سرمایه‌های بازار مسکن به کجا کوچ می‌کنند؟ خروج سرمایه گذاران از بازار مسکن

عضو هیئت مدیره کانون انبوه‌سازان گفت: به دلیل تورم هزینه تولید و عدم تغییر سیاست‌های دولت، سرمایه گذاران یکی پس از دیگری از بازار ساخت و ساز مسکن خارج شده اند و این وضعیت در نیمه دوم سال شدت می‌گیرد.
براساس بررسی مرکز آمار ایران در مرداد ماه ۱۴۰۱ شاخص قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد ١۵۴,٧ رسیده است که نسبت به ماه قبل (١۵١.٩)، ۶.۵ درصد کاهش داشته است.
شاید ثبت داده‌های جدید از بازار مسکن شهر تهران نشان ازتوقف انتظارات افزایشی در آستانه ورود به نیمه دوم سال را تایید می‌کند، اما فعالان این بازار بر این باورند که وضعیت سرمایه گذاری در این بازار روز‌های سردتری را خواهد داشت.
عوامل تاثیرگذار برافزایش تورم در نیمه اول سال به نحوی باعث رشد قیمت مسکن در نیمه اول سال شد که بازگشت آرامش به بازار در نیمه دوم خیلی بعید است.


نکته مهم در این بحران، خروج سرمایه از بازار پُر تلاطم مسکن است. بازار مسکن در فصل رونق خود با رکود معاملات همراه بود که علاوه برنوسان قیمت دلاراین مهم را به خبر‌های وین گره زده بودند.
در کل متاسفانه تابستان امسال بازار مسکن نتوانست از رکود معاملانی کمی فاصله بگیرد که این خود در تعمیق رکود تورمی بی‌تاثیر نبوده است.
درهمین رابطه فرشید پورحاجت عضو هیئت مدیره کانون انبوه‌سازان درگفت‌وگو با اقتصاد ۲۴ گفت: اگر ارزیابی بازار سال جاری مسکن بر اثر سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ گذاشته شود، آنچه آمار‌ها از نیمه اول سال جاری نشان می‌دهد حکایت از کاهش ۳۰ درصدی صدور پروانه ساخت در کل کشور دارد.
وی ادامه داد: یعنی رشد سرمایه گذاری در بخش مسکن علاوه بر اینکه افزایش نیافته است و در بیشتر مقطع زمانی کاهش شدید را تجربه کرده است.
پورحاجت تاکید کرد: با رصد میدانی از روند ساخت وساز در ۶ ماه نخست سال نشان می‌دهد شرایط تولید مسکن نسبت به سال گذشته به دلیل ریزش حجم سرمایه گذاری بسیار شدت داشته است.
این کارشناس بازار مسکن گفت: از سال ۱۳۹۷ تا کنون بازار مسکن با تنش‌های زیادی مواجه شده که این وضعیت باعث خروج فعالان وتولیدکنندگان از این بازار شده است.
به گفته پور حاجت؛ امروز سرمایه سرمایه‌گذاران بخش تولید مسکن، به راحتی وارد بخش مسکن سایر کشور‌ها می‌شود که این بزرگترین آسیب به صنعت ساخت و ساز کشور است.
وی تصریح کرد: تورم حاکم بر اقتصاد کشور، گرانی تولید مسکن را به گونه‌ای شکل داده که تنها تمهیدات دولت و اصلاح سیاست‌های دولت می‌تواند بازار مسکن را باتوجه به هدف گذاری در افزایش تولید، نجات دهد.
به گفته پور حاجت؛ یک بنگاه اقتصادی خرد در سال ۱۳۹۷ با ۵ میلیارد تومان توان فعالیت در بازار مسکن را داشت، اما امروز با همین رقم دیگر توان خرید حتی زمین برای ساخت و ساز را ندارد.
عضو هیئت مدیره کانون انبوه‌سازان گفت: در هر صورت اگر تغییری در سیاست دولت ایجاد نشود ریزش سرمایه گذاری در بازار مسکن در همین ۶ ماه دوم سال شدت بیشتری خواهد گرفت.
