آزادی 20 زندانی به جای تقدیم تاج گل تسلیت
راضیه زرگری–«تقدیم برای عرض تسلیت» جمله آشنایی است که بر روی تاج گل‌های بزرگ و کوچک با روبان مشکی نوشته می‌شود تا همدردی دوستان و آشنایان را با خانواده داغدیده نشان دهد. مراسم ختم و یادبود متوفیان در فرهنگی تشریفاتی با صرف هزینه‌های چندین میلیونی با این تاج‌های گل و بنرها مزین می‌شود تا هم به‌یادماندنی شود و هم اینکه به چشم دیگران بیاید. در صورتی که این همه تشریفات پرهزینه نه تسلی‌خاطر بازماندگان می‌شود و نه باقیات‌صالحات تازه درگذشته. روی دیگر سکه این تجملات بی‌فایده، سنت‌های حسنه‌ای است که توسط مردم و ان‌جی‌اوها شکل گرفته و علاقه‌مندان می‌توانند برای عرض ارادت و همدردی با خانواده متوفی، به جای تاج گل چند میلیونی، هزینه‌اش را به یک خیریه برای استفاده در مسیر خیر و کمک به نیازمندان داده و این حسنه را به نیت متوفی انجام دهند تا ثوابش به روح تازه گذشته برسد و ریخت‌وپاش الکی هم نکرده باشند.
برای نخستین‌بار و در مراسم ترحیم همسر رئیس اتاق بازرگانی تبریز، مدیران صنایع و کارخانجات استان با اهدای هزینه تاج‌گل مربوط به این مراسم مقدمات آزادی همزمان ۲۰ زندانی جرایم غیرعمد را فراهم کردند و امیدواریم با تسری و گسترش بیش از پیش این فرهنگ ارزشمند در سطح جامعه شاهد صرف هزینه‌های برخی برنامه‌ها و کارهای تشریفاتی و غیرضروری در امور خیری چون آزادی زندانیان و بازگشت آنان به آغوش خانواده‌های خود و دستگیری از نیازمندان در عرصه‌های مختلف باشیم.
در کنار این فرآیندهای مثبت در جهت از بین بردن فرهنگ‌های غلط و تجملاتی، تبریزی‌ها هم چند سالی است یک ایده بسیار پسندیده را جایگزین مراسم ختم پرهزینه و تقدیم تاج گل‌های چند میلیونی برای همدردی با خانواده داغدیده کرده‌اند؛ جمع‌آوری پول برای کمک به آزادی زندانیان غیرعمد.
آزادی همزمان ۲۰ زندانی غیرعمد با اهدای هزینه تاج گل تسلیت
جدیدترین حرکت خیر و جمعی تبریزی‌ها یک رکورد محسوب می‌شود تا پرچم آذربایجان‌شرقی را در پیش‌قدم‌شدن برای کار خیر بالا نگه دارد. به‌دنبال درگذشت همسر رئیس اتاق بازرگانی تبریز، مدیران صنایع و کارخانجات استان تصمیم گرفتند با اهدای هزینه تاج گل مراسم ترحیم، مقدمات آزادی همزمان ۲۰ نفر از زندانیان جرایم غیرعمد استان را فراهم کنند.
رسول تقی‌پور، مدیر ستاد دیه آذربایجان‌شرقی این خبر را به «شهروند» می‌دهد. او با اشاره به فرهنگ مرسوم بین مدیران صنایع و کارخانجات آذربایجان‌شرقی در زمینه آزادی زندانیان می‌گوید: «این قشر همواره به بهانه‌هایی مثل اهدای هزینه تاج گل یا بنرهای تسلیت به مناسبت درگذشت چهره‌ها و شخصیت‌های مختلف، ستاد دیه را در تامین هزینه‌های آزادی زندانیان جرایم غیرعمد یاری می‌کنند و این سنت حسنه طی چهار سال گذشته در تبریز به فرهنگی بی‌بدیل تبدیل شده است.
به گفته تقی‌پور براساس این فرهنگ و سنت حسنه خانواده‌های متوفی در احسان مرحومین خود با مراجعه به ستاد دیه استان، هزینه آزادی زندانیان جرایم غیرعمد را تقبل می‌کنند و بر همین اساس تاکنون سه‌هزار نفر برای این اقدام خداپسندانه و خیر به ما مراجعه کرده‌اند.
