روزنامه وطن امروز
1401/06/07
گدایی گازی استعمارگر
گروه بین‌الملل: امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در طول 5 سال اخیر برای بار دوم به الجزایر که روزی مستعمره پاریس بود سفر کرد. وی در این بازدید جنجالی از الجزایر در میان مردم حاضر شد و در ویدئویی که به صورت گسترده درشبکه‌های اجتماعی از این دیدار منتشر شد، مردم با شعار «برو گم‌شو، الجزایر زنده باد» از مکرون استقبال کردند. این حد از تنفر مردم شمال آفریقا بویژه الجزایر و تونس از فرانسه ریشه در استعمارگری این کشور دارد. برخی کارشناسان و مردم الجزایر اعتقاد دارند که فرانسوی‌ها قصد دارند با ورود دوباره به عرصه‌های اقتصادی و سیاسی کشورشان به منابع طبیعی مانند گاز دست یابند. مکرون در سفر به الجزایر، هیأتی متشکل از ۹۰ شخصیت از جمله تجار و روشنفکران متخصص در تاریخ ۲ کشور را نیز از پاریس همراه خود برده است؛ علاوه بر این ۷ نفر از وزرا نیز او را در این سفر ۳ روزه همراهی می‌کنند. اطرافیان رئیس‌جمهور فرانسه می‌گویند دیدارهای این سفر با محوریت جوانان برنامه‌ریزی شده و هدف آن غلبه بر بیگانگی و تنشی است که نزدیک به یک سال بین ۲ کشور حاکم شده است؛ تنشی که در پس‌زمینه مسائل بحث‌برانگیز بین ۲ کشور مانند حافظه تاریخی الجزایری‌ها از دوره استعمار فرانسه (۱۹۶۲-۱۸۳۰) و برخی موارد دیگر به وجود آمد. رسانه‌های دیگر اما معتقدند که پس از چرخش بی‌سابقه کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا و آلمان به سمت الجزایر و خالی کردن پشت اسپانیا که به سمت مغرب متمایل شده است، رئیس‌جمهور فرانسه به الجزایر سفر می‌کند تا هم تنش‌های اخیر پیش‌آمده را برطرف کند و هم کمک این کشور در بخش انرژی را جلب کند. مکرون در سفر به «اوران» در الجزایر با تظاهرات مردمی که می‌گفتند روزی فرانسوی‌ها در این شهرها هزاران نفر را کشته‌اند، روبه‌رو شد. نیروهای فرانسوی در آن زمان تظاهرات‌کنندگان الجزایری را به صورت وحشتناک در مناطق «سطیف»، «قائمه» و «خراطه» در شرق الجزیره قتل عام کردند. * کشتار هزاران الجزایری توسط فرانسه الجزایر از اکتبر گذشته، در رابطه با فرانسه با یک بحران دیپلماتیک روبه‌رو است و سفیر خود را از پاریس فراخوانده است. این اقدام در واکنش به اظهارات امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه بود که ملت الجزایر را زیر سؤال برده بود. رئیس‌جمهور فرانسه مهرماه گذشته اذعان کرد که این کشور ۶۰ سال پیش، راهپیمایی الجزایری‌ها را به صورت وحشیانه، خشونت‌آمیز و خونین سرکوب کرد که به ادعای وی، حدود 12 هزار الجزایری دستگیر و بسیاری مجروح و ده‌ها نفر کشته شدند. فرانسه در چند سال اخیر به دلایل زیادی دوباره متمایل به غرب آسیا و شمال آفریقا شده است. سفرهای مکرون به لبنان، امارات، عربستان، مصر، الجزایر و تونس نمود بارز سیاست خارجی نوین فرانسوی‌ها برای حضور در این منطقه است. تنفر مردم الجزایر از فرانسوی‌ها به حدی است که پای ترکیه هم به شمال آفریقا باز شده است. مکرون در جمع برخی جوانان الجزایری عنوان کرد که برخی از کشورها مانند ترکیه، روسیه و چین از ابزارهای رسانه‌ای و تشکیلاتی برای دشمن نشان دادن پاریس به مردم الجزایر استفاده می‌کنند که فورا جواب آنکارا را در پی داشت. سایت میدل ایست آی در گزارشی به