روزنامه جوان
1401/06/10
میانجیگری ایران در جنگ اوکراین
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران که به مسکو سفر کرده است، در دیدار با همتای روسی خود راه‌های تقویت روابط اقتصادی و ترانزیتی دوکشور، احیای برجام و همچنین پرونده بحران اوکراین را بررسی کرد. سفر وزیر خارجه از این رو اهمیت دارد که در ماه‌های اخیر تهران و مسکو مناسبات خود را در همه عرصه‌ها تقویت کرده‌اند؛ اتحادی که غربی‌ها به‌شدت از آن ابراز نگرانی می‌کنند. اما حالا آن‌طور که اشاره شده است وزیر خارجه ایران حامل پیام ماکرون است و به‌عنوان میانجیگر در جنگ اوکراین به روسیه سفر کرده است.درحالی که امریکا تلاش می‌کند با همه ابزار‌های خود ایران و روسیه را از هم دور کرده و دوکشور را در نظام بین‌الملل منزوی کند، این اقدامات نه تنها در روابط دوکشور گسستی ایجاد نکرده بلکه در ماه‌های اخیر روابط تهران و مسکو در بالا‌ترین سطح خود قرار گرفته است. پس از سفر مقامات ارشد روسیه به تهران و تحکیم مناسبات در زمینه اقتصادی و سیاسی، این بار وزیر خارجه ایران عازم روسیه شده تا با مقامات کرملین دیدار و گفتگو کند. حسین امیرعبداللهیان روز چهار شنبه در گفتگو با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه ضمن تشکر از حسن استقبال و مهمان‌نوازی وی و همکارانش در مسکو گفت: «خرسندم روابط دوکشور در مسیر درست خودش قرار دارد. ما بر آنچه که بر منافع دو ملت و دوکشور تأکید و تمرکز دارد، تمرکز داریم». به گزارش فارس، امیرعبداللهیان در نشست خبری با لاوروف درباره تعاملات دوکشور افزود: «ما در همه موضوعات همکاری‌های دوجانبه از مباحث مهم تجاری، اقتصادی، بانکی، همکاری‌های گردشگری، شیلات، همکاری‌های استانی، ترانزیت، دیپلماسی پارلمانی و همکاری‌های امنیتی و دفاعی صحبت کردیم.»
وزیر خارجه ایران در ادامه سخنان خود در این زمینه اظهار داشت: «درباره موافقتنامه جامع همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه امروز آخرین دیدگاه‌ها را تبادل کردیم و در آینده نزدیک این سند بعد از تأیید پارلمان‌های دوکشور وارد مرحله اجرایی خواهد شد. همچنین توافق کردیم که در آینده نزدیک کمیسیون مشترک اقتصادی دوکشور در مسکو برگزار شود.» لاوروف هم در این نشست در ارتباط با اظهارات امیرعبداللهیان در زمینه همکاری‌های دوجانبه گفت: «کار روی یک سند جامع در مورد روابط روسیه و ایران در مرحله نهایی است و نشست منظم کمیسیون بین‌دولتی روسیه و ایران تا پایان سال برگزار میشود». بر اساس گزارش اسپوتنیک، لاوروف درباره اقدامات انجام شده بین دو طرف برای تعاملات بانکی نیز اعلام کرد: «مطمئن هستم که سیستم‌های پرداخت «میر» و «شتاب» ایران در آینده نزدیک ادغام خواهند شد، بانک مرکزی فدراسیون روسیه و ایران روی «نقشه راه» کار خواهند کرد.»
روابط رو به جلوی دو کشور
روابط ایران و روسیه اگرچه از دهه‌ها پیش در مسیر دوستی قرار دارد، اما در ماه‌های اخیر این روابط به سطح قابل قبولی رسیده است. در سفر اخیر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به ایران بزرگ‌ترین قرارداد انرژی بین ایران و روسیه امضا شد و طبق آن قرار است مسکو ۴۰ میلیارد دلار در بخش نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری کند. این قرارداد که بزرگ‌ترین قرارداد سرمایه‌گذاری در ایران به شمار می‌رود در زمانی که غربی‌ها به دلیل تحریم‌های امریکا از بازار اقتصادی و انرژی ایران خارج شده‌اند، می‌تواند تأثیر چشمگیری در این عرصه داشته باشد. همچنین ایران و روسیه اخیراً سند همکاری بیست‌ساله را امضا کردند که در صورت اجرایی شدن می‌تواند گشایش بزرگی در روابط دو طرف در عرصه اقتصادی و تجاری ایجاد کند. باتوجه به اینکه روسیه و ایران تحت شدیدترین تحریم‌های غرب قرار دارند و برای انتقال ارز از طریق سیستم سوئیفت مشکلاتی دارند به همین خاطر سعی دارند در عرصه بانکی و مبادلات ارزی نیز سیستم جدیدی را طراحی کنند تا از این طریق بخشی از تحریم‌های غرب را خنثی کنند. حتی دوکشور اخیراً برای حذف دلار از مبادلات خود توافق کرده‌اند.
