روزنامه ابتکار
1401/07/27
تفاوت کانون تفکر انتزاعی و کانون اندیشه ورزی اثربخش
نویدی. محمدعلی- مراد از کانون تفکر انتزاعی، مجمع اهل تفکر و علم و مشورت است که با واقعیات و عینیات زندگی انسان و انسانیت ربط وثیق و رابطه عمیق ندارد. گوئی، این نوع کانون تفکر، مضاف بر فرمایشی و دستوری بودن، دم و دهن بریده از حقایق و واقعیات جزئی زندگی انسان است. به تعبیر دیگر، کانون تفکری که از حقیقت امور انسان و زندگی تهی و توخالی است و در حد حرف و نظر و مفهوم و مصلحت توقف دارد. شاید، راز اینکه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی در جهان در حال توسعه، چندان با مسائل و مشکلات زندگی انسان درگیر و تنیده نیستند، همین صورت و حالت انتزاعی و ذهنی و مفهومی صرف آنها باشد. بنابراین، منظور از انتزاعی « abstractive » امر ذهنی، حرفی، کلامی، مفهومی و خالی از مصداق و واقعیت می‌باشد. چنین تفکری، اگرچه در جای خود مفید است، لیکن در متن زندگی و امور جامعه نافعیت و خیریت نخواهد داشت و عمر و سرمایه ها هدر خواهد رفت. شاید، بخاطر داشته باشیم که در دانشگاه‌ها و مراکز علمی، دفتر ارتباط دانشگاه و صنعت، تاسیس شد تا شکاف و فاصله دانشگاه و صنعت ترمیم شود و از یافته های دانشگاه در صنایع استفاده گردد و پل و پیوندی برجدایی مراکز علمی و صنعتی باشد. کانون تفکر انتزاعی، گرانبار از واقعیات و مسائل حقیقی و ملموس زندگی نیست. بدین ترتیب، اولویت چنین کانون‌هایی، بیش از آنکه مباحث و مسائل کاربردی و عملی و موثر باشد، موضوعات نظری، مفهومی و کلامی است و با کارآمدی و کاربردی فاصله ها دارد. بدین سان، این نوع کانون های تفکر، با صرف عمر و سرمایه، چنانکه شایسته است نمی توانند به گشایش مسائل زندگی یاری رسانند و مددکار آدمی باشند.در مقابل کانون‌های تفکر و اندیشه ورزی اثربخش قرار دارند که با کارآمدی، کاربردی، موثریت و نافعیت و عمل و اثر کار دارند. یعنی این کانون های اندیشه ورزی منشایت اثر «efficacy» هستند و در سطح و ساحت انتزاع، حرف، ذهن و ضمیر نمی مانند بلکه وارد صحنه زندگی واقعی انسان می‌شوند و با مسائل و مشکلات زندگی ارتباط و درگیری و ربط وثیق پیدا می کنند و گرانبار از واقعیات کارساز زندگی هستند.
کانون‌های تفکر اثربخش، نخست به پرورش و تربیت و بزرگی و درستی و راستی اندیشه ها می اندیشند و در عمل در آن جهت می کوشند. همین صفت لاینفک اثربخشی از مراکز اندیشگی و علمی، موجب میشود تا کانون های تفکر اثربخش، در صدد گسترش و فراخمندی افق دید و وسعت دیدگاه اهل اندیشه و جامعه اهتمام کنند و اندیشیدن و کوشیدن را یک ارزش و اعتبار بی‌نظیر تلقی نمایند. لیاقت و شایستگی مجمع اندیشه ورز، از همین ارزش‌ها و اعتبارها نشات می‌گیرد. کانون های اندیشه ورزی اثربخش، اندیشه و تخیل و قدرت خلاقیت ما را تحریک و تقویت می کنند تا به ساحت‌های ناشناخته نوآوری و ابتکار وارد شویم و مرزهای علم و دانش و فناوری را بگسترانیم و بهره‌‌های نیک و خیر به زندگی برسانیم. کانون های اندیشه ورز و مراکز علمی اثربخش، به کشف درمان برای بیماری‌ها یاری می کنند و در عمل به رهایش انسانها از درد و رنج و سختی‌ها مدد می‌رسانند. یک کانون تفکر اثربخش، لاجرم دغدغه مشکلات و معضلات جامعه را دارد. زیرا، با قدرت و نفوذ و اشراف اندیشگی و علمی و تخصصی می‌تواند به کشف دشواری‌ها و گره‌های زندگی اهتمام ورزد و در حل و فصل و تبیین مسائل زندگی انسان و جامعه یاری کند. سوال این است که اگر مجمع اندیشه ورزی به کاهش دردها و رنج ها و آلام و سختی های زندگی یاری نکند، پس فلسفه وجودی آن برای چیست؟ به نظر نگارنده، یاریگری انسان و زندگی و انسانیت و مدنیت، از مهمترین اولویت‌های کانون های تفکر می‌باشد.
اینکه کانون‌های تفکر و اندیشه‌ورزی اهمیت بی‌بدیل دارند، به دلیل همین ارزش‌ها و یاری‌گری‌هاست و ضرورت تشکیل مراکز اندیشگی نیز از همین نکته درک می شود. اندیشه به خاطر یاریگری انسان و بهبود اوضاع زندگانی اهمیت دارد. و اندیشه ورزان، پیشگامان آگاهی و شناخت و گشایش افق‌های امیدبخش آینده هستند. بنابراین، کانون‌های تفکر و اندیشه ورزی اثربخش، در سه سطح به یاری انسان می یابند: گسترش دید و افق آدمی و جوامع بشری. قوام و دوام شخصیت و فردیت انسان و استحکام منش وی. و یاریگری به کنش و رفتار عملی آحاد و شهروندان جامعه تا اثرهای سازنده تولید کنند و به آبادی و بهبودی زندگی کمک نمایند. رضایت مندی و آرامش شهروندان اصل و اساس تمام کارها و بنیان جامعه است. و این صفت نیکو با درست اندیشیدن و درست کوشیدن ربط وثیق دارد. آری، کانون‌های تفکر اثربخش، می توانند به تغییر و تحول دیدگاه مسئولان و مردم یاری کنند و در جهت ترقی و تعالی و تکامل سوق دهند و از حالت انفعال و انجماد و انسداد رهایی بخشند. تفاوت کانون تفکر انتزاعی با مرکز اندیشه ورزی اثربخش، در همین نکات مهم نهفته است. آیا اثرمندی و اثرسازی با بی اثری یکسان است؟
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» وضعیت قیمت مسکن در ماه‌های آینده را بررسی کرد
قفل رکودِ تورمی بر معاملات مسکن
« ابتکار» بر اساس اظهارات کارشناسان بررسی می‌کند
سوت پایان مذاکرات برجام
رئیس جمهوری در همایش ملی نخبگان تاکید کرد
باید با همه امکانات در خدمت نخبگان باشیم
حقی که تلویزیون سالهاست از مخاطبان خود دریغ می کند
سانسور خودی و غیر خودی
جلال خوش‌چهره
نوری المالکی؛ انشعابی بدنام
کاهش ۸ درصدی ترافیک تهران با شناورشدن ساعات کاری مدارس و ادارات
تفاوت کانون تفکر انتزاعی و کانون اندیشه ورزی اثربخش
