نقشه روسيه براي قره باغ

پاسپورت های روسی به قره باغ رسید آرمان امروز| رضا پورحسين: رئيس جمهوري دولت باکو در صحبت هايي پس از رايزني با نخست وزير ارمنستان عنوان کرد که از روسيه و ايران پيامي دريافت نکرده است. در اين ميان قرار است در روزهاي آتي نشست سه جانبه‌اي بين  جمهوري آذربايجان، ايران و روسيه برگزار  شود. اين موضوع در ديدار مشترک سفير ايران در باکو و معاون نخست وزيرجمهوري  آذربايجان مورد بررسي قرار گرفت. اين نشست سه جانبه در مورد کريدورهاي حمل و نقل منطقه‌اي با هدف ارزيابي راه هاي تقويت روابط اقتصادي است. اولين نشست اين گروه سال گذشته در مسکو برگزار شد و امسال در تهران برگزار مي‌شود. سفير ايران اظهار کرد که در چهارچوب اين نشست، مي‌توانيم مشکلات منطقه را از طريق گفت‌وگو حل کنيم و پيشرفت به سمت عادي‌سازي در منطقه وجود دارد. چندي قبل نيز رئيس دولت باکو در ديدار با هيات بلند پايه ايراني از تمايل به مشارکت شرکت‌هاي ايراني در بازسازي قره باغ خبر داد. در اين ميان برخي صاحب نظران بر اين باور هستند که اتفاقات قفقاز ريشه در تحرکات ساير کشورها در اين منطقه دارند و دولت باکو به اين سادگي ها نمي تواند از منافع موجود در قره باغ استفاده کند. در راستاي بررسي اين مساله آرمان امروز گفت و گويي با ميرقاسم مومني، تحليلگر ارشد مسائل قفقاز داشته است که در ادامه مي خوانيد.
اختلاف اصلي امروز دولت باکو و ايروان بر سر چه موضوعاتي است و سران دو دولت در خصوص چه مواردي مذاکره کردند؟
پس از جنگ آخر در قره باغ تکليف دو مساله مشخص نشد و در چنين شرايطي جنگ خاتمه يافت. نخست مساله حاکميت قره باغ که زير نظر کدام کشور باشد. دوم اين که دالان لاچين نيز در آن مقطع زماني تعيين تکليف نشد. دالان لاچين گذرگاهي است که خاک مرکزي ارمنستان را به قره باغ متصل مي کند اما پيرامون آن در تصرف دولت باکو است. در اين ميان دالان زنگزور نيز مساله ديگري بود که از سوي دولت باکو مطرح شد تا خاک مرکزي باکو به نخجوان متصل شود. مذاکراتي که ميان سران ارمنستان و دولت باکو نيز انجام شد در همين راستا است. دولت باکو در شرايطي حاضر است حاکميت ارمنستان بر لاچين را بپذيرد که دالان زنگزور نيز از ميانه خاک ارمنستان به سمت نخجوان کشيده شود. مذاکرات در حال سوق پيدا کردن به اين سمت است که حدود مرزي نيز تعيين شود. در اين مذاکرات روسيه به عنوان ميانجي فعال شده و قصد دارد در اين خصوص نقش آفريني جدي داشته باشد. جنگ در قره باغ ضمن پاسخگويي به انتقادات داخلي، فرصتي براي تغيير کادرهاي سياسي رده بالا فراهم کرد. در اين چهارچوب شاهد بوديم که رئيس ستاد مشترک ارتش و نيز معاون رئيس جمهور که از جمله افراد بسيار قدرتمند و با نفوذ در سيستم حکومتي باکو بودند و دولت در سايه را تشکيل داده بودند، تغيير کردند. علاوه بر اين، معاون رئيس جمهور وابستگي هايي را به روسيه داشت و نگراني هايي را نزد علي اف ايجاد کرده بود. بر همين اساس او علاوه بر دست آوردهاي سرزميني، اين دست آوردها را نيز به دست آورده و تلاش مي کند با احداث مسيري به سمت نخجوان، تمامي امتيازات را بدست آورد و مذاکرات نيز بر همين اساس ادامه پيدا کرده است.