مدیر ستاد دیه آذربایجان‌شرقی درباره مورد خاص درگذشت همسر یونس ژائله، رئیس اتاق بازرگانی آذربایجان‌شرقی می‌گوید: «برای نخستین‌بار و در مراسم ترحیم همسر رئیس اتاق بازرگانی تبریز، مدیران صنایع و کارخانجات استان با اهدای هزینه تاج‌گل مربوط به این مراسم مقدمات آزادی همزمان ۲۰ زندانی جرایم غیرعمد را فراهم کردند و امیدواریم با تسری و گسترش بیش از پیش این فرهنگ ارزشمند در سطح جامعه شاهد صرف هزینه‌های برخی برنامه‌ها و کارهای تشریفاتی و غیرضروری در امور خیری چون آزادی زندانیان و بازگشت آنان به آغوش خانواده‌های خود و دستگیری از نیازمندان در عرصه‌های مختلف باشیم.»
آزادی بیش از ۹۰۰ زندانی از محل احسان در حق مرحومین
تقی‌پور با بیان اینکه نزدیک به چهار سال اخیر بیش از ۳هزار خانواده از بابت احسان در حق مرحومین خود به ستاد دیه استان مراجعه کرده‌اند، می‌گوید: «این تعداد از خانواده مرحومین از بابت احسان به آزادی بیش از ۹۰۰ نفر زندانی کمک کرده‌اند، این حرکت خیرخواهانه برای آزادی این تعداد از زندانیان جرایم غیرعمد برای اولین‌بار در شهر اولین‌ها تبریز اتفاق افتاده است و مابقی استان‌ها نیز به تبعیت از آذربایجان‌شرقی اقدام به امر خیر کرده‌اند.»
او به نصب بنرهای اهدای نذورات مرحومین در قالب کمک به آزادی زندانیان در مساجد برای توسعه این فرهنگ خیرخواهانه اشاره می‌کند: «تبریز، طلایه‌دار سنت حسنه صرف هزینه ضیافت متوفی به آزادی زندانیان جرایم غیرعمد است، مردم خیر شهر تبریز و به‌ویژه خانواده‌های متوفی در این رابطه به پا خواسته و در حد وسع خود به کمک این زندانیان می‌شتابند تا خانواده‌ای بدون سرپرست، روز خود را به شب نرساند.»
چرا تبریز به شهر بدون گدا معروف شد
«تبریز چندین سال است که یک موسسه خیریه مستمندان دارد و همه اصناف و بازاری‌ها و کاسب‌های شهر در آن عضو هستند. کارهایی که این موسسه و مجموعه‌های دیگر در تبریز در راستای محرومیت‌زدایی انجام دادند، به تبریز عنوان با افتخار «شهر بدون گدا» را اختصاص داد.» این توضیحات را مسعود بنابیان، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز و عضو کمیسیون مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران به «شهروند» می‌دهد. او می‌گوید: «این موسسه خیریه به همت اصناف تبریز و اتحادیه‌های صنایع آذربایجان‌شرقی و بدون کمترین وابستگی دولتی و سیاسی شکل گرفته و کاملا عام‌المنفعه در مسیر خیر قدم برمی دارد. طوری که ستادهای مختلفی برای فعالیت‌ها تعریف شده است. ستاد جهیزیه، ستاد کمک به درمان بیماران، ستاد کمک به خانواده‌های بی‌سرپرست و غیره. بعد از شناسایی موارد نیازمند اقدام به کمک صورت می‌گیرد که کمک‌ها به‌صورت مستمری‌های مدت‌دار یا کمک‌هزینه درمان و تامین جهیزیه و … است.»
تقی‌پور با بیان اینکه نزدیک به چهار سال اخیر بیش از ۳هزار خانواده از بابت احسان در حق مرحومین خود به ستاد دیه استان مراجعه کرده‌اند، می‌گوید: «این تعداد از خانواده مرحومین از بابت احسان به آزادی بیش از ۹۰۰ نفر زندانی کمک کرده‌اند، این حرکت خیرخواهانه برای آزادی این تعداد از زندانیان جرایم غیرعمد برای اولین‌بار در شهر اولین‌ها تبریز اتفاق افتاده است و مابقی استان‌ها نیز به تبعیت از آذربایجان‌شرقی اقدام به امر خیر کرده‌اند.
