روزنامه جوان
1401/06/13
مافیا محیط زیست را بسته و سگ را گشاده است!
کافی است تا سفر کوتاهی به اطراف شهر تهران داشته باشید تا در جاده لواسان و تلو با انبوهی از سگ‌های ولگرد مواجه شوید که به فاصله‌ای کمتر از یک متر در گوشه‌ای از جاده لم داده‌اند و حمام آفتاب می‌گیرند! سگ‌هایی که هر از چند گاه خبر حمله‌شان به یکی از گونه‌های حفاظت‌شده حیات‌وحش رسانه‌ای میشود و خیلی وقت‌ها هم انسان‌ها طعمه آن‌ها قرار می‌گیرند. از کودک گرفته تا بزرگسال و مرگ تلخی که با دندان‌های تیز و حمله‌ای وحشیانه رقم می‌خورد.ازطرفی کشتن سگ‌ها نیز کاری غیرشرعی و غیرانسانی است. در این بین باید چه کرد که نه سگ‌ها را بکشیم، نه خود و حیات وحش را قربانی سگ‌ها کنیم؟!
طبق آمار‌ها سالانه حداقل ۵۰ نفر بر اثر حمله سگ‌ها جان خود را از دست می‌دهند و آمار‌های سگ‌گزیدگی ۲۵۰ هزار مورد در سال است و دست‌کم ۱۵ تا ۲۰ نفر هم بر اثر بیماری هاری جان خود را از دست می‌دهند. با تمام اینها، اما کشور سالانه نزدیک ۱۰۰ میلیارد تومان برای تأمین غذا، رسیدگی، جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد از طریق شهرداری‌ها هزینه می‌کند. زمانی بهتر متوجه این بزرگی این رقم خواهید شد که بدانید کل بودجه اختصاص یافته برای حمایت از یوز ایرانی ۲ میلیارد تومان در سال است! از آن بدتر اینکه سگ‌های ولگرد رتبه نخست تخریب محیط‌زیست و بیشترین تأثیر را بر جمعیت یوزپلنگ‌ها دارند. در کشور‌های توسعه‌یافته رویکرد مواجهه با سگ‌های ولگرد معدوم‌سازی به روش‌های بدون درد است. در ایران، اما شبکه‌ای در برابر این ماجرا موضع‌گیری عجیبی دارد؛ شبکه‌ای که در حال تبدیل شدن به یک فرقه است و پشت پرده‌اش به شبکه‌های فارسی زبان خارجی می‌رسد و پول‌های طلایی که در این بین رد و بدل میشود. آنچه پیش رو دارید ماحصل گفت‌وگوی «جوان» با سید مهدی نبیان، پژوهشگر حیات‌وحش درباره مافیای پشت پرده حمایت از سگ‌های ولگرد است. آقای نبیان صرف‌نظر از آمار‌های عجیبی که درباره سگ‌های ولگرد در کشور وجود دارد، مشاهدات میدانی خود ما هم در برخی از مناطق اطراف تهران مانند لواسانات و مناطقی از این دست از رشد سرسام‌آور آمار سگ‌های ولگرد حکایت دارد. طبق قانون عقیم‌سازی و جمع‌آوری این سگ‌ها با شهرداری‌هاست، اما انگار این وظیفه به درستی انجام نمی‌شود و این مسئله موجب هزینه‌های زیادی برای کشور شده‌است. از نگاه شما به عنوان پژوهشگر حوزه محیط‌زیست اشکال کار کجاست؟
عقیم‌سازی آدرس غلط و کار نشدنی است. برای اجرای هر کاری باید آمار درست سرمایه و رویکرد بلند داشته‌باشید. ما در کشورمان حداقل ۲ تا ۳ میلیون سگ ولگرد داریم. آمار سگ‌های ولگرد استان تهران ۴۰۰ هزار قلاده است، وقتی عقیم‌سازی حداقل ۷۰ درصد را در بازه کمتر از شش ماهه پوشش ندهد، فایده‌ای ندارد. وقتی هر عقیم‌سازی حداقل ۲ میلیون تومان هزینه دارد، ببینید به چه هزینه‌ای نیاز دارد. ضمن اینکه این عقیم‌سازی چه سودی دارد؟! سگی که عقیم شد، مدفوع ندارد؟ حمله نمی‌کند؟ بیماری منتقل نمی‌کند؟ در واقع عقیم‌سازی سگ‌ها گزاره‌ای است که برخی حامیان و برخی دامپزشک‌ها برای ادامه ارتزاق از سگ‌های ولگرد مطرح می‌کنند. افرادی هستند که هر سگ ولگرد برایشان سود و درآمد ایجاد می‌کند و با وجود کشته‌شدن سالانه حداقل ۵۰ نفر، سگ‌گزیدگی ۲۵۰ هزار فرد، مرگ و میر بر اثر هاری حدود ۱۵ تا ۲۰ نفر، سگ گزیدگی و ده‌ها و صد‌ها مشکل دیگر حاضر نیستند، درآمدهایشان را از دست بدهند. چطور سگ‌های ولگرد می‌توانند برای کسی درآمدزایی داشته باشند؟
این درآمد از راه‌های مختلف به دست می‌آید. با یک جست‌وجوی عادی می‌توانید ببینید شهردار کرج اعلام کرده روزانه نزدیک به ۱۴ میلیون تومان هزینه غذا و رسیدگی به سگ‌های شهر کرج است. در یک آمار کلی شهر کرج سالانه نزدیک به ۷ میلیارد تومان، تهران نزدیک به ۲۰ میلیارد تومان و به طور کلی تمام کشور سالانه نزدیک ۱۰۰ میلیارد تومان برای تأمین غذا رسیدگی، جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد از طریق شهرداری‌ها هزینه میشود. در تهران روزانه ۲۰ تن غذا به سگ‌های ولگردی که در مراکز آراد کوه و کهریزک نگهداری می‌شوند، داده میشود؛ یعنی چیزی نزدیک به روزی ۲۰ میلیون تومان! آیا شهرداری تهران روزی ۲۰ میلیون تومان برای غذای بچه‌های خیابانی یا معتادان هزینه می‌کند؟!
الان حداقل یک هزار صفحه اینستاگرامی به صورت غیر‌قانونی با انتشار شماره حساب، شماره کارت و برخی حتی شماره کمک‌های بین‌المللی دارند از مردم برای سگ‌ها پول جمع‌آوری می‌کنند و مثلاً با انتشار تصویر سگی دست و پا شکسته می‌گویند برای درمانش ۱۰ میلیون پول نیاز است و باز خودشان اعلام می‌کنند در ۱۰ ساعت پول جمع شد! بسیاری از این صفحات اعلام می‌کنند ماهانه بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون پول جمع‌آوری می‌کنند و این مماشات دستگاه‌های نظارتی امنیتی را نشان می‌دهد. اگر فعالان حوزه محیط‌زیست مثلاً برای یوزپلنگ‌ها کمک جمع کنند، پلیس فتا آن‌ها را جمع و بازخواست می‌کند. قانون می‌گوید هر گونه کمک‌های مردمی و جمع آوری پول و خیریه باید با نظارت باشد. اینها بدون هر گونه نظارت و مجوز دارند کار خودشان را انجام می‌دهند و بعضاً ارتباطات شفاف و واضحی با شبکه‌های فارسی زبان دارند و بخشی از شهرداری هم با آن‌ها همکاری می‌کنند. در سایر کشور‌های دنیا چه رویکردی برابر سگ‌های ولگرد دارند؟
در کشور‌های توسعه‌یافته اگر یک سگی داشته باشید که تمام رسیدگی‌های درمانی را داشته و عقیم هم باشد و واکسینه هم شده باشد، باز اجازه ندارید مدفوعش را در سطح شهر رها کنید. در انگلستان مثلاً اگر مدفوع سگ را جمع نکنید تا هزار پوند جریمه می‌شوید. چطور می‌پذیریم سگ ولگردی که یک آمپول یا قرص ضد انگل داده شده رها باشد؟! اینها باید به صورت دوره‌ای واکسن دریافت کنند. سگ‌ها بر اساس پروتکل باید با داروی بیهوشی معدوم شوند. حتی در ۴۰، ۵۰ کشور دنیا اتانازی برای انسان هم وجود دارد. این مسئله رها شده و باید مدیریت کرد. در امریکا تا دهه ۷۰ افرادی بودند که سگ‌های ولگرد را با