روزنامه خراسان
1401/07/16
ریشه ها و راهکارهای عبور از ناآرامی ها
«خانه گفتوگوی دانشگاه تهران» میزبان یک نشست کم سابقه با حضور حدود ۹۰ نفر از استادان دانشگاه تهران از رشتهها، تخصصها و گرایشهای فکری مختلف درباره بررسی موضوع گشت ارشاد ، حادثه اخیر درباره مرحوم مهسا امینی و ناآرامی ها بود . در اولین نشست از خانه گفتوگوی دانشگاه تهران که روز یک شنبه دهم مهر ماه به دعوت دکتر سیدمحمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران و با هدف ایجاد فضای گفتوگو و تعامل میان آحاد جامعه برگزار شد، چهره های مختلف دانشگاهی حضور داشتند. در ادامه گزیده ای از سخنان برخی چهره های حاضر در این نشست که دیدگاه های مختلفی را نمایندگی می کنند به نقل از سایت شبکه دانشگاه تهران وابسته به این دانشگاه ، خبرگزاری فارس و پایگاه اطلاع رسانی آفتاب و همچنین سایت انصاف نیوز تقدیم می شود . سید محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران در این نشست که به مدت 4 ساعت به طول انجامید با تاکید بر این که اعتقاد دارم که استادان باید به عنوان قوه عاقله دانشگاه و کشور ایفای نقش کنند دستور کار این نشست را بررسی و پاسخ به این دو سوال اعلام کرد که «آیا واقعاً دانشگاه تهران در جریانسازی و جهتدهی جامعه در راستای آن چه مصلحت کشور، نظام و دانشگاه است دارای مرجعیت است؟ اگر پاسخ به این سوال خیر است یا مرجعیت دانشگاه در حد مطلوب ما نیست، چه کار باید انجام دهیم تا دانشگاه تهران این مرجعیت را پیدا کند». ابوترابی فرد: بدنه جامعه با یک اکثریت قاطعی به حجاب اعتقاد دارد حجتالاسلام سید محمد حسن ابوترابیفرد، امام جمعه موقت تهران، در این نشست گفت: بدنه جامعه با یک اکثریت قاطعی به حجاب اعتقاد دارد. به تازگی در تلویزیون دیدم یک خانمی خیلی شدید از حجاب دفاع میکند اما به لحاظ پوشش ظاهری در سر و صورت، حجاب خوبی نداشت. با یک خانم هوشمندی از نزدیکان، تعجب خود را مطرح کردم. از من سوال کرد که پوشش لباسش چطور بود؟ گفتم لباسش خوب بود. گفت این ها بیحجابی را در بدننمایی میدانند ولی او خود را محجبه میداند. این ها مسائلی است که باید به آن توجه کرد و اساساً یک جمع علمی میتواند به آن بپردازد. این جمع میتواند در این باره بررسی کند که اگر در یک حدی مسائل اجتماعی، فرهنگی و دینی اقتضائاتی دارد چگونه عمل کنیم تا با آسیب روبه رو نشویم. عاملی: در دوره تغییرات اجتماعی بزرگ قرار گرفتهایم سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست با یادآوری این که فضای انفجار اطلاعات و در معرض دادههای بزرگ قرار گرفتن، با پدیدهای به نام پساتجدد همراه شده است، گفت: یکی از مهم ترین خصیصههای پساتجدد در هنر، معماری، ادبیات، سبک زندگی، بازیها و... بیقاعدگی است. پساتجدد اصولاً با نگاه بیاعتمادی به اصول تجدد و به اصول گذشته، به پدیدهها نگاه میکند و میگوید همه چیز را باید از آغاز شروع کرد. محصول این نگاه، به همریختگی فکری و اجتماعی است. این به همریختگی را امروز در سطح جهانی میبینیم. لذا در دوره تغییرات اجتماعی بزرگ قرار گرفتهایم که یکی از شاخصههای آن، اعتراضات اجتماعی است. عاملی به آمار ناآرامی ها و اعتصابات در جهان و به ویژه اروپا اشاره کرد و گفت: راجع به ایران یک بزرگنمایی هم وجود دارد. هر مسئلهای که به وجود میآید، در کنارش ایران هراسی، اسلام هراسی، شیعه هراسی، دولت هراسی و انقلاب هراسی به وجود میآید .