روزنامه آرمان امروز
1401/06/07
اردوغان اداي خلفاي عثماني را در مي آورد
جلليوند: رئيس‌جمهوري ترکيه سياست هاي خود را در کف خيابان دنبال مي کندآرمان امروز|رضا پورحسين: کاردار اسرائيل در آنکارا گفته است که سفير ترکيه همانند سفراي ديگر کشورها استوارنامه خود را در شهر قدس تسليم خواهد کرد. ليليان اظهار کرده است که در حال حاضر کشورهاي زيادي تصميم به انجام چنين کاري ندارند. پس از تنش‌هايي که ترکيه و اسرائيل در سال 2018 به دليل حمله به فلسطيني‌هاي خشمگين از تصميم دونالد ترامپ براي به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت اسرائيل و انتقال سفارت کشورش به اين شهر داشتند، آنکارا و تل‌آويو ازسرگيري کامل روابط خود و تعيين سفرا را اعلام کردند. کاردار سفارت اسرائيل در آنکارا همچنين افزوده است که آمريکا سفارت خود را از تل‌آويو به قدس انتقال داد اما اگر بخواهيم واقع‌بين باشيم، نبايد انتظار داشته باشيم که ترکيه جز اولين کشورهايي باشد که چنين کاري را انجام خواهند داد، اميدوارم ترکيه در آينده سفارت خود را به قدس منتقل کند. او درباره تاريخ تعيين سفير نيز گفته است که اميدوارم اين کار در تاريخ مقررش انجام شود، اين امر تنها چند هفته ديگر زمان خواهد برد و به زودي پايان خواهد يافت. به نظر مي رسد از جمله موانع اصلي که در مسير روابط اسرائيل و ترکيه وجود دارد، وجود دفتر حماس در استانبول است و اين مساله بر کسي پوشيده نيست که اسرائيل از ترکيه انتظار دارد اين دفتر را تعطيل کرده و فعالان آن را از آنجا اخراج کند. اين اتفاقات در حالي رخ مي دهد که اردوغان همين چند روز پيش با متهم کردن اسارئيل به کشتن کودکان فلسطيني عنوان کرده بود که رابطه با اسرائيل سبب نمي شود تا ترکيه حمايتي از فلسطين نداشته باشد. در راستاي بررسي سياست هاي متفاوت اردوغان در عرصه سياست خارجي، آرمان امروز گفت و گويي با محسن جليلوند، استاد روابط بين الملل داشته است که در ادامه مي خوانيد.
تغيير پي در پي سياست هاي اردوغان در سال هاي اخير ريشه در چه مواردي دارد؟
اردوغان از زماني که به قدرت رسيده است کما بيش تلاش کرده تا سياستي پاندولي داشته باشد. اردوغان به عملکرد نوساني شناخته مي شود به اين شکل که شاهد بوديم جنگنده روسيه را در سوريه هدف قرار داد اما چند هفته بعد از اين حمله در آغوش پوتين به دنبال تفاهم با او بود. اردوغان در سال 2011 عنوان مي کرد که کاسه صبرم لبريز شده است و عليه سوريه اقدامات زيادي انجام داد اما امروز بار ديگر به سمت صلح با بشار اسد گام برمي دارد. اين تناقض رفتارها به وفور در اردوغان ديده شده است و حتي در قبال ايران نيز آن را به کار مي برد. همين چندي پيش اردوغان بر سر خريد اس 400 از روسيه با آمريکا دچار تنش شده بود اما باز هم در کنار بايدن قرار گرفت و عنوان کرد که مي خواهد با آمريکا رابطه خوبي داشته باشد. بر همين اساس نمي توان به نگرش سياسي اردوغان اعتماد کرد. بر همين اساس برخي کشورهاي منطقه بوسيله ابزارهايي از جمله نيروهاي کرد او را تحت فشار قرار مي دهند تا ترکيه را مهار کنند. اردوغان در ابتدا که بر سر کار آمده بود مذاکرات زيادي با کردها داشت و سعي کرد با آن ها مدارا کند اما پس از چندي بار ديگر سياست آتاتورک را در پيش گرفت و عنوان کرد که ملتي به نام کردها وجود ندارد و کردها همان ترک هايي هستند که در کوهستان زندگي مي کنند. اين نظريه را آتاتورک نيز داشت و بر همين اساس با آن ها رفتارهاي تندي داشته اند.
سياست همه جانبه اردوغان در عرصه بين الملل تحت چه عنواني شناخته مي شود؟
اردوغان به گونه اي عمل مي کند که عملا نمي توان بر سياست هاي او کلمه اطلاق کرد و مشخصا نه موازنه مثبت است و نه موازنه منفي و نه هيچ چيز ديگر و صرفا مي توان سياست هاي اردوغان را پاندولي دانست. درست است که در سياست نه دوست دائم و نه دشمن دائم وجود ندارد و کشورها براساس منافع خود عمل مي کنند اما پيروي از منافع بايد الگوي خاصي داشته باشد و تعريف درستي از آن از سوي اردوغان شکل گيرد. اردوغان ذاتا پاندولي مسلک است و هر آن ممکن است تصميمات کاملا متفاوتي در عرصه سياسي بگيرد. با اين وجود امروز در دل حزب عدالت و توسعه ترکيه يک شکافي ايجاد شده است و از سوي ديگر حمايت ارتش از اردوغان نيز کاهش پيدا کرده است. در چنين شرايطي اردوغان باز هم برگ هايي در اختيار دارد که مي تواند او را نجات دهد. اردوغان به قدرت مردم و حضور آن ها در کف خيابان پي برده است و تلاش مي کند تا از طريق آن ها قدرت خود را در ترکيه ارتقا دهد. چندين مرتبه در سال هاي گذشته اردوغان توانسته مردم ترکيه را به خيابان ها بکشاند و کودتاها و جريانات مختلف را از اين طريق خنثي کند. اردوغان سياستمداري کف خياباني است و به خوبي مي تواند از ابزار پوپوليسم استفاده کند و بر همين اساس مي توان پيش بيني کرد که اردوغان همچنان در راس قدرت ترکيه باقي مي ماند.
