ابرترافیک مهرماه حریفی ندارد!

ترافیک شدید است و خودرو‌ها نزدیک به یکدیگر توقف کرده‌اند. راننده‌ها چشم چشم می‌کنند تا ببینند این ترافیک تا کجا ادامه دارد! برخی به دنبال لاینی برای فرار از این ترافیک سنگین هستند تا زودتر به مقصد برسند و برخی دیگر با اپلیکیشن‌های مسیریاب به‌دنبال راهی برای گذر از این ترافیک هستند، اما هیچ مسیری جز مسیر پرترافیکی که در آن قرار گرفته‌اند، وجود ندارد. اتوبانی که شاید خودرو‌ها را ۲۰ دقیقه‌ای به مقصد برساند، حالا به دلیل ترافیک ایجاد شده، عبور از آن ۵/۱ ساعت طول می‌کشد، اما مگر راه دیگری وجود دارد؟! اگر استفاده از «مترو» و «اتوبوس» آسان و سریع بود و ازدحام جمعیت در آن مسافران را کلافه نمی‌کرد، اغلب افراد حاضر در ترافیک اتوبان، به جای استفاده از خودروی شخصی یا تاکسی اینترنتی، از «مترو» و «اتوبوس» و سایر وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می‌کردند تا در ترافیک یک ساعت و نیمه نمانند. حالا مهر و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها پس از دو سال تعطیلی و نیمه‌تعطیلی هم در راه است. احتمالاً باید منتظر بحرانی‌تر شدن ترافیک ماند.
هر روز پایتخت‌نشینان و ساکنان سایر کلانشهر‌ها باید زمان زیادی را در ترافیک یا میان شلوغی جمعیت در وسایل حمل و نقل عمومی بگذرانند، اما این مسئله از مهرماه بغرنج‌تر خواهد شد، چراکه پس از دو سال آموزش غیرحضوری دانش‌آموزان و دانشجویان به دلیل محدودیت‌های کرونایی، حالا قرار است مدارس و دانشگاه‌ها بازگشایی شوند و این یعنی یک ابرترافیک عظیم در مهرماه ایجاد خواهد شد. افزایش ۳۰ درصدی ترافیک با بازگشایی مدارس
به گفته رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، ترافیک تا ۳۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، میزان تقاضای سفر با ناوگان حمل و نقل عمومی افزایش چشمگیری خواهد داشت، اما از آنجایی که ظرفیت کافی برای جذب سفر‌های جدید در مترو و اتوبوس وجود ندارد، پیش‌بینی می‌شود که بخش عمده سفر‌های تحصیلی به وسیله خودرو‌های شخصی انجام شود و این مسئله ترافیکی طاقت‌فرسا ایجاد خواهد کرد.
سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با بیان اینکه ترافیک تهران رو به افزایش است و با یک شیب ملایم در حال تغییر است، گفته‌است: «در پایان شهریورماه و با بازگشایی مدارس افزایش ۳۰ درصدی ترافیک را پیش‌بینی می‌کنیم؛ البته تمهیداتی در رابطه با این موضوع در نظر گرفته شده‌است.»


او ادامه داده‌است: «در نیمه دوم سال شاهد افزایش آلودگی هوا هستیم و پیش‌بینی می‌شود تعداد خودرو‌ها در شهر تهران در سال بین ۱۸ تا ۲۲ درصد افزایش پیدا کند و ترافیک هم بیشتر شود. همزمان پیگیر هستیم که ساعات کاری ادارات از اول مهرماه شناور شوند و تردد کامیونت‌ها را نیز در ابتدای صبح محدود کنیم.» رئیس پلیس راهور تهران با اشاره به اینکه در تلاش هستیم تا عملیات‌های عمرانی سطح شهر تهران از ۲۰ شهریورماه تا ۱۵ مهرماه متوقف شود، اظهار داشته‌است: «البته این موضوع هنوز قطعی نشده‌است و در صورت قطعی‌شدن آن را اعلام خواهیم کرد.»
