روزنامه آرمان ملی
1401/06/28
نگاه لاکچری به انرژی های نـــــــو
آرمان ملي: کاهش مصرف سوخت‌هاي فسيلي و حرکت جهاني به سمت مصرف انرژي‌هاي پاک و تجديدپذيرها از سويي و تاکيد طرفداران محيط زيست بر کاهش آلودگي‌هاي زيستي از جمله شاخص‌هايي محسوب مي‌شود که باعث شده تا همه کشورها توليد برق از محل تجديدپذيرها را در سبد انرژي خود قرار دهند و با استفاده بهينه حداکثري از شرايط جغرافيايي خاص خود در تلاش هستند تا در مسير افزايش استفاده از تجديدپذيرها قرار گيرند اما ايران با وجود شرايط مطلوب اقليمي براي حضور در عرصه تجديدپذيرها به دليل در اختيار داشتن منابع نفت و گاز ارزان قيمت هنوز به استفاده از تجديدپذيرها به عنواني فرآيندي لاکچري نگاه مي‌کند و از برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته حتي در بخش توليد برق تجديدپذيرها از طريق نصب پانل در پشت بام‌ها بسيار عقب‌تر از کشورهاي ديگر است اين درحالي است که بخش خصوصي مشتاقانه در انتظار حمايت دولت از حضور آنها در بازار و خريد برق توليد شده آنهاست اما فرآيند بومي سازي تجهيزات مورد نياز تجديدپذيرها و ايجاد انگيزه براي حضور در اين زمينه متوقف مانده است، در همين خصوص با محمدرضا صالحي، نايب‌رئيس کميسيون انرژي اتاق بازرگاني و عضو سنديکاي توليدکنندگان برق به گفت‌وگو پرداخته‌ايم:توليد برق از تجديدپذيرها در حال حاضر در ايران در چه وضعيتي قرار دارد؟
ايران در حوزه تجديدپذيرها از ظرفيت‌هاي بالقوه مطلوبي برخوردار است اما به دلايل مختلف از اين ذخاير به نحو مناسبي بهره نمي‌برد در حالي که با بيش از 300 روز آفتابي و موقعيت جغرافيايي مناسب در اکثر استان‌هاي کشور از ذخاير خوبي در انرژي‌هاي طبيعي برخوردار است ولي کمتر از يک درصد کل ظرفيت برق ايران از محل تجديدپذيرها تامين مي‌شود اين درحالي است که اکثر کشورهاي دنيا وضعيتي به مراتب بهتر از ايران دارند به عنوان مثال آلمان به عنوان کشور پيشرو در اين بخش بيش از 50 درصد از ظرفيت نيروگاه‌هاي نصب شده برق خود را از اين طريق تامين مي‌کند و يا ترکيه و کويت که از همسايگان ايران هستند به ترتيب حدود 17 و 15 درصد از ظرفيت تامين برق خود را طريق تجديدپذيرها و انرژي پاک تامين مي‌کنند اين درحالي است که ايران در تمام بخش‌هاي خانگي و غيرخانگي عقب‌تر از کشورهاي جهان است.
ظرفيت اسمي توليد تجديدپذيرها در ايران چقدر است؟
ما با وجود برخورداري از سواحل مناسب دريا و خليج در کشور داراي ذخاير بالقوه خوبي از ذخاير انرژي باد و آفتاب هستيم و بنا بر آمار ارائه شده از سوي سازمان‌هاي مرجع داراي حدود 90 هزار مگاوات توليد برق است که در صورت برنامه‌ريزي مطلوب مي‌توان اين رقم را افزايش داد، چرا که بسياري از کشورها بدون بهره گيري از ظرفيت‌هاي بالقوه جغرافيايي ميزان بسيار بيشتر برق از محل تجديدپذيرها توليد مي‌کنند که در اين ميان به آلمان با آب و هواي هميشه ابري مي‌توان اشاره کرد که بيش از 37 هزار مگاوات برق فقط از محل نيروگاه‌هاي بخش خورشيدي خانگي برق توليد مي‌کند.
موانع پيش روي توسعه کمي و کيفي تجديدپذيرها در کشور چيست؟
ايران با وجود انرژي‌هاي مختلف مانند گاز، نفت و ارزاني اين دو سوخت چندان به انرژي پاک و تجديدپذيرها روي خوش نشان نداده اين درحالي است که در حوزه مسائل زيست محيطي به زودي جرايم سنگيني براي کشورهايي که از طرق مختلف اقدام به آلودگي هوا يا محيط زيست مي‌کنند در نظر گرفته خواهد شد درحالي‌که با گرايش جهان به سوي انرژي‌هاي پاک و تجديدپذيرها سرمايه‌گذاري‌هاي زيادي در اين خصوص انجام شده که متأسفانه ما در اين زمينه فعال نبوده‌ايم از سوي ديگر گراني تجهيزات استفاده از انرژي‌هاي تجديذير مزيد بر علت و باعث شده تا مردم از طرح دولت جهت توليد برق از طريق نصب پنل‌هاي تجديدپذير در پشت بام‌هاي منازل در راستاي توليد برق خانگي استقبال نکنند البته نکته حائز اهميت ديگري که بايد به آن توجه داشت اين است که بسياري از افراد حقيقي و حقوقي تجديدپذيرها را رويکردي لاکچري مي‌پندارند که نيازي به توجه و هزينه کردن در اين حوزه در شرايط فعلي نيست اما هر روز تاخير در ورود به اين فرآيند باعث شده تا ايران سال‌ها در اين بخش عقب بماند و وضعيت آيندگان را در بخش تامين انرژي با چالش مواجه سازد و اين مساله با توجه به شرايط آب و هواي خشک کشور ما در سال‌هاي آينده تامين انرژي از طريق نيروگاه‌هاي آبي يا برق‌آبي غيرممکن يا بسيار محدود خواهد شد.
