«نسل z» کتاب خوب را هم در اینترنت جست‌وجو می‌کند

 نوجوان امروز همان‌طور که به دنبال اطلاعات و داده‌ها در اینترنت جست‌وجو می‌کند، به دنبال کتاب خوب هم هست و اگر آن را پیدا کند رهایش نمی‌کند. در هفته وحدت، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از رمان سه جلدی «پیامبر مهربانی‌ها» رونمایی کرد. این کتاب که روایتی داستانی از زندگی پیامبر اسلام (ص) است، برای گروه سنی نوجوان تولید شده است. فاطمه طارمی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون در گفتگو با «جوان» در خصوص این کتاب و رویکرد کانون در تولید کتاب دینی برای نوجوانان توضیحاتی داده است.     روز گذشته «پیامبر مهربانی‌ها» را رونمایی کردید، این کتاب در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است؟ مجموعه رمان «پیامبر مهربانی‌ها» حدود ۲۰ روز پیش به چاپ رسید و عرضه شد، اما به دلیل اینکه در هفته وحدت به‌سر می‌بریم، مراسم رونمایی از آن را برگزار کردیم.     کتاب به شخصیت پیامبر (ص) اشاره دارد که قطعاً نمی‌تواند از آموزه‌های دینی و اخلاقی دور باشد، انتقال پیام‌های دینی به مخاطب نوجوان که نیازمند دریافت پیام‌های تربیتی است، چگونه صورت می‌گیرد؟ نوشتن کتاب با رویکرد دینی برای گروه سنی کودک و نوجوان کار بسیار سختی است. نویسنده علاوه بر تسلط بر تاریخ اسلام و موضوعیت تاریخی کار باید در حوزه نگارش کتاب کودک نیز تبحر داشته باشد. هم‌اکنون کتاب‌های زیادی در شهر‌هایی مانند قم یا مشهد برای مخاطب کودک نوشته می‌شود که رویکرد داستان‌های دینی دارد، اما در آن‌ها بحث شناخت تاریخ و شناخت بحث تربیتی نگارش برای کودک و نوجوان در نظر گرفته نشده است.    چه ظرافت‌هایی برای انتقال پیام‌های تربیتی به نوجوانان در نظر گرفته می‌شود؟ بحث تربیت دینی و شناخت آن در کانون از اهمیت زیادی برخوردار است، اینکه کتاب هم جنبه تاریخی و مذهبی داشته باشد و هم در آن به تربیت دینی کودکان توجه شده باشد که مخاطب کودک ما با خواندن کتاب، مفاهیم تربیتی آن را درک کند. برای همین بحث‌های معرفتی برای ما اهمیت دارد. کتاب‌های کانون، مخاطبان پایداری هستند. کانون وقتی کتابی را منتشر می‌کند، از هر عنوان ۷ هزار و ۵۰۰ جلد منتشر می‌کند که از آن ۵ هزار جلد مستقیم به کتابخانه‌های کانون در سراسر کشور می‌رود. این کار در راستای عدالت فرهنگی است و یک کودک در تهران به همان اندازه به کتاب‌های کانون دسترسی دارد که یک کودک در سیستان و بلوچستان.     کتاب «پیامبر مهربانی‌ها» هم دارای همین شاخصه‌هاست؟ پیامبر مهربانی‌ها یک کتاب سه جلدی است. یکی از این جلد‌ها به سلمان فارسی صحابی بزرگ پیامبر (ص) اختصاص دارد که افتخار ما ایرانیان است. دو کتاب دیگر به زبیر و ابوذر اختصاص دارد. شاید بچه‌های امروز اسم سلمان فارسی را زیاد شنیده باشند، اما با زندگی این یار پیامبر هیچ آشنایی نداشته باشد. کتاب سعی کرده سلمان فارسی را به عنوان یک شخصیت بزرگ به مخاطب کودک نشان دهد. این شخصیت در کتاب به نوعی به مخاطب معرفی می‌شود که می‌تواند برای نسل نوجوان که به دنبال قهرمان است، یک قهرمان واقعی باشد و در کنار آن مباحث ایدئولوژیک را پیش ببرد.     