واشنگتن با جبهه جدیدِ خاورمیانه

سید جلال ساداتیان
موضوع وقفه ایجاد شده در روند مذاکرات برای احیای برجام و در پاسخ به این سوال که شاهد فعال شدن کانال‌های مختلفی مانند کانال سنتی عمان، فرانسه و همچنین همکاری مشترک آلمان و قطر برای کمک به احیای توافق هسته‌ای هستیم، همچنین درباره اینکه این تلاش‌ها تا چه میزان بر پیشرفت و موفقیت مذاکرات موثر خواهند بود، باید گفت: انتظار برای فعال شدن این کانال‌ها پیش‌تر هم وجود داشت و اگر به مصاحبه‌های پیشین من توجه داشته باشید، به این مساله اشاره کرده بودم که این روند به مشکل برخواهد خورد مگر اینکه واسطه‌های میانی فعال شوند و کاری را پیش ببرند. تحلیل‌ها بر این قرار گرفته که آمریکایی‌ها در حال تعلل هستند تا انتخابات‌ کنگره انجام شود چراکه توافق با ایران، لابی‌های صهیونیستی در ایالات متحده را علیه دموکرات‌ها بسیج می‌کند و این امر باعث شکست در انتخابات خواهد شد. این در حالی است که در شرایط فعلی این امکان وجود دارد که بتوانند انتخابات را با موفقیت پشت سر بگذارند و پس از آن به موضوع احیای برجام بازگردند.
البته اینکه واشنگتن به توافق با ایران نیاز دارد در این برهه تغییری نکرده است چرا که آن‌ها نمی‌خواهند یک جبهه جدیدی در منطقه خاورمیانه به رویش‌شان باز شود و می‌خواهند تنها بر موضوع چین و البته روسیه تمرکز داشته باشند و خواهان بازگشت به منطقه خاورمیانه نیستند.
اروپایی‌ها البته تا حدی در این روند بی‌انگیزه شده‌اند چراکه هدف‌شان در سرعت بخشیدن به مذاکرات این بود که بتوانند از ورود نفت و گاز ایران به بازار و همچنین احیای خط لوله انتقال گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه برای کاهش قیمت انرژی استفاده کنند؛ حال که این امر محقق نشده است از این جهت فعالیت اتحادیه اروپا تا حدی کاهش پیدا کرد. با این حال معنای این سخن این نیست که آن‌ها از احیای برجام ناامید شده‌اند؛ اروپا به هر حال از برقراری ارتباط و همکاری با ایران استقبال می‌کند.


همچنین اخباری از تصمیم اتحادیه اروپا برای اعمال تحریم علیه ایران در موضوع تحولات اخیر ایران منتشر شده است که در این  رابطه می‌توان گفت، اروپایی‌ها همواره مدعی بحث حقوق بشر بوده و هستند و ما هم تحریم‌های حوزه حقوق بشر را بارها تجربه کرده‌ایم. بعید نیست آن‌ها علیرغم تداوم ارتباطات با ایران در مباحث گوناگون از جمله روند مذاکرات برای احیای برجام، چنین تحریم‌هایی را نیز اعمال‌کنند.