همکاری‌های ترانزیتی
امیرعبداللهیان در ادامه سخنان خود پاسخ به پرسشی درباره همکاری‌های تجاری دوکشور خاطرنشان کرد: «در حوزه استقلال ایران اجازه مداخله به هیچ طرفی را نداده و نخواهیم داد. در حوزه همکاری‌های متنوع با فدراسیون روسیه آنچه را که در چارچوب منافع طرفین است و با در نظر گرفتن حقوق بین‌الملل همکاری‌های متنوع اقتصادی، تجاری و از جمله در حوزه انرژی سرعت دادیم و معتقدیم دوکشور از ظرفیت‌های فراوانی برای گسترش هر چه بیشتر مناسبات در عرصه‌های متنوعی برخوردارند.» وزیر خارجه گفت: «جمهوری اسلامی ایران از موقعیت ژئوپلتیکی ممتازی در مسیر تزانزیتی شمال - جنوب و شرق - غرب برخوردار است، تقویت مسیر‌های ترانزیتی از جمله خطوط متنوع ترانزیت شمال - جنوب را عامل مهم در کمک به توسعه منطقه و کمک به زنجیره امنیت غذایی منطقه‌ای و بین‌المللی می‌دانیم.» این درحالی است که کریدور شمال-جنوب که اخیراً راه‌اندازی شد می‌تواند کالا‌های روسیه را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به اقیانوس هند انتقال دهد و از آنجا که به دلیل جنگ اوکراین مرز‌های اروپا به روی روسیه بسته شده است این مسیر ریلی و دریایی در آینده می‌تواند نقش محوری در همکاری‌های تراتزیتی دوکشور بازی کند. از سوی دیگر، روسیه و ایران اخیراً توافقنامه اقتصادی اوراسیا را امضا کردند و بر اساس آن روابط تجاری دوکشور نسبت به گذشته افزایش خواهد یافت.
بحث بر سر برجام
علاوه بر مسائل اقتصادی، برجام نیز یکی از محور‌های اصلی در دیدار وزرای خارجه دوکشور بود. در همین راستا، وزیر خارجه درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها گفت: «ما اخیراً آخرین متن طرف امریکایی را دریافت کردیم و همکاران من به دقت در حال بررسی متن هستند. ما همچنان در موضوع تضمین، نیازمند متنی نیرومندتر هستیم؛ لذا داریم فکر می‌کنیم که چگونه می‌توان به یک متن نیرومند در موضوع تضمین دست یافت و ضمانت ها‌ی قوی‌تر و قابل اعتناتری را در این موضوع داشت.» وزیر خارجه خاطرنشان کرد: «ما برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار جدی هستیم. البته یکی از موضوعاتی که در تبادل پیام‌های شفاهی ما با طرف‌های مذاکره‌کننده مورد توجه قرار گرفته، ولی باید در متن هم آن را نیرومند‌سازی کنیم، این است که اولاً آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید از رفتار سیاسی خود فاصله بگیرد و صرفاً بر تکلیف و وظیفه فنی خودش متمرکز شود؛ ثانیاً برای ایران قابل قبول نیست که پس از بازگشت همه طرف‌ها به برجام، مجدداً شاهد برخی دیدگا‌ه‌های سیاسی و اتهامات بی اساس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشیم؛ لذا در حوزه تضمین‌ها، موضوع حل و فصل مسائل باقیمانده پادمانی در آژانس هم مورد توجه جدی ماست». وی تصریح کرد: «معتقدیم چنانچه طرف امریکایی در موضوع لغو تحریم‌ها و برخی نگرانی‌هایی که ما داریم، واقع‌بینانه عمل کند و بتوانیم متن موجودی که در دستورکار داریم را نیرومند‌سازی کنیم، رسیدن به توافق دور از دسترس نخواهد بود.»