با توجه به تحرکات روسيه در قره باغ، تکليف اين منطقه چه خواهد شد؟


چند مسير پيش روي قره باغ قرار دارد. قره باغ يا بايد زير نظر ارمنستان و تحت عنوان منطقه اي خودمختار به حيات خود ادامه دهد يا زير نظر دولت باکو قرار گيرد. راه حل سوم نيز اين است که در اين منطقه رفراندوم برگزار شود و مردم اين منطقه خودشان تصميم گيري کنند و شايد در اين ميان نظرشان استقلال باشد. نبايد فراموش کرد که روسيه نيز در اين منطقه فعال شده و به شهروندان قره باغ ويزاي روسي داده است که اين اقدام بسيار مشکوک است. امروز شرايط در قفقاز به گونه اي است که مشخصا روسيه، اسرائيل و ترکيه از تنش و بحران در اين منطقه استقبال مي کنند و آن ها مي توانند از اين شرايط به نفع خود استفاده کنند. نبايد فراموش کرد که ترکيه به بهانه جنگ قره باغ با دولت باکو قراردادهاي بزرگي امضا کرد و منافع اقتصادي زيادي به دست آورد. پس از اين اتفاقات شاهد بوديم که نيروهاي ترکيه در درياي خزر حاضر شده و در باکو رژه رفتند که اين معنا و پيغام بزرگي دارد. ترکيه در تلاش است تا باکو را به شکلي زير نظر خود قرار دهد. اين سياست را روسيه و اسرائيل نيز دارند و در اين ميان شاهد هستيم که سطح مراودات باکو با اسرائيل پس از جنگ قره باغ به شدت افزايش پيدا کرده و امروز حدود 40 درصد منابع انرژي اسرائيل از باکو تامين مي شود.
چگونه مي توان در قفقاز سياست و وضعيتي متوازن ايجاد کرد؟
امروز وضعيت قفقاز به گونه اي شده که تقريبا تمامي طرف ها از اين منطقه به نفع خود استفاده مي کنند اما ايران هنوز نتوانسته در اين منطقه نقش آفريني خاصي داشته باشد. ايران نتوانسته در معادلات امنيتي قفقاز جايگاهي داشته باشد با وجود اين که با تمامي طرف هاي حاضر در قفقاز مرز مشترک دارد. تاريخ اين منطقه وابسته به تاريخ ايران است و اگر بخواهيم تاريخ 200 سال پيش اين مناطق را مطالعه کنيم، مقوله مستقلي از ايران وجود ندارد و بايد تاريخ ايران مطالعه شود. با اين وجود اما سياست خارجي ايران در اين منطقه خوب نبوده و نتوانسته ايم در اين منطقه فعال شويم. ايران بايد حرف اول و آخر را در آنجا مي زد اما امروز ساير کشورها در آن منطقه نقش آفريني مي کنند. ريشه اين مساله در آن است که ايران هيچ گاه به سمت همکاري مشترک با هيچ يک از کشورها نرفته و حتي يک رزمايش مشترک نظامي با آن ها برگزار نکرده است. امروز پاکستاني که در اين منطقه نيست همکاري بيشتري با دولت باکو دارد اما ايران هنوز حرکتي انجام نداده است. نبايد فراموش کرد که روسيه بازيگر اصلي در اين منطقه است و ممکن است هر لحظه قره باغ را به يک کريمه ديگر تبديل کند. قره باغ مي تواند کنترل کننده ايران و کل قفقاز جنوبي باشد و به همين علت روسيه براي اين منطقه نقشه کشيده است و ممکن است در آينده اين منطقه را ضميمه خاک خود کند. روسيه براي قره باغ برنامه دارد و به همين علت است که امروز به ساکنان اين منطقه پاسپورت روسي مي دهد. اين يک مساله خطرناک است و بايد به صورت جدي مورد توجه قرار گيرد. اگر اين اتفاق رخ دهد روسيه با ايران از طريق زميني نيز هم مرز خواهد شد و دايره نفوذ روسيه به مراتب در قفقاز بيشتر خواهد شد.
سایر اخبار این روزنامه
جمهوري اسلامي دخالتي در کشور هاي ديگر ندارد افشاگری روحانی 3 ريسک پيش روي اقتصاد آتش سودجويان بر جان تالاب انزلي افشاگری روحانی مخبر:کارکنان دولت صاحبخانه می‌شوند ضرورت تصمیم‌گیری‌های واقع‌بینانه قطر چگونه قطر شد؟ قوانین برخورد با جرایم خشن، کافی است؟‌ توافق برجامی؛ نه خیلی دور نه خیلی نزدیک ارز تک نرخی پیشکش، تورم را کنترل کنید «نشاط اجتماعي» موضوع فراموش شده اروپا، سکوي پرتاب درآمدهاي نفتي ايران نقشه روسيه براي قره باغ جمهوري اسلامي دخالتي در کشور هاي ديگر ندارد افشاگری روحانی 3 ريسک پيش روي اقتصاد آتش سودجويان بر جان تالاب انزلي توافق برجامی؛ نه خیلی دور نه خیلی نزدیک ارز تک نرخی پیشکش، تورم را کنترل کنید «نشاط اجتماعي» موضوع فراموش شده اروپا، سکوي پرتاب درآمدهاي نفتي ايران نقشه روسيه براي قره باغ ضرورت تصمیم‌گیری‌های واقع‌بینانه قطر چگونه قطر شد؟ قوانین برخورد با جرایم خشن، کافی است؟‌ افشاگری روحانی مخبر:کارکنان دولت صاحبخانه می‌شوند