خطای هاله‌ای برجامی ینگه دنیا

طاهر جمشیدزاده - در اصطلاح علم پویا و کاربردی روانشناسی و علوم شناختی خطای هاله‌ای (اثر هاله ای) به نوعی خطا در شناخت (Halo Effect) و تصمیم گیری گفته می شود و زمانی رخ می دهد که تحت تاثیر تجارب قبلی در مورد یک موضوع قضاوت و داوری می شود و از جمله خطاهای رایج و بارز در زندگی ما انسانها و بویژه مدیران به شمار می رود؛در واقع خطای هاله ای از سوگیری یا خطای شناختی است که بوسیله ادوارد ثرندایک روانشناس آمریکایی در سال۱۹۲۰میلادی ابداع و پایه گذاری شد؛اثر هاله ای بیانگر نوعی ارزیابی است که در اثر آن مدیر یک جنبه مثبت یا منفی از عملکرد یک کارمند یا یک سیاست مدار را در سپهر سیاست چنان نمادین و برجسته می کند که جامعه را خودبه خود در معرض قضاوت و پیش داوری قرار می دهد که مثال بارز این قضیه که دقیقا شبیه قضیه کیلی در ریاضیات
لم‌ دار شده است در برنامه جامع اقدام راهبردی مشترک موسوم به برجام به عینه مشهود و برجسته است و برای قاطبه پژوهشگران و تئوریسین های علم سیاست۱۷ ماه پیاپی است که این مساله به جز لاینفک دیالوگ ها و گعده های آن ها بدل گشته و این قضیه در سطح بالاتر برای دستگاه دیپلماسی حادث شده است و قاطبه مردم ایران هم منتظر نتیجه و به سامان و به فرجام رسیدن کار هستند؛ برخورد به دور از اخلاق و ادب رییس جمهور سابق ینگه دنیا دونالد ترامپ که با خروج یکجانبه و افراط گرایانه از برنامه جامع اقدام راهبردی مشترک«برجام» در۱۸ اردیبهشت۱۳۹۷ هجری شمسی و اعمال استراتژی کور و شکست خورده فشار حداکثری و تحمیل تروریسم تمام عیار اقتصادی علیه مردم آزاده و نیک اندیش ایران و دولت پای کارش و حالا همتای دموکرات او است که در واقع دچار نوعی خطای شناختی یا همان خطای هاله ای در سیاست شده است و این همه مذاکرات را فرسایشی ساخته بود تا سرانجام یک ماه پیش جوزپ بورل رییس اتحادیه اروپا بسته ای ویژه و پیشنهادی به طرفین برای حل معادله چند مجهولی برجام ارائه داد که با استقبال۱+۴ و طرف آمریکایی مواجه شد و ایران در کمترین زمان ممکن پاسخ های قاطع، شفاف و روشن خویش را ارائه داد ولی این طرف دیگر معادله برجام یعنی ایالات متحده آمریکا که با فاصله بیشتر و دو هفته ای سرانجام چهارشنبه هفته گذشته پاسخ خود را به اتحادیه اروپا تحویل داد و اروپایی ها هم بدون فوت وقت برای دستگاه دیپلماسی کشورمان گسیل و ارسال کردند و حالا درست سه روز پیش بود که رئیس جمهوری در دومین مصاحبه مطبوعاتی و نشست خبری با حضور۲۵۰ نماینده رسانه های داخلی و خارجی در سالن اجلاس سران برگزار شد که با وجود دعوت از تعداد کثیری از رسانه ها تنها۱۹ رسانه فرصت طرح سوال پیدا کردند که سهم جراید و روزنامه ها در اقلیت بود که مهمترین سوال را که دیگر جراید و رسانه بر صورت سوال کننده و پاسخ دهنده توامان کلوزآپ کردند سی.بی. اس نیوز از رئیس جمهوری پرسید که آیا حاضر است در جریان سفر به نیویورک اگر از او خواسته شود یا آمریکا بخواهد با بایدن ملاقات کند؟ یا به صورت غیر رسمی حاضر است به بایدن سلام کند یا به او دست بدهد گفت:« خیر؛ این ملاقات برای هیچ کدام از دو کشور منافعی نخواهد داشت.» درباره پاسخ به پاسخ طرف آمریکایی به بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا رئیس جمهوری در این خصوص صحبت کردند و ابراز کردند ما تاکید داریم که در توافق، اول تضمین های اطمینان آور و دوم راستی آزمایی عینی و عملی و سوم رفع تحریم ها به صورت معنادار و پایدار و چهارم بسته شدن ادعاهای سیاسی درباره پادمان که به نظر ما اساسی هم ندارد انجام شود.