« ابتکار» وعده وزیر صمت برای سال ۱۴۰۲ را بررسی کرد صادرات خودروی داخلی!؟

کیمیا نجفی
امیرحسن کاکایی می‌گوید: واقعیت این است که بسیاری از خودروها به لحاظ طراحی کیفیت خوبی دارند و اگر درست تولید شوند قطعا خودرویی خواهد بود که رضایت مصرف‌کننده را جلب می‌کند. اما متاسفانه ما در فاز تولید با مشکل روبه‌رو هستیم و واقعیت این است که ما در بخش تولید درجا می‌زنیم.
ضعف در کیفیت خودروهای داخلی و کمبود تولید انتقاد همیشگی به صنعت خودروسازی کشور است. مصرف‌کنندگان سال‌هاست که از کیفیت خودروهای داخلی ناراضی هستند. البته ضعف در کیفیت خودروهای تولید داخل تنها صدای اعتراض مصرف‌کنندگان را در نیاورده و بسیاری از نمایندگان مجلس، کارشناسان و پلیس راهور نیز از منتقدان جدی تولیدات بی‌کیفیت خودروسازان هستند. اما خودروسازان طی این سال‌ها نتوانسته‌اند اقدامات لازمی را برای افزایش سطح کیفیت خودروها انجام دهند. در چنین شرایطی که مصرف‌کنندگان داخلی نسبت به کیفیت خودروهای داخلی رضایت ندارند شاید صحبت از صادرات خودرو به کشورهای دیگر کمی جای تعجب داشته باشد، با این حال گفته می‌شود که قرار است از سال 1402 صادرات خودرو آغاز شود.
صادرات خودرو از ۱۴۰۲


سید رضا فاطمی امین در گفت‌وگو با مهر، در مورد صادرات خودرو اظهار کرد: «ما یک برنامه ۴ ساله برای صنعت خودرو طراحی کردیم که بر اساس این برنامه تدوین شده، از سال ۱۴۰۲ اقدامات لازم را برای صادرات خودرو آغاز می‌کنیم. طبق برنامه‌ریزی انجام شده امسال روی بازار داخل تمرکز کرده‌ایم و سال آینده برنامه‌های مربوط به صادرات را اجرایی خواهیم کرد. بر همین اساس نیز امسال صادرات خاصی در حوزه خودرو نداریم و میزان صادرات کمتر از ۲۰ هزار دستگاه خواهد بود. بازار داخل و بهبود فرایند تولید از جمله برنامه‌های امسال ماست؛ چه بسا که در مورد خودروهای ناقص به نتایج قابل قبولی هم رسیدیم. طبق آمار از ابتدای سال تاکنون میزان تولید خودروی کامل ۲۷۹ درصد رشد کرده است؛ یعنی از ۸۸ هزار و ۳۱۲ خودروی کامل تولید شده به ۳۳۴ هزار و ۴۶۳ خودروی کامل در سال جاری رسیده‌ایم و فقط ۴۱ هزار دستگاه خودروی ناقص داریم در حالی که این رقم در مدت مشابه پارسال ۲۹۱ هزار دستگاه خودرو بود.»
صادرات به چه قیمت ؟
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به مسئله کیفیت خودرو و همچنین در واکنش به صحبت‌ها در خصوص صادرات تولیدات داخلی به «ابتکار» گفت: کیفیت چند معنی دارد و می‌توان آن را در سه دسته تقسیم کرد. یک کیفیت طراحی خودرو داریم، یکی کیفیت تولید خودرو و یکی هم خدمات خودرو است. واقعیت این است که بسیاری از خودروها به لحاظ طراحی کیفیت خوبی دارند و اگر درست تولید شوند قطعا خودرویی خواهد بود که رضایت مصرف‌کننده را جلب می‌کند. اما متاسفانه ما در فاز تولید با مشکل روبه‌رو هستیم و واقعیت این است که ما در بخش تولید درجا می‌زنیم. امروزه در تولید انبوه نوسان کیفیت به شدت بالا رفته است اما در چنین شرایطی پتانسیل صادرات وجود دارد.
وی ادامه داد: خودروسازان می‌توانند در وضعیت فعلی خودروهای صادراتی را دست‌چین کنند. ما در گذشته نیز چنین مسائلی را داشتیم و تولیدکنندگان کالاهای مختلف همچون قابلمه توجه و تمرکز خود را بر روی افزایش کیفیت صادراتی می‌گذاشتند. بنابراین در شرایطی که مصرف‌کنندگان از کیفیت‌ها ناراضی هستند امکان صادرات وجود دارد اما این به معنای صحیح بودن این کار نیست و دردی از صنعت ما دوا نمی‌کند.
کاکایی با اشاره به کیفیت خدمات پس از فروش اظهار کرد: مسئله بعدی کیفیت خدمات پس از فروش است و خدمات پس از فروش کار صادرات را سخت می‌کند. هنگامی که مصرف‌کنندگان خودرویی چه وارداتی و چه صادراتی پس از فروش برای تامین قطعات و یا رفع مشکلات با چالش همراه شوند باز برچسب بی‌کیفیتی به خودرو خواهد خورد.
وی افزود: نکته بعدی که باید به آن اشاره شود این است که مگر تیراژ ما چقدر است که به فکر صادرات باشیم. ما هنگامی که تحریم شدیم بسیاری از مواد را با سختی از داخل تامین می‌کنیم. به عنوان مثال می‌توان به ورق فولاد اشاره کرد وقتی 700 تا 800 هزار تا ورق فولاد را می‌توانیم با کیفیت تولید کنیم اگر بخواهیم 1 میلیون عدد ورق را تولید کنیم فولادساز ظرفیت نخواهد داشت پس کیفیت کاهش می‌یابد. در بسیاری از موارد ما با چنین مسئله‌ای روبه‌رو هستیم. وقتی می‌گویند 2 میلیون ظرفیت ساخت خودرو را داریم طبق زنجیره جهانی صحبت می‌کنند اما توان داخلی چیز دیگری را می‌گوید.
کاکایی با اشاره به معضل سرمایه‌گذاری در کشور گفت: مشکل بعدی مسئله سرمایه‌گذاری است که با آن مواجه هستیم. به عنوان نمونه موتور و گریبکس قطعات پایه‌ای بوده که نیازمند سرمایه‌گذاری فناوری هستند. ما شاید بتوانیم 300 هزار موتور خوب و با کیفیت تولید کنیم اما آیا تولید 500 هزار موتور با کیفیت امکان‌پذیر است؟ ما به شدت مشکل سرمایه‌گذاری داریم و یکی از مسائل موثر در کیفیت محصولات نبود توازن در زنجیره تامین است.
وی اظهار کرد: درمجموع باید گفت که صادرات امکان دارد اما خودروها دست‌چین خواهد شد که این کار صحیح نیست و ما باید به دنبال افزایش واقعی کیفیت تمام محصولات باشیم.