« ابتکار» همزمان با سفر رئیسی جمهوری به آمریکا بررسی می کند نسخه نجات برجام در نیویورک

گروه بین الملل - علی باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایران از دیدارش در نیویورک با انریکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات احیای برجام خبر داد.
معاون سیاسی وزارت خارجه به همراه سید ابراهیم رئیسی برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد سفر کرده است گفت: با توجه به پیام‌های دریافتی از آژانس بین‌المللی و گروسی امروز در حاشیه‌های جلسات دیپلماتیک دیدار و گفت‌وگویی با انریکه مورا می‌کنم
لازم به ذکر است که اخیرا، مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران نیز گفته بود: مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین در پیامی، سفر سرپرست تیم مذاکره‌کننده ایران به همراه سید ابراهیم رئیسی به نیویورک را فرصتی برای شرکای اروپایی برجام دانست تا آمریکا را ترغیب کنند مسائل باقی‌مانده را حل‌وفصل کند.
همچنین کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود در پاسخ به سفر رئیس جمهوری به نیویورک و اینکه‌ علی باقری نیز در سفر حضور دارد و امکان برگزاری جلسه‌ای در نیویورک در خصوص مذاکرات رفع تحریم‌ها برگزار شود نیز گفت: سفر رئیس جمهوری و هیات همراه برای مشارکت در هفتاد و هفتمین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل انجام شده است. در ارتباط با حضور آقای باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران برای همراهی با هیات ایران است و برنامه تعریف شده‌ای برای گفت‌وگو درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها در چارچوب این سفر وجود ندارد ولی نشست‌های بین‌المللی فرصت خوبی است برای نشست‌های سیاسی و مذاکرات حاشیه‌ای بین مقامات کشورها و فرصتی برای تبادل نظر در خصوص موضوعات مورد علاقه دوجانبه، منطقه‌ای و موضوعات چندجانبه و بین‌المللی است. اینکه در حاشیه نشست گفت‌وگوهایی در خصوص موضوع هسته‌ای و مذاکرات رفع تحریم‌ها صورت بگیرد من این احتمال را رد نمی‌کنم و ایران به صورت طبیعی از هر فرصتی برای بیان دیدگاه‌های خود در موضوعات مورد علاقه دوجانبه و بین‌المللی استفاده می‌‌کند. ایران هیچ وقت میزمذاکرات را ترک نکرده و مذاکرات را به عنوان روش مناسب و منطقی و معقول برای حل وفصل اختلافات می‌داند.


از سوی دیگر وزیر خارجه قطر اعلام کرد که درخصوص مذاکرات احیای برجام با حسین امیرعبداللهیان رایزنی کرده است. محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر در صفحه توییتر خود نوشت که با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران دیدار داشتم.وی نوشت: در این دیدار درخصوص راه‌های تقویت روابط دوجانبه و آخرین تحولات مذاکرات ایران و آمریکا درخصوص بازگشت به برجام رایزنی گردیم. محمد بن عبدالرحمن  اعلام کرد که کشورش در این راستا تلاش خواهد کرد.
ژست ناامیدانه بورل
با این حال روز گذشته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگویی در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل با تلاش برای مقصر جلوه دادن ایران، اظهاراتی را درباره امکان پیشرفت در روند احیای برجام مطرح کرد.
به گزارش ایسنا به نقل از نشریه پولیتیکو، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، در جریان حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، با گفتن این که فکر نمی‌کند دیدار با سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران مفید واقع شود، انتظارات را درباره ایجاد گشایشی در زمینه مسئله توافق هسته‌ای ایران کاهش داد.
بورل در گفت‌وگویی با پولیتیکو در حاشیه این نشست، گفت که اتحادیه اروپا تمامی طرفین را تشویق می‌کرده است تا «بالاخره ده متر آخر در روند احیای برجام [توافق هسته‌ای] را نیز طی کنند».
او در عین حال گفت که انتظار ندارد به زودی پیشرفتی در زمینه این مسئله در خلال مذاکراتی که اتحادیه اروپا تسهیل‌گر آن است، حاصل شود.
هماهنگ‌کننده مذاکرات وین گفت: در سه ماه اخیر، این تعامل و روند چندمرحله‌ای نزدیک و همسو بوده است. فعالیت بین طرفین مذاکرات در حال بهبود دادن نتیجه بود. اما در هفته‌های اخیر، این طور نبود. ما در حال حاضر در یک بن‌بست قرار داریم. 
