روزنامه جوان
1401/06/13
درس مبارزه با استعمار از دلواری تا حاج قاسم
۱۲ شهریورماه در تقویم رسمی کشور مصادف است با سالروز قیام شهید رئیسعلی دلواری، رهبر جهاد مردمی جنوب علیه استعمار انگلیس که بـه نام روز ملی مبارزه با استعمار نامگذاری شده است. در این تاریخ گروه چریکی تحت رهبری شهید دلواری با هدایتگری علما موفق شد، ایران بعد از ۱۵۰ سال تجربه شکست نظامی از اشغالگران، برای اولین بار نیروهای استعمار را شکست دهد و بعد از هفت سال نبرد اشغالگران انگلیسی را از خاک ایران بیرون براند و به نماد ایستادگی و مبارزه با استعمار تبدیل شود.شهید دلواری شخصیتی مذهبی و مقلدی وفادار به روحانیت و مرجعیت بود. او در سوگندنامه مقاومت تصریح میکند: «ای کلامالله گفتار مرا شاهد باش من به تو سوگند یاد میکنم که اگر انگلیسیها بخواهند بوشهر را تصرف کنند و به خاک وطن من تجاوز کنند، در مقام مدافعه برآیم و تا آخرین قطره خون من بر زمین نریخته است، دست از جنگ و ستیز با آنان نکشم و اگر غیر از این رفتار کنم، در شمار منکرین و کافرین به تو باشم و خدا و رسول از من بیزار شوند».
روحیه تسلیمناپذیری او که از اعتقادات دینی نشئت میگرفت، باعث شد که انگلیسیها برای به تسلیم کشاندن او به حربه «تطمیع، تهدید و نفوذ» متوسل شوند.
برهمین اساس زمانی که انگلیسیها تصمیم قطعی درباره اشغال بوشهر و پیشروی به سوی شیراز را داشتند، به منظور تطمیع رئیسعلی، پیامی ازطریق دو نفر از متابعان حیدرخان حیات داودی، اعلام کردند چنانچه او از قیام علیه قوای اشغالگر صرف نظر کند، مقامات انگلیسی «چهل هزارپوند» به او خواهند پرداخت. رئیسعلی در پاسخ میگوید: «چگونه میتوانم بیطرفی اختیار کنم در حالی که استقلال ایران در معرض خطر جدی قرار گرفتهاست؟»
بعد ازاینکه انگلیسیها به این نتیجه رسیدند که رئیسعلی مرد سازش نیست، به ابزار تهدید متوسل شدند و درنامه تهدیدآمیز به او اعلام کردند چنانچه بر ضد دولت انگلستان قیام و اقدام کنید، مبادرت به جنگ میکنیم، در این صورت خانههایتان ویران و نخلهایتان را قطع خواهیم کرد. اما شهید دلواری کسی نبود که در برابر تهدیدات آنها مسیر سازش و تسلیم را پیشه کند، از این رو در پاسخ مقامات انگلیسی نوشت: خانه ما کوه است و انهدام و تخریب آنها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراتوری بریتانیای کبیر است. بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما، تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد.
بعد از پاسخ منفی این قهرمان ملی، جنگ نابرابری میان نیروهای بریتانیا و گروه چریکی شهید دلواری درگرفت که نتیجه آن شکست سخت نیروهای انگلیس بود. این پیروزی باعث تقویت روحیه ملی در میان مجاهدان و مردم دیگرمناطق ایران شد و موج موج نیروهای جوان داوطلب وارد عرصه مبارزه شدند و آمادگی خود را برای پیوستن به صفوف مجاهدان دلواری اعلام کردند.
مقامات استعمارپیر که به خدعه و نیرنگ در تاریخ سیاسی ایران شهرت دارند، بعد از تجربه ناکارآمدی تطمیع و تهدید و شکست در میدان نظامی، به کارآمدترین حربه خود که نفوذ و بهرهگیری از نیروهای خائن و وطنفروش است، متوسل شدند. متأسفانه این حربه کارگر افتاد و انگلیس موفق شد این قهرمان ملی و مدافع وطن را در یک اقدام غافلگیرانه از پشت سر مورد هدف قراردهد و ترورکند و کشور ایران عزیز را در آن وضعیت مصیبتبار که با قیام دلواری تازه داشت طعم شیرین استقلال و اقتدار را تجربه میکرد، دوباره در فضای اشغال و خفقان استبداد و استعمار فرو ببرد.
