روزنامه آرمان ملی
1401/07/09
سالمندان را تنها نگذاریم
سیدحسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایراننهم مهرماه مصادف با اول اکتبر به نام روز جهانی سالمند نامگذاری شده است. به همین مناسبت هر ساله در ایران هم برنامه‌های مختلفی برگزار میشود که از جمله آنها مراسم همایش ملی تاب‌آوری و مشارکت زنان سالمند توسط انجمن علمی سالمندی ایران و با مشارکت دستگاه و انجمن‌های مختلف از جمله انجمن مددکاران اجتماعی ایران است. این یادداشت هم بابهره‌گیری از سند ملی سالمندان به بهانه این مناسبت نوشته میشود. براساس مفاد سند ملی سالمندان، سالمندی جمعیت یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های بشری است که مرهون پیشرفت و رشد تکنولوژی، گسترش مراقبت‌های بهداشتی اولیه، پیدایش تکنولوژی‌های جدید در پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها، اجرای موفقیت‌آمیز برنامه تنظیم خانواده، بهبود شرایط اقتصادی ـ اجتماعی و به دنبال آن کاهش مرگ و میر، زاد و ولد و افزایش امید به زندگی است. در حالی که این موفقیت بزرگ، بدون برنامه‌ریزی، آمادگی و سیاستگذاری صحیح می‌تواند به یکی از چالش‌های بزرگ کشورها مبدل شود. سالمندی جمعیت بر اثر کاهش مرگ و میر و افزایش امید به زندگی در بدو تولد و دیگر گروه‌های سنی از یک سو و کاهش باروری که باعث کاهش سهم جمعیت زیر 15سال خواهد شد از سوی دیگر، پدیدار شده و سبب برهم خوردن تعادل گروه‌های سنی در کل جمعیت میشود، به طوری که نسبت جمعیت سنین 60 سال و بالاتر نسبت به دیگر گروه‌های سنی افزایش چشمگیر می‌یابد. آخرین پیش‌بینی‌های جمعیتی، نشان می‌دهد امید به زندگی در بدو تولد در جهان از 2/64 در سال 1990 به 6/72 در سال 2019 رسیده است و انتظار می‌رود که این رقم در سال 2050 از مرز 1/77 سال بگذرد. در سال 2019 از هر 11 نفر در جهان یک نفر 65 سال و بالاتر است (9درصد)؛ در حالی که پیش‌بینی میشود این رقم در سال 2050 به یک نفر از هر 6 نفر (16درصد) برسد. در سال 2018 برای اولین بار در تاریخ، تعداد افراد 65 سال و بالاتر در جهان از تعداد افراد زیر 5 سال بیشتر شد. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه، در این سال‌ها سرعت رشد افراد 80 سال و بالاتر به نسبت سایر سنین بیشتر است و تعداد این افراد از 143 میلیون نفر در سال 2019 به 426 میلیون نفر در 2050 (یعنی سه برابر) خواهد رسید. سرشماری‌های انجام شده در کشور نیز مبین روند رو به رشد جمعیت سالمند در ایران است. جمعیت سالمندی در ایران طی حدود 42 سال از 5 درصد در سال1355 به 10 درصد در سال 1398 رسیده است (2 برابر شدن جمعیت سالمندی) و مجدداً طی حدود 21 سال، در سال 1420 به 20درصد خواهد رسید (2 برابر شدن مجدد جمعیت سالمندی)، این در حالی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان، دو برابر شدن جمعیت سالمندی در طول بیش از صد سال اتفاق افتاده است و کشور ما از جمله کشورهای واجد بالاترین شیب و شتاب افزایش جمعیت سالمندی در جهان است. افزایش سریع جمعیت سالمندان کشور، واقعيتي غيرقابل انکار است و تأثیر قابل توجهی بر افراد سالمند، خانواده آنها و جامعه دارد. در صورت برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های صحیح؛ این افزایش جمعیت می‌تواند فرصت مناسبی برای همه باشد؛ در غیر این صورت، مشکلات جدی برای سالمندان، خانواده‌ها و جامعه به‌همراه دارد. تاملی به این وضعیت نشان می‌دهد که لازم است در چند حوزه برای کاهش دغدغه سالمندان و به‌ویژه زنان سالمند تمهیداتی اتخاذ شود:
- فراگیری و پوشش کامل خدمات بیمه‌ای
- دردسترس قرار داشتن خدمات بهداشتی، درمانی و مراقبتی از سالمندان
- توجه به ارتقای سلامت روانی سالمندان
- بسترسازی برای مشارکت اجتماعی زنان سالمندان در خانواده، محیط‌های اجتماعی و محله‌ها
- برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت برنامه‌های اوقات فراغت زنان
- حمایت اجتماعی کافی از سالمندان و به‌ویژه سالمندان نیازمند در محیط‌های شهری و روستایی
- حمایت از سالمندان دارای نیازهای خاص، معلولیت، بیماری‌های صعب العلاج و...
- رصد علمی وضعیت سالمندان و متناسب‌سازی سیاست‌ها و برنامه‌های بر اساس داده‌ها و شواهد مبتنی بر جامعه
- تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزههای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی از جمله مددکاری اجتماعی
- برنامه‌ریزی برای ادغام اجتماعی سالمندان در جامعه از جمله زنان سالمند تنها متناسب با توانایی‌ها و ظرفیت‌های که دارند که شعار سال 1401 انجمن مددکاران اجتماعی ایران هم هست.
- افزایش سواد رسانه‌ای سالمندان و چگونگی استفاده از تکنولوژی‌ها در جهان کنونی که عصر تکنولوژی‌ها و فضای مجازی و... است.
- توسعه خدمات از راه دور برای سالمندان در حوزههای جسمی، توانبخشی، مددکاری اجتماعی
- توجه به نیازها و مشکلات بازنشستگان که گروه اصلی حوزه سالمندی را تشکیل می‌دهند.
- بااین امید که سالمندان جایگاه واقعی خود رابیش از پیش در جامعه به‌دست آورند و تنهایی خاطره‌شان را آزرده نکند.
سایر اخبار این روزنامه
مشکلی که از یک ویرگول شروع شـــــد
باید با زبان نسل جدید با آنها سخن بگوییم
نیازمند گفت‌وگوی اجتماعی گسترده هستیم
«نه» به آموزش 2 ساعته گشت ارشاد!
باید برای کارآمد شدن نظام همت کنیم
احیای برجام سخت‌تر از گذشته شده است
به وعده تغییر الگوی کشت عمل نشده است
احیای برجام و اشتباه محاسباتی
برنده انفجارها در نورداستریم کیست؟
ظرفیت توسعه رادیوداروها را افزایش می‌دهیم
بیانیه وزارت اطلاعات درباره حوادث اخیر کشور
سالمندان را تنها نگذاریم