وی افزود: حجاب یک ضرورت اجتماعی است. 90 درصد آن چه شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده مربوط به تقویت حوزه شناخت نسل جوان و تقویت مهارتهای فکری نسل جوان است.وی گفت: تکالیفی در این مصوبات برای صدا و سیما، آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگران مشخص شده است. 12 هزار قانون در کشور داریم اما به خیلی از قوانین عمل نمیشود. دستگاهها مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را هم به طور درست عملیاتی نکردند چرا که اگر عمل میکردند با نسلی مواجه نبودیم که این همه ناشناختگی یا کمانگیزگی در او وجود داشته باشد. نیلی: تبعیض ، رانت و دیده نشدن به عنوان چالشهای اصلی جامعه است محمود نیلی احمدآبادی، رئیس سابق دانشگاه تهران که با حدود هفت سال ریاست به عنوان رکورددار طول عمر مدیریتی در دانشگاه تهران شناخته میشود، نیز با تاکید بر به رسمیت شناختن تنوع و تکثر در جریان دانشجویی، اظهار کرد: کاری کنیم تا علاوه بر گروههای فرهنگی، هنری و سیاسی موجود، گروههای دیگر هم نمایندگی داشته باشند و به راحتی اتاق بگیرند و میتینگ برگزار کنند. وی با بیان این که شورای انقلاب فرهنگی یک مقدار در امور دانشگاه کمتر دخالت کند، افزود: وقتی همه مردم نماینده در مجلس نداشته باشند حرفشان را از طریق قوه قانون گذاری نمی توانند بیان کنند .نیلی از تبعیض و رانت و دیده نشدن به عنوان چالشهای اصلی جامعه نام برد و گفت: جامعه به خصوص جامعه جوان برخوردار نیست و دیده نمیشود. حداد عادل: جامعه به سرعت به سمت دوقطبی شدن می رود غلامعلی حداد عادل، استاد پیش کسوت دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان این که جرم بزرگی که مردم ایران مرتکب شدند، استقلالطلبی است،افزود:«این جرم بزرگی است که از نظر آمریکا و انگلیس تاوان سنگینی دارد و از همان هفته اول بعد از انقلاب اسلامی شروع به تاوان دادن کردیم.»حداد عادل در بخش دیگر سخنانش با انتقاد از دوقطبیسازیها در جامعه، افزود: «متاسفانه جامعه ما به سرعت به سمت دوقطبی شدن پیش میرود، یک عده حزب اللهی محض و یک عده صد درصد مخالف آن . این درحالی است که در جامعه با طیفی از سلیقهها روبه رو هستیم که در عین حال که باید این طیف را به سمت معنویت و اسلامیت سوق دهیم ولی نباید واقعیتش را انکار کنیم.» وی با تاکید بر رواج گفتمانی عقلانی توسط متدینان و موافقان نظام، گفت: «اگر عقلانیت را از گفتمان انقلابی و اسلامی کنار بگذاریم یا آن را تضعیف کنیم، یعنی به دست خودمان داریم به دوگانگی و دوقطبی شدن جامعه کمک میکنیم. ما در دانشگاه باید فضایی ایجاد کنیم که اسلام را با گفتمان عقلانی بیان کنیم. پیشنهاد میکنم در یکی از جلسات آینده، همین مسئله حجاب را به بحث بگذاریم. این حکومت را مردم ایجاد کردند که مدافع ارزشهای دینی باشد، البته عاقلانه؛ من نمیگویم با هر روشی. حکم خدا را باید عقلانی تبیین و برای اجرای آن راه پیدا کنیم.» غلامعلی افروز: دانشگاه برای بررسی ریشهای اعتراضات اجتماعی، محور شود غلامعلی افروز، استاد دانشکده روان شناسی و رئیس اسبق دانشگاه تهران نیز در این نشست با تاکید بر این که دانشگاه برای بررسی ریشهای و ارائه راهحلهای اساسی درباره مواجهه با اعتراضات اجتماعی، محور شود؛ چند پیشنهاد ارائه کرد و گفت: اول این که ما دانشگاهیان دیداری از جوانان آسیب دیده در موقعیتهای آسیبزا و خانوادههایشان داشته باشیم و با آن ها گفتوگو کنیم. دوم این که تلاش برای آزادی سریع معترضان بازداشت شده را در دستور کار قرار دهیم، البته معترضانی که تخریب نکردهاند، آدم نکشته اند و بانک به آتش نکشیدهاند، هر چند که با برانگیختگی هیجانی، شعارهای هنجارشکنانه و توهینآمیز هم سر داده باشند.