گلوله می‌کشتند و پول می‌گرفتند تا بعد اینقدر کم شدند که میشود معدوم‌سازی کرد. این کشور سالی ۶۰۰ هزار سگ را معدوم می‌کند. انگلیس، فنلاند، هلند و تمام کشور‌های اتحادیه اروپا قوانین سختگیرانه‌ای در این راستا دارند. اگر در آلمان سگ داشته باشید، بیمه نشده‌باشد و دوره آموزشی آن را طی نکرده‌باشید، اصلاً اجازه ندارید سگ را نگه دارید. اگر سگ حمله کند، آن را معدوم می‌کنند و اگر به پلیس حمله کند، پلیس می‌تواند آن را بکشد، اما رسانه‌ها و مسئولان ما مقهور رسانه‌های فارسی زبان دیگر هستند. شما معتقدید عقیم‌سازی گزاره گمراه‌کننده‌ای است، اما خب عقیم‌سازی می‌تواند جلوی تکثیر بیشتر سگ‌ها را بگیرد؟ اینطور نیست؟
سگ عقیم هم همچنان نیاز به تغذیه دارد. هر سگ در طول روز به یک کیلوگرم غذا نیاز دارد. دستورالعمل جمع‌آوری سگ‌های ولگرد مصوب سال ۸۷ ابلاغی از سوی وزارت کشور بر جمع‌آوری سگ‌های ولگرد از سطح شهر تأکید دارد، بر این اساس سگ‌های مفید واگذار و سگ‌های غیر‌مفید باید با تزریق دوز بالایی از داروی بیهوشی معدوم و به شکل بهداشتی دفن شود. سازمان پسماند اعلام می‌کند سیاست‌های ما معدوم‌سازی نیست، در حالی که این ترک فعل است و دستگاه‌های نظارتی باید ورود پیدا کنند که چرا پول مردم را صرف سیر کردن شکم سگ‌ها می‌کنند. آمار اعلام می‌کنند در طول سال ۱۰ هزار سگ جمع‌آوری و ۶۰۰ سگ را عقیم می‌کنیم. در حالی که عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد طبق قانون با شهرداری نیست و به علاوه این همه هزینه، ریختن پول در جوی آب است. وقتی ۱۰ هزار سگ داریم که ۶۰۰ تا را عقیم می‌کنیم، ۹ هزارو ۴۰۰ سگ دیگر منتظر نمانده‌اند و هر کدام سالی ۶ تا ۱۲ توله می‌زایند. یعنی پنج، شش سگ آن ۶۰۰ سگ عقیم شده را جبران می‌کنند. در واقع این پولی است که به پیمانکار و حامیان داده میشود.
ضمن اینکه هیچ رصدی درباره عقیم‌سازی این سگ‌ها وجود ندارد. ما می‌بینیم سگی که پلاک در گوش دارد یعنی عقیم شده‌است، اما شش توله در کنارش هست! یعنی عقیم‌سازی انجام نشده و اینجا هم فساد وجود دارد. از آن طرف دارو‌های بیهوشی که برای این سگ‌ها استفاده میشود پایه برخی از مواد‌مخدر است. این خودش دامن می‌زند به ماجرا و بسیاری از افرادی که تحت پوشش حمایت از سگ‌ها حضور دارند با این کار به دارو‌های بیهوشی سگ‌ها دست پیدا می‌کنند و برخی از این دارو‌ها حتی به صورت مستقیم هم به عنوان مواد مخدر استفاده میشود ما با مافیایی کثیف در پشت پرده سگ‌های ولگرد مواجه هستیم. آقای نبیان! حمله سگ‌های ولگرد تنها به انسان‌ها محدود نیست، گاهی اخباری از حمله سگ‌های ولگرد به دیگر گونه‌های جانوری همچون مارال‌ها هم منتشر میشود. آیا می‌توانیم این موجودات را برای حیات‌وحش هم مضر بدانیم و در این صورت رفتار گروهی تحت عنوان حامیان محیط‌زیست در حمایت از این سگ‌ها چه توجیهی می‌تواند داشته‌باشد؟
