دولت‌ها نگاه تبلیغاتی به مسائل خبری دارند نه نگاه اطلاع‌رسانی

آرمان ملی: چرا برخی به اخبار رسانه‌های داخلی اعتماد ندارند؟ این سوال همواره از سوی صاحب‌نظران عرصه سیاسی پرسیده می‌شود. جواب جامعه‌شناسان و متخصصین علوم اجتماعی به این سوال دقیق به نظر می‌رسد. جامعه‌شناسان معتقدند شکافی بین دولت و ملت ایران پدید آمده است که باید ریشه‌های آن را در عدم اجرای وعده‌های مقامات سیاسی کشور یافت. دیوار اعتماد بین دولت و ملت با سختی فراوان ساخته می‌شود. از این جهت باید به فکر چاره برای افزایش اعتماد بین دولت و ملت بود. ساختن این دیوار بسیار دشوار است. دولت اولا با چالش‌های انباشته روبه‌روست و درثانی نیازمند حمایت بخش‌های مختلف مردم است تا از پیچ‌های بحرانی فعلی عبور کند. از این رو به نظر می‌رسد در شرایط فعلی باید به گونه‌ای رفتار شود تا مردم به اخبار منتشر شده از سوی دولت اعتماد داشته باشند. ایجاد این اعتماد موجب می‌شود در آینده و احتمالا در کوران مشکلات، مردم به دولت اعتماد کرده تا وضعیت بحرانی نشود. «آرمان ملی» در ارتباط با اعتماد بین ملت و دولت و لزوم ایجاد شفافیت در عملکرد دولت با سیدحمید حسینی، فعال سیاسی و اقتصادی اصلاح‌طلب به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه‌ می‌خوانید. در شرايط فعلي که از پيچيدگي خاصي برخوردار است، مردم اعتماد گذشته را به دولت آن هم در آستانه 14 ماهگي‌اش ندارند. علت اين پديده چيست؟
دولت فاقد تيم اطلاع‌رساني حرفه‌اي دقيق است و نمي‌تواند در بزنگاه‌هاي حساس اطلاع‌رساني درستي در مورد وقايعي که به وجود مي‌آيد، انجام دهد. اين ضعف موجب شده دولت عملا با چالش‌هايي روبه‌رو شود. اين در حالي است که اطلاع‌رساني به موقع موجب مي‌شود ملت به دولت اعتماد کامل پيدا کنند. در وقايع اخير اگر دولت قبل از رسانه‌هاي بيگانه در ارتباط با مرگ خانم مهسا اميني خبررساني مي‌کرد و به جدپاي قضيه مي‌ايستاد تا گزارش‌ها با سرعت به مردم منتقل شود، به‌طور يقين شرايط بهتري را شاهد بوديم. يا اينکه در حادثه اخير قبل از اينکه خبر رسمي و دقيقي از سوي رسانه‌هاي داخلي منتشر شود، برخي رسانه‌هاي خارجي اخبار مربوط به حوادث زندان اوين را پوشش دادند. اين مورد به ضرر دولت است. رئيس سازمان زندان‌ها بايد به سرعت در مورد حادثه اوين اطلاع‌رساني مي‌کرد. زندان اوين زندان بزرگي است و تعداد زيادي زنداني در اوين درحال‌گذراندن دوران محکوميت خود هستند. از اين رو خانواده‌هاي آنها حق دارند که نگران شوند. حال اگر يکي از مسئولين در ارتباط با وضعيت زندان اوين اطلاع‌رساني مي‌کرد خانواده‌هاي آنها به در زندان مراجعه نمي‌کردند.
اطلاع‌رساني به موقع صورت نمي‌گيرد يا اينکه برخي به اطلاع‌رساني‌ها اعتماد ندارد؟
روند انتشار خبر را بررسي کنيد؟ در ابتدا خبرگزاري‌هاي مختلف اطلاعات گوناگوني را در ارتباط با حادثه پيش آمده براي زندان اوين منتشر کردند اما اطلاعات منتشر شده توسط ساير خبرگزاري‌ها نقض شد و اطلاعات متفاوتي منتشر شد. اين شيوه اطلاع‌رساني از آن جهت نامناسب بود که مردم گستره آتش و برخي تحرکات نيروهاي امداد و نجات به محل زندان اوين را مشاهده مي‌کردند. اگر روابط عمومي سازمان‌ها به موقع پاسخگو باشند، مردم ديگر به رسانه‌هاي آن سوي مرزها اعتماد نمي‌کنند. رسانه‌هاي دولتي بايد آنقدر در ميان مردم جايگاه داشته باشند که خبر آنها ختمي بر تمام شايعات باشد نه اينکه خبرگزاري‌ها از يک خبر روايت‌هاي گوناگون ارائه دهند. اطلاعات ناقص دادن از اين قضيه بهتر از فقدان اطلاعات نيست. رهبري هميشه تاکيد کرده‌اند که در اطلاع‌رساني در مورد وقايع بايد اطلاعات درست منتقل شود . دولت‌ها نگاه تبليغاتي به مسائل خبري دارند نه نگاه اطلاع‌رساني.


