روزنامه وطن امروز
1401/07/25
معمار چین نوین
گروه بین‌الملل: افتتاحیه کنگره حزب کمونیست چین در پکن با حضور هزاران نفر از اعضای این حزب برگزار شد که «شی جین پینگ» به عنوان رئیس‌جمهور ابقا شد. شی در این دوره سرفصل‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی چین را تشریح کرد که سرفصل آن جدا نشدن تایوان از چین بود. بسیاری اعتقاد دارند شی جا پای مائو می‌گذارد و دوره سوم زمامداری خود را با قدرت بیشتری آغاز می‌کند. شی معمار اقتصاد مدرن چین شناخته میشود و راهبردهایش برای توسعه و ابرقدرت شدن چین زبانزد خاص و عام است. وی راهبرد پیچیده و بزرگ «یک کمربند، یک جاده» را که نیمی از جهان را درگیر خود می‌کند، ارائه کرد. در این راهبرد هزار میلیارد دلاری، تمام قسمت شرق جهان توسط چین پوشش داده خواهد شد و توسعه اقتصادی چینی به نیمی از کره خاکی می‌رسد. شی افتخار می‌کند گام‌های بزرگی در کاهش فقر برداشته و از سویی مدعی است اعتبار بین‌المللی کشورش را به اوج رسانده است. وی کرونای سهمگین را با مدیریت عالی پشت سر گذاشت و همزمان نگذاشت این همه‌گیری موجب شکاف اساسی سیاسی و اقتصادی در کشورش شود. اکونومیست درباره قدرت رئیس‌جمهور فعلی چین در گزارشی نوشته است: «ادامه حکومت شی به این معنی خواهد بود که بعید است پکن سیاست‌های خود را به طور چشمگیری تغییر دهد. پس از یک دهه، قدرت، انگیزه‌ها، مفروضات و قضاوت شی از قبل روشن‌تر است. روابط دوجانبه با ایالات‌متحده، دیدگاه پکن درباره روابط دولت-بازار، استفاده از زور نسبت به تایوان، همسویی استراتژیک با مسکو و رویکردش به دولت‌داری اقتصادی، هیچ‌یک اساساً در کنگره یا پس از آن تغییر نخواهد کرد». این در حالی است که چند روز پیش همزمان با نزدیک شدن به انتخاب سه‌باره رئیس‌جمهور چین، اخباری از سوی رسانه‌های غربی مبنی بر کودتا در این کشور مخابره شد که به نظر می‌رسید بیشتر فضاسازی آنها برای تخریب جایگاه شی‌جین‌پینگ در خارج و داخل چین بوده است. اساسی‌ترین و مهم‌ترین واقعیت کنگره حزب کمونیست چین این بود که شی برای سومین دوره به عنوان دبیرکل حزب کمونیست چین و ریاست کمیسیون نظامی مرکزی ارتش آزادی‌بخش خلق انتخاب شود. این برای نخستین‌بار پس از مائو است که یک رهبر چین به سمت ریاست مادام‌العمر پیش می‌رود. شی سال 2018 قانونی را تصویب کرد که یک نفر می‌تواند برای دوره نامحدود به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود. در همین رابطه رئیس‌جمهور چین در سخنرانی افتتاحیه کنگره حزب کمونیست درباره موضع دولت این کشور در قبال تایوان حرف زد و همچنین از «ذهنیت جنگ سرد» در صحنه دیپلماسی بین‌المللی بشدت انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، رئیس‌جمهور چین در این سخنرانی به دفاع از عملکرد دولت در زمینه سیاست داخلی و خارجی پرداخت. شی جین پینگ بار دیگر موضع دولت چین در قبال تایوان را تکرار کرد و درباره جدایی‌طلبی و دخالت نیروهای خارجی در امور داخلی چین هشدار داد. رئیس‌جمهور چین خطاب به اعضای حزب کمونیست چین گفت: «حل مساله تایوان مربوط به خود مردم چین است و باید تنها توسط مردم چین حل شود. ما با بیشترین صداقت و تلاش‌ها به چشم‌انداز اتحاد مجدد مسالمت‌آمیز پایبند خواهیم بود اما هرگز متعهد به کنار گذاشتن استفاده از زور نخواهیم بود و این گزینه را برای انجام تمام اقدامات لازم محفوظ می‌داریم». پکن، تایوان را بخشی از سرزمین چین می‌داند و همواره با هرگونه تماس بین نمایندگان تایوانی و مقامات غربی بویژه مسؤولان عالی‌رتبه سیاسی یا نظامی کشورهایی که پکن با آنها روابط دیپلماتیک دارد، مخالف بوده و می‌گوید این سفرها اصل چین واحد را نقض می‌کند و سیگنال‌های نادرستی به نیروهای جدایی‌طلب تایوان ارسال می‌کند. چندی قبل «وانگ یی» وزیر خارجه چین در دیدار «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در شهر نیویورک گفت: «حصول یک راه‌حل صلح‌آمیز (بر سر مساله تایوان) با جدایی‌طلبی و استقلال تایوان ناسازگار است؛ هر چه تلاش‌ها برای دستیابی به استقلال این جزیره کمتر مهار شود، احتمال رسیدن به یک راه‌حل صلح‌آمیز برای موضوع تایوان کمتر میشود». رئیس‌جمهور چین نیز در کنگره حزب کمونیست گفت: «چرخ‌های تاریخی اتحاد و جوان‌سازی ملی در حال چرخیدن به جلو است. اتحاد مجدد سرزمین مادری باید محقق شود و محقق خواهد شد». شی جین پینگ طی این سخنرانی با اشاره تلویحی به مواضع آمریکا و متحدانش، هرگونه «جدایی‌طلبی» و «مداخله» نیروهای خارجی در امور تایوان را محکوم کرد. وی در بخش دیگری از سخنان خود بدون اشاره به تنش‌های موجود در روابط چین و آمریکا اعلام کرد پکن با داشتن «ذهنیت جنگ سرد» در صحنه دیپلماسی بین‌المللی مخالف است. شی افزود: «چین قاطعانه با همه اشکال هژمونی و سیاست قدرت مخالف است، با ذهنیت جنگ سرد مخالف است، با مداخله در سیاست داخلی سایر کشورها و استانداردهای دوگانه مخالف است». یکی از نکات مهم دیگر که با سیاست‌های شی تطابق دارد، دشمنی مشترک او و پوتین با سیاست‌های آمریکاست. روس‌ها در اوکراین مقابل آمریکایی‌ها ایستادند و پکن هم در تایوان دشمنی شدیدی با آمریکا دارد. واشنگتن قصد دارد چین را در تایوان زمینگیر کند ولی سیاست‌های شی نشان می‌دهد که او به هیچ‌وجه در موضوع تایوان کوتاه نخواهد آمد. آنچه مسلم است اینکه شی و دیگر رهبران چین تصور می‌کنند چین برای رفتار تهاجمی خود، با توجه به اینکه دیگران بیش از حد به صادرات آن یا دسترسی به بازارش وابسته هستند، هزینه کمی خواهد پرداخت و تاکنون نیز این فرض به اثبات رسیده است. بنابراین درگیری بین ایالات متحده و چین دیگر یک احتمال دور به نظر نمی‌رسد. در همین حال با تشدید اختلاف‌ها میان واشنگتن با مسکو و پکن، روسیه و چین نزدیک‌تر می‌شوند. آنها با سیستم بین‌المللی تحت رهبری ایالات متحده دشمنی مشترک دارند؛ چرا که از نظر آنها برای سیستم‌های سیاسی‌شان در داخل و جاه‌طلبی‌های‌شان در خارج ناسازگار است. روسیه و چین قصد دارند یک راهبرد جدید در جهان ایجاد کنند مبنی بر اینکه نظام تک‌قطبی جهانی پایان یافته و به سمت چندجانبه‌گرایی حرکت می‌کنیم؛ موضوعی که چین را به عنوان قدرت اول اقتصادی جهان مطرح خواهد کرد. از سوی دیگر چین قدرت نظامی خود را هم به جهان نشان می‌دهد. رزمایش بزرگ موشکی- دریایی - هوایی چین در زمان سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان نمونه بارز این موضوع است. در این میان وزارت دفاع تایوان بعد از ظهر شنبه به وقت تهران بار دیگر از پرواز جنگنده‌ها و ماموریت ناوهای ارتش چین نزدیک این جزیره خبر داد. به گزارش منابع خبری، وزارت دفاع تایوان اعلام کرد ۱۱ فروند جنگنده و 4 فروند ناو ارتش چین اطراف این جزیره مشاهده شدند. وزارت دفاع تایوان از شناسایی و رهگیری جنگنده‌ها و ناوهای چین و آماده‌باش شناورهای دریایی و سامانه‌های موشکی خود برای مقابله با هرگونه تهدید خبر داد. ناظران و کارشناسان نظامی بر این باورند به رغم تجهیز تایوان به سامانه‌های پدافندی و دفاع موشکی، نیروی هوایی این جزیره توان ایستادگی برابر نیروی هوایی ارتش چین را ندارد. بر اساس آمار منتشر شده، نیروی هوایی ارتش چین بیش از ۳۳۷۰ فروند هواپیمای نظامی دارد. خلبانان رزمی نیروی هوایی چین به طور میانگین ۱۰۰ تا ۱۵۰ ساعت پرواز در سال انجام می‌دهند که میزان بسیار قابل توجهی است. از سویی تحلیلگران نظامی به رشد قابل توجه چین در ساخت ناو هواپیمابر و موشک‌های اتمی این کشور در تقابل با آمریکا و سایر رقبای منطقه‌ای نیز اشاره کرده‌اند. در مجموع دوره سوم ریاست‌جمهوری شی را باید دوران تثبیت و قدرت چین محسوب کرد که می‌تواند این کشور را به قدرت اول جهان تبدیل کند.