شاید تجربه تلختر از شهادت این مجاهد مدافع وطن، بی تفاوتی و تسلیمپذیری شاه و شاهزادههای قاجار بود و بدتر و تلختر از آن استمرار استبداد و استعمار در زمان ۵۲ ساله سلطنت پهلوی بود که مقدرات این مملکت را آگاهانه و داوطلبانه به انگلیس سپرده بودند. روحیه استعماری بریتانیا باعث شده است که انگلیس تبدیل به یگانه کشوری شود که از او خاطرات بسیار بدی در افکارعمومی مردم ایران زمین برجای مانده است. با پیروزی انقلاب اسلامی روابط سیاسی دو کشور به سردی گرایید. تا پایان جنگ ایران و عراق در پاییز سال ۱۳۶۷، سفارت ایران در لندن نیز همچنان بسته بود.
از ویژگیهای بارز شهید دلواری، الهی بودن، پیروی از علمای دین، گره خوردن با مرجعیت دینی و خستگیناپذیری علیه استعمار انگلیس است. شاخصترین ویژگی رهبری قیام تنگستان بصیرت دینی و ملی، تعهد به آرمانهای مذهبی و ملی، شجاعت و خصلت آزادی خواهی، استعمار ستیزی و تعصب صادقانه به سرزمین و وطن و برخورداری از نخبگی در دانش نظامی و تاکتیکهای پارتیزانی بود. از این رو از شهید دلواری به عنوان یکی از پایهگذاران و پیشتازان جنگهای چریکی و جنگهای نامتقارن در ایران یاد میشود.
شهید دلواری با الگوگیری از مکتب امام حسین (ع) و واقعه کربلا اعلام کرد امروز کربلای دیگری اتفاق افتاده است و در آن طرف فرمانده سپاه شمر است و در این طرف حبیب بن مظاهر و امام حسین (ع) و دیگران. هر که در این معرکه شرکت نکند، یزیدی است. از دیگر ویژگیهای قیام شهید دلواری تبعیت صادقانه از روحانیت بود. ایشان برای مبارزه با انگلستان از مراجع عظام کسب تکلیف میکرد. او با گرفتن حکم جهاد از عالمان زمان خود از قبیل آیتالله سید عبدالحسین لاری، سید عبدالله مجتهدی بلادی بوشهری و آیتالله شیخ محمد حسین برازجانی، آتش به اختیار، پوزه استعمار پیر را به خاک مالید و آوازه او عالمگیر شد. درتاریخ از او به عنوان سردار بزرگ نهضت مقاومت جنوب ایران مقابل استعمار انگلیس و نماد مقاومت و استعمارستیزی که بنیانگذار الگوی مقاومت برای ملتهای منطقه علیه استعمار انگلیس از هندشرقی تا آفریقا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس است، یاد میشود.
بازخوانی تاریخ درسهای فراموش نشدنی به ملتها میدهد و تاریخ سراسر مبارزه و مقاومت ایران و درسهای مبارزات و مقاومتهای شخصیت هایی، چون رئیسعلی دلواری برای سیاستمداران امروز ما در عرصه جهانی بسیار مفید است. خوب است که شخصیتهای سیاسی و دیپلماتیک ما هر از چندگاهی دفتر تاریخ را ورق بزنند و از زندگی قهرمانان ملی مانند دلواریها، جنگلیها، ستارخان و باقرخان و امیرکبیرها و حاج قاسمها، درس مبارزه، دیپلماسی و حتی مذاکره عزتمندانه را بیاموزند.
سایر اخبار این روزنامه
ما اژدهای هفتسر استکبار را عقب راندیم جهان اسلام هم میتواند
تغییر نظر یک اصلاحطلب: راهپیمایی اربعین فراتر از یک امر حکومتی است
اگر خبر خوبی هم بیاید سانسور میشود!
درس مبارزه با استعمار از دلواری تا حاج قاسم
روایت آغاز مجاهدتها
جدیت یوفا، جدیت ما!
حراج اعتبار و اعتماد با «تاج»
منتظر بودم از سربازی برگردد و دامادش کنم
ضدانقلاب برادرم را با دهها گلوله به شهادت رساند
امریکا همچنان در «نقشبازی» ناراضی مذاکره!
مسیح کردستان غریب سینما است
موفقیت دولت سیزدهم در افزایش صادرات و وصول درآمد نفتی
جولان قطعات تقلبی در بازار خودرو
مافیا محیط زیست را بسته و سگ را گشاده است!