارزه با سوداگران بازارهای مختلف
حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیات رئیسه مجلس یازدهم با اعلام این خبر به «آرمان ملی» گفت: طرح جدید عایدی بر سرمایه در کمیسیون اقتصادی در حال گذراندن مراحل پایانی بررسی است و بر اساس رایزنی‌های صورت گرفته به زودی باید مکانیسم جدید تصویب شود و این طرح در بررسی‌های نهایی که صورت گرفته بسیار جامع و با نگاه باز به مساله مالیات بر عایدی سرمایه پرداخته است و امیدواریم به گونه‌ای مثبت و مطلوب و عادلانه موفق به درآمدزایی مطلوبی برای کشور باشیم. طرح مالیات بر عایدی سرمایه تلاش می‌کند با سوداگران بازارهای مختلف همچون ملک، خودرو، ارز، طلا و... مبارزه کند، لذا باید آن را نوعی مالیات بر سوداگری دانست و در حقیقت با اجرای این طرح وضعیت اقتصادی کشور با استفاده از این طرح بهتر میشود و به ساماندهی بازار نیز کمک شایانی می‌کند. او افزود: دولت و مجلس در تعامل با یکدیگر درصدد بهبود وضعیت اقتصادی کشور هستند و اقداماتی برای بهبود زیرساخت‌های اطلاعاتی انجام داده‌اند و درصدد هستند تا با تصویب هرچه زودتر این طرح بستر مناسب برای رشد اقتصادی را فراهم آورند. به علاوه اینکه اجرای این قانون ضمن شفافیت اقتصادی کشور تحولی عظیم در نظام مالیاتی کشور را موجب میشود و دست سوداگران از جامعه را کوتاه می‌کند کنترل قیمت را نیز به‌همراه دارد و باعث تعادل بخشیدن به امر مالیات در جامعه بین کسانی که فعالیت تولیدی انجام می‌دهند و یا فقط با در اختیار داشتن سرمایه از مزایای متفاوتی بهره‌مند می‌شوند خواهد شد در عین حال این مالیات نسبت به سایر مالیات‌ها در بسیاری از کشورها در عین تامین عدالت اجتماعی بیشتر و بدون از بین‌بردن انگیزه سرمایه‌گذاری و تولید، به‌عنوان منبع درآمد جدید دولت به‌کار برده میشود.
بهبود عدالت اجتماعی
حاجی دلیگانی معتقد است: اخذ مالیات بر سرمایه در شرایط فعلی در مسیر کاهش حجم نقدینگی و البته کاهش تورم صورت می‌گیرد و از طرفی باعث کاهش سرمایه مولد میشود و سرمایه‌ها را در مسیری هدایت می‌کند که در مسیر تولید و خلق پول مولد قرار گیرند. هرچند در چند سال اخیر بانک‌ها روی سپرده‌های این چنینی عملکرد متفاوتی داشته است. او افزود: ثروتمندان، ۲۸ برابر فقرا از یارانه‌های پنهان استفاده می‌کنند و مطابق گزارش منتشره سازمان برنامه و بودجه در سال‌های گذشته مبالغ زیادی یارانه پنهان و نقدی به افراد مختلف پرداخت شده است و البته دراین مسیر سوداگران و دلالان مخالفان اصلی مالیات بر عایدی سرمایه هستند؛ لذا با دریافت این پایه مالیاتی می‌توان سوداگری در بازارهای موازی تولید را به حداقل رساند و اقدامی کرد که اکثریت جامعه از مزایای مالیات بر عایدی سرمایه بهره‌مند گردند، چراکه با طراحی درست مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند منافع زیادی برای مردم و رشد تولید در کشور داشته باشد. بر همین اساس مزایای وضع مالیات بر عایدی سرمایه، که شامل کاهش انگیزه سوداگری فعالیتهای غیرمولد، تامین درآمد دولت، ترغیب بنگاه‌‌‌ها به تامین مالی داخلی، تحقق عدالت اجتماعی و ارتقای کارآیی اقتصادی است شامل همه مردم می‌گردد.