بنابیان توضیح می‌دهد: «چند سالی است که ارتباط‌گیری با ستاد دیه هم به این مجموعه‌های کمک‌رسان اضافه شده و اتفاق‌های بسیار خوبی برای آزادی زندانیان جرایم غیرعمد رقم زده است.»
زندانیان غیرعمد مجرم نیستند
«تاج گل‌های عرض تسلیت خیلی هزینه‌بر است و بعد از دو روز هم از بین می‌رود. بر همین اساس چندین سال است بنیادهای خیریه آذربایجان‌شرقی در جمع‌آوری هزینه‌ای که قرار است صرف تاج گل شود، ورود پیدا کرده‌اند. بنرهایی طراحی شده است تا به جایش زندانیان غیرعمد به کانون خانواده برگردند.» عضو کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی ایران می‌گوید: «زندانیان غیرعمد مجرم و خلافکار نیستند و کمک به آنها با کمک به نیازمند هیچ فرقی ندارد. بیشتر این موارد زندانیان دیه و مهریه هستند که یکی از آنها برای خود من خیلی تاثیرگذار بود. مردی که همه داروندارش را برای درمان همسرش صرف کرده، ولی همسرش بر اثر بیماری فوت کرده بود. بعد از مرگ او، پدر و مادر همسرش مهریه را به اجرا گذاشته و مرد به زندان افتاده بود، بدون اینکه هیچ جرمی مرتکب شود.»
او با اشاره به اینکه نیاز مستمندان گاهی ممکن است با 5 یا 10 میلیون برطرف شود، ادامه می‌دهد: «ستاد دیه هزینه‌هایش برای کمک به آزادی زندانیان غیرعمد بیشتر و به همین نسبت هم چالش‌هایش بیشتر است. اما مردم آذربایجان‌شرقی و تبریز به‌صورت خودجوش این فرهنگ را نهادیه کرده‌اند و در مراسم ترحیم بزرگ به جای صرف هزینه برای 200 تاج گل که دو روز بعد از بین می‌رود، مثلا 800میلیون برای آزادی زندانیان جمع‌آوری می‌کنند. امیدوارم این سنت حسنه به کل ایران تعمیم داده شود.»
بنابیان درباره مورد اخیری که هزینه تاج گل تسلیت در مراسم همسر رئیس اتاق بازرگانی آذربایجان‌شرقی به آزادی همزمان 20 زندانی منجر شده است، می‌گوید: «خود آقای ژائله به ما گفته و درخواست کرده بود که کسی تاج گل برای تسلیت نیاورد و هزینه‌ها صرف امور خیریه شود. بر همین اساس هم تقریبا 80درصد تاج گل‌ها صرف آزادی زندانیان غیرعمد شد.»
آزادی 191 زندانی غیرعمد در سال‌جاری در آذربایجان‌شرقی
به گفته تقی‌پور طی پنج ماه ابتدایی سال‌جاری، ۱۹۱ زندانی جرایم غیرعمد در آذربایجان‌شرقی از محل این کمک‌ها از بند رهایی یافته‌اند. «از این تعداد ۱۸۶ نفر آقا و پنج نفر خانم بود. مبلغ کل بدهی این زندانیان ۱۴۸میلیارد تومان بوده که ستاد دیه استان کمک ویژه(بلاعوض) به مبلغ 6میلیارد و ۴۵۰میلیون تومان برای آزادی این زندانیان پرداخت کرد.»
او با اشاره به اعطای دومیلیارد و ۸۰۰میلیون تومان تسهیلات توسط ستاد دیه به زندانیان جرایم غیرعمد استان ادامه داد: «همچنین ۱۳۴میلیارد تومان از طریق پذیرش اعسار مراجع قضائی بوده است.» او همچنین اخذ گذشت از شکات را چهارمیلیارد و ۱۰۰میلیون تومان عنوان کرد.