راهکار مناسب براي توسعه استخراج برق از طريق نصب پنل‌هاي خانگي چيست؟
استفاده از ظرفيت‌هاي بخش خصوصي و همچنين واگذاري تسهيلات با درصد سود کم ازجمله راهکارهايي به شمار مي‌آيد که تاکنون در حد و اندازه کم توسط دولت به آن پرداخته شده است اما به هيچ وجه متناسب با نياز و ظرفيت‌هاي موجود در کشور نيست چراکه بر اساس برنامه‌ريز‌هاي صورت گرفته ظرفيت توليد برق از محل پشت بام‌هاي منازل بالغ بر 110 واحد کيلووات است که هيچ راه گريزي هم از آن نيست و بايد با سياست‌هاي تشويقي مردم به حضور در طرح نصب پانل‌هاي تجديدپذيرهاي توليد برق دعوت کنند براي مثال مي‌توان با ارائه تسهيلات کم بهره به متقاضيان کمک کرد تا دست کم 80 تا 90 درصد از مبلغ کل پنل‌هاي پشت بامي تجديذيرها را به ارزش نسبي حدود 140 ميليون خريداري کنند و سپس از محل خريد برق توليد شده آنها توسط دولت توانايي پرداخت اقساط تجهيزات خريداري شده را بيابند.
تعاملات سازماني‌هاي ديگر غير از نهادهاي فعال در حوزه انرژي چقدر در راستاي توسعه تجديدپذيرها مي‌تواند موثر باشد؟
برخي از سازمان‌ها با نصب تجهيزات و پانل‌هاي تجديدپذير در محل پشت بام افراد برخي از افراد تحت پوشش سازمان و واگذاري تسهيلات 4 درصدي به آنها در توسعه اين صنعت گامي برداشته تا با فروش برق توليد شده علاوه بر رفع نيازهاي خود به توليد انرژي پاک نيز کمک کنند بنابراين اين اقدام مي‌تواند به عنوان الگويي مناسب براي ديگر سازمان‌ها باشد تا بتوان سهم ايران را از توليد تجديدپذيرها در کشور در مقايسه با ديگر نقاط جهان افزايش داد.
نقش سرمايه‌گذاري‌هاي بخش خصوصي درتوسعه تجديدپذيرها را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
حمايت از بخش خصوصي جهت توسعه تجديدپذيرها بسيار ضروري است چراکه حدود صد درصد نيروگاه‌هاي تجديدپذير ايران از سوي مشارکت‌هاي مردمي و سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در حال انجام است از اين رو عقد قرارداد براي خريد برق تجديدپذيرها با شرايط مناسب گامي مهم درتوسعه کمي اين صنعت است همچنين حمايت از دانش بنيان‌ها و فعالان در حوزه توليد و تامين تجهيزات تجديدپذيرها و تلاش در مسير بومي سازي کردن در اين مسير مي‌تواند علاوه بر اينکه بازار تجديدپذيرها را بهينه سازد و به فرآيند رقابتي کردن توليد برق از محل تجديدپذيرها نيز کمک کند اما در حال حاضر حمايت از بخش خصوصي وضعيت مناسبي ندارد و نياز به بررسي بيشتري دارد.
وضعيت حمايت از توليد تجديدپذيرها در کشور چگونه است؟
حمايت‌هاي دولتي بنا به دلايل مختلف از توليدکنندگان برق تجديدپذيرها در وضعيت مناسبي قرار ندارد، چراکه حتي نيروگاه‌هاي موجود محلي مناسب براي توليد تجديدپذيرها هستند و مزيت نسبي ساخت نيروگاه‌هاي خورشيدي در کشور به ويژه در زمان خاموشي به تامين برق بسيار کمک مي‌کند اين درحالي است که بخش خصوصي آمادگي کامل براي ورود به اين عرصه را دارد اما به دليل عدم اطمينان از حمايت‌هاي دولتي به‌عنوان مثال خريده نشدن برق توليد شده تمايلي به ورود جدي ندارند بنابراين دولت تلاش کند تا سهم نيروگاه‌هاي تجديدپذير را با اولويت سرمايه‌گذاري بخش غيردولتي به حداقل 5 درصد برساند و سهم نيروگاه‌هاي تجديدپذير و پاک را افزايش داده و دراين راستا بسياري از وزارتخانه‌ها، موسسات، شرکت‌هاي دولتي، نهادهاي عمومي غيردولتي، بانک‌ها و شهرداري‌ها را بر اساس فهرست ارائه شده از سوي وزارت نيرو ملزم به استفاده از 20 درصد از برق مصرفي خود از محل تجديدپذيرها کند.
سایر اخبار این روزنامه
این روزهای رئیسی
نگاه لاکچری به انرژی های نـــــــو
مردم به دنبال ارائه گزارش صادقانه درباره مرگ مهسا امینی هستند
سفر رئیسی سیاست تهاجمی واشنگتن را تعدیل می‌کند
جدال رسانه‌ای پایان ندارد
اعتماد اجتماعی را بازسازی کنیم
ارتباط سفر به نیویورک و احیای برجام
از بهار شانگهای تا پاییز نیویورک
سرانجام نسخه الکترونیکی
پرداخت وام ۲۰۰ میلیون تومانی مسکن روستایی تسریع میشود
خطای هاله‌ای
