روزنامه وطن امروز
1401/07/18
چرا آتش‌بس فعلی منافع یمن را تأمین نمی‌کرد؟
مهدی گرگانی: بحران یمن که طی ۶ ماه گذشته تحت تاثیر آتش‌بس میان انصارالله و ائتلاف سعودی با میانجی‌گری سازمان ملل برقرار بود از روز ۲ اکتبر / ۱۰ مهر، با پایان مهلت آتش‌بس وارد فاز تازه‌ای شده است. اگر چه آتش‌بس‌های اخیر هزاران بار از سوی ائتلاف سعودی نقض شد اما انصارالله به دلیل تعهداتی که به جامعه بین‌المللی و سازمان ملل داده بودند و در راستای وفای به عهد، کج‌دار و مریز با آن مدارا کردند. دولت صنعا همچنین به دلیل کاهش درد و رنج‌های مردم یمن با آتش‌بس موافقت کرد اما در مقابل ائتلاف سعودی همچنان به محاصره یمن ادامه داده و به طور روزانه با حملات خود آتش‌بس را نقض کرده است اما با پایان مهلت آتش‌بس سوم، صبر یمنی‌ها نیز به پایان رسیده است. انصارالله یمن بارها از طرف‌های بین‌المللی خواست ائتلاف سعودی- آمریکایی را به پایبندی به تعهدات خود در چارچوب آتش‌بس فرابخوانند اما ممانعت ائتلاف از برخورداری یمن از مزایای آتش‌بس از جمله بهره‌برداری از منابع نفتی برای پرداخت حقوق کارکنان دولت و ادامه محاصره که باعث افزایش فقر و گرسنگی و کمبود دارو و خدمات درمانی برای مردم این کشور شده است، کاسه صبر انصارالله را لبریز کرده است. انصارالله یمن بر این باور است ادامه مماشات با ائتلاف سعودی نه تنها منافع یمنی‌ها را تامین نمی‌کند بلکه ادامه این آتش‌بس صوری یک منطقه امن برای سعودی‌ها و اماراتی‌ها ایجاد کرده است تا ضمن ادامه حملات هوایی و موشکی خود به یمن، از حملات انصارالله به خاک خود نیز در امان باشند. ادامه چنین وضعی یعنی برقراری آتش‌بسی که هیچ چفت و بستی ندارد، مقامات یمنی را به این نتیجه رسانده است که دشمن سعودی - اماراتی با تمدید آتش‌بس ظاهری به دنبال مرگ بالینی یمن از طریق تداوم وضع موجود است. از سوی دیگر ادامه این وضع ممکن است ائتلاف سعودی و شرکای غربی آنها را دچار این محاسبه غلط کند که صنعا از روی ضعف تن به این آتش‌بس‌ها می‌دهد. از همین رو صنعا اعلام کرده است ائتلاف متجاوز سعودی برای برقراری یک آتش‌بس واقعی جدی نیست و شروط خود را برای آتش‌بس چهارم اعلام کرد. محمد عبدالسلام، سخنگوی انصارالله اخیرا در گفت‌وگو با هماهنگ‌کننده بشردوستانه اتحادیه اروپایی گفت: لزوم پرداخت حقوق کارمندان، مستمری بازنشستگان و پایان محدودیت‌های خودسرانه علیه بندر الحدیده و فرودگاه صنعا از شروط اولیه یمن برای آتش‌بس است. وی ائتلاف متجاوز سعودی را مسؤول شکست آتش‌بس و وخیم شدن اوضاع انسانی در یمن خواند. نشانه‌های موجود حاکی از آن است این آتش‌بس شکننده به دلیل یک‌طرفه بودن پایبندی به آن که تنها منافع یک طرف آتش‌بس را تامین می‌کند، دیگر تمدید نخواهد شد. همچنین انصارالله با علم به اینکه ائتلاف سعودی و شرکای غربی آن به یک آتش‌بس واقعی تن نخواهند داد، خود را برای فاز نظامی بعد از شکست آتش‌بس آماده کرده است. «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن به شرکت‌های سرمایه‌گذار در امارات و عربستان هشدار داد و از آنها خواست تا فرصت هست از این کشورها بروند. وی در هشدار توئیتری خود نوشت: «برادر سرمایه‌گذار! برای اطمینان از اینکه بیشتر ضرر نکنید، باید سرمایه‌گذاری خود را از یک کشور متجاوز به کشوری دیگر منتقل کنید. سرمایه‌گذاری در کشورهایی نظیر امارات و عربستان سعودی سرشار از خطر است. هنوز فرصت هست». شورای عالی سیاسی یمن نیز هشدار داد در صورت برآورده شدن خواسته‌های بحق مردم یمن، ارتش، حق حمله به عمق خاک عربستان سعودی و امارات را خواهد داشت. شورای سیاسی یمن تاکید کرد این توانایی و جرأت را داریم که تأسیسات نفتی عربستان سعودی و امارات را در صورت برآورده نشدن خواسته‌های‌مان هدف قرار دهیم. با توجه به توانایی انصارالله در حمله به عمق خاک سعودی و امارات که پیش از این بارها اثبات شده است و همچنین جدی بودن هشدارهای یمن که هر زمان سخن گفته به آن عمل کرده است، فرماندهان نظامی ائتلاف متجاوز سعودی و مزدوران وابسته به آنها در یمن با دستپاچگی جلسه تشکیل دادند و طرح‌های عملیاتی خود در میدان جنگ را مورد بررسی قرار دادند. هر چند به نظر می‌رسد برگزاری چنین جلساتی فایده چندانی نخواهد داشت و انصارالله و کمیته‌های مردمی یمن هر وقت اراده کردند اهداف خود را در هر نقطه منهدم کردند. در آخر باید یادآوری کرد ائتلاف متجاوز سعودی زمانی با آتش‌بس‌های فعلی موافقت کرد که حملات مکرر و دقیق انصارالله به عمق سعودی امان آنها را بریده بود و چاره‌ای جز پذیرش آتش‌بس نداشتند. به نظر می‌رسد انصارالله برای گنجاندن شروطش در توافق آتش‌بس جدید باید دوباره موشک‌ها و پهپادهای خود را بر فراز خاک سعودی و امارات به پرواز دربیاورد.