او گفته‌است: «یکی از اشکالات تهران که باعث سنگینی ترافیک می‌شود، همزمانی ساعت کار ادارات و مدارس است که باید با شناور کردن ساعات، این معضل را کاهش دهیم.» چاره‌اندیشی اورژانسی و موقت، راه‌حل ترافیک نیست
رئیس پلیس راهور، پیشنهاداتی، چون شناور‌شدن ساعات کاری ادارات را مطرح کرده‌است، در حالی که این راه‌حل‌های مطرح‌شده، شبیه به مسکن موقتی است که مشکل چندانی را حل نمی‌کند.
مهرداد تقی‌زاده، معاون اسبق حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران درباره ترافیک شدید تهران و شدیدتر شدن آن با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها به خبرنگار «جوان» می‌گوید: «همه ما ترافیک سنگینی را در تهران تجربه می‌کنیم و به طور حتم این ترافیک از مهرماه شدیدتر خواهد شد، اما مشکل اصلی اینجاست که مدیران و مسئولان مربوط در حوزه ترافیک فقط هنگام بازگشایی مدارس به فکر چاره می‌افتند، در صورتی که در طول سال باید به این مسئله پرداخته شود و راهکاری مؤثر برای آن پیدا و اجرا شود.»
او ادامه می‌دهد: «اغلب شهرداری‌ها در کشور به خصوص شهرداری کلانشهر‌ها هنگام بازگشایی مدارس و مشکلات ترافیکی ناشی از آن، «ستاد مهر» تشکیل و کار‌های ضربتی انجام می‌دهند، اما «ستاد مهر» که سال‌هاست به همین منظور تشکیل می‌شود، شبیه به نیروی اورژانس می‌ماند که با بیمار بدحال مواجه شده و همه کار برای احیای او انجام می‌دهد، در صورتی که نمی‌توان یک بیمار را همیشه در حالت اورژانسی نگه داشت و باید برای درمان آن فکر اساسی شود.» از سرویس‌دهی به خودرو‌های شخصی تا بی‌توجهی به مسافران حمل و نقل عمومی
تقی‌زاده در پاسخ به این سؤال که راهکار اساسی برای حل مشکل ترافیک در شهر چیست، می‌گوید: «تن‌ها راهکاری که برای حل معضل ترافیک وجود دارد، توجه ویژه و متمرکز به سیستم حمل و نقل عمومی است که باید آن را توسعه دهند و با ناوگان مناسب به مردم خدمات ارائه کنند. در چنین شرایطی وقتی مردم ببینند که استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی سریع‌تر و آسان‌تر از استفاده خودروی شخصی یا تاکسی اینترنتی است، خودشان به سمت استفاده از «مترو» و «اتوبوس» حرکت می‌کنند، زیرا که هیچ‌کس دلش نمی‌خواهد دو ساعت از روزش را در ترافیک بگذراند.»
او با اشاره به تجارب سایر شهر‌های دنیا تصریح می‌کند: «شهر‌های پیشرفته دنیا روی توسعه حمل و نقل عمومی متمرکز شده‌اند و شهرداری‌ها خودشان را موظف به رفع مشکل جا‌به‌جایی مسافران می‌دانند. این در حالی است که آن‌ها تلاش چندانی برای توسعه اتوبان‌ها و بزرگراه‌ها نمی‌کنند و به خودرو‌ها کاری ندارند. آن‌ها دغدغه اصلی‌شان سهولت تردد افراد هنگام استفاده از حمل و نقل عمومی است.»
تقی‌زاده ادامه می‌دهد: «در بسیاری از شهر‌های دنیا مثل ژنو، پکن و مسکو پیک ترافیک‌شان از پیک ترافیک تهران بسیار بالاتر است و مثلاً اگر مسیر پرترافیک در تهران ۳۵ دقیقه باشد، مسیر پرترافیک دیگر شهر‌های دنیا یک ساعت و نیمه است. به همین دلیل عمده ساکنان این شهرها، استفاده از حمل و نقل عمومی را انتخاب می‌کنند، چراکه رسیدن به مقصد با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی برایشان آسان‌تر و سریع‌تر است.»
