روزنامه آرمان ملی
1401/06/12
مذاکرات نفس‌گير برجام
یوسف مولایی استاد دانشگاه مذاکرات برجام پيچيده شده و ممکن است جنگ اوکراين و مواضع روسيه هم در به تاخير افتادن مذاکرات موثر باشد. از نظر موازنه قدرت و تصميم گيري يک طرف آمريکاست با اينکه از برجام خارج شده ولي در مذاکرات جايگاه قبلي خود را دارد. با طناب‌کشي‌ها و کش و قوس‌هايي که ايجاد شده، موضوع برجام حداقل به اين زودي‌ها حل نمي‌شود و ازطرفي تا يکي، دو هفته ديگر اجلاس شوراي آژانس بين‌المللي است و احتمالا تصميم شديدي عليه ايران اتخاذ و قطعنامه تندتري صادر مي‌شود که کمکي به حل موضوع نمي‌کند ولي طرفين در موقعيتي هستند که نه مي‌خواهند خاتمه مذاکرات را اعلام کنند که شکست خورده و نه مي‌خواهند برجام را احيا کنند. درحقيقت هر دو دارند با زمان بازي مي‌کنند و مسائلي دارند که فکر مي‌کنند در زمان حل مي‌شود و به نفعشان هست که به عقب بيندازند. ايران فشاري که قبلا روي دوش خود از نظر تامين منابع اقتصادي احساس مي‌کرد، با توجه به گشايش‌هايي که بعد از بحران اوکراين به وجود آمده و ايران مي‌تواند نفت خود را بفروشد يا به نحوي انتقال دهد، ديگر آن فشار سابق را ندارد و مي‌خواهد به خطوط قرمز و محوري که براي مذاکرات تعيين کرده، حتما دست پيدا کند. براي ايران دو، سه مطلب کاملا حياتي است. مساله پادماني که ايران مي‌خواهد قبل از احياي برجام موضوع پادمان حل شود و پرونده ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بسته شود. مساله تحريم‌هاست که مي‌خواهد يکجا يا به صورتي لغو يا معلق شود و خواستار آزادسازي دارايي‌هاي خود است که در زمان کوتاه‌تري انجام بگيرد. ضمن اينکه براي تضمين‌ها هم دارد مذاکره مي‌کند و سعي مي‌کند از دولت فعلي غير از امضاي برجام، تضميني به صورتي که ممکن است را بگيرد. از آن طرف هم آمريکا نمي‌خواهد مواضع خود را تغيير دهد و به نظر مي‌رسد که روي مواضع فعلي خود باقي است و نمي‌خواهد توافقي بکند که به نوعي به جناح رقيب خود در انتخابات پيش‌رو امتياز دهد پس ترجيح مي‌دهد که زمان بخرد و انتخابات را پشت‌سر بگذارد تا در تبليغات خود عنوان کند که کوتاه نيامده، موضوع در کنترل‌شان هست و ايران از آمريکا امتيازي نگرفته است. درواقع هر دو به نوعي به يک تعويق زمان نياز دارند از اين رو بعيد به نظر مي‌رسد در يکي، دو هفته آينده تحول خاصي رخ دهد. در اين ميان آمريکا قطعا تا اينجا هم تا حدودي به حرف اسرائيل گوش داده و هماهنگي‌هايي صورت گرفته است. آمريکايي‌ها از اين موضوع مطمئن هستند که ايران هرقدر هم در غني سازي پيشرفت کرده باشد، هنوز از گريز هسته‌اي فاصله دارد. وگرنه اگر نگراني زيادي احساس مي‌کرد، انعطاف بيشتري نشان مي‌دهد. خط قرمز آمريکا همين است که فعاليت هسته‌اي ايران از مسير صلح آميز خارج شود و با اطلاعاتي که دارد تا حدودي خيالش راحت است و نمي‌خواهد امتياز بيشتري دهد. از طرفي به دليل مشکلاتي که با تندروهاي داخلي و هواداران ترامپ در کنگره دارد، هر توافقي بکند مورد انتقاد قرار مي‌گيرد و در انتخابات فرصت را از دست مي‌دهد. از اين رو به نوعي فعلا تا انتخابات همين طور وضعت را معلق بين بله يا خير نگه دارند و نه جواب مثبت و نه منفي دهند که انتخابات شکست نخورد و مذاکرات را غيرمستقيم و به شيوه‌اي که تابه‌حال ادامه دادند، ادامه دهند تا انتخابات برگزار شود. از اين رو بعيد به نظر مي‌رسد قبل از انتخابات توافقي صورت بگيرد.
سایر اخبار این روزنامه
توافـــق در دست‌انــــداز
حق به حقدار رسید
فرصت طلایی برای گاز ایران
در سوگ خالق «سمفونی مردگان»
نباید سرمایه اجتماعی را به اقتصاد گره زد
روایت حسن روحانی از دیدار انجام نشده با ترامپ
توافق در انتظار پاسخ سریع آمریکا
پایان ماه عسل دولت و مجلس نزدیک است
مذاکرات نفس‌گير برجام
کاهش التهابات عراق با «سیاست‌ورزی» مدبرانه
ما به بند افیون تکنولوژی گرفتاریم!