سگ‌های ولگرد حیات‌وحش ما را تهدید می‌کنند. در بهترین حالت از پسماند نهایتاً ۲۰ تا ۳۰ درصد از غذای اینها را تأمین می‌کنند و مابقی از شکار حیات‌وحش تأمین میشود. اینها وارد مناطق حفاظت شده و طبیعت می‌شوند و هر جا سگ وجود دارد، برای حیات‌وحش تهدید است. شکار مستقیم، انتقال بیماری، رقابت با سایر موجودات حیات‌وحش و استرس برای حیات‌وحش از عوارض حضور این سگ‌ها در طبیعت است. چون سال‌هاست سگ‌ها به عنوان سلاح بیولوژیک در کنار انسان بوده‌اند و صدای سگ برای سایر موجودات شبیه شنیدن صدای گلوله است. حیوانی تحت عنوان سگ را ما تغییرات ژنتیکی و مورفولوژیکی داده‌ایم و آن‌ها را به سلاحی برای دفاع از خودمان تبدیل کرده‌ایم و بعد از اینکه نیازی به سگ‌ها نبوده بخشی به آپارتمان‌ها و خانه‌ها رفتند و بخشی هم به سگ‌های ولگرد تبدیل شدند. رویکردی که در دنیا وجود دارد هم همین است. کشوری مثل هلند یا فنلاند اصلاً سگ ولگرد ندارد یا در ایالات متحده هم سگ‌هایی را که از خانه فرار می‌کنند، هفت روز نگه می‌دارند و اگر داوطلبی برای سرپرستی نداشته‌باشند، یوتونایز می‌کنند. یوتونایز به معنی معدوم‌سازی به وسیله دارو‌های بیهوشی و بدون درد و مرگ از روی ترحم حیوان است.
اما شاهدیم جماعتی با تحریک احساسات مردم به اهداف خودشان می‌رسند. چرا معترضان به انجام وظایف قانونی شهرداری که سگ‌ها را زنده‌گیری می‌کند، اعتراض نمی‌کنند؟ حتی این معترضان شیشه‌های ماشین شهرداری را خرد می‌کنند! اینها کم‌کم به یک فرقه تبدیل شده‌اند جدیدا نذر سگ راه انداخته‌اند و سفره یا غذا برای سگ‌ها خیرات می‌کنند. در برابر این مافیای سازماندهی شده‌ای که اهداف مالی یا حتی سیاسی دارند، باید چه کار کرد؟
اگر زودتر ماجرا مدیریت نشود ما با مشکل مواجه می‌شویم. ما باید قانون داشته باشیم و غذا دادن به حیوانات ولگرد را جرم‌انگاری کنیم، مانند بسیاری از کشور‌ها این کار جرم‌انگاری شده‌است؛ هر گونه غذارسانی به حیات‌وحش در هر نقطه‌ای چه حیات‌وحش شهری چه غیر‌شهری باعث دادن امتیاز به این حیوانات برای تولیدمثل بیشتر میشود. در کشور‌های توسعه‌یافته تابلو‌هایی نصب‌شده و اخطار داده که اگر غذارسانی کنید، جریمه می‌شوید. چون تهدید سلامت و بهداشت عمومی است و طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی هم این تهدید سلامت عمومی ممنوع است، اما ما شاهدیم وانت وانت، تن تن آشغال گوشت که بیماری منتقل می‌کند برای تغذیه این سگ‌ها تهیه میشود. این در حالی است که غذای سگ غذای پخته‌است. اگر دلشان برای سگ‌ها می‌سوزد این سگ‌ها را به محله‌های بالای شهر خودشان ببرند یا در خانه‌های خود نگه دارند اگر واقعاً احساس مسئولیت دارند! آقای نبیان! شاید خیلی از مخاطبان ما یا حتی خود ما در برابر معدوم‌سازی سگ‌ها حس خوبی نداشته باشیم. حامیان حیوانات هم در برابر این مسئله واکنش‌های تندی دارند، شما چه پاسخی برای این ماجرا دارید؟
این سگ‌ها نیاز به مراقبت‌های بهداشتی درمانی دارند. ما با سگ مشکلی نداریم و همین نکات درباره گربه، کلاغ و کبوتر هم هست، اما لطمه این حیوانات به محیط‌زیست و انسان قابل‌مقایسه نیست و سگ‌ها می‌توانند از شهر خارج شوند و شکار کنند.