این موضوع اشاره کرد و نوشت: «پس از جنگ روسیه و اوکراین تقاضا برای گاز شمال آفریقا بویژه الجزایر توسط اروپایی‌ها زیاد شده است. از سوی دیگر فرانسه با موج مهاجران الجزایری و تونسی در چند سال اخیر بویژه بعد از انقلاب‌های عربی روبه‌رو است و الجزایر در شرایط فعلی تنها کشوری است که از یک ثبات نسبی بعد از روی کار آمدن تبون، رئیس‌جمهور این کشور برخوردار است و برای فرانسوی‌ها یک جای خوب جهت سرمایه‌گذاری است». برخی رسانه‌های غربی و عربی در گزارش‌های متعدد به ابعاد سفر مکرون به الجزایر پرداخته‌اند. نقطه مشترک گزارش‌های تمام این رسانه‌ها بهره‌برداری فرانسه از منابع طبیعی شمال آفریقا به نفع پاریس و اروپاست. * رأی‌الیوم: مکرون به گدایی گاز آمده! روزنامه رای‌الیوم در گزارشی نوشت: مکرون می‌گوید برای «گدایی گاز» به این کشور سفر نکرده است که قابل باور نیست. در شرایط فعلی کمتر از 20 درصد گاز فرانسه توسط الجزایر تأمین میشود که به نظر می‌رسد پاریس به دنبال سهم بیشتری است. از سوی دیگر الجزایر بزرگ‌ترین تولید‌کننده گاز در آفریقاست. آب‌های ساحلی این کشور هم دارای یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان است. این کشور دارای 2 هزار و 300 میلیون مترمکعب گاز طبیعی است که بوی گاز این منطقه مکرون را راهی شمال آفریقا کرده است. شاید به همین دلیل، رئیس‌جمهور فرانسه مایل بود از الجزایر برای افزایش عرضه خود از طریق خط لوله گاز ترانس- مدیترانه که از ایتالیا به اروپا به می‌رود، تقاضا کند. هم‌اکنون الجزایر 11درصد گاز اروپا را تأمین می‌کند. در مجموع روزنامه رای‌الیوم می‌نویسد اگر نیاز اروپا به گاز و نفت نبود، رئیس‌جمهور مکرون این سفر را انجام نمی‌داد. سایت خلیج الجدید هم در گزارشی این نکته را یادآور شد که مکرون قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری قول‌هایی به طرف الجزایری برای پایان دادن به تحقیقات تاریخی درباره پرونده استعمار این کشور و کشتار مردم الجزایر توسط پاریس داد که این موضوع برای آن بود بتواند پرونده‌های بزرگ‌تری مانند سوخت و مهاجرت را با این کشور به سرانجام برساند. فرانسه قصد داشت استعمار را به گونه‌ای دیگر بازتعریف کند. پاریس قصد داشت با یک عذرخواهی صوری و نمایشی در ازای دریافت نفت و گاز الجزایر، کالا به این کشور و شمال آفریقا بیشتر بفروشد تا انحصار کالاهای فرانسوی در الجزایر باقی بماند تا هم وابستگی را بیشتر کند و هم اقتصاد الجزایر مبتنی بر تجهیزات فرانسوی باشد. البته این خواسته فرانسه با مخالفت الجزایر روبه‌رو شد ولی بعد از ۳ ماه دوباره کارگروهی برای این موضوع تشکیل شد و از سال 2017 این هیات مشغول به کار است ولی در سال‌های بعد متوقف شد. در سفر مکرون به الجزایر ۲ طرف توافق کردند کمیته مشترکی از مورخان فرانسوی و الجزایری تشکیل شود که مسؤول کار روی تمام آرشیوها از آغاز اشغالگری فرانسه تا استقلال الجزایر باشد، این کمیته روی این موضوع از زاویه تاریخی و نه سیاسی کار خواهد کرد. همچنین گفته شد که فرانسه و الجزایر روابط اقتصادی خود را با هدف ارتقای مشارکت متعادل در راستای منافع ۲ کشور تقویت خواهند کرد. ۲ طرف همچنین درباره همکاری با یکدیگر در حوزه انتقال انرژی بویژه گاز و هیدروژن توافق کردند که خواسته اول فرانسه در آفریقاست.