روزنامه ابتکار
1401/07/27
« ابتکار» بر اساس اظهارات کارشناسان بررسی می‌کند سوت پایان مذاکرات برجام
گروه بین الملل - رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در گفت‌وگویی با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران به سوالاتی درباره آخرین تحولات مذاکرات احیای برجام و جنگ روسیه و اوکراین پاسخ داد.وی که با شبکه سی‌ان‌ان مصاحبه کرده با بیان اینکه مذاکرات هسته ای متوقف شده است، گفت: باید ببینیم دولت ایران می خواهد به توافق دست پیدا کند یا خیر؟
مالی سپس مدعی شد، دلیل اینکه مذاکرات در یک بن‌بست قرار دارد و دلیل این که پیش نمی‌رود، این است که ایران در دو ماه گذشته، موضعی در این مذاکرات اتخاذ کرده که واقعا مغایر با بازگشت به توافق است.
آن‌ها درخواست‌هایی مطرح می‌کنند که هیچ ارتباطی به برجام ندارند. تا زمانی که این طور باشد، مذاکرات در وقفه خواهد بود.
وی همچنین تاکید کرده که در حال حاضر حتی در دستور کار قرار ندارد و تمرکزی روی آن نیست.
صحبت های مالی در حالی مطرح می شود که روز دوشنبه ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان تاکید کرده بود: موضوع مذاکرات رفع تحریم‌ها از دستور کار ایران خارج نشده و تمام تحولات دیپلماتیک که هماهنگ کننده عالی اتحادیه اروپا آقای بورل دارد و نقشی که ایشان به عنوان واسطه در نقل و انتقال پیام بین ایران و آمریکا ایفا می‌کند نشان می‌دهد که طرف مقابل نیز به ادامه مذاکرات برای رفع تحریم‌ها پایبند است و آمریکایی‌ها نیز علی رغم برخی از مواضع چیزی از اینکه از احیای برجام منصرف شده‌اند بیان نکرده‌اند. البته شاهد تناقض آمریکایی‌ها در رفتار و گفتار هستیم. از یک سو پیام‌هایی را برای احیای توافق می‌دهند و از سوی دیگر بعضا مواضعی را اتخاذ و بیان می‌کنند که این مواضع تکمیل کننده روند مذاکرات نیست.
امکان تعامل ضعیف است
در همین رابطه فریدون مجلسی”، دیپلمات سابق و کارشناس سیاست خارجی کشورمان در مورد آینده روابط ایران و آمریکا می‌گوید: «پیش از این و در بحبوحه مذاکرات اتمی وین نیز من بار‌ها تاکید داشته ام که به نظر من راه دستیابی به یک توافق میان ایران و آمریکا با محوریت پرونده اتمی کشورمان چندان هموار نیست. در واقع من بر این باور هستم که بنا هم نبوده که یک چنین توافقی میان دو طرف حاصل شود. درست در این رابطه شاهد بودیم که هر مرتبه که ایران و آمریکا در آستانه دستیابی به یک توافق بودند، اتفاقی می‌افتاد و در شرایطی که تهران و واشینگتن یک گام به سمت یکدیگر بر می‌داشتند، این قبیل اتفاقات موجب می‌شدند که آن‌ها دو گام به عقب بازگردند».
به گزارش فرارو، این دیپلمات سابق کشورمان گفت: «در شرایط کنونی نیز با توجه به شرایط خاصِ پیش آمده در ایران، فضای تعامل میان ایران و آمریکا چندان مطرح نیست. از این رو، همانطور که قبلا تاکید داشتم که ایران باید خود را برای یک بازه زمانی هفت تا ده ساله بدون توافق اتمی برجام آماده کند، اکنون نیز بر این باورم که مساله روابط با آمریکا و رفع مشکلات با این کشور به هیچ عنوان مساله‌ای جدی (چه در تهران و چه واشینگتن) نیست و باید همچنان انتظار تداوم تنش و بحران در روابط دو طرف را داشت».
برجام از اولویت خارج شده است
“از سوی دیگر، قاسم محب علی”، دیپلمات سابق و کارشناس سیاست خارجی کشورمان در مورد سناریو‌های محتمل در باب آینده روابط ایران و آمریکا گفت: «در شرایط کنونی، این مساله کاملا آشکار شده که دیگر موضوع مذاکرات اتمی وین و تلاش جهت احیای برجام، اساسا در اولویت تهران و واشینگتن نیست. در واقع، شرایط خاص داخلیِ پیش آمده در ایران و فشار‌های افکار عمومی در اروپا و آمریکا، عملا وضعیتی را ایجاد کرده که نَه ایران و نَه آمریکا در موقعیتی نیستند که بخواهند از مذاکره و ایجاد گشایش در روابط خود سخن بگویند».