در رابطه با حامیان حیوانات هم حامیان سگ‌ها و گربه‌ها نام درست‌تری است. حامیان حیوانات از همه حیات‌وحش حمایت می‌کنند در حالی که سگ‌های ولگرد رتبه نخست تخریب محیط‌زیست را دارند. تأثیری که سگ‌های ولگرد روی جمعیت یوزپلنگ ما دارد، از شکار، جاده و معدن و هر چیز دیگری بیشتر است. در سایر کشور‌های دنیا دولت صاحب اقتدار است. در استرالیا ۱۰ هزار شتر ولگرد داشتند که در عرض یک ماه با گلوله کشته شدند. وقتی دولت بر اساس نظر متخصصان به نتیجه می‌رسد که باید اقدامی را برای محیط‌زیست انجام دهد، این کار را می‌کند. مخالفت با معدوم‌سازی سگ‌های ولگرد مانند این است که حامیان حیوانات بگویند نباید مرغ‌های مبتلا به آنفلوآنزای مرغی را معدوم کرد! هیچ جای دنیا اینطور نیست و تصمیم علمی که گرفته میشود، اجرا میشود. پردیس تهران ۲۰۰ هزار ساکن دارد و ۲۰۰ حامی که به سگ‌ها غذا می‌دهند. سگ‌ها سالانه حداقل ۵۰۰ نفر را در پردیس گاز می‌گیرد؛ و هزینه‌های گزافی که سگ گزیدگی به سیستم بهداشت و درمان کشورمان وارد می‌کند!
دقیقاً؛ هر واکسن هاری بین ۲ تا ۵/۲ میلیون و برخی درمان‌های هاری بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد و در کشور ما واکسن هاری رایگان است. سالانه ۱۰ تا ۱۵ میلیون دلار هزینه واردات واکسن هاری است؛ یعنی روزی ۵/۱ میلیارد تومان از پول مردم برای تأمین واکسن هاری هزینه میشود. بودجه یوزپلنگ سالانه ۲ میلیارد تومان است! بودجه میش مرغ که تنها ۱۵ دانه باقی‌مانده ۸۳۰ میلیون تومان است. کدام مردم با معدوم‌سازی سگ‌ها مخالفند؟ و باید دید ته این ماجرا به کجا وصل است. در شهر بهبهان دادستان دستور مسدود کردن حساب بانکی هشت صفحه اینستاگرامی را داد و با بررسی‌ها متوجه شدند که نزدیک به یک میلیارد تومان در طول یک سال در یک شهر ۲۰ هزار نفره جمع کردند که بخش زیادی از این پول به حساب خانمی که ساکن لندن و یکی از اسپانسر‌های شبکه من و تو است، واریز شده بود و از سوی عواملی در برخی شهرداری‌ها حمایت می‌شوند.
چرا شهرداری با هزینه ما سگ می‌گیرد بعد واکسن می‌زند و بعد به حامیان می‌دهد تا رهایش کنند؟! این خلاف قانون است. چرا دستگاه قضایی بابت تخلفات شهرداری‌های کشور ورود نمی‌کند. حداقل حساب بانکی اینها را رصد کنند. یک بخشی از این ماجرا کار رسانه است. مجلس قانون سختگیری روی مسائل مالی سازمان‌های مردم نهاد گذاشته چگونه است که این صفحات برای خودشان فعالیت دارند از هشت پیج اینستاگرامی که بسته شد، سه تا سابقه فعالیت در گلدکوئیست داشته‌اند. یا پولشویی و ارتباطی وجود دارد یا واقعاً ماجرایی دیگر وجود دارد!
سایر اخبار این روزنامه
ما اژد‌های هفت‌سر استکبار را عقب راندیم جهان اسلام هم می‌تواند
تغییر نظر یک اصلاح‌طلب: راهپیمایی اربعین فراتر از یک امر حکومتی است
اگر خبر خوبی هم بیاید سانسور میشود!
درس مبارزه با استعمار از دلواری تا حاج قاسم
روایت آغاز مجاهدت‌ها
جدیت یوفا، جدیت ما!
حراج اعتبار و اعتماد با «تاج»
منتظر بودم از سربازی برگردد و دامادش کنم
ضدانقلاب برادرم را با ده‌ها گلوله به شهادت رساند
امریکا همچنان در «نقش‌بازی» ناراضی مذاکره!
مسیح کردستان غریب سینما است
موفقیت دولت سیزدهم در افزایش صادرات و وصول درآمد نفتی
جولان قطعات تقلبی در بازار خودرو
مافیا محیط زیست را بسته و سگ را گشاده است!
