واشنگتن با دست پس می‌زند با پا پیش می‌کشد

گروه سیاسی/ مواضع اخیر اروپا و امریکا مصداقی واقعی از ضرب‌المثل «با دست پس زدن با پا پیش کشیدن» شده است. آنها هیچ چاره‌ای جز توافق با تهران در مقابل خود نمی‌بینند. به قول یک سناتور امریکایی، کاخ‌سفید نه تنها در مقابل ایران پلن ب ندارد که حتی پلن الف هم ندارد. غربی‌ها یا باید تصمیم بگیرند و به خواسته‌های قانونی ایران احترام بگذارند یا در کلاف سردرگمی و عدم تصمیم‌گیری خود باقی بمانند و هر روز از پیشرفت‌‌های هسته‌ای بیشتر ایران، فروش نفت بالاتر و دور زدن تحریم‌ها ابراز تأسف کنند. این وضعیت در هفته‌های اخیر با مواضع عجولانه مقامات امریکایی و بیانیه تروئیکای اروپا نیز همراه بوده که بلافاصله پس از آن تلاش کردند با مصاحبه‌های خود نشان دهند در مذاکرات و دستیابی به توافق احتمالی بسته نشده است. البته کشورهای مختلف جهان از جمله چین و روسیه به‌عنوان اعضای برجام، با این فضاسازی سیاسی آنها علیه ایران همراهی نکردند. عدم همراهی کشورهای جهان با سناریوی تکراری مقصران اصلی نقض برجام، باعث شد در جلسه دوره‌ای آژانس و همچنین شورای حکام، غربی‌ها فضا را برای ارائه قطعنامه ضد ایرانی مهیا نبینند و تنها به یک بیانیه سیاسی اکتفا کنند.
امریکا: هنوز دیر نشده است
با وجود سخنان چند روز قبل امریکایی‌ها که ناظران از آن با عنوان پاسخ‌های سرد این کشور به خواسته‌های تهران و نزدیک شدن به بن‌بست یاد می‌کردند، «ند پرایس» سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا روز گذشته گفت هنوز برای احیای توافق هسته‌ای با ایران خیلی دیر نشده است. این سخنان سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا پس از آن مطرح شده که رسانه‌ها روز سه‌شنبه به نقل از «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه این کشور گزارش دادند که او تهران را متهم کرده آنچه برای احیای توافق لازم است را انجام نمی‌دهد.
روزنامه امریکایی وال‌ استریت‌ ژورنال روز سه‌شنبه به وقت محلی به نقل از مقامات امریکایی گزارش داد واشنگتن قصد ندارد تلاش‌های دیپلماتیک را برای دستیابی به توافق با ایران تعلیق کند اما برنامه فشرده دولت بایدن در سطح داخلی، زمان کمتری را برای دستیابی به توافق در اختیار واشنگتن می‌گذارد. البته این رسانه امریکایی ادامه داد اگرچه احیای برجام یکی از اولویت‌های سیاست خارجی دولت بایدن به شمار می‌رود، اما مقام‌های امریکایی و اروپایی دیگر چندان به احیای برجام پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره خوشبین نیستند. نماینده امریکا در جلسه شورای حکام در بیانیه‌ای با تکرار ادعای مقامات این کشور برای زیر سؤال بردن نقش ایران در احیای توافق هسته‌ای گفت کشورش آماده است توافقی بر سر بازگشت به برجام انجام دهد.


رابرت مالی به کنگره می‌رود
در ادامه تحولات مربوط به توافق احتمالی و همزمان با برخی گمانه‌زنی‌ها در خصوص عزل رابرت مالی از مسئولیت خود که بعداً تکذیب شد، یک وبگاه خبری-تحلیلی گزارش داد  نماینده ویژه امریکا در امور ایران قرار است در جلسه‌ای با اعضای کنگره امریکا توضیحاتی درباره وضعیت مذاکرات احیای توافق هسته‌ای ارائه دهد. به گزارش ایسنا، وبگاه خبری فارین بریف نوشت؛ رابرت مالی نماینده ویژه امریکا در امور ایران، قرار است در جلسه‌ای محرمانه با اعضای کنگره این کشور توضیحات لازم را درباره تحولات مذاکرات احیای توافق هسته‌ای به آنها ارائه کند.
