موج آنفلوآنزا در راه است؟
ملیحه محمودخواه- آنفلوآنزا، بیماری ویروسی است که دستگاه فوقانی تنفس و خود ریه را درگیر میکند، درست مثل کرونا با همان میزان درگیری. تنها تفاوت آنفلوآنزا با کرونا میزان سرایت آن است که کمی آنفلوآنزا دل رحمتر از کرونا بوده و آمار سرایت آن نسبت به کرونا کمتر است. اگر فردی با بیماری زمینهای یا افراد سالمند به آنفلوآنزا مبتلا شوند، این ویروس میتواند در ریه این افراد بهشدت جولان دهد و فرد را نیارمند تختهای ویژه آیسییو کند. آنفلوآنزا طبق آمار در سالهای گذشته مرگومیر زیادی را نیز رقم میزد.
آنفلوآنزا انواع مختلفی دارد. در سال ۱۹۱۸، موجی از آنفلوآنزا به نام آنفلوآنزای اسپانیایی بیماری همهگیری در جهان به وجود آورد که بهسرعت شیوع پیدا میکرد و همه را میکشت. افراد پیر، جوان، بیمار و سالم همگی به این بیماری مبتلا میشدند و دست کم ۱۰درصد از بیماران جان خود را از دست میدادند.
آمار مرگومیر ناشی از این بیماری متغیر است، ولی باورها بر این است که یکسوم از جمعیت دنیا مبتلا شدند و دستکم 50میلیون نفر جان خود را از دست دادند، بهطوری که آنفلونزآی اسپانیایی به مرگبارترین بیماری مسری عصر مدرن تبدیل شد. با اینکه در آن زمان لقب آنفلوآنزای اسپانیایی به این بیماری داده شد، این نوع از آنفلوآزا در همان زمان ریشهکن شد، اما انواع دیگر آنفلوآنزا به وجود آمدند که به اندازه نوع اسپانیایی خطرناک نیستند، اما با این وجود نمیتوان از کنار خطراتی که میتواند ایجاد کند، بهراحتی گذشت.
احتمال شیوع انفلوانزادکتر محمدرضا صالحی، متخصص بیماران عفونی بیمارستان امام خمینی به «شهروند» توضیح میدهد که چند سالی است که شاهد طغیان آنفلوآنزا نبودهایم و به دلیل قرنطینه و استفاده از ماسک که در دوران کرونا انجام میشد، آنفلوآنزا کمتر فرصت جولان پیدا میکرد. اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که هر پنج سال یک بار شاهد طغیان آنفلوآنزا هستیم و با توجه به شرایط موجود امسال یا سال آینده این طغیان محتمل است.
او توضیح میدهد: «افراد دارای علایم سرماخوردگی و کرونا باید به پزشک مراجعه کنند و بهطور معمول بیشتر موارد آنفلوآنزا با استراحت و مصرف مایعات فراوان و استفاده از مسکنهای معمولی بدون درمانی خاص بهبود مییابد.»
او با تاکید بر اینکه همه افراد مبتلا به آنفلوآنزا نیاز به داروی ضدویروس ندارند، ادامه داد: «پزشکان در مواردی داروهای ضدویروس تجویز میکنند و با تمهیدات در نظر گرفته شده داروهای مورد نیاز به صورت خوراکی شامل قرص و کپسول و شربت در اختیار افراد قرار میگیرد.»
صالحی با اشاره به اینکه واکسن از طریق وزارت بهداشت برای گروههای خاصی بهصورت رایگان توزیع میشود، تاکید میکند: «از هفته آینده واکسیناسیون رایگان برای گروههای هدفی که از طرف وزارت بهداشت براساس دستورالعمل تعریف شده، شروع میشود.» او گروههای هدف واکسیناسیون رایگان آنفلوآنزا را شامل کارکنان بیمارستانها و بخشهای بالینی بیمارستان دانشگاهی یا خصوصی دانست و یادآور شد که در حال حاضر واکسن ایرانی و خارجی در بازار موجود است.
این متخصص بیماریهای عفونی خاطرنشان میکند که در حال حاضر واکسن برای افراد عادی وجود دارد. اگر افراد در گروه پرخطر قرار نمیگیرند، نیازی به تزریق واکسن آنفلوآنزا نیست.