وی افزود:«استادان در هر دانشکده اگر دلشان به حال دانشجوی بازداشتی میسوزد، به جای بیانیه دادن بروند ضمانت تعدادی از دانشجویان را به عهده بگیرند». فرجی دانا: ما در دانشگاه تهران، معاند نداریم رضا فرجی دانا، استاد دانشکده های فنی و رئیس اسبق دانشگاه تهران نیز با بیان این که دانشگاه باید محل گفتوگو باشد، تاکید کرد: ما در دانشگاه تهران، معاند نداریم اما افرادی با ایدههای مختلف داریم که باید ایدههایشان شنیده و به آن ها امکان صحبت داده شود. در این صورت است که دانشگاه میتواند به رسالت و مرجعیت خود نایل شود. روایت واعظ زاده از پرونده استقلال دانشگاه؛ وزیر وقت علوم نگذاشت صادق واعظ زاده، استاد دانشکده های فنی دانشگاه تهران نیز به روایت پیگیری بحث استقلال دانشگاه توسط خودش در دوره ریاست جمهوری سید محمد خاتمی پرداخت و اظهار کرد: طرح استقلال دانشگاه را کامل کردم. هنوز آن پرونده را دارم؛ پرونده قطوری است که منابع داخلی و خارجی در آن وجود دارد. سپس با دکتر فرجی دانا تماس گرفتم اما دیدم که دیگر جواب نمیدهد و استقبال نمیکند. کنکاش کردم و دیدم که وزارت علوم مخالفت کرده است و ایشان هم خوب رئیس دانشگاه بود. حقیقتاً ناامید شدم. گفتم در دولت آقای خاتمی، در ریاست آقای دکتر فرجی دانا و حالا من نام وزیر علوم را نمیگویم که اگر بگویم شما تعجب میکنید، البته پیدا کنید. واعظ زاده تاکید کرد: «بر عهده ماست که متغیری را که کنترل آن در دست خود ماست ،بررسی کنیم. ما خودمان نکردیم. آن دوستی که رئیس دانشگاه بود و بهتر از من بلد بود از استقلال دانشگاه صحبت کند، وقتی میرفت وزارت علوم و میدید که ممکن است حیطه اختیاراتش کم شود، دیگر استقلال دانشگاه را پیگیری نمیکرد.» وی همچنین با ارائه پیشنهادی برای آزادی دانشجویان بازداشتی گفت :کسی که الان در بازداشت است نمی تواند خودش را درکشور گم کند این ها را الان رها کنند و بعدا به سراغشان بروند . ظریف: اشتباه می کنیم اگر فکر کنیم می توانیم مردم را نادیده بگیریم محمد جواد ظریف، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران با بیان این که «در طول 42 سال گذشته، مردم بزرگ ترین عامل امنیت و استقرار و ثبات نظام جمهوری اسلامی ایران بودهاند»، گفت: گفتمان عزت که گفتمان مقام معظم رهبری است، در کنار حضور مردم، بزرگ ترین عامل بازدارنده برای جمهوری اسلامی بوده و در آینده هم خواهد بود. این که ما از یک طرف زیر بار زور نمیرویم و این که مردمی داریم که در برابر حرف نادرست مقاومت میکنند، بزرگ ترین عامل بازدارنده بوده است و حتما اشتباه می کنیم اگر فکر کنیم که می توانیم مردم را نادیده بگیریم ،تصور این که مردم را می توان با خشونت حفظ کرد تصور اشتباهی است که خداوند هم به پیامبر می فرماید تو هم نمی توانی این را انجام دهی. طیب نیا: انتظار حوادث اخیر را داشتیم علی طیب نیا، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و وزیر اسبق اقتصاد نیز