اربعین از منظری دیگر

علیرضا اباذری
اين روزها حال و هواي جهان تشيع تحت تأثير اربعين و حضور عزاداران اين رخداد غم انگيز در کشور عراق قرار دارد اما کمتر کسي به اهميت سياسي اين رخداد و انتخاب حضور در قتلگاه شاه شهيدان پس از گذشت چهل روز و در مسير بازگشت از شام به مدينه مي‌انديشد.
راستي چه حکمتي در اين انتخاب نهفته است، چه دليلي براي حضور کاروان غم زده و سختي کشيده اسيران کربلا در مقتل عزيزان به مظلوميت کشته شده شان وجود دارد؟
حقيقت آن است که حضرت زينب سلام الله عليه به حق و با درايت تحسين برانگيز و آسماني گونه خود نقطه عطفي ماندگار را بر اين رويداد عظيم پايه گذاري کرده و آن اربعين است.


زينب سلام الله با نگاه عميق خود يا قبول سختي شرايط و پس از 40روز از آن اتفاق تکان دهنده و در برهه اي که اخبار کربلا کم و بيش به بلاد اسلامي رسيده و عده اي براي زيارت قبر شاه شهيدان در راه کربلا بوده (و به آنجا رسيده يا ميرسند)، با حضور به هنگام و همراه سايراسرا و بازماندگان اين حادثه عظيم اسباب ثبت عاشورا و رخدادهاي آن تا اربعين را در افکارعمومي مسلمانان فراهم مي آورد.
امروزه در علوم ارتباطات موضوع تداوم و تکرار از تکنيک هاي موثر در تأثيرگذاري بر مخاطب ارزيابي مي شود و چه زيبا اين مهم مورد امعان و دقت نظر حضرت زينب سلام الله قرار گرفته است.
اقدام اصلاحي امام حسين‌(ع) در مقابله با حاکمان به ظاهر مسلمان از مکه آغاز مي شود آنجا که حج را از بيم توطئه حاکمان نامسلمان و ريخته شدن خود پاکش در ايام حج که نهايت حرمت شکني مورد نظر يزيد ميباشد نيمه کاره رها مي کند و به سوي عراق مي رود، در ميانه راه از عهدشکني کوفيان مطلع مي شود و به روايتي قصد ايران مي‌کند، اما دشمن با علم به ظرفيت هاي امام معصوم راه بر او مي بندد و در يک بازه زماني 10 روزه امام معصوم از فرصت جنگ نيز براي بيان مواضع بر حق خود بهره مي برد و سرانجام در عصر عاشورا اين سناريو با تلخ ترين وضعيت ممکن از منظر دشمن به ظاهر خاتمه مي‌يابد.
راهي که کاروان اسيران پيمود از منظر جامعه شناختي بسيار تأثيرگذار است اگر چه حاضران با مناظر سختي روبرو مي شوند و تجارب غمناکي دارند اما به شرعت هويت خود را بر جامعه خواب زده آن روز که هر يک تحت تأثير عوامل متفاوت به بي تفاوتي تن داده بودند مي‌قبولانند و هر جا قدم مي‌گذارند پس از مدتي غبار پشيماني را بر چهره سخنوران و تأثيرگذاران آن بلاد مي نشانند و جوانه اعتراض و انتقام از مسببان اين رخداد آزار دهنده از همين مقطع رويش مي‌کند.
اينک در طليعه اربعين سال1444 هجري آنچه بايد باز تعريف شود روندي است که در جامعه اسلامي اتفاق افتاد و کار را به جايي رساند که فرزند پيامبر جهت غلبه بر دوگانگي رفتار حاکمان وقت جان و مال خود و همراهان را به تيغه هاي شمشير و اسارت و غارت سپرد.
يادمان باشد امروز با ابزار رسانه اي جديد مقايسه ها آسان شده و امکان مديريت و فرار از دوگانگي کلام و عمل بسيار سخت تر از گذشته خواهد بود پس صداقت را دريابيم تا شرمنده امروزيان و آينده‌گان نباشيم.