لزوم برخورد اقناعی با جامعه

صادق زیباکلام استاد دانشگاه اين روزها همه با کنجکاوي، ترديد، اميد، اضطراب و نگراني مي‌پرسند که به کدام سمت‌و‌سو مي‌رويم؟ يک سناريو محتمل اين است که به تدريج اوضاع آرام‌تر شود و جامعه مجددا به شرايط قبل از مهر 1401 بازگردد. پرسشي که مطرح مي‌شود اين است که حال برخورد چگونه خواهد بود؟ تجربه مشابه نشان مي‌دهد که بعضا از اينگونه رويداها براي حل مشکلات، مطالبات و صداي اعتراض معترضين استفاده درست و صحيح نشده است. چنانکه در اعتراضات سال 88 نيز کشور همينگونه حالت اعتراضي و در برخي مواقع آشوب داشت و در تلاطم به سر مي‌برد. در تهران بر اساس تخمين شهرداري که آن زمان آقاي قاليباف رياستش را برعهده داشت نزديک به 3 ميليون نفر در راهپيمايي شرکت کرده بودند. علي‌القاعده انتظار اين مي‌رفت که پس از فروکش کردن تلاطم‌ها و اعتراضات به اين پرسش پاسخ داده شود که چرا اين سطح نارضايتي به خصوص در ميان اقشار و لايه‌هاي تحصيلکرده جامعه وجود دارد و چه بايد کرد؟ چه اقداماتي بايد انجام دهيم و چه گام‌هايي برداريم که از اين وضعيت نارضايتي مردم کاسته شود. اما برخلاف اين انتظار منطقي، در آن زمان چندان درست عمل نشد و به جاي گفت‌و‌گو با جامعه با رويکردهاي سلبي و قهري برخورد شد. به بيان ساده‌تر به جاي رفتن به دنبال علت و شناسايي علت که چرا اين مقدار نارضايتي وجود داشته به دنبال معلول رفتند که ديگر اين اتفاق صورت نگيرد. لذا به نظر نمي‌رسد که دولت از آن اعتراضات به نحو درست و کارشناسي بهره‌اي برده باشد و رويکرد درست و منطقي در خصوص اعتراضات اخير نيز استفاده شود. البته شايد هنوز براي قضاوت زود باشد اما اين اميد مي‌رود که مثل سابق اين انديشه به وجود نيايد که با جمع کردن اعتراضات همه ديگر مشکلي وجود ندارد و مردم نسبت به امورات جامعه در حوزه‌هاي مختلف اعتراضي ندارند. اگر به اعتراضات مردم در آن سال پرداخته مي‌شد و پاسخي قانع‌کننده براي آن مي‌يافتند شايد امروز شاهد اعتراضاتي در سطح شهرها نمي‌بوديم. به هر صورت براي ايجاد آرامش در جامعه بايد به سمت گفت‌و‌گو رفت، طرف مقابل را به رسميت شناخت و در شرايطي برابر به گفت‌و‌گو پرداخت. آنچه مسلم است گفت‌و‌گو بهترين راه براي حل مشکلات و ايجاد آرامش در جامعه است؛ گفت‌و گويي که مي‌تواند در سطوح مختلف رقم بخورد.