سياست هاي متناقض اردوغان در عرصه بين المللي چه پيامدهايي دارد؟
ترکيه از گذشته روابط خوبي با اسرائيل داشته است و امروز اردوغان نيز ادامه دهند همان مسير است. امروز روابط ترکيه و اسرائيل استراتژيک شده است و تمرين هاي پروازي اسرائيل در خاک ترکيه انجام مي شود. امروز ترکيه بر اساس منافع خود و با الگو گرفتن از قطر، به شکلي نمادين صرفا از فلسطين حمايت مي کند. اردوغان به دنبال اين است تا در خاورميانه و جهان اسلام عرض اندام کند و به نحوي مشروعيت اسلامي خود را نيز حفظ کند و به همين علت است که تلاش مي کند از فلسطين حداقل در ظاهر حمايت کند. امروز اردوغان در حال پيمودن همان مسيري است که حاکمان عثماني براي مدت در پيش گرفته بودند و قصد دارد تا اداي خليفه مسلمين را درآورد. اردوغان به هر ريسماني چنگ مي اندازد تا خود را در قدرت حفظ کند و با توجه به انگيزه هايي که دارد، در اين مسير با جديت گام بر مي دارد.
اردوغان براي عرصه سياسي داخلي ترکيه چه برنامه هايي دارد؟
اردوغان در ترکيه يک سيستم امنيتي اطلاعاتي ايجاد کرده است و به يک پوپوليسمي دامن زده است که مردم را به طرفداري از اردوغان بسيج مي‌کند. اين اقدامات اردوغان را اگر جمع بندي کنيم به نظر مي‌رسد دوره اردوغان با اين اقدامات پر فراز و نشيب بوده اما با اين وجود او بي خيال قدرت نمي شود و تلاش مي کند تا ابزارهاي بيشتري در عرصه سياسي براي خود ايجاد کند. ترکيه بيشتر اقتصادش از واردات تامين مي‌شود به اين معنا که مواد اوليه را وارد مي‌کند و در صنايع مختلف از آن استفاده مي کند. امروز بالاي 78 درصد واردات ترکيه مواد اوليه و کالاهاي واسطه اي است. اين مواد را وارد مي‌کند تا بتواند مثلا خودرو صادر کند. اين مساله شامل کشاورزي ترکيه هم شده است. اردوغان سيستم سياسي ترکيه را که پارلمانتاريستي و نخست وزيري بود به تقليد از ژنرال دوگل، رئيس جمهوري فرانسه به سيستم رياستي تغيير داد و قدرت را در دست رئيس جمهوري متمرکز کرد. ترکيه درست است که ساختارهاي نيمه دموکراتيک دارد ولي وقتي نقش ارتش را تضعيف کرد مخصوصا بعد از آن شبه کودتا بالانس قدرت ترکيه به هم خورد و اکنون با اين مشکلات مواجه شده است. اردوغان سياست فرافکني را در پيش گرفته است چون توان مديريت داخلي خودش تقليل پيدا کرده و ضعيف شده است و به همين علت در کشورهاي ديگر مانند ليبي، سوريه و باکو مداخله مي کند. مشخصا اين سياست در بلندمدت باعث کاهش توان ترکيه مي‌شود. مشخصا ترکيه آن قدر توان ندارد که بتواند در همه اين کشورها ورود کند و علاوه بر آن چالش هاي پيراموني خود نظير تنش با يونان، سوريه و کردها را مديريت کند. اردوغان از يک سو به دنبال خريد اف 35 از آمريکاست و از سوي ديگر تهديد مي‌کند در صورت عدم فروش به دنبال خريد سيستم پدافند اس 400 روسي خواهد بود. به همين علت است که گفته مي شود که اردوغان در تلاش است از هر مسيري که شده، به اهداف توسعه طلبانه خود برسد.
سایر اخبار این روزنامه
تعلل در توافق شرايط را دشوار مي کند
وزیر نان خوردن مردم را می‌شمارد
اما و اگرهای بازگشت کودکان کار به مدرسه
ایستگاه پایانی مذاکرات وین نزدیک است؟
ایران و آمریکا تصمیم به تفاهم گرفته‌اند
چرخش 180درجه ای بایدن
اردوغان اداي خلفاي عثماني را در مي آورد
حبس 237 نفر در پلمپ شهرداری!
منافع برجام به جيب مردم سرازير مي شود، نه اصلاح طلبان
غروب دلگیر «سایه»
رئیس‌جمهور: جذب ۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در ۱۰ ماه ابتدایی دولت
تمجید فیفا از دولت و فوتبال ایران
اجرای الگوی جدید برای حقوق کارمندان از اول شهریورماه