در این جلسه اظهار کرد: «انتظاری که از این جلسه و از دانشگاه تهران میرود این است که دنبال ریشهیابی حوادث اخیر باشد. باید بپرسیم چرا در مقاطع مختلف با آشوب و شورش مواجه میشویم. ما با انباشتی از مشکلات در حوزههای اجتماعی و اقتصادی مواجه هستیم که هر زمان به شکلی خود را نشان میدهد؛ یک روز با افزایش قیمت بنزین ، یک روز با حذف یارانهها و یک روز به بهانه فوت خانم مهسا امینی خود را نشان میدهد. این یک بهانه است و ما از قبل انتظار داشتیم در تداوم تحرکات قبلی، چنین حادثهای اتفاق بیفتد.». طیب نیا ادامه داد : « حدود 40 سال است که درآمد سرانه در ایران نه تنها افزایش نداشته بلکه کاهش پیدا کرده است. بیکاری نسل جوان یک مشکل جدی است، با تورمهای 50 تا 60 درصدی مواجه هستیم، جوانان آینده روشنی برای خود نمیبینند و از کسی که آینده روشنی ندارد و چیزی ندارد که از دست بدهد، انتظاری بیشتر از این نمیتوانید داشته باشید. علت بروز مشکلات را باید در نظام تدبیر خود جست وجو کنیم. ما یک نظام تدبیر شایسته در حوزه سیاست داخلی و خارجی و مسائل اقتصادی نداریم و این معلول فقدان یک نظام تدبیر شایسته در کشور است. جنیدی : آمار مهاجرت ایران حتی در حد و گاهی بیش از کشورهای جنگزده است لعیا جنیدی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز از رئیس دانشگاه تهران درخواست کرد: از هر اختیاری که دارید استفاده کنید تا دانشجویان حتی یک شب هم در بازداشت نمانند و بعداً هم بتوانند برائت بگیرند. درج بازداشت در سابقه آن ها جز این که منجر به جامعه ستیزی شود دستاورد دیگری نخواهد داشت. بدتر از ناامیدی، بیتعلقی است؛ یک شهروند باید یک تعلقی به جامعه داشته باشد تا در ستیز با جامعه قرار نگیرد.وی در بخش دیگر سخنانش اظهار کرد: آمار مهاجرت ایران حتی در حد و گاهی بیش از کشورهای جنگزده است و بیشتر آن ها دارند از همین دانشگاههای خودمان میروند. علی مطهری: باید حتی به خانمی که روسری اش را برداشته فرصت حرف زدن بدهیم علی مطهری، استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران با بیان این که «عدهای از افرادی که شعار آزادی میدهند دنبال برداشتن حجاب هستند»، تاکید کرد: ما باید به پوشش اسلامی در دانشگاهها و ادارات تاکید داشته باشیم و نباید کوتاه بیاییم.وی در عین حال با اشاره به ناآرامیهای اخیر، گفت: به نظر میرسد از خشونت با افرادی که فقط شعار میدهند باید پرهیز شود و اصرار نداشته باشیم که این داستان زودتر تمام شود. اما با آن کسی که میخواهد تخریب کند و آتش بزند باید برخورد شود. دعوت به گفتوگو داشته باشیم. به همین خانمی که روسریاش را برداشته است فرصت بدهیم که بیاید حرفش را بزند. ما هم منطق داریم و نمیترسیم. مطهری افزود: عدهای دنبال تغییر رژیم هستند. تا آن جایی که شعار میدهند نباید خیلی به آن ها کاری داشته باشیم ولی آن جا که به اقدام عملی دست بزنند باید با آن ها برخورد شود. انتقاد امین زاده از سهلانگاری برخی دانشجویان در رعایت پوشش متناسب الهام امینزاده، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز با تاکید بر حفظ کرامت و احترام همیشگی مردم، یادآور شد: با نداشتن آرامش و امنیت، نه اقتصاد و نه حقوق اجتماعی و نه حقوق بشر محلی از اعراب نخواهد داشت.عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ضمن انتقاد از سهلانگاری برخی دانشجویان در رعایت پوشش متناسب با شأن آکادمی، گفت: احترام محیط مقدس دانشگاه باید حفظ شود. یک دانشجو از دانشکده دندان پزشکی یکی از دانشگاههای آفریقای جنوبی میگفت که اجازه نداریم شلوار جین بپوشیم و در این دانشگاه ملزم به پوشیدن شلوار پارچهای هستیم و در واقع چارچوبهایی برای پوشش در محیطهای دانشگاهی آن جا وجود دارد.وی از رئیس دانشگاه تهران درخواست کرد جلسه بعدی رئیس دانشگاه با استادان با دستور کار«ارائه الگوی حکمرانی مطلوب در نظام آموزشی» برگزار شود. زیباکلام :هیچ نهاد مستقلی را نمی خواهیم صادق زیباکلام نیز با اشاره به سابقه هماندیشی رؤسای پیشین دانشگاه تهران از جمله دکتر فرهاد رهبر و دکتر محمود نیلی احمدآبادی با استادان دانشگاه به منظور دستیابی به مدل حکمرانی و مدیریت مطلوب در دانشگاه و جامعه، به طرح دیدگاه خود درباره لزوم تحقق استقلال دانشگاه پرداخت و گفت :متاسفانه با شرایطی مواجه هستیم که حاکمیت هیچ نهاد مستقلی را نمی خواهد و باید این را به شکلی سامان داد . متقی: هروقت موازنه به هم بخورد بحران اجتناب ناپذیر است ابراهیم متقی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در تحلیل نقش شبکههای اجتماعی و مخالفان جمهوری اسلامی در شکلگیری ناآرامیهای اخیر، گفت: برخی در فضای بینالمللی میخواهند از جمهوری اسلامی ایران انتقام بگیرند. پنج سال پیش محمد بن سلمان این بحث را داشت که ما بحران را به داخل ایران میکشیم. امروز موج پولهای محمد بن سلمان، ناآرامی را داخل ایران کشانده است. متقی با بیان این که هر زمان موازنه به هم بخورد، زمینه برای یک سری بحرانها اجتنابناپذیر است ،موازنه امروز را تحت تأثیر چند مؤلفه از جمله سیاستهای شوک درمانی اقتصادی ارزیابی کرد و گفت: از سال 1371 تاکنون هرگاه سیاست شوکدرمانی اجرا شده است، به دنبال آن شاهد یک بحران اجتماعی اجتنابناپذیر بودهایم.متقی از نادیدهانگاری جوانان و تغییر نسلی به عنوان عامل دیگر ناآرامیهای اخیر نام برد و با انتقاد از امنیتی و انتظامی کردن موجهای اجتماعی، اظهارکرد:« یک نوع شیفت ارزشی در فضای کنش دانشجویی وجود دارد. در سالهای گذشته فقط یک اتاق دانشجویی داشتیم، اجازه دهیم انرژیها آزاد شود و اتاقهای دانشجویی متنوعی داشته باشیم. بیشترین اعتراضات ثبت شده در اروپاست و بیشترین امنیت اجتماعی هم در اروپا وجود دارد. بپذیریم که باید یک فضای نهادسازی شکل دهیم.» سنایی:مشکلات حل و فصل نمیشوند؛ انباشته میشوند سنایی، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نیز اظهار کرد: یکی از ویژگیهای کشورمان این است که در نظام اداری و سیاسی ما مشکلات حلوفصل نمیشوند بلکه انباشته میشوند. این موضوع افزایش بیاعتمادی و ناامیدی از کارآمدی سیستم را پی دارد. تبعیض سرآمد مشکلات بنیادین جامعه ماست. تبعیض و نادیده گرفته شدن در عرصههای مختلف اداری، آموزشی و ... در روایت و شناخت مردم بسیار تقویت شده است. سیستم ما نباید از اصلاح پرهیز کند. اصلاح، توان و قدرت یک سیستم را نشان میدهد. بنابراین لازم است اشکالات در زمان خودش به شکل بنیادی و عمیق برطرف شود. حناچی: متأسفانه نگاهی وجود دارد که همه مسائل را امنیتی میکند پیروز حناچی، استاد دانشکده های هنرهای زیبا نیز با تاکید بر امیدآفرینی در نسل جوان، اظهار کرد: متأسفانه نگاهی در کشور وجود دارد که همه مسائل را امنیتی میکند. به اعتقاد من این بزرگ ترین سم برای کشور است. اتفاقاً باید برعکس باشد؛ یعنی ما حتی مسائل امنیتیمان را باید با نگاه فرهنگی حل کنیم. تبدیل شدن مسائل کوچک و عادی کشور به مسائل امنیتی، اداره کشور را بسیار پرهزینه میکند که باید درباره آن تجدیدنظر شود.