روزنامه ابتکار
1401/07/28
« ابتکار» دلایل پیش‌بینی‌پذیر نبودن اقتصاد ایران را بررسی کرد بار سنگین بلاتکلیفی بر دوش اقتصاد
کیمیا نجفیهادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی با اشاره به غیرقابل پیش‌بینی بودن اقتصاد ایران می‌گوید: مهم‌ترین عنصر برای توسعه اقتصادی پیش‌بینی‌پذیر بودن سیاست‌ها است. اگر اقتصادی پیش‌بینی‌پذیر نباشد طبیعتا بخش مولد اقتصاد متناسب با ظرفیت، کار نخواهد کرد.
اقتصاد ایران در سال‌های گذشته با مشکلات داخلی و خارجی بسیاری روبه‌رو بوده و این مشکلات به مرور زمان توان کشور را در برابر چالش‌ها تا جایی کاهش داده است که اکنون با هر اتفاقی تمام بخش‌های اقتصادی کشور تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی اقتصاد غیرقابل پیش‌بینی میشود و از سوی دیگر فعالان اقتصادی نیز به دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن اقتصاد نمی‌توانند چشم‌انداز مشخصی از آینده داشته باشند. این وضعیت بدون شک تبعاتی را برای کشور به همراه خواهد داشت، عدم توسعه اقتصادی از جمله همین تبعات است.
به گفته کارشناسان یکی از ریشه‌های عدم توسعه اقتصادی، غیرقابل پیش‌بینی بودن اقتصاد است. هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص به «ابتکار» می‌گوید: مهم‌ترین عنصر برای توسعه اقتصادی پیش‌بینی‌پذیر بودن سیاست‌ها است. این سیاست‌ها می‌تواند سیاست پولی، ارزی، مالیاتی، صادراتی، بازرگانی و ... باشد. اگر اقتصادی پیش‌بینی‌پذیر نباشد طبیعتا بخش مولد اقتصاد متناسب با ظرفیت، کار نخواهد کرد.
وی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به عوامل و شرایطی که اقتصاد را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند، می‌افزاید: زمانیکه مدیران کارآمدی در بخش‌های اقتصادی فعال نباشند و یا سیاست‌های مناسبی در بخش اقتصادی پیگیری نشود اقتصاد را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند. چالش‌های سیاسی، اجتماعی و حتی طبیعی نیز می‌تواند اقتصاد را با اختلال مواجه کند. این کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: چالش‌های سیاسی تحت هر عنوانی می‌تواند مولفه‌ای تاثیرگذار بر روند حرکت اقتصاد باشد. به بیانی دیگر چالش‌های سیاسی می‌توانند شرایطی را به وجود بیاورند که سرمایه‌گذاران برای هر تصیمیمی منتظر عادی شدن وضعیت شوند.
وی می‌گوید: به عنوان مثال فردی را تصور کنید که می‌خواهد کارخانه‌ای را تاسیس کند و یا فردی بخواهد کالایی را تولید کند. در شرایطی که چشم‌اندازی برای اقتصاد وجود نداشته باشد این افراد برای اجرای هر کار و تصمیمی منتظر مشخص شدن نتایج می‌مانند، این انتظار عدم قطعیت در اقتصاد تلقی میشود. عدم قطعیت به هر دلیلی منجربه عدم پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد خواهد شد. لذا حوادثی که گاهی در ایران رخ می‌دهد، عدم قطعیت در اقتصاد را به وجود خواهد آورد و به دنبال آن اقتصاد را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی در بخش دیگری از صحبت‌هایش بار دیگر به مسئله توسعه اقتصادی اشاره می‌کند و در این‌باره می‌گوید: باید توجه داشته باشیم که عدم توسعه اقتصادی دلایل متفاوتی دارد. کمبود سرمایه، پیش‌بینی‌پذیر نبودن اقتصاد و سیاست‌ها، عدم طبقه‌بندی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، عدم صادرات مستمر و با دوام و ... هر کدام سهم خود را در توسعه اقتصادی دارند. بنابراین نمی‌توان فقط یک عامل را برای توسعه نیافتن اقتصاد معرفی کرد، در هر مقطعی هر یک از عوامل گفته شده می‌توانند تاثیر مستقیمی بر توسعه اقتصادی داشته باشند.
