65 سال در ترافیک مانده ایم

آرمان امروز: ترافيک تهران صداي اکثر مردم اين شهر را درآورده و در ساعات صبح و عصر، مردم ساعت‌ها در ترافيک حضور دارند. پيش از افزايش ترافيک‌ها، طبق يک نظرسنجي، حدود 31 دقيقه از زمان  شهروندان تهران در ترافيک مي‌گذشت. ماجرا وقتي دردناک‌تر مي‌شود که طبق آمار مشترک سازمان حمل‌ونقل و ترافيک و پليس راهور مي‌توان گفت که جمعيت بيش از 9 ميليون نفري پايتخت در مجموع روزانه 4 ميليون و 650 هزار ساعت و سالانه بيش‌ از يک‌ونيم ميليارد ساعت در ترافيک سپري مي‌کنند. البته اين آمار متعلق به سال گذشته است و امسال اين سرانه و ميانگين افزايش جدي پيدا کرده است. پس اينکه در تيرماه امسال، ترافيک تهران به شدت افزايش پيدا کرد، در دو هفته اخير و همزمان با آغاز سال جديد تحصيلي و به دنبال آن در روزهاي ناآرام تهران، ترافيک به شدت اوج گرفته است. در اين ميان، طرح‌هايي نظير ترافيک و زوج و فرد، نيز کارساز نبوده و هر روز برحجم ترافيک شهر افزوده مي‌شود. چند روز پيش معاون عمليات پليس راهور تهران بزرگ گفت: «‌هشت برابر ظرفيت تهران خودرو داريم» و همين امر موجب شده که بار ترافيکي اين شهر کاسته نشود. همچنين عدم جذابيت وسايل حمل و نقل عمومي، قيمت گران و رفت و آمد سخت با نسل اول دوچرخه‌هاي بيدود و همچنين افزايش قيمت تاکسي‌هاي اينترنتي در مقابل جريمه‌ها طرح ترافيک باعث شده که مردم بيش از حد ظرفيت تهران خودرهايشان را روانه خيابان کنند. 
افزايش 30 درصدي ترافيک با مهر
همه ساله همزمان با بازگشايي مدارس در کلان شهرها به ويژه شهر تهران، شاهد ترافيک بازگشايي مدارس هستيم و در اين بين خانواده‌ها به ويژه آنهايي که عادت دارند دانش آموزشان را خودشان به مدرسه ببرند از پليس و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي توقع دارند تا با اعمال محدوديت‌ها و تمهيدات ويژه از ترافيک اين روز بکاهند. پس از دو سال از شيوع کرونا به صورت رسمي قرار است مدارس از امسال به صورت کامل بازگشايي شوند و با توجه به اين امر پيش‌بيني مي‌شود تا با آغاز فصل پاييز شاهد افزايش 30 درصدي ترافيک تهران باشيم.در اين شرايط با فرا رسيدن ماه مهر و بازگشايي مدارس، طبق اعلام پليس راهنمايي و رانندگي، به بار ترافيکي تهران 30 درصد اضافه تر شده است. رئيس پليس پايتخت در تيرماه امسال، نسبت به اين مورد هشدار داده بود، اما ترافيک تهران در زمان تعطيلي مدارس را به گردن نمايشگاه‌ها انداخت. سردار رحيمي در اين زمينه گفته بود: «ترافيک بيش از حدي که طي هفته گذشته در تهران ايجاد شد، به علت برگزاري نمايشگاه‌هاست که در عرض کمتر از يک ساعت روي ترافيک کل شهر تاثير مي‌گذارند. انسدادي که مجموعه باشگاه انقلاب، نمايشگاه بين‌المللي و صداوسيما ايجاد کردند، مشکلات زيادي براي ترافيک خيابان‌هاي وليعصر(عج)، بزرگراه شهيد چمران و خيابان سئول ايجاد مي‌کند که نيارمند اصلاح ترافيکي براي بهبود شرايط است. متاسفانه اين اصلاح تا کنون رخ نداده و اميدواريم طرفين مسئول به حل آن کمک کنند.» با اين وجود، دو ماه بعد از اين اظهارات دوباره پايتخت شاهد موج ترافيک جديدي بود. ترافيکي که گرچه بخشي از آن به‌خاطر باز شدن مدارس طبيعي بود اما، درمقايسه با سال‌هاي گذشته به نظر مي‌رسيد که بسيار بيشتر و شديدتر شده است. اما حالا سردار رحيمي گفته است: بالغ بر 5000 مامور پليس راهنمايي و رانندگي در مديريت ترافيک و تسهيل رفت و آمد مشارکت دارند، علاوه بر آن حدود 5000 نفر ديگر از ماموران پليس در يگان هاي امداد، کلانتري‌ها و ... حضور خواهند داشت.
