غیبت از خدمت بخاطر خرید خدمت

پسران ایرانی وقتی پا به سن قانونی می‌گذارند بر اساس قانون  ومقرراتی که در کشور برایشان وضع شده است 24 ماه را باید به خدمت نظام درآیند. اگر افراد به هر دلیلی این دوران را پشت‌سر نگذارند محرومیت‌های اجتماعی پیش رویشان خواهد بود. حال در میان مشمولان برخی متأهل‌اند و نان آور خانواده و اگر خود را برای خدمت معرفی کنند این دو سال خدمت مقدس سربازی بر خانواده‌هایشان سخت خواهد گذشت. بر اساس آمار، سه میلیون مشمول غایب یا بلاتکلیف در کشور وجود دارد...
محدثه جعفری
خبرنگار



پسران ایرانی وقتی پا به سن قانونی می‌گذارند بر اساس قانون مقرراتی که در کشور برایشان وضع شده است 24 ماه را باید به خدمت نظام درآیند. اگر افراد به هر دلیلی این دوران را پشت سر نگذارند محرومیت‌های اجتماعی پیش رویشان خواهد بود. حال در میان مشمولان برخی متأهل‌اند و نان آور خانواده و اگر خود را برای خدمت معرفی کنند این دو سال خدمت مقدس سربازی بر خانواده‌هایشان سخت خواهد گذشت. بر اساس آمار، سه میلیون مشمول غایب یا بلاتکلیف در کشور وجود دارد، به همین منظور با معاون اجتماعی سازمان وظیفه عمومی به گفت‌و‌گو پرداختیم تا از شرایط خدمت سربازان متأهل و مشمولان غایب اطلاعاتی را به دست آوریم؛
حسین زاهدی در خصوص حمایت‌های سازمان وظیفه عمومی از سربازان متأهل و دارای فرزند می‌گوید: برای مشمولان یا سربازان متأهل افزایش دوبرابری حقوق نسبت به مجردها را در نظر گرفته‌ایم و سربازانی که‌ دارای همسر و فرزند باشند مشمول بیمه خدمات درمانی خواهند شد و بحث عائله‌مندی در حقوقشان دیده می‌شود، سربازانی که متأهل باشند در نزدیک‌ترین منطقه به محل زندگی‌شان به خدمت خواهند پرداخت و به واسطه تأهل مشمول دو ماه کسر از خدمت می‌شوند. سربازانی هم که فرزند دارند به ازای هر بچه سه ماه کسر خدمت می‌گیرند. به‌عنوان مثال اگر سربازی سه فرزند داشته باشد دو ماه برای همسر و 9 ماه به خاطر سه بچه‌اش جمعاً مشمول 11 ماه کسر از خدمت می‌شود.
زاهدی با اشاره به حمایت‌های مختلف سازمان وظیفه عمومی از سربازان متأهل و پیگیری افزایش حقوق و ارائه بسته‌های معیشتی، می‌گوید: قبل از بحث افزایش حقوق برای سربازان حدود 300 تا 350 هزار تومان حقوق منظور شده بود اما در سال 1399 این مبلغ به یک میلیون و 200 هزار تومان افزایش پیدا کرد و با توجه به افزایش حقوقی که ابتدای سال 1401 اعمال شد اکنون کف حقوق سربازان مجرد که در محل زندگی‌شان خدمت می‌کنند دو میلیون و 500 هزار تومان است و برای متأهلین کف حقوق چهار میلیون و 100 هزار تومان است و این مبلغ بسته به تعداد فرزند تا 6 میلیون تومان هم خواهد رسید.
وی با بیان اینکه مدت خدمت وظیفه عمومی در مناطق مختلف با هم متفاوت است، می‌گوید: خدمت سربازی بر اساس قانون سی سال است که دوسال خدمت ضرورت، 8 سال دوره احتیاط و 10 سال ذخیره اول و 10سال ذخیره دوم است اما آنچه که برای مردم مرسوم است دو سال خدمت ضرورت است که در مناطق عادی 24 ماه می‌باشد، برای افرادی که 50 کیلومتر از محل زندگی فاصله دارند 21 ماه و افرادی که در مناطق عملیاتی و بد آب و هوا خدمت می‌کنند این دوره 17 الی 18 ماه است که بحث تأهل و فرزند هم از این مدت کسر خواهد شد.
زاهدی در ادامه با اشاره به اینکه 85 درصد از پسران که به سن قانونی می‌رسند از قانون خدمت وظیفه عمومی تمکین می‌کنند، می‌گوید: نمی‌توان دقیق گفت که 15 درصد از مشمولان باقی مانده غایب محسوب می‌شوند. عدم خدمت این افراد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که ما به آنها می‌گوییم مشمولان تعیین تکلیف نشده از جمله عدم تعویض کارت‌های قدیمی، بیماری‌های پزشکی و... اما این حقیقت وجود دارد که افرادی هم هستند که خودشان را برای انجام خدمت وظیفه عمومی معرفی نکردند و قطعاً با محرومیت‌هایی در جامعه رو به رو خواهند شد.
وی در خصوص محرومیت‌های پیش روی مشمولان غایب بیان می‌کند: در ماده 10 خدمت وظیفه عمومی محدودیت‌های اجتماعی برای افرادی که از قانون پیروی نکنند دیده شده است. این ماده در حقیقت می‌گوید که انجام اموری همچون دریافت هرگونه وام، کاندیدا شدن جهت انتخابات مجلس شورای اسلامی و سایر شوراها و انجمن‌های قانونی، صدور پروانه کسب و اجازه اشتغال و عضویت در شرکت های تعاونی، دریافت مستمری از سازمان‌های دولتی و وابسته و نهادهای قانونی، استخدام به هر صورت «‌رسمی، پیمانی، روزمزد و خرید خدمت» در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و‌ شرکت‌های دولتی برای افرادی که خدمت وظیفه عمومی را نگذرانده باشند امکانپذیر نخواهد بود.
معاون اجتماعی سازمان وظیفه عمومی فراجا ادامه می‌دهد: آنچه که نسبت به سنوات گذشته در خصوص محرومیت‌های اجتماعی تغییر یافته داشتن گواهینامه است، چرا که در گذشته مشمولان غایب حتی نمی‌توانستند برای دریافت گواهینامه ثبت‌نام کنند اما اکنون این قانون تغییر پیدا کرده است و اخذ گواهینامه رانندگی و ثبت نقل و انتقالات بلامانع است.
زاهدی در پایان با اشاره به اینکه به طور کلی سه میلیون نفر مشمولان غایب یا تعیین تکلیف نشده داریم، بیان می‌کند: بیشترین علت عدم تمکین از قانون خدمت وظیفه عمومی تغییرات قوانین برای خرید خدمت است چرا که در سنوات گذشته قوانینی برای خرید خدمت وجود داشت که اکنون این امر برداشته شده است و افراد همچنان منتظر هستند که شاید دوباره این قانون روی کار آید و بتوانند این 24 ماه را خرید خدمت کنند. چند سالی است که دنبال ثباتی در قوانین خدمت سربازی و محدودیت‌های بازدارنده آن هستیم تا افراد مجاب شوند مدت دوره ضرورت را پشت سر بگذارند چرا که هر چه قدر میزان مراجعه مشمولان افزایش پیدا کند میزان دوره خدمت کاهش پیدا خواهد کرد.