ناکارآمدی‌ها را با توسعه مالیات‌ها جبران نکنیم
تیمور رحمانی ،کارشناس اقتصادی با انتقاد از بخش‌های مختلف طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: نمود اتفاقاتی که در این دو سال رخ داده است را می‌توان در طرح مالیات بر عایدی سرمایه و برخی طرح‌های دیگر دید. وی ادامه داد: به دلیل بی‌ثباتی اقتصاد شاهد صدمه دیدن برخی از اقشار جامعه بودیم و حال می‌خواهیم به هر طریق این مشکل را حل کنیم. این مالیات‌ها نشان دهنده اقتصادی دولتی و بزرگ است این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه نرخ مالیات در ایران پایین نیست، گفت: اگر نفت و هزینه‌هایی که دولت برای مردم درست می‌کند را به مالیات اضافه کنیم، می‌بینیم که نسبت مالیات به GDP در کشور ما از بسیاری نقاط در دنیا بالاتر است. رحمانی در مورد شمول طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: این مهم است که مالیات تورم‌زدایی شود و آن چیزی که بنده در این طرح می‌بینم در واقع مالیات از تورم است نه مالیات از عایدی سرمایه. در کنار این مساله لحاظ کردن برخی از دارایی‌ها در این طرح و در نظر گرفتن برخی دارایی‌های دیگر منطقی ندارد. او افزود: اگر اصرار بر وجود این پایه مالیاتی آن هم به صورت تورم‌زدایی شده وجود دارد، باید همه دارایی‌ها از جمله سهام و اوراق را شامل شود. اتفاقا برخی از چیزهایی شامل این طرح شده‌اند که در حالت عادی موضوعیت ندارند. این بدین معناست که اگر تورم را کنترل کنیم و دارای رابطه تجاری و مالی عادی با دنیا باشیم، دیگر مالیات گرفتن از ارز و حتی طلا مفهومی ندارد. این کارشناس اقتصادی گفت: یادمان باشد که ممکن است مالیات‌هایی که در حوزه مسکن اعمال میشود در کوتاه مدت نتیجه بخش باشد اما در بلند مدت حتما مشکل مسکن را تشدید خواهد کرد. ضمن اینکه به نظر من مالیات بر عایدی سرمایه تاثیر قابل توجهی بر رشد خروج سرمایه از کشور خواهد داشت.
دریافت مالیات از سرمایه‌های غیرمولد عین عدالت اجتماعی است
علی ابراهیم نژاد، کارشناس اقتصادی گفت: اولین سوال این است که مالیات بر عایدی سرمایه مالیات درستی است یا نه؟ در ایران از سرمایه‌هایی که در مسیر تولید است، مالیات اخذ میشود و مطابق قانون 25 درصد از سود شرکت‌ها مشمول مالیات است و اضافه بر آن در ایران قیمت‌ها نیز توسط دولت کنترل میشود که در واقع این اتفاق هم یک مالیات مضاعف است. استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف افزود: با وجود دریافت مالیات از فعالیتهای تولیدی، در مقابل سرمایه‌گذاری در سایر بازارها مانند مسکن، خودرو و... یک اتوبان صاف است که هیچگونه سرعت‌گیری هم ندارند. ابراهیم نژاد ادامه داد: در ایران مسیر تولید جاده‌ای پر از سرعت‌گیر است؛ در حالی که سایر بازارها اتوبانی صاف و شسته رفته است و از این رو از باب توازن بین گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری لازم است که مالیات بر عایدی سرمایه اجرا شود. او گفت: بررسی کشورهای جهان نشان می‌دهد که بیشتر کشورهای جهان دارای مالیات بر عایدی سرمایه هستند. امروزه در دنیا تنها چند کشور آفریقایی که امکان اجرای این مالیات را ندارند و چندین مجموعه جزیره این مالیات را اجرا نمی‌کنند. ابراهیم نژاد خاطرنشان کرد: در اجرای هر مالیاتی جنبه بازتوزیعی نیز باید در نظر گرفته شود و در مورد ایران اطلاعاتی دردسترس نداریم؛ اما در آمریکا آمارها نشان می‌دهد بیش از 75 درصد درآمد یک درصد ثروتمند جامعه، از عایدی سرمایه است. او ادامه داد: با این وجود در ایران ما از حقوق افراد مالیات اخذ می‌کنیم؛ اما از عایدی سرمایه که بیشتر به ثروتمندان می‌رسد هیچ مالیاتی دریافت نمی‌کنیم. ابراهیم نژاد در مورد زمان اجرای این مالیات اظهار کرد: آیا ما باید صبر کنیم تا اقتصاد ایران مانند اقتصاد سوئیس شود و بعد به دنبال اجرای مالیات بر عایدی سرمایه برویم؟ در پاسخ باید گفت به نظر می‌رسد در آن شرایط دولت دیگر انگیزه‌ای برای اجرای چنین مالیات‌هایی و اصلاحات مالیاتی را ندارد و باید از مشکل به وجود آمده حسن استفاده را کرد. ابراهیم نژاد بیان کرد: بعضی نکات در مورد استهلاک بیان میشود؛ راهکار این است که اگر مالیات در زمان شناسایی سود اخذ شود و نه به صورت سالانه. در این صورت مشکل حل میشود و استهلاک و سایر نکات در قیمت‌ها منعکس میشود.
سایر اخبار این روزنامه
«پدرانِ سیاسی» در گرداب «فرزندانِ اقتصادی»
فرهنگیان همچنان زیر خط فقر
مالیات جدید در انتظار ثروتمندان
حضور همه گرایش‌های سیاسی را در انتخابات مغتنم می‌دانیم
پسابرجام و دوران تصمیم‌های سخت اقتصادی
ترجمـــه و چالش های نشــر
دوگانگی برجام
خطر تعطیلی مراکز خیریه
اتفاق خاصی نیفتاده است
طنز تلخ احیای برجام
چرایی فساد درخصولتی ها