او به این نکته اشاره میکند که در سراسر دنیا واکسن آنفلوآنزا در شهریور و مهرماه تزریق میشود، البته این موضوع به تغییرات آبوهوایی و شیوع بیماری نیز بستگی دارد. در کشور ما نیز تا دو هفته دیگر فرصت تزریق واکسن هست و افرادی که قصد تزریق این واکسن را دارند، بهتر است زودتر آن را تزریق کنند.
او با تاکید بر اینکه تزریق واکسن آنفلوآنزا مشکل ندارد، به این موضوع تاکید میکند که در برخی افراد توجه به یکسری هشدارها ضرورت دارد، بهطور مثال برای بعضی افراد مانند افراد حساس در تزریقهای قبلی و مراجعان حساس به تخممرغ باید تحت نظر پزشک واکسن را تزریق کنند. البته باید به این نکته اشاره کرد که اگر فردی به کرونا مبتلا شود، باید بعد از دو هفته از اتمام علایم بیماری اقدام به تزریق واکسن آنفلوآنزا کند.
این متخصص داخلی خاطرنشان میکند: «واکسن آنفلوآنزا از ۶ ماهگی به بعد تزریق میشود و طبق توصیهها افراد دارای دیابت پیشرفته، بیماری ریوی و افراد بالای ۶۵ سال، خانمهای حامله، بیماران رماتیسمی و مصرفکننده داروی سرکوبکننده ایمنی واکسن تزریق کنند، اما تزریق واکسن به هیچ عنوان برای همه ضرورت ندارد.»
اگر رعایت نکنیم انفلوانزا فاجعه می شودحسین کرمانپور، مدیر اورژانس بیمارستان لقمان نیز توضیح میدهد که آنفلوآنزا، بیماری ویروسی مانند کرونا و سرماخوردگی است. در طی دو سال گذشته چون مردم رعایت و از ماسک استفاده میکردند، با مشکل زیادی درخصوص آنفلوآنزا روبهرو نشدیم. اما در شرایط کنونی که موج هفتم کرونا را پشت سر گذاشتیم و مردم کمتر در تجمعات و وسایل حملونقل عمومی از ماسک استفاده میکنند، احتمال طغیان آنفلوآنزا بسیار بالاست.
او با تاکید بر اینکه آنفلوآنزا در فصول سرد سال طغیان پیدا میکند، میگوید: «در کشور ما به دلیل آنکه در نیمه غربی کشور در حال حاضر فصل سرد شروع شده، این بیماری نیز آغاز شده و تقریبا پیک آن تا آبان و آذر ماه ادامه پیدا میکند. اما در نیمه مرکزی و شرقی که فصل سرد سال دیرتر شروع میشود، آنفلوآنزا تا دیماه نیز ادامه پیدا میکند و میتواند افراد را بهشدت درگیر کند.»
کرمانپور به این نکته اشاره میکند که موج شدید آنفلوآنزا بیشتر در مراکز پرتردد مانند دانشگاهها، سربازخانهها و مدارس اتفاق میافتد، به همین دلیل نباید خیلی ساده پروتکلهای کرونایی را کنار بگذاریم، زیرا در حال حاضر شرایط مستعد طغیان آنفلوآنزا است و این شرایط میتواند بیماریهای شدید و حتی مرگومیرهای آنفلوآنزایی را بهدنبال داشته باشد.
او با تاکید بر اینکه خانوادهها در صورتی که بیماران خاص یا سالمند و کودک زیر 6 سال دارند، حتما برای آنها واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند، ادامه میدهد: «یک نکته حائز اهمیت است و آن هم اینکه واکسن داخلی آنفلوآنزا مجوز تزریق برای افراد زیر 18 سال را ندارد و برای تزریق این واکسن به کودکان حتما باید نمونههای وارداتی آن را که در بازار موجود است، تهیه کنند.»
به اعتقاد این متخصص با توجه به اینکه فصل سرد سال هنوز در مرکز ایران آغاز نشده، بهتر است تا نیمه آبانماه این واکسن تزریق شود، زیرا در این فاصله بدن منطقیترین پاسخ را به این واکسن خواهد داد.