بیانیه‌خوانی غیرسازنده آژانس
نشست شورای حکام آژانس که از مهم‌ترین اخبار این روزهای مربوط به مذاکرات  بوده است و از روز دوشنبه آغاز شده بود روز گذشته با یک بیانیه غیرسازنده کار خود را پایان داد. برخی تحلیلگران عقب‌نشینی از ارائه قطعنامه را نشانه آگاهی غرب به فشارهای سیاسی عنوان کرده‌اند. در خصوص همین مسأله در تماس تلفنی وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عمان آخرین تحولات مذاکره برای رفع تحریم‌ها را مورد بحث و تبادل‌نظر قرار دادند. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین افزود: صدور بیانیه غیرسازنده در نشست وین هیچ ثمری ندارد.
به گزارش ایسنا، حسین امیرعبداللهیان در این گفت‌وگوی تلفنی با تأکید بر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به روند گفت‌وگو و تبادل پیام برای رفع تحریم‌ها و با اشاره به تلاش همه طرف‌ها طی چند ماه گذشته، رمز رسیدن به نقطه مطلوب توافق در شرایط حاضر را تمرکز ایالات‌متحده بر واقع‌بینی و نشان دادن  اراده لازم دانست. امیرعبداللهیان در این گفت‌وگو بار دیگر اراده و حسن‌نیت لازم از سوی کشورمان را برای رسیدن به گام نهایی توافق خوب، قوی و پایدار  مورد تأکید قرار داد.
بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه عمان نیز در این گفت‌و‌گوی تلفنی ضمن قدردانی از نقش سازنده تهران در روند مذاکرات، بر ضرورت تلاش جهت نتیجه‌گیری مثبت از ماه‌ها مذاکره، تأکید کرد.
بیانیه انتقادی روسیه علیه غرب
نماینده روسیه در جلسه شورای حکام در بیانیه‌ای ضمن تأکید بر حمایت مسکو از به سرانجام رسیدن مذاکرات وین، از اقدامات «عجولانه» کشورهای غربی علیه ایران انتقاد کرد. صفحه توئیتر نمایندگی روسیه در وین نوشت؛ میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، در بیانیه‌ای در جلسه شورای حکام گفت: قطعنامه ضد ایرانی بی‌فکرانه ماه ژوئن در شورای حکام، پیامدهای منفی‌اش را به دنبال آورد و نه تنها موجب پیچیده شدن وضعیت مذاکرات وین شد، بلکه چالش‌های دیگری نیز برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه اقدامات راستی‌آزمایی مرتبط با برجام ایجاد کرد.
اولیانوف ادامه داد: ما به وضوح به یاد داریم که به همکاران غربی‌مان درباره پیامدهای اقدامات عجولانه‌شان هشدار دادیم و از آنها خواستیم از طرح این قطعنامه صرفنظر کنند. تصمیم ایران برای خاموش کردن و انتقال دوربین‌ها و تجهیزات نظارتی، واکنشی مستقیم به این قطعنامه بود.
نماینده روسیه در وین ادامه داد: روسیه از نهایی کردن موفقیت‌آمیز مذاکرات وین حمایت می‌کند و تمامی شرایط مهیا است. تمامی طرفین به یک اندازه، سخت روی این موضوع کار کردند، اما باید پیچیدگی سیاسی و حساسیت مسائل حل‌ نشده در زمینه احیای برجام را در نظر بگیریم.
گفتنی است به‌رغم پاسخ ایران به هماهنگ‌کننده اروپا، امریکایی‌ها همچنان از ارائه پاسخ به خواسته‌های قانونی تهران طفره می‌روند.