راهکاري به نام شناور شدن ساعات کاري


اين فراز و فرودهاي ترافيکي باعث شد تا دولت اعلام کند که ساعات کاري ادارات در تهران شناور مي‌شود. مهدي گلشني، مديرکل حمل و نقل عمومي با اشاره به مصوبات شوراي ترافيک استان تهران درخصوص کنترل ترافيک ماه مهر اظهار کرد: «مقرر شد تردد کاميون‌ها و کاميونت‌ها از ساعت 6.30 تا 9 صبح در سطح شهر تهران ممنوع باشد. هم‌چنين کليات طرح شناور شدن ساعت کاري ادارات، تصويب و کارگروهي براي اين امر تشکيل شد و قرار است ساعات کاري ادارات از 7 تا 9 صبح به‌صورت شناور باشد. مدت اجراي طرح ترافيک نيز تا ساعت 18 افزايش خواهد يافت و دورکاري 20 درصدي کارمندان نيز تصويب و ساعت کار کارخانجات نيز تغيير خواهد کرد.» اين طرح اما به نظر مي رسد نتوانست تاثير چنداني بر روي کاهش ترافيک تهران بگذارد با اين وجود مهدي چمران رئيس شوراي شهر تهران ديروزدر جمع خبرنگاران با اشاره به شناورسازي ساعت کاري ادارات گفت: در روزهاي ابتدايي سال تحصيلي، شلوغي و ترافيک زيادي را شاهد بوديم؛ با اين حال معتقدم شناورسازي ساعت کاري در کاهش حجم ترافيک اثرگذار بوده است!
ترافيک معترضان
اما در روزهاي اخير بي شک ناآرامي‌ها نيز نقش موثري در افزايش ترافيک داشته است، کما اينکه شهردار تهران نيز بخشي از ترافيک اين روزهاي تهران را ناشي از همين تجمع هاي اعتراض آميز عنوان کرد. ترافيک بخشي ازمناطقي مانند تجريش بلوار کشاورز، جمهوري ، انقلاب و... بي ترديد گره خورده با همين ناآرامي هاست که البته ذات برپايي چنين تجمع هايي است.
تقابل تاکسي هاي اينترنتي با طرح ترافيک
انتظار مي رفت که با افزايش جريمه ورود به طرح ترافيک، شهروندان به سمت تردد با موتور و تاکسي هاي اينترنتي متمايل شوند . انتظاري که مي‌توانست منجر به کاهش ترافيک در سطح شهر و به‌خصوص در محدوده اجراي اين طرح شود. اين افزايش جريمه ها نيز نتوانسته جلوي ترددهاي اضافي را بگيرد. اما چرا شهروندان به جاي استفاده از تاکسي‌هاي اينترنتي ترجيح مي‌دهند که با پرداخت جريمه وارد طرح ترافيک شوند؟ سوالي که پيدا کردن پاسخي براي آن چندان هم سخت نيست! کافي است نگاهي به نرخ کرايه تاکسي هاي اينترنتي و جريمه هاي ورود به طرح ترافيک داشته باشيم. در حال حاضر بسته به طول و منطقه مسير تردد‌، کرايه تاکسي‌هاي اينترنتي به مرکز شهر، بين 80 تا 100 هزار تومان براي يک مسير «رفت‌» است. به بياني براي رفت و برگشت در اين مسير بايد حداقل بين 160 تا 200 هزار تومان هزينه شود. حال آنکه جريمه طرح ترافيک فقط حدود 100 هزار تومان است. بدين ترتيب بديهي است که ورود به طرح ترافيک با ماشين شخصي به صرفه و البته وسوسه انگيزخواهد بود.
65 سال مشکل لاينحل ترافيک
طبق اسناد موجود، سابقه آلودگي هواي تهران به 62 سال پيش باز مي‌گردد که خبرنگار روزنامه اطلاعات در تاريخ 26 آبان 1336 مقاله‌اي خطاب به شهردار وقت تهران نوشته و در آن مقاله گلايه مي‌کند که شهروندان تا به کي بايد از اين دود و دم بنالند و در سر چهارراه‌ها اسير ترافيک باشند. اگر اين مقاله را بعد از 62 سال، فردا دوباره در روزنامه اطلاعات منتشر کنيم، بازهم تفاوتي با آن سال‌ها شاهد نيستيم و فقط در طي اين سال‌ها براي آلودگي هوا و ترافيک رديف بودجه در نظر گرفتيم و کسي از سرنوشت اين بودجه‌ها خبري ندارد.