حق‌شناس در پایان صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت اقتصاد ایران در دهه 90 می‌گوید: همانطور که اشاره کردم عوامل گفته شده می‌تواند در هر دوره بر توسعه اقتصادی تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال در دهه 90 کشور با تحریم‌ها روبه‌رو شد و این تحریم یک چالش بزرگی بود که ما نتوانستیم کارهای عقب‌مانده را انجام دهیم و پروژه‌های نیمه‌تمام را به اتمام برسانیم.
بی‌ثباتی نتیجه نامعلوم بودن وضعیت اقتصاد
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه نیز در خصوص تبعات عدم پیش‌بینی‌پذیر بودن و بلاتکلیف بودن اقتصاد ایران در سال‌های اخیر به «ابتکار» می‌گوید: بلاتکلیفی فعالان اقتصادی، بی‌ثباتی، رکود، تورم، فقر و بیکاری تبعات غیرقابل پیش‌بینی بودن اقتصاد است.
وی با اشاره به دلایل ایجاد بلاتکلیفی در اقتصاد ایران ادامه می‌دهد: اکنون دو دلیل برای بلاتکلیفی در اقتصاد ایران وجود دارد، اولین دلیل مذاکرات است. تا زمانیکه مذاکرات به نتیجه نرسد و تحریم‌ها برداشته نشود ما نه اعتبار خارجی خواهیم داشت و نه اعتبار داخلی داریم. اعتبار داخلی اعتماد مردم به دولت بوده و اعتبار خارجی هم اعتماد کشورهای دیگر نسبت به ایران است. بنابراین اگر این مسئله حل نشود همانند این می‌مانند که یک نردبامی را بر روی یخ قرار دهیم در این شرایط اقتصاد لغزان خواهد بود. البته دولت می‌گوید که ما تحریم‌ها را دور خواهیم زد اما باید بدانیم دور زدن تحریم یعنی هزینه بالاتر. بنابراین تا مذاکرات به نتیجه نرسد ما نمی‌توانیم به ثبات در اقتصاد فکر کنیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار می‌کند: دلیل دیگری بلاتکلیف بودن اقتصاد، خود تحریمی‌ها است. خود تحریمی همانند نظارت‌ها بر بحث قیمت‌گذاری‌ها است. بغزیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش به راهکاری برای عبور از این شرایط اشاره می‌کند و در این خصوص می‌گوید: در این شرایط دولت باید نظارت کافی داشته باشد تا در استفاده از منابع بانکی، مسئله زمین‌خواری و... سوءاستفاده‌ای نشود.
وی در پایان تاکید می‌کند: ما باید راهکارهای مقطعی را کنار بگذاریم و برای با ثبات شدن اقتصاد به سراغ حل ریشه‌ای مشکلات برویم.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی:
نخبگان دانشگاهی ما موجب آبروی ایران هستند
« ابتکار» دلایل پیش‌بینی‌پذیر نبودن اقتصاد ایران را بررسی کرد
بار سنگین بلاتکلیفی بر دوش اقتصاد
نایب رئیس انجمن روانپزشکان عنوان کرد
هشدار برای وضعیت سلامت روان جامعه
« ابتکار» پس‌لرز‌های یک اظهارنظر جنجالی را بررسی می‌کند
بورل در منگنه استعفا
آرین احمدی
تقویت فرهنگ گفت‌و‌گو
وزیر ارتباطات: فروش فیلترشکن جرم‌انگاری میشود
جنجال جرم فیلترشکن
وزیر کشور:
مسئولان بر اوضاع کاملاً مسلط هستند و مشکلی نیست
جنتی:
بابت نعمت بی‌بدیل رهبری شاکریم
انهدام مواضع دشمن فرضی توسط پهپادهای رزمی در رزمایش اقتدار نیروی زمینی سپاه