وی افزود: «در این میان مواضع مسوولان کشورمان و همچنین مقام‌های آمریکایی نیز گواهی عینی بر این موضوع است که روابط دو طرف به هیچ عنوان وضعیت خوبی ندارد. مایلم به این نکته نیز اشاره کنم که گرایش ایران به سمت شرق هم در نوع خود می‌تواند حامل خطراتی برای کشورمان باشد. به طور خاص همراهی ایران با روسیه در قالب جنگ اوکراین و دستِ ضعیف‌تر روس‌ها در این جنگ، هم در شرایط کنونی که هنوز جنگ اوکراین برقرار است و هم پس از آن می‌تواند تبعات ناخوشایندی را برای کشورمان به همراه داشته باشد».
این کارشناس سیاست خارجی افزود: «از این منظر، اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها هزینه‌های خاص و گسترده‌ای را بر ایران تحمیل خواهند کرد. آن‌ها نَه فقط از روسیه (به دلیل جنگ اوکراین)، بلکه از ایران نیز انتقام می‌گیرند. قاسم محب علی در پایان گفت: «با این همه، فضا در شرایط کنونی به ویژه از حیث داخلی در آمریکا و اروپا به نحوی است که به نظرم بیش از آنکه بتوان از امکان تعامل میان ایران و آمریکا در آینده نزدیک صحبت کرد، باید از تشدید شانس‌های اوج گیری تقابل میان دو طرف سخن گفت. در این میان، مواضع سخت و غیرقابل منعطف ایران و آمریکا در مورد معادله اتمی ایران نیز حاکی از این است که نَه تهران و نَه واشینگتن، تغییر سیاست‌های خود را دنبال نمی‌کنند و درست به همین دلیل باید انتظار تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا را در ادامه راه داشت.»
نمی توان با قطعیت از شکست مذاکرات سخن گفت
علاوه بر این عبدالرضا فرجی راد” استاد ژئوپلیتیک و کارشناس سیاست خارجی در مورد چشم انداز‌های آتی روابط ایران و آمریکا گفت: «درست است که در روز‌های اخیر هم آمریکا و هم اروپا علیه ایران تحریم‌هایی را وضع کرده اند، با این همه، من همچنان باور دارم که اولویت نخست و اصلی آن‌ها در رابطه با ایران، تعامل با این کشور و دستیابی به یک توافق با آن با محوریت مساله اتمی ایران است. در این زمینه من از چشم اندازی کلی نیز به ماجرا می‌نگرم. به نظرم غرب (و مخصوصا آمریکا) راه و گزینه دیگری جز تعامل با ایران ندارد و درست به همین دلیل است که نمی‌تواند به صورت صد در صد و با قاطعیت، از پایان و شکست قطعی مذاکرات با ایران سخن گوید».
وی افزود: «آنچه که از شرایط کنونی در مورد آینده به ذهنم می‌رسد این است که مجموعه غرب با احتیاط، روند تحولات جاری در ایران را دنبال می‌کند و سعی در اهرم سازی از آن علیه کشورمان خواهد داشت. با این همه، محتاط هم خواهد بود که مبادا فضای کلی مذاکرات و گفتگو‌ها با ایران را کاملا مسدود کند. در این میان باید توجه داشت که انسداد‌های ژئوپلیتیکی گسترده‌ای در جهان رخ داده که این مساله اهمیت راهبردی ایران را برای قدرت‌های جهانی بیشتر کرده است».
این استاد حوزه ژئوپلیتیک و سیاست خارجی در پایان تصریح کرد: «از این منظر، با تقویت وزن راهبردی و ژئوپلیتیکی کشورمان به ویژه برای قدرت‌های شرقی و حساسیت‌های غرب در این رابطه، اینکه صحبت از سردی فزاینده روابط ایران و آمریکا برای مدتی طولانی کنیم چندان منطقی نیست. هر چند که از چشم انداز سیاستگذاری کلان در کشورمان نیز بهتر است ما “سیاست توازن” در روابط با غرب و شرق را در پیش گیریم.
مجموعه این مسائل حاکی از این هستند که گزاره سردی فزاینده روابط ایران و آمریکا برای مدت زمان طولانی چندان نمی‌تواند معتبر باشد. با این حال، متغیر‌هایی نظیر روند تحولات داخلی کشورمان که با رویداد‌های اخیر تا حد زیادی تحت تاثیر قرار گرفته نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند و می‌توانند بر روند و چهارچوب‌های آتی روابط ایران با مجموعه غرب اثرگذار باشند.»
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» وضعیت قیمت مسکن در ماه‌های آینده را بررسی کرد
قفل رکودِ تورمی بر معاملات مسکن
« ابتکار» بر اساس اظهارات کارشناسان بررسی می‌کند
سوت پایان مذاکرات برجام
رئیس جمهوری در همایش ملی نخبگان تاکید کرد
باید با همه امکانات در خدمت نخبگان باشیم
حقی که تلویزیون سالهاست از مخاطبان خود دریغ می کند
سانسور خودی و غیر خودی
جلال خوش‌چهره
نوری المالکی؛ انشعابی بدنام
کاهش ۸ درصدی ترافیک تهران با شناورشدن ساعات کاری مدارس و ادارات
تفاوت کانون تفکر انتزاعی و کانون اندیشه ورزی اثربخش