ما با نسلی از نوجوانان روبه‌رو هستیم که به اصطلاح غربی به آن‌ها «نسل Z» گفته می‌شود، گروه سنی که بیشترین حضور را در اینترنت دارد و اصولاً با اینترنت بزرگ شده است، کتابخوان کردن این نسل سخت نیست؟ اصلاً آن‌ها به کتاب علاقه دارند؟ این گروه سنی اگر کتاب خوب داشته باشد، آن را تورق و دنبال می‌کند. نسل امروز نسل جست‌وجوگر است و اینکه در اینترنت حضور زیادی دارد به همین دلیل است، چون می‌خواهد اطلاعات و داده‌های جدید به دست آورد. همین نسل اگر کتاب خوبی را به دست آورد، می‌بینید که آن را دنبال می‌کند و کتاب خوب را هم جست‌وجو خواهد کرد.     چطور نیاز‌های «نسل z» را شناسایی می‌کنید که بر اساس آن کتاب نوشته شود؟ نیازسنجی حوزه کودک چندان کار سختی نیست. وقتی این گروه به سراغ «گیم» می‌رود، یعنی هیجان و کمی ترس را دوست دارد. با شناخت نیاز‌های کودکان می‌توان بر مبنای آن کتاب‌هایی نوشت که همان هیجان را به مخاطب خود منتقل کند. در کانون چند شورای تخصصی فعالیت دارد از جمله شورای آینده‌پژوهی که به مطالعه آینده و تأثیر آن بر کودکان می‌پردازد. مثلاً امروز که زندگی ما صرفاً به وسیله ماشین‌ها پیش می‌رود اگر در آینده ربات‌ها کنترل زندگی‌ها را در دست بگیرند چه اتفاقی می‌افتد؟ این شورا نیازسنجی تولیدات را انجام می‌دهد و متناسب با آن کار سفارش تولید کتاب انجام می‌شود.    برای این نسل شاید داشتن پیوست‌های فرهنگی مثل محصولات جانبی بتواند انگیزه خوبی برای کتابخوانی باشد، کانون در تولید کتاب به فکر محصولات جانبی آن هم هست؟ یکی از اقداماتی که ما در کانون به آن توجه داریم، بحث پیوست فرهنگی است. وقتی کتابی منتشر می‌شود به تولیدات جانبی آن فکر می‌کنیم. از انیمیشن برای معرفی کتاب استفاده شود یا اینکه از متن کتاب فیلم ساخته شود یا برعکس یک فیلم خوب به کتاب تبدیل شود.    به بحث کتاب پیامبر مهربانی‌ها برگردیم که در هفته وحدت رونمایی شد، برای بحث وحدت دینی چه اقدامی انجام داده‌اید؟ بحث وحدت از جمله مسائلی است که کانون روی آن حساسیت دارد. کتاب «پیامبر مهربانی‌ها» هم در راستای همین نگاه و حساسیت تولید شده است. در کتاب‌هایی که ما منتشر می‌کنیم، تلاش شده است موضوع وحدت در قالب نماد‌ها بیان شود تا با استفاده از آن بتوان پیام‌های فرهنگی را به صورت غیرمستقیم منتقل کرد.     در تولیدات شاخص حوزه کتاب قرار است پس از «پیامبر مهربانی‌ها» چه آثاری را منتشر کنید؟ امسال ۳۰۰ عنوان کتاب تجدیدچاپ داریم. در ماه گذشته ۲۰ عنوان کتاب جدید رونمایی شده و ۲۰ کتاب هم در دست چاپ داریم و امیدواریم این رقم به زودی به تعداد ۱۰۰ عنوان برسد.