روسیه به عنوان یکی از اعضای برجام، همواره از منافع ایران در میز مذاکرات و در مقابل زیاده‌خواهی غربی‌ها دفاع کرده است و در ماه‌های اخیر هم که مقامات واشنگتن در مسیر مذاکرات سنگ‌اندازی می‌کنند، از امریکایی‌ها خواسته از مواضع قبلی خود عقب‌نشینی کنند تا راه برای توافق هموار شود. بر اساس راهبرد «نگاه به شرق» که در دولت سیزدهم با جدیت دنبال میشود توسعه مناسبات با کشور‌های آسیایی مهم‌ترین اولویت سیاست خارجی ایران است و در ماه‌های اخیر نیز بسیاری از مقامات کشور‌های منطقه به تهران سفر کرده بودند تا روابط خود را در عرصه اقتصادی و تجاری با کشورمان تقویت کنند. با وجود به‌کار گرفتن این راهبرد، ایران همواره آمادگی خود را برای توسعه همکاری با همه کشور‌ها اعلام کرده است، اما غربی‌ها گام مؤثری در این زمینه برنداشته‌اند. امریکا که دشمنی با ایران را به بالا‌ترین سطح رسانده است، حتی از نزدیکی اروپایی‌ها به تهران نیز جلوگیری می‌کند. مقامات واشنگتن حتی اتحاد بین ایران و روسیه و چین را تهدیدی برای غرب می‌دانند و سعی دارند مناسبات سه کشور را تضعیف کنند. این سه کشور علاوه بر مناسبات دوجانبه با یکدیگر در چارچوب سازمان همکاری شانگ‌های نیز همکاری گسترده‌ای دارند و اخیراً نیز از ایران دعوت کرده‌اند تا به گروه اقتصادی بریکس بپیوندد و در صورت اجرایی شدن آن، همکاری‌ها سه کشور بیش از پیش تقویت خواهد شد. همکاری بسیاری از کشور‌های منطقه با ایران نشان داد که سیاست تحریم و انزوای امریکا با شکست مواجه شده است و برخلاف ادعای امریکایی‌ها، این ایران نیست که منزوی شده بلکه به اعتراف خود مقامات کاخ سفید، امریکا است که با خروج از برجام خود را در جهان منزوی کرده است.
حامل پیامی درباره اوکراین
علاوه بر اینکه بررسی همکاری‌های دوجانبه مهم‌ترین هدف از سفر امیرعبداللهیان را به خود اختصاص داده بود، اما موضوعات بین‌الملل از جمله پرونده اوکراین هم در این سفر مورد بررسی قرار گرفته است. امیرعبداللهیان در این باره گفت: «در جریان گفتگو‌های امروز حامل پیام یکی از رهبران اروپایی و درخواست آن‌ها از آقای دکتر رئیسی در موضوع اوکراین بودیم. ایده‌هایی برای کمک به برقراری صلح، آرامش و توقف جنگ در اوکراین مطرح است و این ایده‌ها را با آقای لاوروف مطرح کردیم.» وزیر خارجه بیان کرد: «در مسئله اوکراین در خصوص برخی از موضوعات انسانی نیز صحبت کردیم، از جمله مسئله اسرا که مورد توجه جدی است و همچنین در خصوص رویداد‌های اخیر در ارتباط با نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا اوکراین نگرانی جامعه جهانی در این مسئله را مورد توجه قرار دادیم.»
اظهارات وزیر خارجه درباره اوکراین درحالی است که محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور روز سه شنبه از درخواست یکی از رؤسای ارشد اروپای غربی برای میانجیگری سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در جنگ روسیه و اوکراین خبر داد. بر اساس اطلاعات موثقی که خبرگزاری ایسنا در این باره به دست آورده است، گفته میشود این مقام اروپایی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه بود.
سایر اخبار این روزنامه
تلاش امریکا برای ماندن در عراق
فاضل میبدی باید مناظره‌ها را دوباره ببیند!
ابرترافیک مهرماه حریفی ندارد!
نیاز ورزش به مدیران جوان، متعهد و متخصص
سرگذشت خواندنی
شیخان: فساد دولت قبل در دخانیات با آب دریا هم پاک نمی‌شود!
چه با برجام، چه بی برجام صنعت هسته‌ای کشور برنامه دارد
مصائب اجتماعی یک تصمیم ورزشی
میانجیگری ایران در جنگ اوکراین