چگونه بايد به اين روند بي‌اعتمادي به رسانه‌هاي دولتي پايان داد؟
با اطلاعات درست و به موقع دادن در مورد هر موضوعي و هر حادثه‌اي آن هم در مدتي طولاني مي‌توان اعتماد مردم به دولت و خبرهاي دولتي را افزايش داد.
چرا دولت در برخي حوادث و يا حتي داده‌هاي اقتصادي، به صورت قطره چکاني اطلاعات در اختيار شهروندان قرار مي‌دهند؟
بحث در اينجا تبليغات و استفاده از شيوه پروپاگانداست. دولت اعلام مي‌کند که درآمد نفت 8 برابر شده اما نمي‌گويد که علت اين 8 برابري درآمد نفت چيست. در حالي که کارشناسان مي‌دانند با حذف ارز4200 توماني عملا درآمد‌هاي دولت 4 برابر شد زيرا دولت تمام ارز‌هاي خود را با نرخ بالاتر محاسبه کرده است. از اين جهت است که اعلام مي‌کند درآمد‌هاي افزايش يافته است. اين نوع اعلام آمار به نوعي پروپاگانداست و چون مردم اثري از اين افزايش درآمد دولت را در سفره‌هاي خود مشاهده نمي‌کنند. دولت با حذف ارز 4200 توماني عملا درآمد خود را افزايش داد. در نتيجه اگر دولت هيچ اقدامي هم انجام نداده باشد و سطح صادرات نفت سال گذشته را حفظ کرده باشد بايد درآمد کشور 4 برابر شود. دولت براي اينکه شرايط را بهبود ببخشد بايد به دنبال حل مسائل باشد و در ارتباط با مسائل مختلف شفاف‌سازي کند. اين درحالي است که دولت فقط دنبال جمع کردن مساله است. در اعتراضات جمع کردن مساله از کف خيابان‌ها را در نظر دارد. در حادثه اوين تنها به ارسال اخبار در مورد خاموش کردن آتش توجه داد. اين مورد هم باعث مي‌شود مردم فکر کنند که اطلاعات کاملي در اختيار آنها گذاشته نمي‌شود و اطلاعات ناقص است و بايد هر اطلاعي توسط شبکه‌هاي مجازي و خارج از کشور شنيده مي‌شود را بپذيرند.
دستاوردهايي از سوي دولت اعلام مي‌شود که گويا راه صد ساله را يک روزه پيموده از جمله عضويت دائم ايران درسازمان همکاري‌هاي شانگهاي. آيا دولت با پيوستن به شانگهاي دستاورد بزرگي براي اقتصاد کشور ايجاد کرده است؟
پيوستن به شانگهاي نمي‌تواند آثاري فوري و کوتاه مدت اقتصادي براي ايران داشته باشد اما دولت آنقدر در اين ارتباط اقدام به دستاوردسازي کرده که گويا تمام مشکلات اقتصادي ايران با پيوستن به شانگهاي به اتمام رسيده است. حال اينکه شانگهاي و فعاليت ايران در اين سازمان در طول سال‌هاي متمادي مي‌تواند براي ايران دستاوردهايي داشته باشد. طول مي‌کشد تا ايران بتواند از توان شانگهاي استفاده کند و اين مورد چيزي نيست که در سال فعلي براي مردم دستاوردي داشته باشد يا تجار بتوانند از آن بهره ببرند. دولت اصرار دارد از هر سفر، جلسه و رويدادي دستاوردسازي کند. مردم هم درک مي‌کنند که اين دستاوردها فعلا بر زندگي آنها اثر ندارد.