تقی‌زاده با گلایه از مدیران شهری در ادوار مختلف که تمرکزشان روی سهولت با تردد خودروی شخصی بوده‌است، می‌گوید: «متأسفانه شهرداری‌ها در ادوار مختلف بیشتر تمرکز خود را روی توسعه معابر و گذرگاه‌ها گذاشتند، به همین دلیل وقتی شهروندان می‌بینند با خودروی شخصی‌شان زودتر به مقصد می‌رسند و ازدحام جمعیت هنگام مترو و اتوبوس نیز اذیتشان می‎کند، تصمیم می‌گیرند که برای تردد در شهر از خودروی شخصی‌ای تاکسی اینترنتی استفاده کنند.»
او با اشاره به فرهنگ بالای مردم کشورمان نسبت به استفاده از حمل و نقل عمومی اظهار می‌دارد: «خوشبختانه مردم کشورمان، فرهنگ استفاده از حمل و نقل عمومی را دارند، اما مدیران و مسئولان در حوزه حمل و نقل عمومی کشور، شرایط مناسبی را برای سهولت تردد آن‌ها با مترو و اتوبوس فراهم نکرده‌اند. این در حالی است که مسئولان مدام بزرگراه و تقاطع غیرهمسطح ساخته و به تردد خودرو‌ها خدمات داده‌اند. در مقابل در برخی از شهر‌ها بخشی از بی‌آرتی جمع‌آوری‌شده و اصلاً آن را توسعه نداده‌اند؛ مثلاً در شهر «قم» چندین سال است که چنین اقدامی را انجام داده‌اند که باعث تأسف است.» لزوم تشکیل ستاد ضربتی برای توسعه جهشی حمل و نقل عمومی
تقی‌زاده درباره راهکار کاهش ترافیک در کلانشهر‌ها می‌گوید: «قطعاً تا بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها فرصت کافی برای توسعه حمل و نقل عمومی وجود ندارد. به عقیده من باید یک ستاد ضربتی برای توسعه جهشی حمل و نقل عمومی به هر روشی که شده‌است، تشکیل شود و همه مسئولان و مدیران برای حل مشکل ترافیک پای کار بیایند تا هم زیرساخت‌ها، خطوط و ایستگاه‌ها توسعه یابد و هم ناوگان حمل و نقل عمومی به تعداد کافی تهیه شود.»
او ادامه می‌دهد: «در کنار ستاد ضربتی از سایر ظرفیت‌ها برای توسعه حمل و نقل عمومی می‌توان استفاده کرد، مثل سرویس ادارات که برای رفت و آمد گروهی کارکنان وجود داشت، اما جمع شده‌است و حالا هر کدام از کارکنان به صورت جداگانه یک خودروی شخصی می‌آورند و در شهر ترافیک ایجاد می‌کنند، یا سرویس مدارس که به صورت گروهی بوده‌است، اما دیگر در اغلب مناطق وجود ندارد.»
معاون اسبق حمل و نقل ترافیک شهرداری در پاسخ به این سؤال که آیا در این مدت باقیمانده تا مهرماه می‌توان اقدام مؤثری برای کاهش ترافیک شهر انجام داد، می‌گوید: «به عقیده من راه طولانی و سخت را باید زودتر شروع کرد و به تعویق نینداخت، اما برای حل ترافیک پیش‌بینی شده در مهرماه و در کنار این موارد مطرح شده به عنوان راهکار، می‌توان همان اقداماتی، چون «ستاد مهر» و سایر تدابیری را که پیش‌تر برای کاهش حل ترافیک در شهر استفاده می‌شد، پیش ببرند، چراکه توسعه حمل و نقل عمومی اگر حتی امروز شروع شود نیز زمان‌بر است و در کنار آن نیاز به اقدامات موقتی برای حل مشکل ترافیک وجود دارد.»