وی ادامه داد: متاسفاته تورم و رکود دو بازیگر اصلی ایجاد بحران در بازار مسکن است، اما اگر دولت بخواهد با یک تحول جدی در نظام بانکی و خروج اقتصاد از تورم می‌تواند بازگشت آرامش به بازار را تضمین کند.
این کارشناس بازار مسکن تاکید کرد: هزینه‌های سنگین تولید، سرمایه گذار را از بازار خارج کرده و این روند تا پایان سال افزایش می‌یابد که به موجب آن تورم قیمت مسکن تا اسفندسال جاری افزایش خواهد داشت.
به اعتقاد پور حاجت؛ اگر دولت سیاست جدیدی برای کاهش تورم برنامه ریزی و اجرایی نکند، قطعاً هزینه تولید مسکن تا پایان سال باز هم افزایش خواهد داشت و این وضعیت، تورم قیمت خانه تا پایان سال را به گونه‌ای ایجاد می‌کندکه شرایط تولید و خرید مسکن در سال آینده غیر قابل تصور و کنترل خواهد شد.
ساخت خانه‌های ارزان برای کارگران و بازنشستگان
یک فعال حوزه کار با بیان اینکه کارگران را در بحث خانه‌دار شدن باید به طور ویژه ببینیم، گفت: ایده خانه‌های اجاره‌ای در کوتاه مدت می تواند دغدغه کارگران و اقشار محروم و کم درآمد را برطرف کند ولی مشکل مسکن کارگران و بازنشستگان از طریق ساخت خانه‌های ارزان توسط تعاونی‌ها و با اختصاص زمین رایگان حل می‌شود.
رحمت الله پورموسی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره حل مشکل مسکن کارگران از طریق خانه‌های اجاره‌ای گفت: ایده خانه‌های اجاره‌ای ایده خوبی است و در رفع دغدغه مسکن کارگران بی تاثیر نیست، ولی نمی‌تواند راه درمان نهایی باشد.
وی افزود: در حال حاضر بخش عمده سبد معیشت خانوارهای کارگری را هزینه‌های مسکن و اجاره‌بها می‌بلعد و در حاشیه شهرها اجاره خانه به شدت بالا رفته است به نحوی که اگر کسی ۵ میلیون تومان حقوق بگیرد باید سه میلیون تومان اجاره بدهد و با دو میلیون تومان باقی مانده نمی تواند امورات زندگی خود را به خوبی بچرخاند.
این فعال کارگری تاکید کرد: خانه‌های اجاره‌ای به شرطی خوب است که فرضا به مدت دو سال با نرخ ثابت به کارگران یا اقشار ضعیف اجاره داده شود تا کارگر مدتی دغدغه خانه نداشته باشد، ولی نمی‌تواند برای همیشه و دائمی مشکل مسکن کارگران را حل کند و نهایت بتوانیم کارگران را موقتا در جایی اسکان دهیم.
پورموسی با بیان اینکه در بحث خانه دار شدن باید کارگران را به طور ویژه ببینیم، اظهار کرد: کارگران نمی‌توانند شخصی بسازند و حقوق و دریافتی آنها کفاف پرداخت اقساط سنگین وام های مسکن را نمی دهد لذا معتقدم دولت باید پای کار بیاید و جای مسکن را در سبد معیشت کارگران و بازنشستگان پر کند. این کار هم راه دارد و راهش این است که از طریق تعاونی‌ها زمین رایگان اختصاص بدهیم و تعاونی‌ها با قیمت پایین برای کارگران و بازنشستگان خانه بسازند.
به گفته وی، دولت می‌تواند وزارت کار را مکلف کند که در هر استان و شهرستان زمین های رایگان در اختیار تعاونی ها گذاشته شود و در کنار آن تسهیلات درازمدت با سود پایین اختصاص یابد تا کارگران و بازنشستگان با عضویت در تعاونی‌ها صاحبخانه شوند.