آقاي رئيسي در ابتداي راه توانست تا حدود زيادي شرايط سياسي را به نفع خود کنند به گونه‌اي که حتي طيف مخالف ايشان هم علاقه‌مند شدند که وي به چالش‌ها فائق ‌آيد اما از قرار معلوم و بر اساس برخي نظرسنجي‌ها اميد به دولت کاهش يافته است. شرايط دولت سيزدهم را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
در جريان افزايش قيمت بنزين در دولت سابق همه رسانه‌ها از صدا و سيما تا رسانه‌هاي مخالف دولت وقت، همه و همه حسن روحاني را عامل اصلي گراني يک شبه بنزين اعلام کردند. سر تيز حملات در آن زمان روحاني را هدف قرار گرفته بود. در آن موقع رسانه‌هاي مخالف دولت مدام تيتر مي‌زدند که رئيس‌جمهور تاثيرگذار است و نقد و انتقادات عليه شخص رئيس‌جمهور بود. امروز شعارها به‌شدت راديکال شده است. در حالي که اين دولت است که نتوانسته شرايط اقتصادي را بهبود ببخشد. اين دولت است که نتوانسته درک مناسبي از خواست مردم پيدا کند. نمي‌توان ناکارآمدي‌هاي فعلي در بخش اجرايي را به ساختار نظام منتسب کرد. بخش‌‌هايي از دولت از توان و تجربه کافي برخوردار نيستند و برخلاف شعارهاي رئيس‌جمهور عمل مي‌کنند اما برخي در کف خيابان‌ها مشکلات را به ساختار کشور منتسب مي‌کنند. برخي در طول سال‌هاي اخير شعار دادند که در بهترين حالت براي اينکه فساد در ايران ريشه کن شود بايد به سمتي حرکت کرد که نظامي‌ها در ساختار اجرايي کشور جاي بگيرند. حتي برخي اصلاح‌طلب‌ها نيز بر اين نکته تاکيد کردند. آقاي سعيد ليلاز در اين ارتباط سخن گفت و برخي ديگر اصلاح‌طلبان هم اين تحليل را درست دانستند. امروز هم همين مورد اتفاق افتاده از مخبر تا محسن رضايي سابقه نظامي دارند اما آيا دولت‌ کارآمد شده است؟ مردم احساس مي‌کنند دولتي که وعده‌هايي در مورد آن داده مي‌شد که مشکلات را حل خواهد کرد، نه تنها مشکلات را حل نکرده بلکه بر عمق مشکلات هم افزوده شده و از قضا سرکنگبين صفرا افزوده است.
اما دولت توانسته به برخي دستاوردها دست يابد از جمله اينکه نرخ ارز در طول سال‌ گذشته ثابت مانده يا اينکه مدعي کنترل نرخ ارز است. آيا دولت در اين مدت دستاوردي داشته است؟
براساس آخرين آمار استقبال از مسکن ملي از سوي مردم حدود چند ده هزار نفر است. اين در حالي است که چند ميليون نفر در ابتداي دولت براي گرفتن مسکن دولتي ثبت نام کردند. اين ميزان از استقبال از پرداخت‌هاي اوليه براي گرفتن مسکني که دولت وعده ساخت يک ميليون واحد در سال را در ارتباط با آن داد نشان مي‌دهد مردم اعتمادي زيادي به برنامه هاي اقتصادي دولت ندارند. عملا يک‌سال و اندي از عمر دولت گذشت و با احتساب وعده‌هاي دولت اکنون بايد 1400 هزار واحد مسکن ساخته و تحويل مردم مي‌شد اما برخي اعتماد نکردند که مبلغ 40 ميليون تومان اوليه براي ساخت مسکن را به حساب دولت واريز کنند. در بازار نيز شاخصه‌ها به همين شکل است. امروز شاخص بورس پايين‌تر از شاخصي است که دولت حدود 14 ماه قبل تحويل گرفته است. دولت صراحتا اعلام کرد که فضاي مجازي به هيچ وجه فيلتر نخواهد شد. رئيس‌جمهور صراحتا در اين مورد توضيح داد که فضاي مجازي فيلتر نخواهد شد. بيش از چهار ميليون شهروند کم و زياد از فضاي مجازي نان مي‌خوردند اما امروز درآمد اين بخش از جامعه که وابسته به فضاي مجازي بوده است با چالش روبه‌رو شده است. وزير ارتباطات پست خود را از نمايندگان مجلس تحويل گرفته است که به مردم خدمات اينترنتي تحويل دهد اما الان وزير در ارتباط با شبکه‌هاي مجازي لبخند مي‌زند و اعلام مي‌کند تا زماني که فضا امنيتي باشد فيلتر ادامه خواهد داشت.