او با تلاش برای مقصر جلوه دادن ایران در وضعیت فعلی مذاکرات وین گفت: پیشنهاد آخر، درخواست آخر از سوی ایران، بدرستی در راستای یک توافق نبود و اگر قرار باشد بگوییم این هفته اتفاقی می‌افتد یا نه، من می‌گویم  «فکر نمی‌کنم».
بورل در پاسخ به این که آیا حاضر به دیدار با رئیس جمهوری ایران خواهد بود، با اشاره به این که در ماه ژوئن به تهران سفر کرد تا موانع را از سر راه روند احیای برجام بردارد، مدعی شد: آن‌ها به من قول دادن به دوحه رفتند، به وین رفتند. من فکر نمی.کنم این چیزی باشد که به واسطه دیدار با رئیس جمهوری حل شود.
فرصت تازه برای گفت‌وگوها
از چند هفته پیش مقامات آمریکایی مذاکرات احیای برجام را به حالت تعلیق درآورند. آنها با این ادعا که ایران پاسخ‌ مناسبی به آخرین جمع‌بندی آمریکا نداده است، توپ را در زمین ایران انداختند و سعی کردند ایران را مقصر شرایط ایجاد شده معرفی‌کنند. این در حالی بود که لابی مقامات صهیونیستی از چندی قبل و برگزاری انتخابات کنگره آمریکا و پارلمان اسراییل مانع دولت بایدن برای ادامه مذاکرات در وین و توافق احتمالی بود.
مقامات روسیه و چین و سه کشور اروپایی در دو ماه اخیر از پاسخ‌های ایران به جمع‌بندی‌ نهایی ارایه شده از متن پیش نویس توافق استقبال کردند. تقریبا همه کشورهای درگیر در مذاکرات بر سر متنی که جوزپ بورل در نهایت ارایه کرد تا حد زیاد و قابل توجهی تفاهم داشتند و اساسا تفاهم سیاسی در همان زمان ایجاد شده بود. اما در جریان رد و بدل شدن پیام‌ها، طرف آمریکایی بر سر یکی دو موضوع به ویژه حمایت سیاسی این کشورها از بسته شدن موضوعات باقی‌مانده میان ایران و آژانس دبه کردند. آنها با این ادعا که بررسی سوالات آژانس از ایران در چارچوب برجام نیست و موضوعی پادمانی نیست تاکید داشتند که نباید حل و فصل این مساله به برجام گره زده شود این در حالی بود که بسته شدن این سوالات از خطوط قرمز ایران در مذاکرات است.
ایران  خواهان این است که همانطور که در توافق 2015 سوالات آژانس درباره فعالیت‌های گذشته ایران همزمان با اجرای برجام حل و خاتمه یافت، درباره چند سوال فعلی نیز باید به همین شکل رفتار شود.
در عین حال کارشناسان بین‌المللی به این مسئله اذعان داشتند که انتخابات کنگره مانع کار دولت آمریکا است و در این میان فشار مقامات اسراییل حائز اهمیت است. این برای دومین بار طی شش ماه گذشته است که تحولات داخلی کشورهای عضو برجام، بر روند مذاکرات تاثیر گذاشته یا در آن اخلال ایجاد می‌کند. البته اینکه مذاکرات تحت تاثیر تحولات سیاسی داخلی کشورهای عضو قرار گیرد، مسبوق به سابقه است اما نکته قابل توجه رویکرد دولت آمریکاست که سعی دارد تمایلش برای تعویق در مذاکرات را به گردن ایران و پاسخ‌هایش به متن پیش‌نویس توافق بیندازد.
با وجود توقف موقت رایزنی‌های فشرده میان ایران و آمریکا با هماهنگی نماینده اتحادیه اروپا، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه گفت که، مذاکرات و رایزنی‌ها برای رفع تحریم‌ها به صورت طبیعی در چارچوب معمول از طریق اتحادیه اروپا ادامه دارد و هرگونه تحولی در این چارچوب خواهد بود.
حضور مذاکره‌کننده ارشد ایران در نیویورک در حالی که مقامات کشورهای عضو برجام نیز در این روزها در این شهر در رفت و آمد هستند، گویای آن است که اگر طرف مقابل حرفی برای گفتن داشته باشد، زمینه گفت‌وگو فراهم است. بالطبع هر گونه مذاکره و رایزنی در چارچوب مذاکرات وین و با هماهنگی انریکه مورا یا شخص جوزپ بورل انجام خواهد شد که پیام‌ها میان ایران و آمریکا را رد و بدل می‌کنند.