بی توجهی به اقناع افکار عمومی، فشار انباشته ای را به وجود می آورد و هرچند وقت یک بار دهان باز می کند. عباسی نژاد: سایر قشرها کجا حرف خود را بزنند؟ حسین عباسینژاد، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در بخشی از سخنان خود با اشاره به تاکید رئیس جمهوری برای تقویت کرسیهای آزاداندیشی، اظهار کرد: کرسیهای آزاداندیشی مربوط به دانشگاهها و روشنفکرهاست. سایر قشرها کجا حرف خود را بزنند؟ وقتی بستر مناسبی برای بیان اعتراض قشرهای مختلف وجود ندارد، شکل نامناسبی از اعتراض به وجود می آید که قبول داریم حتماً برخی هم از این اتفاقات سوءاستفاده میکنند. کولایی: فضای گفتوگو در دانشگاه فراهم شود الهه کولایی استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با طرح مطالبه آزادی دانشجویان بازداشت شده، تاکید کرد: فضای گفتوگو و طرح دیدگاههای متفاوت و متعارض در نهادهای دانشجویی دانشگاه فراهم شود. حکومتی که سرمایه اجتماعی اش را از دست بدهد یا به شدت آن را با سیاست های نادرست به تحلیل ببرد قادر به کنترل بحران ها نیست .وی با بیان این که بسیاری از عوارض و مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم ریشه در درون دارد، خاطرنشان کرد: هر چند همه میدانیم که در سطح منطقه و پیرامون ما چه مسائلی میگذرد و در محیط بینالمللی با چه مسائلی در تقابل نظم جهانی مواجه هستیم ولی با این همه، باید به درون نگاه کنیم و بسترهایی را که باعث شد این وضعیت امروز در کشورمان شکل بگیرد ، شناسایی کنیم. تقی آزاد ارمکی: جامعه ایرانی تضاد نسلی ندارد؛ اشتباه نگیرید تقی آزاد ارمکی، جامعهشناس نیز در واکنش به استادانی که یکی از ریشههای ناآرامیها را تضاد نسلی میدانند، تاکید کرد: بنده متخصص مطالعات نسلی هستم. بحث کشور اصلاً تضاد نسلی نیست. بحث کشور، تولد یک جامعه جدید با یک مختصاتی است که انتظار یک سری تغییرات را دارد اما چون ما خواستههای او را برای تغییر نمیپذیریم، فکر میکنیم دارد علیه حاکمیت عمل میکند. همه ما باید توجه کنیم که با جامعه جدیدی روبه رو شدهایم که در این جامعه جدید، زنان به اصلیترین عامل تبدیل شدهاند. آزاد ارمکی افزود: نیروی تحولآفرین آینده کشور زنان هستند البته با کشاندن خانواده به دنبال خود. آخرین پژوهشی که در این زمینه انجام دادهام و چهار رساله دکترا خروجی آن بوده است، نشان میدهد که اتفاقاً جامعه ایرانی تضادنسلی ندارد بلکه حاکی از پیوستگی نسلی در خانواده به همراه کنشگری نسل جوان و زنان است.
سایر اخبار این روزنامه
6 پیشنهاد ایران برای توسعه روابط با کشورهای حوزه خزر
بدرود میداندار شعر آیینی
پوتین شوخی نمی کند!
رایجترین اشتباهات تربیتی در قرن بیستویکم
ادامه تراژدی تحصیل کانکسی در قلب مشهد
معادلات جهانی و پایان آتش بس یمن
لایحه ترمیم 2 میلیونی حقوق ها
ریشه ها و راهکارهای عبور از ناآرامی ها
فوتسال ایران، سیری ناپذیر و تماشایی
خزان ساخت وساز در بهار استان
پایان «مهمونی» متفاوت و پرستاره ایرج طهماسب
شلیک زهر چشم با تفنگ بادی !
بیانیه پزشکی قانونی درباره علت فوت مهسا امینی